Vísir - 05.03.1977, Blaðsíða 10

10
Laugardagur 5. marz 1977 VTSIR
Samvinna eða ný
verðbólguholskefla
Samtök launþega og vinnuveitenda hafa nú í aðal-
atriðum mótað stefnu sína gagnvart þeim kjara-
samningum, sem fyrir dyrum standa i vor. Eins og
mál hafa skipast blasir ein megin hætta við og það er
ný verðbólguholskefia. Kjarasamningarnir gætu
þannig kallað yfir þjóðina efnahagslega ringulreið og
alvariega lifskjaraskerðingu, þó að leikurinn sé vissu-
lega til annars gerður.
Að þessu sinni hljóta borgararnir því að gera rikari
körfur en nokkru sinni fyrr til þeirra forystumanna,
sem hlut eiga að máli af hálfu vinnuveitenda, laun-
þega og ríkisvalds. Víðtæk samvinna þessara aðila er
reyndar eina leiðin til þess að tryggja raunhæfar
kjarabætur í þágu láglaunafólks.
Aukning þjóðarf ramleiðslunnar leyfir ekki
miklar almennar kauphækkanir. Það svigrúm sem
fyrir hendi er í þessum efnum, þarf að nota til þess
fyrstog fremst að styrkja stöðu þeirra, sem við erfið-
astar aðstæður búa. Miklar almennar krónutöluhækk-
anir kaupgjalds umfram aukna verðmætasköpun
þjóðarbúsins hljóta á hinn bóginn að leiða til verð-
bólguholskef lu. Dæmið verður ekki leyst á annan veg.
Hér er i sjálf u sér ekki um ný sannindi að ræða. Allt
eru þetta gamalkunnar staðreyndir. Við erum hins
vegar í enn meiri hættu nú en áður við svipaðar
aðstæður fyrir þá sök, að efnahagskerfið þolir ekki
nýtt óðaverðbóguskeið. Hvorki heimilin né fyrirtækin
geta axlað þá byrði.
Þegar kjarasamningar hafa leitt til aukinnar verð-
bólgu hafa allir aðilar þvegið hendur sinar. Launþegar
saka vinnuveitendur um óbilgirni og áfellast stjórn-
völd fyrir að banna ekki verðlagshækkanir með
pennastriksaðferðinni þrátt fyrir hækkun framleiðslu
kostnaðar. Vinnuveitendur gagnrýna bæði launþega
og stjórnvöld fyrir að taka ekki nægjanlegt tillit til af-
komu atvinnufyrirtækjanna. Stjórnvöidin afsaka sig
loks með því, að lögum samkvæmt eigi þau ekki að
hafa afskipti af frjálsum kjarasamningum.
Allt þetta lýsir skorti á þjóðfélagslegri ábyrgð. Að
þessu sinni verða afsakanir af þessu tagi tæplega
teknar gildar. Borgararnir hljóta að kref jast þess, að
þessir valdaaðilar hef ji pólitíska samvinnu i því skyni
aðtryggja afkomuöryggi launþega með tilliti til raun-
verulegra aðstæðna í efnahagslífinu. Borgararnir
eiga ekki að láta nein-af þessum valdaaðilum komast
upp með að skjóta sér undan þessari samfélagslegu
ábyrgð.
Reynsla undangenginna ára hefursýnt, að verðbólg-
an er slíkur ógnvaldur að ekki verður við unað. Forseti
Alþýðusambandsins lýsti yfir þvíá þingi sambandsins
í vetur, að verðbólgan hefði öllu öðru fremur leitt til
þeirrar kjaraskerðingar, sem launþegar hafa orðið að
þola upp á síðkastið.
Þessi ummæli bera vissulega vott um skilning for-
ystu Alþýðusambandsins á þeim vanda, sem við er að
etja i þessum efnum. En þessi skilningur þarf að
koma fram í kröfugerð launþegafélaganna, þegar
endanlega verður sest að samningaborði, og hann
þarf ennfremur að koma fram af hálfu vinnuveitenda
og ríkisvalds.
óðaverðbólgan hefur ekki aðeins f för með sér efna-
hagslega ringulreið og lífskjaraskerðingu, heldur
leiðir hún til almennrar siðferðilegrar upplausnar í
þjóðfélaginu. Hið hefðbundna pólitíska reiptog f fiokk-
um og hagsmunafélögum má ekki verða til þess að
kalla þetta böl yfir þjóðina.
Misskilningur tveggja manna leiddi til ásiglingarinnar:
- i
....hér er skipiö komiö nokkuö frá hafnargaröinum aftur....L]ósm. Gunnar Hjaltason
Hvor um sig hélt
að hinn œtlaði
að bakka skipinu
Hugsanlegt er aö misskiin-
ingur hafi valdiö fyrstu ásigl-
ingu Aliakom Progress á
bryggjuna á Reyöarfiröi.
