Vísir - 21.02.1976, Blaðsíða 7

visœ Laugardagur
21. febrúar 1976
Hér sömdu keppendur jafntefli,
og höfðu þá i huga framhaldið 16.
.. bxc5 17. dxc5 Bxb2 18. Dxb2
Rxc5 19. Da3! Dd8 20. Dxc5 Dxd2
21. Bc4 Bd5 22. Hf—dl Db2 23.
Bxd5 exd5 24. Dxd5+.
Á 2. borði tapaði Margeir fyrir
undirrituðum, og þar sem hæg
eru heimatökin, stenst ég ekki
freistinguna og læt skákina fljóta
með.
♦
Hvítt: Margeir Pétusson
Svart: Jóhann O . Sigurjónsson
Enski leikurinn
1. c4 c5
2. Rf3 Rf6
3. Rc3 d5
(Karpov hefur dálæti á þessari
uppbyggingu, svo hún hlýtur að
vera góð.)
4. cxd5 Rxd5
5. g3 g6
6. Bg2 Bg7
7. 0-0
(Einnig var mögulegt 7. Rxd5
Dxd5 og drottningin verður fyrr
eða siðar að hrekjast burt.)
7. ... Rxc3
8. bxc3 Rc6
9. Hbl 0-0
10. c4 Dd7
11. d3 b6
12. Da4 Rd4
13. Ddl
(Svartur fær of mikið fyrir
skiptamuninn eftir 13. Dxd7
Rxe2+ 14. Khl Bxd7 15. Rgl Rxcl
16. Bxa8 Rxd3 17. Hb—dl Re5.)
13. ... Rxf3+
14. Bxf3 Bb7
15. Bxb7 Dxb7
16. a4 h5
17. h4 Hf—d8
18. a5 Dc7
19. axb6 axb6
20. Db3 Hd6
21. Bb2?
(Eftir biskupakaupin verður mun
léttara að koma svörtu köngs-
sókninni i gagnið. Betra var þvi
að leika 21. Bf4 e5 e5 22. Be3, með
jafnri stöðu.)
21. ... He6
22. Bxg7 Kxg7
23. Db2+ f6
34. Hal Hd8
25. Hf—bl Hd4
26. Ha3
(Hvitur er of upptekinn við að
pressa á b6-peðið og uggir ekki að
sér. Betra var 26. Ha2 og styrkja
vörnina.)
26. ... g5!
27. Db5
(Ef 27. hxg5 h4 28. gxf6+ Hxf6 og
hvitur er varnarlaus.)
27. ... Hg4
28. De8
(Mótsókn hvfts er of seint á ferð-
inni.)
28. ... Hxg3+!
29. fxg3 Dxg3+
30. Kfl Dh3 +
31. Kel Dhl +
32. Kd2 Dxbl
33. He3 Db2+
34. Hc2 Hxe2+
35. Kxe2 Dxb2+
36. Ke3 Dcl +
37. Ke2 Db2+
38. Kdl Dal +
39. Kd2 De5
40. Dxh5 Df4+
og hvitur tapaði á tima.
Jóhann örn Sigurjónsson.
Kœra séra Kolbeins
— vegna prestkosninga í Mosfellsprestakalli um síðustu helgi
Séra Kolbeinn Þorleifsson, kærði sem kunnugt er prestkosn-
inguna i Mosfellsprestakalli um siðustu helgi. Það var vegna út-
varpsfréttar um kjörið, meðan þaðstóð yfir, þar sem sagt var að
þrir prestar byðu sig fram og nafn Kolbeins var ekki nefnt.
Fjórir voru i framboði. Auk Kolbeins voru það Auður Eir Vil-
hjálmsdóttir, Bragi Benediktsson og Sveinbjörn Bjarnason.
Yfirkjörstjórn visaði kæru séra Kolbeins frá. Engu að sfður
var kosningin ólögmæt, þar sem enginn frambjóðenda fékk til-
skilinn atkvæðafjölda. Það kemur þvf f hlut dóms- og kirkju-
málaráðherra að skipa prest i Mosfellsprestakalli.
