Vísir - 21.03.1977, Qupperneq 11

VISHL Mánudagur 21. mars 1977
11
Eirikur er kvæntur Þórhildi Lindal sem lýkur laganámi I vor. Þau búa I leigulbáð við Tjarnargötu ásamt syninum Páli sem er tæpra þriggja ára gamali.
Þau hjón hafa bæði áhuga á ferðalögum og reyna að skoða sig um innanlands og utan þegar tækifæri gefst. Einnig hafa þau gaman af blóferðum til að slappa af, en eftir að
Eirlkur tók við þessu starfi hefur frlstundunum fækkað og aö sjálfsögðu þarf Þórhildur aö leggja hart aö sér viö námið. Þá hafa bæði áhuga á leiklist og húsbóndinn Ieikur«fót-
bolta einusinnilviku sér til hressingar. Þau voru sammála um að tómstundirnar væru alltof fáar, en reyna aðeyöa þeim samaneftirþvlsem viö veröur komiö.
„MJÖG BRÝNT AÐ SETJA REGLUR UM
RÉTT EINSTAKLINGA SEM EIGA UNDIR
HÖGG AÐ SÆKJA í SAMSKIPTUM
VIÐ STJÓRNKERFIÐ"
— Rœtt við Eirik Tómasson aðstoðarmann dómsmólaróðherra
„Þær miklu umræður sem átt
hafa sér stað að undanförnu um
dómsmálin hafa að sumu leyti
orðið til góðs. Min skoðun er sú,
að þessi mál hafi lengi faliið i
skuggann, meðal annars vegna
áhugaleysis almennings. Hins
vegar hafa árásirnar á Ólaf Jó-
hannesson dómsmálaráöherra
verið með öllu tilhæfulausar og
hefðu þær haft við einhver rök
að styðjast, væri ég ekki I þessu
sæti”.
Þetta sagði hinn nýskipaði að-
stoðarmaður dómsmálaráö-
herra, Eirikur Tómasson lög-
fræöingur, meöal annars i
spjalli við blaðamann VIsis. Ei-
rikur er kornungur maöur, að-
eins 26 ára gamall. Hann starf-
aði sem fulltrúi i dómsmála-
ráöuneytinu þar til hann tók við
hinu nýja embætti á dögunum.
Eins og eölilegt er barst talið aö
hinum miklu umræðum sem átt
hafa sér staö um dómsmálin.
Þær hafa farið fram á Alþingi, i
fjölmiðlum og á götuhornum og
þar hafa fallið stór orö.
Ólafur unnið mikið
„Þótt þaö hafi verið æskilegt
að dómsmálin kæmust í sjónmál
þá er þvi ekki að leyna, að
margir þeirra sem haldið hafa
uppiharöri gagnrýniá þau hafa
gert þaö af annarlegum hvöt-
um. Ekki vegna raunverulegs
áhuga á úrbótum.
Ólafur Jóhannesson hefur leg-
ið undir mikilli gagnrýni, en
hann hefur lagt fram fjölda
lagafrumvarpa og að mlnum
dómi er hann sá dómsmálaráö-
herra, sem a.m.k. i seinni tið
hefur gert mest til úrbóta á
þessu sviði”, sagöi Eirikur.
Hann kvað almenning standa i
þeirri meiningu, aö ráöherrann
hafi rétt til afskipta af einstök-
um málum. Það væri ekki rétt.
Dómsmálaráðherra gæti til
dæmis ekki skipað saksóknara
að ákæra i ákveðnu máli. Hins
vegar gæti samgönguráöherra
— svo að tekið væri dæmi af
handahófi — skipað vegamála-
stjóra fyrir verkum.
Dómstólarnir störfuðu sjálf-
stætt án afskipta ráðherra.
— En getur dómsmáiaráð-
herra ekki til dæmis óskað eftir
þvi að rannsókn verði hraöað i
ákveönu máli?
„Hann getur það að visu, en
það er alveg á valdi dómara,
hvort hann gerir þaö eða ekki.”
Nam síjórnarfarsrétt
Eirikur Tómasson útskrifað-
ist frá lagadeild Háskólans vor-
ið 1975. Meö náminu vann hann
sem blaðamaður við Timann,
fyrst við innlendar fréttir en siö-
asta árið starfaði hann I erlend-
um fréttum.
