Vísir - 16.10.1976, Síða 11

KIRKJAN OG
KRISTIN ÁHRIF
Þátttakendu!' i ráðstefnunni voru alls uni áttatlu, og skiptust I uiu
ræðuhópa. Hér getur að lita einn þeirra.
Um ekkert er nú meira rætt
og ekkert mun hugsandi mönn-
um i landinu meira áhyggjuefni
heldur en þau margvislegu fjár-
málamisferli, sem fjallað hefur
verið uin hin siðustu misseri.
Hvaðsem öllum bollalegging-
um liður um þaö, hverju þetta
sé að kenna, hverjir eigi orsök-
ina, hverjir séu hinir raunveru-
lega seku — hvað sem öllu þessu
liður, þá þurfum við ekki aö fara
neitt i felur með það hver er
undirrótin. Hún er sá þáttur i
manneðlinu sem nú virðist vera
lögð svo mikil rækt við, ágirnd-
in, áfergjan eftir fé, ekki til að
nurla þvi saman og geyma það á
nirfilslegan hátt eins og mörg-
um var láð og hann lastaður fyr-
ir i gamla dag a heldur til aö
eyða þvi i nautnameðul, luxus
og lifsþægindi, allskonar gerfi-
þarfir, sem ekkert eiga skylt við
venjulegar nauðþurftir.
Enda þótt oft sé það orðað
svo, að verið sé að tryggja
mannsæmandi lifskjör, þegar
hagsmunastreitan lætur sem
hæst, þá vitum við það öll mæta
vel, að næsta ólika merkingu
leggjum við i þetta oröalag:
mannsæmandi kjör. En hvað
sem öllum kjörum og kröfum
liður og hversu langt, sem við
viljum ganga til að uppfylla
þær, hversu vel sem við komum
okkur fyrir i lifsþægindahúsi
nútimans, þá er þó mest um hitt
vert hvernig okkur liöur and-
lega talað — hvernig okkur
heilsast á sálinni. A þeysispretti
i lifsgæðakapphlaupinu getur
okkur aldrei liðið vel. Afergjan
og ákafinn eftir veraldargæðum
getur aldrei verið grundvöllur
að heilbrigðu lifi — hvorki ein-
staklinga né þjóðfélaga.
Þetta virðist vera nokkuð al-
menn skoðun. Sem dæmi um
það hvernig hún er túlkuð má
taka þessar linur úr sunnudags-
leiðara Alþýðublaðsins eftir rit-
stjórann Arna Gunnarsson:
...„islenskt þjóðfélag er sjúkt,
jafnvel fársjúkt. Astæðan er
augljós. Skefjalaus samkeppni
um lifsþægindin, auð og völd,
samhliða verðbólgu og hvers-
konar óáran i efnahagslifi.
Þjóðin hefur beðið tjón á sálu
sinni. Hið eiginlega markmið er
hulið sjónum manna á botni
peningakistunnar.”
Þetta er vel mælt. Þetta er
bara sýnishorn úr ágætum leið-
ara Alþýðublaðsins og færi bet-
uref fleiri ritstjórar hefðu svip-
aða sögu að segja i leiðurum
blaða sinna.
Hvað er svo til lækningar
þessum alvarlega sjúkdómi?
Með hverju getur þjóðin bætt
sér það mikla tjón sem hún hef-
ur beðið á sál sinni?
Ritstjórinn kemur með svar
við þvi. Það er þetta: Að auka
áhrif kristindómsins i þjóðlif-
inu. Ekki þurfum við að efast
um það eitt augnablik, að þetta
er hið rétta svar — og ég vil
bæta við: Hið eina rétta svar..
En þá vaknar önnur spurning,
svo alvörurik og mikilvæg, að
hún brennir sig inn i hugann,
vekur mann óhjákvæmilega til
knýjandi svara. Og hún er
þessi: Hvernig á að efla og auka
áhrif kristinnar kenningar,
kristinna hugsjóna i þjóðlifinu,
fá mennina til að leggja eyrun
við kristnum boðskap og til-
einka sér kristna lifsskoðun?
t kristnum löndum, þar sem
boðunar- og kenningarfrelsi rik-
ir, gefst mönnum tækifæri til að
hlýða þessum boðskap á hverj-
um helgidegi og taka þátt i
kristnu samfélagi þar sem er
guðsþjónustan i sóknarkirkj-
unni.
Þetta tækifæri nota menn —
vægast sagt — mjög illa. Fólkið
sefur og það vaknar ekki þó að
klukkurnar kalli. Og ofter talað
yfir tómum sætum. Þannig er
þetta eins og viö vitum og þvi
nær þessi boðskapur ekki eyrum
fólksins, sem er þó svo lifsbrýnn
fyrir andlega velferð þess og
heili samfélagsins.
Stundum heyrir maður setn-
ingar eins og þessa: Úr þvi að
fólkið kemur ekki til kirkjunnar
þá verður kirkjan að koma til
þess. Með þvi mun átt við það,
að kirkjan verði að breyta
boðunaraðferðum sinum og
taka upp nýja starfshætti. Gott
og vel. En hverja? Sjálfsagt má
benda á ýmsa félagsstarfsemi
og vissulega má nefna félög sem
hafa áhrif á meðlimi sina
(K.F.U.M. og K. o.fl.) ef þau
starfa á kristilegum grundvelli.