Séra Kolbeinn hefur óskað eftir að fá greinargerð sína fyrir
kærunni birta f Vísi og fer hún hér á eftir. — ÓT
Heiðraða yfirkjörstjórn prest-
kosninga!
Eins og landsmönnum öllum
mun nvl kunnugt fór fram
prestkosning í Mosfellspresta-
kalli i Kjalarnesprófastsdæmi
siðastliðinn sunnudag, þann 15.
febriiar 1976. Kjörsókn var góð,
tæpl. 74,prós. kjósenda greiddu
atkvæði^ þar af greiddu 254 ein-
staklingar atkvæðieftir klukkan
18 til lokunar kjörfundar. Allan
þennan dag höfðu þrír umsækj-
endanna haft umboðsmenn sina
á kjörstað til þess að létta undir
með kosningasmölun sinna
manna. Einn umsækjandinn
hafði enga slíka smölun i
frammi og heldur enga umboðs-
menn á sínum vegum. Þessi eini
umsækjandi var ég, Kolbeinn
Þorleifsson.
Ætlun min hafði verið sú i
upphafi að vera alls ekki stadd-
ur á kjörstað á kjördegi, en ég
gekkst inn á það eftir simtal við
formann kjörstjórnar að mæta
við opnun og lokun kjörfundar.
Ég mætti þvi við opnun kjör-
fundar klukkan 10 og tók þátt i
skoðun kjörgagna og þeim sam-
eiginlegu athugasemdum, sem
gerðar voru við opnun kjörfund-
ar. A þeim tima þurftum við að
nota sima til biskupsins yfir Is-
landi. Var það vegna athuga-
semdar, sem séra Sveinbjörn
Bjarnason hafði gert um niður-
röðun nafna á kjörseðla. Kjör-
fundarbók geymir vafalaust at-
hugasemdokkar varðandi þetta
simtal. Vegna þessarar athuga-
serndar kynntist ég sirna húss
ins. Hann liggur tvö skref frá
opinni vængjahurð með útsýnis-
glugga inn í kjördeild, sem mér
vitanlega var aldrei byrgður
allan daginn og mátti vel sjá úr
honum yfir alla kjördeildina,
rn.a. borð og stóla urnboðs
manna umsækjenda, en eins og
áður er sagt, var einn stóllinn
auður frá opnun kjörfundar og
fram á kvöld. Um þessar dyr
gekk húsvörður hússins allan
daginn og veitti kjörstjdrn og
umboðsmönnum umsækjenda
hressingu.
Að lokinni kjörfundarsetningu
klukkan 10.35 hélt ég af stað
heim til min i Reykjavik að
Ljósvallagötu 16 og dvaldi þar
til klukkan 4,15, er ég hélt til
Norræna hússins og drakk þar
kaffi. Hélt ég siðan klukkan
rúmlega fimm til mins heima
aftur, en hélt þaðan beint aftur
til frændfólks mins á Hólsvegi
10, Reykjavik, og þar var ég
staddur, er útvarpið flutti frétt
sina frá prestkosningunni i Mos-
fellsprestakalli og tilkynnti
landslýð öllum, að frambjóð-
endur þar væru þrir talsins:
Auður Eir Vilhjálmsdóttir,
Bragi Benediktsson og
Sveinbjörn Bjarnason. Ég var
þar hvergi nefndur. (Sjá fylgi-
skjaí.)
1 kæru minni, sem ég skrifaði
eftir minni eftir kl. 22 um kvöld-
iö, skeikar mér um eitt atriði i
þessari frétt. Ekki var getið um
það, að ég hefði dregið mig til
baka. Aftur á móti var á það
bent i leiðréttingu þeirri, sem
siöar var lesin, að „fréttastofan
(hefði fengið) þær upplýsingar á
kjörstað, að séra Kolbeinn Þor-
leifsson hefði dregið umsókn
sina til baka”. (Sjá fylgiskjal.)
