Tíminn - 04.05.1968, Blaðsíða 8

8
LAUGARDAGUR 4. maí 1968
TÍMINN
Gunnar Guðbjartsson, form. Stéttarsambands bænda:
Nýkigia er komi'ð út 2. hefti
HaigtíðLnidia 1068.
í þe&su höfiti eru töifluir um
tekij'uskliptunigumia í þjöðifólaginiu
íyi-iir árið 1066, byggðar á nifflur-
stö'ðum skatitskýrslna.
Þar keinmir ýmissa gnasa og eru
töflur þessar mjög fróðlegiar.
'l’öf.liuir 3 og 4 sýna brúttótekjur
.kvæmtra manma á aldrinum 25—
66 ára í sitaa'f’sstéttium. Bkki eru
þó atl'ar töluimiair sambærilegar.
í greiimairgerð H'agstofu íslanids
segir m. a. svo: „Samikvæmit fram-
ansögðu eiga hreinar tekjur. af
atvininu'relkstri að veira immiifaldar
í brút'tótekjium framteljenda, em
firá þeirri reglu eru umidanteikninig-
ar, sem gera iþað að verkum, að
brúttótekjur sumira starfsstétta
skiv. töiflum 2—5 eru ekki samibæri
l'egar við tekj.ur aniniarra stairfs-
stétta. Hér er um það að ræða að
„hreiniar tekjur“ af atvinmuirefcstri
eru oftaldiar í brúttótekjum per-
sóniuframtals, þar eð tilkostniaður,
sem með réttu ætti að boma á
refcsttrarreilkniing viSkomandi fyr-
irtækis, er ekki færður þar, held-
ur liátinin koma til frádráttar í IV.
kafl'a persónuframtals. Brúittótekj-
ur bæmda eru af þessum sökum
of íaldiar í öllum töfluinum, þar eð
Lægst er Snæfellsness- og
HmappadaHissýsLa með kr. 129.346.
00 og 10 sýslur eru með mdmrna en
br. 140 þús. í iQeðaltekjur og eru
því með innan við 100 þús. kr,
rauintekjur, þegar búið er að leið-
vextir af skuldum vegna búsins
og fyi-ning og fasteignagjöld úti-
húsa (leturbreytín’g miím) er fært
til frádráttár á persónufiramitali,
en eikki dregið frá tekjum a>f búi,
áður en þær eru færðar á það“.
Flleira er með þessum hætti,
sem gerir það að verku.m að töfl-
iU£Dar sýnia brúttótekjur bænda
hærri en eðlilegt er í samamburði
við tefcjur annarra stairfsstétta.
Á töflu 3 sést, að meðaltekjur
al’lra starfsstétta skv. framan-
söéðu eru kr 289 þús á hvern
kvæntan mann á aldrinum 25—66
ára, en tekjur’ kvæntra bænda á
þessuim aldri eru kr. 193 þús. Þá
er búið að fella úr þá bændur,
seim hafa óeðlilega lítíl bú. Rvænt
ir bæmdur, sem fiailiá í þennan
flobk, eru t'aLdir é skýrslumini
2778, em ekiki er vitað 'hve margir
bændur eru á Landinu samtals,
þó talið líklegt að þeir séu á 6.
þúsumd, en byggðar j'arðir«eru
tæplega 5000.
Aðeimis einm hópur mamma er
með lægri tekjur en bændur. Það
éru Lifeyrisiþ fegar; óg> óig.niáfóLk;: eða
m. ö. o. þeir, se,in okki geta uminið
Hæstu brúttótekjur hafa lækm-
ar og tanmiLækniar, kr. 583 þús„
þar næst yfLnmenm á fiisklskipum
rétta vegna vaxta og fasteigna-
kostnaðai-. :
Nú spyrja bændur: Hyers Vegma
eru tekjuir þeíira svona Lágar —
og fara lækkamdi — þegar tekjur
annairra stótta hæfcka? Hivers
og sórfræðinigar, sem eikki eru
opiimberir stairfsmemm,, þá stairfslið
ríkÍBistofinania og banka, veikstj ór-
ar og ytfirmeinin oig mofclkrir fleiri
starfshópar eru með tekjur yfir
300 þús. fcr.
Þær stamflsstéttír, sem tekjur
bændia eiiga að miðast við, þ. e.
verkamenin, sj'ámenn og iðnaðar-
menm, era með fra 235 þús. kr.
Lægst, en uipp í 317 þús. br. hæst.
Láta mum mœrrd að bændur
yarnti 50—60% á staar tehjur svo
að þær væru samjbæriliégar við
m'eðáltek'jur V iðmiðumiarstéttainna.
Bændur eru eLma st’arfisstéttta í
skýrsLummi, sem hefur lækkamdi
tekjur á árinu, sem rnemur 3%,
en meðaLhæiklkuin tekina er 10,5%.
Verhamemm og iðnaðarmienm hafa
16,6—23% hækfcum árstekna.
