Alþýðublaðið - 23.04.1987, Side 6
6
Fimmtudagur 23. apríl 1987
Jón Sigurðsson:
Stjórnarflokkar í uppnámi
Sérstaða Alþýðuflokksins
Áður en stjórnarflokkarnir kom-
ust i uppnám vegna hvarfs iðnaðar-
ráðherra úr stjórninni og sérfram-
boðs hans undir merki Borgara-
flokksins, bar mest á þrennu í mál-
flutningi talsmanna þeirra:
* Þeir gumuðu af góðærinu.
* Þeir töldu sig vera á réttri leið.
* Þeir létu mjög í veðri vaka að þeir
myndu halda áfram stjórnarsam-
starfi eftir kosningar, og þannig
mætti tryggja festu og stöðug-
leika í landsstjórninni.
Eftir sviptingar síðustu vikna er
nú rétt að líta aftur á þetta þrennt.
Fyrst er það góðærið. Er allt í
stakasta lagi í efnahagsmálum um
þessar mundir? Skilar ríkisstjórnin
af sér góðu búi? Því miður er mynd-
in ekki jafnbjört og ríkisstjórnin
vill vera láta. Verðbólga er nú um
20% miðað við heilt ár og fer því
miður ekki lækkandi. Viðskipta-
halli er að myndast á ný, þótt spáð
sé meiri útflutningsframleiðslu á
þessu ári en nokkru sinni fyrr. Það
sem kyndir undir þessarí öfugþró-
un er halli á ríkissjóði, sem að
óbreyttri stefnu verður að lágmarki
nokkuð á fjórða milljarð króna. Nú
sjást greinileg merki um það, að
stjórnin sé að glopra ávöxtum góð-
ærisins úr höndum sér. Það verður
því verkefni nýrrar stjórnar að ná
tökum á þeim að nýju.
Næst er það, hvort stjórnin hafi
verið á réttri leiö. Svarið hlýtur að
vera nei. Hún er ekki á réttri leið,
því henni förlast ekki aðeins jafn-
vægislistin, heldur hefur hún einnig
látið mörg mikilvæg framfaramál
liggja í láginni allt kjörtímabilið.
Hér má nefna skattamálin, banka-
málin, lífeyrismálin og skólamálin.
Á síðustu vikum kjörtímabilsins
hefur verið þyrlað upp moldviðri
um sum þessara mála, en fæst af
því, sem fram er borið, er traust-
vekjandi og sumt beinlínis til
ógagns. Nei, þvi fer fjarri að leiðin
sé rétt vörðuð.
Loks er það þriðja atriöið:
Áframhaldandi samstarf Sjálf-
stæðisflokks og Framsóknar-
flokks. Ríkisstjórnin, sem nú er að
hverfa, hvorki var né verður væn-
legur kostur í landsstjórninni. Þess-
ir tveir flokkar eru einfaldlega of
nátengdir rótgrónum sérhagsmun-
um og gömlum hugmyndum, sem
standa í vegi fyrir framförum. Þeir
binda hendur hvor annars á víxl í
þeim málum, þar sem annar flokk-
urinn kynni að hafa einlægan um-
bótavilja. Þannig lenda framfara-
málin í sjálfheldu helmingaskipta.
Við þetta bætist svo sundrung og
óheilindi í Sjálfstæðisflokknum,
sem orðið hafa lýðum ljós að und-
anförnu. Þetta hvorki vekur vonir
né skapar traust.
Framboð Borgaraflokksins
breytir því að vísu, að samstjórn
Sjálfstæðisflokks eldri og Fram-
sóknarflokks má nú heita útilokuð
eftir kosningar, en það breytir ekki
því, að samstarf Framsóknarflokks
og Sjálfstæðismanna, hvors helm-
ingsins sem væri er ekki fýsilegur
kostur.
Þeir, sem vilja rjúfa sjálfheldu
helmingaskiptanna í íslenskri póli-
tík, kjósa Alþýðuflokkinn. Hann
þarf að verða ný kjölfesta í íslensk-
um stjórnmálum eftir þessar kosn-
ingar.
„Ríkisstjórnin
sem nú er aö
hverfa, hvorki var
né veröur væn-
legur kostur í
landsstjórninni.