Eins og sést á fylgiskjali er það
húsvörður Hlégarös i Mosfells-
sveit, sem borinn er fyrir sög-
unni, en á Hlégarði var kjör-
staðurinn i þetta sinn. Hér skal
það tekið fram, að leiðréttíng
þessi var þannig til komin, að ég
hringdi á fréttastofu útvarpsins
og óskaði leiðréttinga á frétt-
inni. Siðar frétti ég, að séra
Sveinbjöm Bjarnason hefði orð-
ið fyrri til að hringja, en honum
hafði ekki verið trúað vegna
þess kennivalds, sem fylgdi
upplýsingum beint frá kjörstað.
1 kosningabaráttu minni hafði
ég frétt, að einhver húsvörður i
Hlégarði hefði staðið fyrir öflun
stuðningsmanna fyrir einn um-
sækjandann, og af ókunnugleika
i héraði leiddi ég af þessum
upplýsingum hluta af kæru
minni, en siðar hef ég áttað mig
á þvi, að sá sem ég beindi skeyt-
um minum að, muni vera fyrr-
verandi húsvörður i Hlégarði,
og óska ég þvi, að sá hluti kæm
minnar verði ekki tekinn til
-greina. Núverandi húsvörður
Hlégarðs mun vera nýbyrjaður i
starfi, og munu þetta vera
fýrstu afskipti hans af kosn-
ingum á þessum stað sem hús-
vörður félagsheimilisins, og
mætti það vera honum persónu-
lega tíl málsbóta.
En það breytir ekki þeirri
staðreynd, að fréttin haföi verið
lesin, og hún hlaut að hafa si'n
áhrif á kjósendur. Ahrif þessí
gátu verið tvenns konar.
í fyrsta lagi var mögulegt, aö
fólk hefði aðeins heyrt fyrri
fréttina, en slökkt fyrir frétta-
aukann, en leiðréttingunni hafði
einmitt verið skotið milli liða
fréttaaukans. 1 þvi tilfelli mátti
ætla, að einhverjir hefðu hætt
við að greiða atkvæði eða hefðu
valiðsér einhvern hinna þriggja
til að veita brautargengi.
I annan stað hefði mátt ætla,
að einhver hefði talið mig vera
persónulega kunnugan frétta-
manninum, og hefði hann
brenglað fréttinni viljandi til
þess að auglýsa mig og skapa
mér samúð kjósenda. 1 þessu
tilfelli hugsa ég mér, að hugs-
andi menn og samviskusamir
hafi fyllst andúð á slikum
baráttuaðferðum og greitt at-
kvæði samkvæmt þvi. Ég hefi
sjálfur talað við mætan mann i
prestakallinu, þar sem umræð-
ur heimilisins um fréttirnar
fóru fram á þessum grundvelli.
Vegna þessa alls taldi ég mig
þurfa að fara á kjörstað og not-
færa mér 11. grein kosningalag-
anna, sem heimilaði mér að
sitja inni i kjördeildinni. Hafði
sú ósk jafnvel verið borin fram
af formanni kjörstjórnar þá um
morguninn, að við umsækjend-
ur gerðum þettá. Haföi ég verið
tregur til þess, að taka mér þar
sæti, þvi aö kjörstjórn prest-
kosninga nokkurra i Reykjavik,
sern ég tók þátt i ann 1.
des. 1974, haföi neitað rnér urn
þennan rétt er ég bað um aö fá
aö njdta hans, og bað mig um að
vikja af kjörstað. Bæði var það,
að kjörstjórn þessi haföi tekið
þátt i fleiri prestkosningum, og
hafði sér til ráðuneytis um lög-
fræðileg efni einn af leiötogum
mótframbjóðanda mins. Hlaut
þvi að vera varasamt, að brjöta
móti svo reynslumiklum aðil-
um.
Er ég var sestur i kjördeild i
Hlégarði, þá sat ég þar þaö sem
eftir liföi kjörfundar, en það var
á timabilinu 20,15 til 22. Sfðan,
er færi gafst frá öðru, lét ég
bóka þá kæru, sem hér er til
umfjöllunar.
