Tíminn - 24.08.1967, Blaðsíða 7

FHUMTUDAGUR 24. ágúst 1967.
TÍMINN
HÚS OG HETM1L1
Sveppasteikur framtíðarinnar
BÉtir no.kltEar tiiraunir tefur
bekjzt í Max Ptenck, jurtarann-
sófcnarstofnun nini aS rækta
nisastóra siveppi. Stænsti svepp-
írrkin, sem þarna hefur sprott
i@ var hvorki meira né minna
en twn 7B0 grömm, en þyngd

V\;<
■
'W&/ • *
vzrnmm'
hins ,,eð'Miega“ sivepps í Ahr-
' ensburg er um 40 grönm. Það
er fjörutíu sinnutm meira en
ven julegur sveppur vegur.
Það er dr. Gerda Fritscihe,
garðyrk jufræði ng ur, sem hef-
u.r staðið fyrir sveppatilraun-
unum. Hlún hefur söíkkt sér
niður í svepparæktina siðustu
tíu árin, og reynt að komast
að því hvað h-ægt er að
sveppinn til þess að gera.
Fyrst ræktaði Dr. Fritsche
sveppi, sem ekki höfðu fell-
ingalagið undir hettunni. Þetta
lag gerir húsmæðrum erfiðara
fyrir, þegar þær eru að hreinsa
sveppina, og þyfcir því öllum
gott að losna vi® það. Dr.
Fritsehe talar um „sveppi fyr
ir alla“, því enn sem kornið er,
eru þeir varla á hvers manns
borði, vegna þess hve dýrir
þeir eru, og verður það til
þess, að fáir útvaldir, sem nóg
haifa af peningum geta látið
þá fljóta með, þegar þeir
kaupa sitt daglega grænmeti.
Einnig vill hún, að sveppirnir
séu safaríkari held.ur en þeir
venjLlega eru, til þess að þeir
falli í smekk fleiri
Doktorinn gerði margar og
mifclar tilrauiiir, og ýmislegt
óvenjulegt spratt .í tilrauna-
reitunum hennar, en að lok-
um 1962, eftir óteljandi til-
raunir tókst henni að
iramleiða, eða öllu heldur
rækta hinn fullkomna svepp,
:ii i.:
■
íéii ^
Hérna er einn risasveppur
inn frá rannsóknarstefunni í
Max Planck í A'hrensburg, og
til samanburðar hafa nokkrir
„venjulegir“ sveppir verið látn
ir fyrir framan risann. Það er
sannarlega engin smásteik,
sem heegt væri að fá úr risa
sveppinum, ein sneið virðist
vera álíka stór og meðal læris-
sneið.
án fetlin gahúðarin nar, holrúms
eða stilks — og bragðið er
sagt vera hreint og beint stór-
kostlegt, eiíma líkast aniskorni.
Dr. Fritsche og starfsfólk
hennar komst að raun um að
fastaefnið í þessum nýju svepp
um er um 12% af allri jurt
inni, en í venjulegum svepp-
um er það milli átta og 10%.
Þótt framleiðendur hafi sér
stalkan áhuga á því, sem þess-
ir risasveppir hafa upp á að
bjóða, þá hefur dr. Fritsohe í
huga annað og meira. Hún
vffl að sveppirnir verði jafn-
vel enn þéttari í sér og þyngri.
Einnig vill hún geta einangr-
að kjarna þeirra sella, sem
stjórna erfðaeiginleikunum,
avo hægt sé að tryggja bæði
stærð og eiginleika sveppanna
fyrirfram. Hiún vonast nú til
þess, að „eftir svo sem þrjú
ár“ verði sveppasteikurnar
hennar á hvens manns borði.
ORÐALISTINN!
í ritinu Kjöt og nýting þess,
sem kom út í haust birtast
nokkur orð, sem talið er rstt
að nota yfir kjötrétti og því
um líkt og mun nýyrðanefndin
svonefnda hafa lagt blessun
sína yfir þessi orð. Þar sem
mér finnst þessi orð eigi er-
indi til húsmæðra leyfi ég mér