En hvað sem um það er, þá er
hitt vist að höfuöuppistaðan i
boðun og starfi kirkjunnar er
kall hennar til fólksins um að
koma til safnaðarguðsþjónust-
unnar á helgum degi, hlýða þar
á orð Guðs og útlegging þess,
taka þátt i söngnum, helga huga
sinn i tilbeiðslu og þökk til Guðs
og sambæn með öðru safnaðar-
fólki um að kærleikur Krists
megi gagntaka hjörtun.
Þessi höfuðþáttur i starfi
kirkjunnar á að geta náð til
hvers og eins. Enginn þarf að
hafa neina afsökun til að vera
ekki með. Þetta skyldi hver og
einn gera sér ljóst, sem hefur
áhyggjur af skuggalegu ástandi
samtiðarinnar þar sem heims-
byggjan erað gagntaka sálirnar
og hernema hugina.
Og ef hægt er að hamla gegn
henni með eflingu kristinna
áhrifa, þá getur hver og einn
lagt þar fram sitt lið með þvi að
vera með i kristilegu safnaðar-
starfi eins og t.d. þvi að sækja
kirkju á helgum degi. Þvi að
kirkjan er oss kristnum móðir
kristinn sérhver er oss bróðir
Guðs og Krists vér erum ætt
allir sem hún hefur fætt.
Hún vill aðeins laða og leiða
lýð, en ei með valdi neyða,
býður frelsi boðar náð,
birtir himneskt liknarráð.
Níu prestar vígðir
Sunnudaginn 3. október s.l.
voru sex guðfræöikandidatar
vigðir i Dómkirkjunni. Ekki
mun það hafa skeð nema
tvisvar sinnum áður, aö svo
margir eða fleiri hafi tekið
vigslu i einu i Reykjavikurdóm-
kirkju.
t fyrra sinnið var það 30.
september 1888. I águst það ár
höföu útskrifast 12 kandidatar
frá Prestaskólanum. Tóku niu
þeirra vigslu, flestir settir
prestar i fjarlægum héruðum.
Voru samt all mörg brauö
prestalaus þrátt fyrir þessa
miklu viökomu i stéttinni.
Ýmsir nafnkunnir prestar tóku
vigslu þennan dag, eins og t.d.
sr.BjarniÞorsteinsson tónskáld
á Siglufirði.
Biskup var þá dr. Pétur
Pétursson, orðinn háaldraður,
þvi að hann fyllti 8. tuginn þrem
dögum siðar.
Munu ekki aðrir hafa setið
eldri i biskupssæti nema Guð-
brandur, sem sat Hólastól til
dauðadags i 56 ár. Var þá orðinn
hálfniræður og kominn i kör.
Það var aftur á móti allt öðru-
visi farið með Pétur biskup.
Hann var hinn ernasti þrátt
fyrir sinn háa aldur. Um það
farast Isafold svo orð i sam-
bandi við þessa miklu prests-
vigslu:
Dr. Pétur biskup er furðu ern
maður enn. Kemur varla sá
dagur árið um kring að hann
hreyfi sig ekki út að ganga 1-2
sinnum á dag, hvernig sem
viðrar. En 14-15 ár munu vera
siðan hann hefur getað ferðast
nokkurn hlut og hefur þvi engin
biskupsvisitazia farið fram á
þeim tima.
Svo liöa 56 ár. Sól lýðveldisins
er raunninn upp — 18. júni 1944.
Og niu guðfræðingar skrýöast
nýjum hempum sinum til aö
taka vigslu i Reykjavikurdóm-
kirkju. Þetta mun vera met i
fjölda vigsluþega. Þetta var
mjög hátiöleg athöfn og mikill
fjöldi manna viðstaddur.
Sr. Bjarni þjónaði fyriraltari,
núverandi biskup lýsti vigslu,
en einn hinna nývigöu presta
steig i stólinn. Það var sr.
Sveinbjörn Sveinbjörnsson sem
vigðist að Hruna.
„Þeir eru vöggugjöf kirkj-
unnar til islenzku þjóöarinnar á
morgni lýðveldisins”, sagði
Kirkjublaðið, málgagn hr. Sig-
urgeirs biskups um þennan fjöl-
menna prestahóp. ,,Og betri göf
getur hún ekki fengið en fá þá
menn til starfa, sem h»lgaöir
eru þvi sértaka köllunarstarfi
að vera boðberar kristindóms-
ins, sem i eldheitri trú vilja
vinna að koma guðsriki hér á
jörð”.
Eftirprestsvigsluna 3. okt. s.l.
er kirkjan nú svo vel sett með
starfskrafta að ekki munu vera
nema 2 brauð á landinu, sem
þjónað er af nágrannaprestum
(Árnes og Sauðlauksdalur).
Hefur hér mikið um breytzt á
skömmum tima, þvi að
skemmst er að minnast, að hátt
i tveir tugir prestakalla voru
laus tii umsóknar.

Þessi mynd átti að
birtast á siðustu
Kirkjusiðu (2. októ-
ber).
Hún er af höfundi
ferðasögunnar á hér-
aðsfund Skaftafells-
prófastsdæmis á
Kálfafellsstað, Eyjólfi
Eyjólfssyni fyrrv.
hreppstjóra á Hnaus-
um i Meðallandi.
Myndin er máluð af
Jóhannesi Kjarval og
er i eigu Eiriks Orms-
sonar.
--------J