Nú segir bessi skýrsla ekki
mema háLfa söguma, þwí séu
ókvæntir bæmduir á aldrinum 25
—66 ára teknir með, þá nær
skýrsla Hagstofu ísLamds þar um
til 3968 bænda ag er meðaltai
tekna þeirra á sama hátt talið,
sem að framan greinir. br. 162.
408,00.
Og sé litið á einstakar sýslur,
'þá er útikoman mijög misj'öfin etas
og meðfylgjamdi tafla sýniir.
vegna fá bændur ekki leiðrétt-
ta©u? 4. gr. Laga mr. 101 feá 8.
des. 1966 segir bo ..Söluverð land
búnaðarvara á ínnlendum mark-
aði skal miðast við það. að heild-
artekjur þetara, er landbúinað
stumdia, verði í sem niánustu sam-
ræmi við tekjur amnasna yiLnmiandi
stétta“.
Tekjur bænda árið 1966 róðast
að miídu af verðákvörðuin haustið
19615. Bn þá var búvöruveirð ábveð
ið nrueð bmáðabtagðalögum, sem.
ríkisstjómnta settí 11. sept. það
ár. í þeirn Jögum var ákveðið að
kaupliður bæmda í verðlagsgramd-
vellimum skyldi hætíka um ca.
14,4%, em meðaLhiækkum árstekma
verkamamma það ár var sfcv.
skýrsta BfniahagsstotaunanLninar
frá 30. okt. 1967 21,6% og tekju-
Ekki heifur tekizt að fá leiðrétt-
inigu á þessu, þó mikil vinna hafi
verið l'ögð í gagnasöf'nun oig upp-
lýsLngar í þessu etai. Og það verð
ur að verulegu Leyti rakið til vill-
andi upplýstaga, sem BfinaihagiS-
stofmuimn hefur Látið frá sér um
þeitta efmi, sbr. áðurnetada skýrsLu.
Þessi auikntag á inotkun rekstrar
varanna kemur öll til frádráttar
á mettótekjum bændianm-a, þegar
aukminigin er sniiðgengta við verð-
ábvörðum.
Þessu tM viðbót'ar kom nok-kur
rýnnum afuirðamagns árið 1966, þ.
e. að dil'kar urðu verulega rýrari
en í meðalári og fóru rneira í
2. verðflokk og mjólkiin mLnnkaði
um 4,7% og garðræk't brásit víða.
Eitamig varð verðfall á ull o.g gær-
uun, svo að þær sikiiuðu ekki fuLlu
verði, enda var verð þess'ara vara
ákveðið hærra í bráða'birgðalöguin-
um en rök voru fyrir
Á ártau 1067 jukust rekstrarút-
gijöldta veru'le'ga ''egna enn versn-
andi árferðis. Og í nóvembermán
uði kom gengisfellingim, og hækk-
aðitaLlt verðlag refcstrarvara stór-
kostlega, sv:o og allt sem þarf. ti!
dagiegrar neyzlu á heimilum.
Eins og að framam segir hefur
ekki fengizt eðlileg breyttaig a
laulknimg verfcamianma, iðinaðar-
miamna oig sjiómiamm'a 23,4%.
í þessum bnáðaibingðalöigum var
því stórlega haliað á bændur hvað
baupviðmiðum snemti og hefur sá
ihaLLi ekfci femgizt ledðréttur enm
þiá.
Til viðbótar þessu hefur fcomið
versmamd'i árferði, sem hefur leitt
til mjög mifcils auikims tiillbostmað-
ar, etafcum varðandi motbum tíl-
bútas álburðax eg kjiarnfóðurs.
Hér með fyl'gja tölur, er sýna
hvað vantar á að magm þeirra sé
tekið rétt við verðékvörðum var-
anma.
búvöruverði innanlands til sam-
ræmis við aufcna notfcum refcstrar-
vara. Hæfckum sú, sem gerð var
um s. 1. áramót veginra gemgisbreyt-
taigarta'niar, .rnær á engan hátt tiJ
að mæta útgjaLdaauka bænda
hennar vegma og alvag sérstakle.ga
vegn.a ramgrax ákvörðunar á
magmi rekstrarvaranma. Bænd.u.r
hafa enn ekiki fengið hækkun til-
svaraindi við vísitöluJiækkum laum-
þeg.a í marzmánuði s. 1. Og bænd
ur hafa orðið að caik'a f lannaskorð
ing.u á síðasta ári kositn.aðarauka
við direifinigu mjólkur o. fl„ sem
með öðru muin leiða til þess að
ekki næst gruindvallarverð mjólk-
ur fyrir árið. Synjiað var að faka
nokkura hluta þessa kostnaðar-
aukia inm í V'erðLagmin.gu við
ákvörðun dreiifLngarkostnaðar s. l.
h.aust og á þamm hátt var líka
brO'tinin réttur á bændum. Og emm
hefur dreifing'arkostnaður mjól'k
ur S'tórhækfcað það sem af er
þessu ári og það hefur ekki nem.a
að nokfcru vérið ieiðrétt.