Sumariö eftir að námi lauk
tók hann að sér að gera könnun
á gjaldþrotamálum. Það var
Lagastofnun Háskólans sem
beitti sér fyrir þessari könnun,
að frumkvæöi Þórs Vilhjálms-
sonar núverandi hæstaréttar-
dómara. Þessi mál höfðu ekki
verið rannsökuð áður hérlendis
og hefur könnun Eirlks komiö i
mjög góöar þarfir.
„Um haustið 1975 fór ég slðan
til Sviþjóðar á sænskum styrk
og nam stjómarfarsrétt við
háskólann I Lundi. Einnig fór ég
yfir sundið til Danmerkur og
kynnti mér hvernig þessum
málum er háttað hjá dönum.
Mjög fáir islendingar hafa lagt
stund á þessi fræði, en á þeim
hef ég sérstakan áhuga og vilja
til að beita mér fyrir, að hér
verði sett almenn stjórnsýslu-
lög.
Ég álit til dæmis mjög brýnt
að settar verði reglur um rétt
einstaklinga sem eiga undir
högg að sækja I samskiptum við
stjórnkerfið. En það er að
mörgu leyti erfitt að setja lög
um þessi mál vegna erfiöra aö-
stæðna hérlendis. Taka þarf til-
lit til réttaröryggis annars veg-
ar og hagkvæmni og fljótvirkni i
stjórnsýslunni hinsvegar”,
sagði Eirikur.
— Kemur þetta ekki inn á
hugmyndina um umboðsmann
Aiþingis sem talsvert hefur ver-
iö til umræðu?
„Hugmyndin um umboðs-
mann Alþingis er góð, en meðan
ekki eru til reglur fyrir hann aö
starfa eftir er hún ill fram-
kvæmanleg að minum dómi.
Akvarðanir stjórnvalda geta
veriö handahófskenndar. Ég er
ekki að segja þar með að þær
séu það, þvi að minu áliti hafa
yfirleitt valist góðir embættis-
menn i helstu ábyrgöarstööur.
Efling
Rannsóknarlögregiu
Að undanförnu hefur Eirlkur
Tómasson unnið ásamt fleirum
að undirbúningi þess aö rann-
sóknarlögregla rikisins taki til
starfa, en það verður 1. júli I
sumar. Eirlkur sagöi, aö þá yröi
sú rannsóknarlögregla, sem
starfarvið sakadóm Reykjavik-
ur lögð niður. Rannsóknarlög-
regla rikisins mun annast rann-
sókn allra meiriháttar brota-
mála og er ætlunin aö efla hana
til muna frá þvi sem viö höfum
átt að venjast með rannsóknar-
lögreglu hér til þessa.
Éirikur Tómasson sagði aö
þaö væri mjög óheppilegt að
lögregla og dómstólar væru á
sömu hendi og með lögunum um
hina nýju rannsóknarlögreglu
væri þetta fært til betri vegar.
Hún á að geta tekist á við stóraf-
brot eins og morö og ýmis fjár-
munabrot sem hingaö til hefur
ekki verið hægt að rannsaka
sem skyldi. Ætlunin er að lög-
fræðingar taki meiri þátt I ýms-
um rannsóknum, en rann-
sóknarlögreglan á að sjá um
rannsókn fram að ákæru, en þá
hefst dómsrannsókn.
„Það er hugmynd dómsmála-
ráðherra að efla rannsóknarlög-
regluna i áföngum, bæði með
þvi að senda menn utan til þjálf-
unar og bæta viö mönnum, eftir
þvi sem fé er veitt til.”
Starfið er
pólitiskt
— Er starf þitt pólitiskt, Ei-
rikur?
„Að sjálfsögöu starfa ég hér
pólitiskt. Staða aðstoöarmanns
gerir ráð fyrir þvi að ráöherra
veljisérmannúrsama flokki og
skipan min er þvl pólitisk.
— Ætlar þú að einbeita þér aö
stjórnmáium i framtiðinni?
„Ég tek ekki endanlega
ákvörðun um það, heldur eru
þaö aðrir sem þaö gera. Stjórn-
málastarf eitt sér er valtur at-
vinnuvegur og ég hef mikinn
áhuga á fræöimennsku á sviði
lögfræðinnar. En eflaust ráöast
framtiöaráform min nokkuö að
þvi, hvernig mér falla störfin
hér”, sagöi Eirikur Tómasson
að lokum.
— SG
Texti: Sœmundur Guðvinsson
Myndir: Jens Alexandersson