Tíminn - 05.12.1968, Blaðsíða 2

2
TIMINN
«MMTUDAGUR 5. desember 1968.
Styttist
til jóla
Dreng jajakkaföt
frá 5 til 14 ára. — Margir litir
— terelyn og ull.
Stakir drengjajakkar
stór númer.
Matrósaföt
rauð og blá.
Matrósakjólar
2 til 7 ára — rauðir og bláir.
Kragasett — flautubönd
Drengjabuxur
3 til 13 ára, verð frá kr. 355.—
Terelyn og ull.
Drengjaskyrtur
mislitar og hvítar, frá kr. 75.—
Drengjabindi
slaufur og sokkar.
Buxnaefni
kr. 165.— metrinn.
Sokkabuxur
í litaúrvali — enskar og
sænskar
ÆÐARDÚNN
í %, % og 1 kg pokum.
— ÆSardúnssængur —
vöggusængur, gæsadúnssængur
hálfsængur (140x110 cm).
Koddar, svæflar, vöggukoddar.
Sængurver og lök.
PATONS ullargarnið
með gamla verðinu, 5 gróf-
leikar, litekta, hleypur ekki.
HRINGIÐ — SKRIFIÐ.
ALLAR UPPLÝSINGAR
VEITTAR. — PÓSTSENDUM.
Vesturgötu 12, sími 13570.
Vesturgötu 12,
sími 13570.
/
Viðburðarík og (óvenju spenn-
andi ástarsaga eftir hinn vin-
sæla rithöfund Erling Poulsen.
í fyrra gaf forlagið út eftir
hann skáldsöguna „Fögur og
framgjöm“.
Afgr. er f Kjörgaröi sfml 14510
GRÁGÁS
KEFLAVÍK
i
RæSa flutt á hálfrar
aldar afmæli full-
veldisins
Háttvirta ríkisstjórn, ríkis-
stjórnarfrúr, virðulegu embætt
ismenn, ágætu veizlugestir,
hæstvirta samkoma, góðir ís-
lendingar.
Mér er það mikill heiður að
fá að ávarpa yður hér við
þetta einstæða tækifæri. Mér
eru enn í fersku minni orð
mín þau er mér hrutu af vör-
um um þetta leyti árs í fyrra:
,hverju máli skipta 33% til
eða frá, þ.e.a.s. frá“. Og ennv
ávarpa ég yður, íslendingar,
yður, sem um aldir nærðust
ekki á mat heldur bókum og
máttuð lengi reyna þann
dýpsta sannleik, að maðurinn
lifir ekki á brauði einu saman
Og kýrin ekki á grasi einu
saman, — ég ávarpa ýður ís-
lenzkt fólk og kýr og segi:
hverju máli skipta 55% til
eða fra, þe.a.s. frá. En eng-
inn er spámaður í sínu föður-
landi, og í þessari kalsömu og
rysjóttu tíð get ég ekki með
nokkru móti ímyndað mér,
hvað ég muni segja um þetta
leyti árs 1969. En ég ávarpa
yður enn íslendingar til sjáv-
ar og sveita, og segi: þakkið
skapara ýðar fyrir að vera
ekki eins og þeir, sem eyða
dýrmætum vinnutíma sínum
— því „hörðum höndum vinn-
ur hölda kind“, eins og kerl-
ingin sagði — í að harma það,
að gamla fimmaurastykkið
skuli nú kosta krónu, sem er
ekki einu sinni krónu virði.
Þetta eru tímanna tákn, og
tímarnir breytast og krónurn-
ar með.
