Tíminn - 20.02.1969, Blaðsíða 9

FIMMTUDAGUR 20. febrúar 1969.
TIMINN
9
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Fratmkvæmdasti6rt: Krtstjan Benediktsson Kitstjórar Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson. Jón tlelgason og mdriði
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstiómar Tómas Karlsson Auglýs
ingastióri: Steingrímur Gíslason Ritstiómarskrifstofur i Eddu
húsinu. símar 18300—18306 Skrifstofur Bankast.ræt1 7 Af
greiðslusimi: 12323 Auglýsingasimi 19523 Aðrar skrifstofui
sími 18300 Askriftargjald kr 150.00 á mán innanlands —
f lausasölu kr 10,00 eint — Prentsmiðjan Edda h.l
Verðtrygging launa
í viStali, sem birtist í Tímanum í gær, lagði Ólafur
Jóhannesson, formaSur Framsóknarflokksins, áherzlu á
þaS, að verðtrygging launa væri nú óhjákvæmileg. Dag-
kaupið hrykki ekki fyrir lífsnauðsynlegum útgjöldum
heimilanna og niðurfelling verðlagsbóta á kaupgjald 1.
marz, eins og væri yfirlýst stefna ríkisstjórnarinnar
myndi aðeins bjóða heim nýjum ófriði og átökum á
vinnumarkaði.
Ólafur sagði m.a. um stefnu Framsóknarflokksins:
Meginstefna Framsóknarflokksins hefur verið og er sú,
að vinna beri að því að sætta fjármagn og vinnuafl og
tryggja svo sem hægt er að hver og einn beri réttan
hlut frá borði af þjóðartekjunum. Við teljum að sú
stefna, sem við höfum lýst yfir í efnahags- og atvinnu-
málum, muni stuðla að slíkum sáttum, því að kjarni
hennar er aukið samstarf aðila vinnumarkaðarins, laun-
þega og atvinnurekenda.
Við teljum óhugsandi að bæta gjaldeyrisstöðuna og
leysa þau miklu vandamál, sem nú er við að glíma eftir
þeirri leið fyrst og fremst að hefta kaupgetu almenn-
ings, því að það mun aðeins skrúfa okkur niður á við í
átt til meiri kreppu. Það þarf að vinna að lausn vanda-
málanna eftir jákvæðum leiðum og m.a. halda uppi eðli-
legri kaupgetu í landinu. Án hæfilegrar kaupgetu
almennings er t.d. alveg víst, að fjör færist ekki í rekstur
þeirra fyrirtækja, sem framleiða fyrir innlendan markað,
en það er höfuðatriði í sambandi við lausn þeirra at-
vinnuvandamála, sem nú er við að stríða.
Við erum ekki talsmenn þess að grunnkaup sé hækk-
að eins og nú er ástatt, en það er stefna Framsóknar-
flokksins að greiddar verði verðlagsuppbætur á laun.
Sú var líka krafa síðasta Alþýðusambandsþings og þar
stóðu launþegar úr öllum flokkum að þeirri einróma
ályktun, að það væri algert grundvallaratriði og „prinsíp
mál“ verkalýðshreyfingarinnar, að full verðtrygging
launa fengist. Það er því vitað, að niðurfelling verðlags-
uppbóta á kaup mun bjóða heim nýjum og stórfelldum
ófriði á vinnumarkaði með tilsvarandi tjóni fyrir þjóðar-
búið. Það er yfirlýst stefna verkalýðshreyfingarinnar,
að hún muni láta til skarar skríða fáist ekki greiddar
vísitölubætur á kaupgjaldið. Það er óðs manns æði, að
bjóða nú heim auknum átökum og tjóni með því að
standa þar gegn, því að þetta eru sanngjarnar kröfur
eins og nú er ástatt. Það verður að greiða hér þau laun,
að menn geti á þeim lifað og ráðast á aðra kostnaðarliði
atvinnuveganna til lækkunar en kaupið og um það fjalla
frumvörp Framsóknarmanna á Alþingi.