Tekj.ur bæn.da fyrir s. 1. ár
mu.nú því verða enn þá rýrari
ein 1966 óg haida áfram að lækka
á þessu ári verði ekki úr bætt.
Stéttarsamban.d bænda hefur
Branibald á Dls- 12.
Tala baunda og oeOaltekjur þoirra tekjuáriO 1966.
- Giffcir - _ Ogiftir - Allir bæmdur
Meðnl Hcokk. Meðal ítakV Meðal Hoakk
Tnln tekjur um % Tala tekjur um % Tnln tekjur un %
GullbringusýslB 22 179.218 4,3 14 114.627 + 5,8 36 154,o99 0,8
KJósarsýsln 53 233.o99 3,8 17 156.183 + 9,4 7o 214.42o 4,2
Borgnrfjarðarsýsla 111 196.144 - 4,1 53 122.928 -15,2 164 172.483 6,«
Hýrasýsla 9o 192.037 - To,2 43 lol.l45 -26,9 144 157.940 - IQÞ
Snœf ellsnessýs1a 8ð 167.074 - 3,3 54 85.185 -2o,7 14o 129.346- 8,3
Dalasýsla 89 175.497 - 9,9 78 9o.o3o -31,8 167 136.045- 21,1
A.-Barðastrandnrs. 42 177.994 4- 13,7 2« 89.267 -12,4 7o 142.5o3+ 2,3
V.-Barðast randnrs- 41 166.992 - 45 22 88.323 -22,1 65 133,012- 11,2
V.—Isafjarðars. 4o l«6.9o2 - 5,6 19 136.960 3,2 59 170.818- 3,7
W.-Isafjarðars. 4G 170.281 + 3,4 3o 84.656 - 5,4 76 136.482- 2,5
Strandasýsla 92 158.o34 - 4,2 44 92.284 -12,7 136 136.762- 9,4
▼.-Húnavat nssýsla lo7 2o5.998 - 2,1 77 113.773 -14,9 184 167.4o4- 8,0
A.-Húnavatnssýsla 128 201.123 **• 3,4 76 106.883 -11,8 2o4 166.014- 2,7
Skaga f j arðarsýsla 221 164.433 - lo,4 133 85.35o -11,6 354 134.721- 12,7
Eyjafjarðarsýsla 2o3 239.663 - *.l 73 115.582 -17,6 276 2o8.844- 9,6
Suður-ÞingeyJ nfs. 21o 189.330 - 4,2 57 97.939 -13,2 267 169.82o- 5,5
Hoðður-Þingeyjars. 68 169.619 - 6,9 38 97.787 -13,8 I06 143.868- 11,1
Norður-Múlasýsla 17o 160.472 - 8,0 lo5 86.545 -19,4 275 136.245- lo,5
Suður-Múlnsýsla 119 166.240 - 7.6 74 9o,494 -18,3 193 137.197- 15,1
A.-Skai'tnfellss. 66 166.525 - 3,6 46 79.696 -17,8 112 130.863- 12,fc
V.-Sknftnfcllss. 91 161.8o7 - 15,0 64 87,lo2 -2o,3 155 13o.961- 17,2,
RangárvallaBýsla 228 219.355 - 3,6 75 139.479 - 6,7 3o3 199.584- 4,D
Arnessýsln 327 225.867 - 1,7 87 142.759 - 4.8 414 2o8.4o2- 2,3
Sýslur alls '265o 192.060 - 4,61318 lo2.776 -15,5 3068 162.4o3- 8,fc
í verðlagsgrundvelli frá 1.9. 1967 til 31.8. 1968 er tiltoúni áburð-
urinn áætLaður þannig:
a) Köfnunarefni
b) Fósforsýra
c) Kalí
1.376 fcg á 14/18
600 kg á 9/66
332 kg á 6/01
kr. 19.512,00
kr. 5.796,00
kr. 1.995.00
Samtals kr. 27.303,00
RaunveruJega notað áburðarmagn að meðaltali þrjú síðustu ár,
reiknað á sama verði:
5 6
a) Köfnunárefni
b) ' Fosforsýrá
c) Kali
1.897 kg á 14/18
1.020 ltg á 9/66
639 kg á 6/01
kr. 26.899,46
kr. 9.853,20
kr. 3.840,39
Samtals kr. 40.593,05
Vantalið í Verðlagsgrundvelli:
40.598.05 — 27.303.00 = 13.290,05 kr. eða 48,68%
Innfl. kjarnf. og fóðurmjöl reiknað í verðlags.grundveJli 1967/1968:
Innflutt
Innlent
3800 kg á 5.58 kr. 21.204,00
863 kg á 6.37 kr. 5.497,00
kr. 26.701,00
Raunveruleg notkun að meðaltali þrjú síðustu ár.
Innflutt 4.743 kg. á 5.58 kr. 26.465,94
Innlent 1.275 kg. á 6.37 kr. 8.121,75
Vantalið í verðlagsgrundvelli í krónum:
34.587.69 — 26.701,00 = kr. 7.886,69 eða 29,54%