En virðulega samkoma, góð-
ir íslendingar, mál er að minn
ast þess að mér er hér ætlað
nokkurt hlutverk á þessari
fagnaðarstundu, og eins og
magister bibendi gat um í upp-
hafi, hef ég kvatt mér hljóðs
og hafið raust mína yfir
glasaglaum næstur á eftir full
trúa Þjóðræknisfélagsins í vest
urheimi til að flytja kveðjur
og árnaðaróskir frá íslenzkum
stúdentum erlendis.
fslenzkir stúdentar erlendis
láta engin 55% hindra sig í
að minnast fimmtíu ára afmæl
is fullveldisins. Þeir horfa nú
heim til eyjunnar mjallahvítu
með nokkrum trega á
þessari stundu. Og því hefur
mér verið falið að bera fram
þessar árnaðaróskir, að færri
en vildu hafa komizt til þessa
fagnaðar. Ég vil því með hrærð
um huga biðja yður, ágætu
veizlugestir og landar góðir,
hvar sem þér eruð stödd til
dala og fjalla eða við sjávar-
síðuna, ég bið þér látið með
mér hugann hvarfla til stétt-
arbræðra minna, stúdentanna
erlendis, sem hafa á þessari
stundu nýlokið við að gera sér
grein fyrir, að þótt þeir fái nú
fleiri krónur fyrir sterlings-
pundin sín, þá fá þeir færri
pund fyrir krónurnar sínar.
Þeir hafa því leitað undir
höfðalögum og í gömlum há-
leistum og sitja nú við að telja
pundin sín. Þau reyndust því
miður of fá og því hafa þeir
ekki sótt veizlu vora. Vér send
um þeim því hugheilar jóla-,
nýárs-, páska- og sumarkveðj-
ur og biðjum, að þeir megi
bera gæfu til að líta ættjorð
sína sem fyrst. En ég flyt yð-
ur, veizlugestir, fagnaöartíð-
indi. íslenzkir stúdentar er-
lendis hyggja von bráðar á
heimkomu, þ.e. þeir, sem eiga
fyrir farinu. Þeir munu svita
og strita í von um að geta
sem fyrst séð gamla Frón á
nýjan leik. Minnugir þess, að
forieður þeirra og skepnurnar
lifðu ekki á mat einum sam-
an, hafa þeir hafið baráttuna
gegn fæð pundanna. Og minn-
ugir orða ljóðskáldsins góða
— „í útlöndum er ekkert
skj ól/eilíf ur stormbelj andi/
— munu þeir sækja heim á
leið hver til sinna föðurhúsa.
Þeir munu gera það í trausti
þess, að í föðurlandi þeirra,
landinu, þar sem krónurnar
blómstra, muni vera næg at-
vinna, nóg húsaskjól og nóg
kaffi. Þeir munu flykkjast inn
í Háskóla íslands og stuðla að
örum vexti hans. Eg sé fögn-
uðinn í augum yðar, ágætu ís-
lendingar, þér endurheimtið
brátt hið fríðasta lið, erfingja
landsins.
Og aldrei hefur íslenzka
þjóðin verið betur undir það
búin að taka á móti erfingj-
um sínum. Aldrei höfum vér
borðað eins vel drukkið eins
vel og sofið jafn lengi. Aldrei
höfum vér talað jafn mikið,
skrifað jafn mikið, setið jafn
lengi. Aldrei hefur hitaveitan
verið betri, bílarnir jafn marg-
ir — og kirkjurnar. Á þessu
er enginn endi. Og vér höf-
um lagt stund á listir, vís-
indi og þróttir, vér höfum
eflt tækni og iðnað og Iryggt
álverksmiðju, stolt landsins,
(sbr. máltækið — „ei skal úr
álinu hrökkva" — sumir telja
reyndar myndina ,ei skal í ál-
ið sökkva" upprunalegri, enn
aðrir segja „ál skal úr ausum
drekka“. Væri gaman að fá á-
lit hlustenda á þessum mál-
tækjum). Ennfremur höfum
vér látið að oss kveða á al-
þjóðavettvangi og víða getið
oss góðan orðstír, t.d. hjá
NATO og víðar. Embættis-
menn þjóðarinnar hafa farið ]
víða um álfur og setið fundi I
alþjóðastofnanna og sagt já
og nei eftir atvikum. Mikið
orð fer af íslendingum á
Spáni og í Glasgow. En þótt
viðskipti okkar við umheim-
inn hafi í heild sinni verið
mikil og borið mikinn menn-
ingarlegan og efnahagslegan á-
vöxt, hefur þó einn þáttúi^
þeirra borið langhæst .Því
jafnvel þótt miðað sé við
krónufjölda, hefur engin þjóð
haft árangursríkari verzlunar-
viðskipti við erlendar þjóðir
Framhald á bls. 15.