að birta hér þrjú þeirra til að
byrja með, og síðan munu
fleiri fylgja á eftir.
HÖM er ævagamalt íslenzkt
orð, líklega samnorrænt, er
einnig í ensku (iham) og notað
um reykt svínslæri. í sömu
merkingu hefur verið notað
hér orðið skinka, sem er af-
bakað erlent orð og ekki á-
stæða að nota lengur. Orðið
höm táfcnar eiginlega læri og
lend á skepnu, samanher:
skepnan hamar sig, þ.e. snýr
læri og lend í vindinn.
RIFJA er nýtt orð, sem i
íslenzku máli ætti að innleiða
allsstaðar og nota í stað hinnar
afbökuðu útlenzku, sem notuð
er þegar sagt er kotilettur eða
kotiletta (kodiletta eða koti-
letta).
PARA er gott og gamalt ís-
lenzkt orð, en para er húðin
á steiiktu fleski, sem ekki er
líkt svínsskinni, aðeins í nýrri
mynd eftir steikingu.
SVONA Á Rlírn AÐ VÍRA!
Kjóllinn er úr rúskinni og
getur aílt eins vel veriðj not-
aður úti sem inni, sem kápa,
dragt eða kjóll. Regnhlífin er
eftír nýjustu Parísart-ízku og
í henni er löng ól, svo hægt
er að bera liana á öxlinni, ef
verkast vill. Svo er taskan líka
útbúin þannig, að á henni er
hólfcur, sem regnlilífinni er
stungið í þegar ekki er verið
að nota hana sem vörn gegn
rigningunni. Ekki veit ég
hvemig veðrið verður, þegar
þetta kemur í blaðinu en þegar
það var skrifað, var rigning
og Ieiðinda veður, og bæði
stígvélin og regnhlífin, sem
stúlkan er með hefðu komið
sér vel hér í Reykjavík.
Eruð þið að leita ykkur að
sæmilegu rúmi, ef svo er, þá
birtist hér mynd af því nýj
asta á þessu sviði, reyndar er
ég ekki viss um, að rúmið
fáist í húsgagnaverzlunum hér
lendis, eða eigi eftir að verða
á boðstólum hér, en hverju
máli skiptir það ,ef þrð baflð
ráð á svona rúmi, þá skrepp-
ið þið án efa bara eftir því
austur til Japans, ferðakostn-
aðurinn verður ekki meiri en
sem svarar einum vatnsdropa í
liafið, ef miðað er við hvað
rúmið sjálft kostar, því það
kostar ekki nema 590 þúsund
krónur.
f Tokio er verið að sýna
um þessar miundir rúm, eins
og við viljum helzt hafa þau
eða að minnsta kosti eins og
Japanir hugsa sér þau þægileg
ust, og fyrirtækið, sem stendvr
fyrir sýningunni hefur gert
nákvæmar athuganir á því,
hvers fólk æskir í þessum efn-
um.
Rúmið kostar eins og í'yrr
segir 590 þúsund krónur, allt
innifalið, og það er ekkert
sm'ávegis, sem er innifalið:
Fjarstýrt sjónvarp og Hi-
Fi-plötuspilari, 12 lampar, sem
lýsa upp alla dýrðina, sem er
hvorki meira né minna en 4
metrar í þvermál og með hvolf
þaki yfir, en hvolfþakið er
hægt að fá til þess að hvelf-
ast yfir rúmið með því að
styðja laust á linapp.
Þetta diásamlega rúm nefn-
ist „Himininn minn“ en ein-
h'Vern veginn finnst mér, að
erfiðlega hlyti að ganga að
sofna á svona rúmi, að
minnsta kosti fyrstn næturnar,
það er svo margt sem glepur
augað og margt að athuga, en
líklegia væri hægt að veniast
því eins og ölliu öðru.

Myndin sýnir eitt dýrasta rúm í heimi, búið sjónvarpi, lömpum, pTötuspilara og eflaust mörgu öðru.
33
J