Heiðraða yfirkjörstjórn!
Er þið nú fjallið urn þfessa
kæru.biðég ykkur aðhafa eftir-
farandi atriði i huga.
Útvarpsfréttin á uppruna sinn
að sækja hjá húsverði þess fé-
lagsheimilis, sem valinn hafði
verið kjörstaður, og mátti þvi
enginn þeirra manna, sem
þarna voru staddir til trúnaðar-
starfa segja frá neinu, sem
gat dregiö taum eins umsækj-
anda fram yfir annan, ellegar
lastað einn umsækjanda. 1 þvi
sambandi vil ég vitna i almenn
kosningalög 133. grein, tölulið 4,
sem fjallar urr* óleyfilegan
áróður á kjörstað, og tölulið 7
sem talar um þá, sem gefa út
villandi kosningaleiðbeiningar.
Ég lit á húsvörð k jörstaðarins
sem trúnaðarmann kjörstjórn-
ar, þvi að honum var leyft að
ganga út og inn um kjördeild
eins og honum sýndist við þjón-
ustubrögð við þá, sem þar sátu
inni, og eru þvi athafnir hans á
ábyrgð kjörstjórnar. Þess
vegna gildir hér 20. grein prest-
kosningalaga: „Hvorki kjör-
stjórnarformaöur né nokkur
annar, sem i kosningastofunni
er staddur, má beinlinis eða
óbeinlinis hvetja nokkurn kjós-
anda meðan á kosningu stendur
til þess að kjósa einn umsækj-
anda öðrum fremur.” — 1 áður-
nefndri frétt var mönnum bent
á, að kjósa mætti þrjá umsækj-
endur, einn var undanskilinn,
þvi að hann hafði dregið umsókn
sina til baka. Ég bið yfirkjör-
stjórn að taka til athugunar að
kalla mátti opinn gang frá
simanum og inn i kjördeildina.
Aðurnefnd atriði eru höfuö-
atriði kærunnar, enda rjúfa þau
friðhelgi kjörstaðar.
Onnur atriði, sem taka mætti
til athugunar eru þau, sem
snerta áróðursgildi fréttar af
þessu tagi, sem fengin er beint
af kjörstað. Þvi verður ekki trú-
"50, að frétt sem þessi sé algjört
óviljaverk, nema litið sé á
gjörðarmanninn sem algjörlega
fákunnandi á sviði kosninga.
Hins vegar má reikna með þvi,
aö gjörðarmaður hafi þarna
bergmálað einhvern áróður,
sem hægt var að byggja á þrem- :
ur staðreyndum, sem lágu ljós-
ar fyrir. Við opnun kjörfundar :
hafði orðið óeðlilega löng töf, |
sem fáir hafa vitað af hverju
stafaði. Séra Kolbeinn Þorleifs- <
son hafði sést halda frá kjörstað -
i miklum flýti, og autt sæti hans j
ellegar umbjóðenda hans blasti í
við öllum kjósendum i rúmlega f
niu klukkustundir. Þetta veröur E
aldrei sannað, þvi aö þetta s
heyrir undir starfsaöferðir við
kosningasmölun. Legg ég þvi \
ekkert upp úr þessu atriði i j
greinargerð minni, en bendi að- ’
eins á þennan möguleika. j
+ ■’ |
Heiðraöa yfirkjörstjórn!
Ég vona, að mér hafi tekist að ;
reifa grundvöll kæru minnar a :
þann veg, að menn hafi skilið.
að ég hefi orðið fórnarlamb
alvarlegra mistaka við fram
kvæmd prestkosningarinnar i
Mosfellsprestakalli þann 15. '
febrúar 1976, og að mistök þessi
séu þess eðlis, að grundvöllur sé
fyrir ógildingu hennar.
Virðingarfyllst.
Reykjavik, 17. febrúar 1970
Kolbeinn Þorleifsso:.