I
HNEFAFYLLI
AF DOLLURUM
Á myndinni sést Clint Eastwood í hlutverki sínu.
Hnefafylli af dollurum á frum-i
málinu A Fistful of dollars.
Leikstjóri: Sergio Leone.
Tónlist: Don Salvio kvikmynd
ari: John Dalmas.
ítölsk- amerísk frá 1964, sýn-
lngarstaður: Tónabíó.
Þetta er mjög óvenjuleg
kvikmynd, frábærlega vel leik
in með sérkennilegri og
skemmtilegri tónlist. —
Akira Kurosawa hefur gert
kvikmynd eftir sama handriti
en atburðirnir eiga sér stað á
sautjándu öld og Thashiro Mi-
fume fer hamförum í hlutverki
samuraisins sem kemur til að
friða bæinn í kvikmynd hans
Yojimbo sem sýnd var 1965 í
Nýja bíói
Kurosawa leggur aðaláherl-
una á afleiðingar ófriðarins
fyrir íbúa þorpsins og sýnir
vel eymd og neyð sem tvær
hrokafullar fjölskyldur kalla
yfir saklausan almenning.
Mynd Kurosawa er sterkari í
myndbyggingu, miskunnarlaus
ari sýndi betur fánýti haturs-
ins sem slokknar ekki fyrr en
flestir eru dauðir. þorpið í rúst
um og þeir fáu sem eftir
skrimta hafa rænu á að haida
frið hver við annan.
Leone fylgir handriti Kuro-
sawa nokkuð trúlega: Kaninn
Clint Eastwood) kemur til
San Miguel, lítils landamæra-
þorps í Mexioo. Hann verður
vitni að misþyrmingum, verð-
ur sjálfur fyrir aðkasti og fer
inn í krána til að spjalla. Þar
er Silvanito sem segir honum
að Baxterarnir og Rojoarnir
eldi saman grátt silfur og ekk-
ert lát sé á mannvígum á báða
bóga. Atvinnulífið lamað en sá
eini sem hefur nóg að starfa
er líkkistusmiðurinn, enda
bankar hann í gluggann til gjð
taka mál af Joe til að vera
tilbúinn með kistuna.
Kemur nú Joe málum á rek-
spöl með hraði enda munar
hann ekki um að skjóta fjóra
í einu á andartaki og kasta
lagvopni beint af augum í
hjartastað. Þegar hann fer frá
San Miguel hefur hann friðað
bæinn, hjálpað lítilli fjölskyldu
að ná saman, gefið henni alla
peningana sem hann fær fyrir
störf sín í þágu beggja deilu-
aðila.
Það er athyglisvert 'áð það
eina sem verður honum að
falli eru tilfinningar hans
gagnvart xonunni Marisol
(Marianne Koch) en ekki tví-
skinnungur hans við Baxter-
ana og Rojoanna.
Eastwood ber myndina alveg
uppi, sem fiafnlaus hetja sem
bjargar málum við af óeigin-
girni og hverfur á brott mar-
inn og meiddur eftir hrottaleg
ar misþyrmingar. orðfár og
snarráður og manna fljótastur
með byssuna. Eitilharður þeg-
ar á þarf að halda með óbug-
andi réttlætiskennd. Gerfi
hans er mjög sniðugt, hattur-
inn og vindillinn verður ómiss
andi hér eftir og Leone hefur
þegar sent frá sér aðra mynd:
For a few dollars more og hún
hefur ekki hlotið síðri móttök-
ur en þessi.
Það er sérstakur virðulegur
blær yfir myndinni fullt af
Spartneskum tilsvörum og
nægilega mikið af kímni, án
þess að hún fari út í öfgar.
Tónlistin hefur þennan ofur-
lítið þunglyndislega blæ sem
einkennir oft suður-ameríska
tónlist sérstakt stef er leikið
þegar hetjan hagræðir vindl-
inum í munninum. Myndin er
vönduð að allri gerð og frábær
lega spennandi.
P.L.