Þessir tveir flokk-
ar eru einfaldlega
of nátengdir rót-
grónum sérhags-
munum og göml-
um hugmyndum,
sem standa í
vegi fyrir framför-
um.“
Sérstaða Alþýðuflokksins
Sérstaða Alþýðuflokksins í ís-
lenskum stjórnmálum um þessar
mundir er þessi: Ólíkt Alþýðu-
bandalaginu og Framsóknar-
flokknum vill hann draga úr ríkis-
forsjá og efla markaðsbúskap í at-
vinnulífinu. Ólíkt Sjálfstæðis-
flokknum, sem nú býður frám í
tvennu lagi, er Alþýðuflokkurinn
ekki bundinn á klafa sérhagsmuna.
\
Þegar að því kemur að draga úr rík-
isafskiptum í atvinnulífinu þá er
munurinn sá, að Alþýðuflokks-
menn segja það sem þeir meina og
meina það, sem þeir segja. Ólíkt
öðrum flokkum hefur Alþýðu-
flokkurinn mótað skýra stefnu til
að koma í veg fyrir hagsmuna-
árekstra í opinberu lífi. Þá er hlutur
kvenna og sjónarmiða þeirra betur
tryggður í Alþýðuflokknum en
nokkrum flokki öðrum, að
Kvennalistanum einum undan-
skildum. Alþýðuflokkurinn er þess
vegna nýtt sameiningar- og endur-
nýjunarafl í íslenskum stjórnmál-
um. Einn þeirra fjögurra flokka,
sem lengst hafa starfað, gengur
hann heill og óskiptur til leiks í
þessum kosningum.
Sá glundroði, sem hætta er á að
fylgi því, að kjörfylgið dreifist á
sérframboð og klofningslista, hlýt-
ur að vera áhyggjuefni öllum þeim,
sem vilja ábyrga, lýðræðislega
stjórnarhætti í þessu landi. Það
varðar miklu, að öflugur jafnaðar-
mannaflokkur eflist til áhrifa á ís-
landi. Kjördæmaskipan og flokka-
kerfi er þannig háttað, að ríkis-
stjórnir hljóta nánast undantekn-
ingarlaust að byggjast á samstarfi
tveggja eða fleiri flokka. Slíkt sam-
starf ber bestan árangur, ef það
mótast af heiðarleika og málefna-
legri afstöðu í hverju máli. Heilindi
í samstarfi eiga að vera leiðarljós í
stjórnmálastarfi, jafnt innan sem á
milli flokka. Þetta verður leiðarljós
Alþýðuflokksins við myndun
stjórnar að loknum kosningum.
Hann vill taka þátt í ríkisstjórn,
sem miðar stefnu sína við ábyrga
stjórn í anda jafnréttis. Hann vill
að málefnin ráði og boðar stefnu,
sem tryggir eflingu atvinnulífsins
sem undirstöðu bættra kjara og af-
komuöryggis fyrir fólkið í landinu.
Skoðanakannanir benda til þess,
að Alþýðuflokkurinn sé nú næst-
stærsti flokkur þjóðarinnar. Eins
og alkunna er hefur fylgi flokkanna
sveiflast mjög í slíkum könnunum
að undanförnu, en margvíslegar
vísbendingar eru um, að þegar nær
dregur kosningum fari fylgi Al-
þýðuflokksins vaxandi á ný. Þá
skulu menn hafa hugfast, að einn
hinna fjögurra „gömlu“ flokka er
Alþýðuflokkurinn í sókn sam-
kvæmt öllum skoðanakönnunum,
ef samanburður er gerður við úrslit
þingkosninganna árið 1983. Hinir
eru allir á undanhaldi.
Vonir fólks um róttækar breyt-
ingar á stjórnarfari og framfarir í
efnahags- og félagsmálum á næsta
kjörtímabili eru bundnar því, að
Alþýðuflokkurinn vinni góðan sig-
ur í þessum kosningum. Slíkur sig-
ur getur orðið upphafið að nýju
flokkakerfi, mikilvægt skref til að
brjóta niður múra úreltrar flokka-
skipunar og sameina þá, sem saman
eiga að starfa gegn öflum sérhags-
muna og forréttinda. Alþýðuflokk-
urinn er endurnýjunaraflið í ís-
lenskum stjórnmálum. Hann hefur
á síðustu árum endurnýjast að hug-
myndum, fólki og fylgi. Hann boð-
ar breytingar, sem gefa fyrirheit um
framfarir og vekja vonir um bjarta
framtíð í þessu landi.