Yfirheyrslum i sjópröfum
vegna ásiglinganna lauk I gær.
Fyrir hádegi var tekin skýrsla
af islenskum leiösögumanni,
sem fór um borö i skipiö ásamt
starfsmanni skipaafgreiöslunn-
ar á staönum, en eftir hádegi
voru grisku skipstjórnarmenn-
irnir kallaöir fyrir aftur.
„Þaö er hugsanlegt, aö i
fyrsta skiptiö, sem skipiö sigldi
á bryggjuna, hafi veriö um ein-
hvern misskilning aö ræöa”,
sagöi Bogi Nilsson, bæjarfógeti
á Eskifiröi, I viötali viö Visi I
gær.
„Aö sögn islendingsins fór
hann um borö til þess aö segja
grikkjunum til um siglingu inn
fjöröinn, og ég held aö þaö sé
ljóst, aö hann var ekki beöinn
um annaö. Grisku skipstjórnar-
mennirnir segjast hins vegar
hafa beöiö um hafnsögumann,
og aö þeir hafi taliö, aÖ islend-
ingurinn væri kominn um borö
til aö leggja skipinu aö
bryggju”.
Hvers vegna var
bakkað of seint?
„baö er ljóst aö islendingur-
inn stjórnaöi hraöa skipsins inn
eftir firöinum, en siöan þegar
skipiö nálgast bryggjuna slær
hann á stans og telur þá aö sýnu
hlutverki sé lokiö. Siöan sigur
skipiö áfram inn i bryggjuna.
Þaö gæti veriö hálf til ein sjó-
mila, sem þaö rann þannig
áfram. Byrjaö var aö bakka
eitthvaö áöur en skipiö lenti á
bryggjunni, en þaö var samt
sem áöur bakkaö of seint.
Spurningin er þá hvers vegna
var bakkaö of seint. Skipstjór-
inn sagöist hafa taliö, aö hafn-
sögumaöur væri um borö, og þvi
beöiö eftir þvi aö hann bakkaöi,
en þegar sér heföi sýnst aö mál-
in væru aö komst I óefni, heföi
hann gripiö fram i. Islendingur-
inn sagöist hins vegar hafa ver-
iö bvlinn aö ljúka hlutverki sinu,
og grikkirnir heföu vítaö, aö
þeir ættu aö leggja skipinu upp
aö”, sagöi Bogi.
Voru einir í seinni
ásiglingunni
Bogi sagöi, aö engir Islending-
ar heföu veriö um borö í skipinu
þegar þaö sigldi á ytri hafnar-
garöinn á Reyöarfiröi.
„Þeir telja, aö skipiö hafi þá
snúist I straumi og þess vegna
hafi ásiglingin oröiö”, sagöi
hann.
Griska skipiö mun eftir sem
áöur taka farm á Reyöarfiröi,
en þangaö kom þaö til aö sækja
loönumjöl. —ESJ
t VIsi i gær birtust nokkrar myndir frá áslglingunnl á Reyöarfiröi. Myndin hér aö ofan sýnir stefni skips-
ins á hafnargaröinum...
VÍSIR
Ctgefandi:Heykjaprent hf.
Framkv*mdastjóri:DavlöGuömundsson
Kitstjórar :I>orsteinn Pálsson dbm.
. ólafur Ragnarsson I
Ritstjórnarfulltrúi: Brági Guðmundsson.a Fréttastjóri erlendra frétta:Guömundur Pétursson. Umsjón
með helgarblaði: Arni Þórarinsson. BlaðamennrEdda Andrésdóttir, Einar Guöfinnsson, Ellas Snæland
Jónsson, Finnbogi Hermannsson, GuBjón Arngrlmsson, Kjartan L. Pálsson, Oli Tynes, Sigurveig
Jónsdóttir, Sæmundur GuBvinsson, lþróttir: Björn Blöndal, Gylfi Kristjónsson. Akureyrarrititjórn:
Anders Hansen. Ctlitsteiknun: Jón óskar Hafsteinsson og Magnús ólafsson. Ljóimyndir: Jens Alex-
andersson, Loftíir Asgeirsson, Auglýiingastjóri: Þorsteinn Fr. SigurBsson. Dreifingaritjóri: SigurBur
R. Pétursson.
Auglýsingar: SIBumúla 8. Slmar 11660, 86611. Askriftargjald kr. 1100 á mánuði Innanlands. ’
Afgreiðsla: llverfisgata 44. Slmi 86611 ' Verð I lausasölu kr. 60 eintakiB.
Ritstjórn: SIBumúla 14. Sfmi 86611, 7 Ifnur Prentun: Blaðaprent hf.
Akureyri. Slml 96-19806.