Það er háskalegt til langframa við dýrtíðarþróun, að
greiða aðeins vísitölubæturnar á lægstu grunnlaunin
eins og gert hefur verið undanfarið. Það mun setja allt
launakerfið úr böndunum áður en langt um líður og gæti
t.d. haft í för með sér landflótta tæknimenntaðra manna,
sem þjóðfélaginu ríður nú á að nóg framboð verði á í
íramtíðinni, ef við ætlum að auka hagvöxtinn og bæta
lífskjörin. Ef fórnir eru óhjákvæmilegar verða þó þeir
að færa þær, sem aflögufærir eru. Takmörkuð vísitölu-
greiðsla getur því verið réttlætanleg, þegar sérstaklega
stendur á, en ekki til langframa.
Þetta eru nokkur höfuðatriði úr viðtalinu við Ólaf
Jóhannesson, formann Framsóknarflokksins, um stefnu
flokksins í kaupgjalds- og kjaramálum.
Ríkisstjórnin ætti ekki að skella skollaeyrum við þess-
um viðvörunum.
ERLENT YFIRLIT
‘C'i
't!
Kosningaúrslit í Vestur-Bengal
mikill hnekkir fyrir Indíru
Fylgismenn kínverskra kommúnista styrkja stöðu sína í Indlandi
INDIRA GANDHI
UM FYRRI helgi fóru fram
kosningar til fylkisþinga í fjór-
uim fylkjnm Indlands. Úrslitin
urðu ekki endianlega kunn fyrr
en nokkrum dögum síðar, en
þeirra var beðið með talsverðri
eftirvæntingu víða um heim.
en þó vafalaust hvergi meiri
en í Moskvu, Peking og Was-
hington. Kosningarnar þóttu
líklegar til að vera vísbending
um, hvort Kongressflokkurinn,
seim verið hefnr hinn ráðamli
flokkur landsins, héldi velli
undir forustu Indiru Gandhis
eða hvort kcmmúnistar, sem
hallast einkum að Kínverjum,
væru í sókn. Síðan Kínverjar
hertóku nokkur landamæra-
héruð, sem höifðu lotið Indverj
um, fyrir. nokkrum árum, hef-
ur ríkt mjög víðsjárvert ástand
í saimbúö þessara stóru ná-
grannaþjóða. Indverjar haifa
mjög eflt vígbúnað sinn og not-
ið helzt aðstoðar Rússa í þeim
efnuim. Samvinna Indverja og
Rússa hefur mjög eflzt síðan
þessi átök Indverja og Kín-
verja áttú sér stað. Bandiarík-
in hafa líka veitt Indlandi ýmsa
aukna aðstoð síðan og látið
það meira óátalið en áður, þótt
Indland fylgdi hlutleysisstefnu.
Indverjar hafa ekki heldur pre-
dikað hlutleysisstefnuna eins
á'kveðið seinustu árin og þeir
gerðu áður en þeir urðu fyrir
árás Kínverja.
ÚRSLIT áðurnefndra kosn-
inga urðu þau, að Kongress-
flokkurinn bætti aðstöðu sína
í Uttar Pradesh, sem er fjöl-
mennasta fylki Indlands og þar
er höfuðborg samríkisins, New
Delhi. Hinsvegar hélt flokkur-
in,n tæpast velli í Punjab og
Bihar, en þar unnu ýmsir þjóð
ernissinnaðir flokkar verulega
á. f þessuim þremur fylkjum
töpuðu kommúnistar talsverðu
fylgi, en hinsvegar unnu þeir
stórfelldan sigur í Vestur-Ben-
gal, en Kongressflokkurinn
beið þar mikinn ósigur. í Vest-
ur-Bengal fékk samifylking
ýmissa flokka, sem er undir
forustu þeirra kommúnista,
sem helzt hallast að Kínverj-
um, mikinn sigur og mun þvi
mynda nýja fylkisstjórn.
Kommúnistar munu því á næst
unni fara með fylkisstjórn í
tveimur fylkjum landsins.
Þeir hafa að undanförnu farið
með fylkisstjórnina í Kerala,
sem er syðst í Indlandi. At-
hyglisvert þykir það i sambandi
við þessi tvö fylki. að i Kerala
er mest alþýðumenntun í Ind-
landi og eru þar fleiri menn
lesandi en í nokkru öðru fylki
tandsins. í Vestur-Bengal er
hinsvegar lang'mesta iðnaðar-
fylki Indlands og þar er
stsersta borgin, Calcutta.
SIGUR kommúnista í Vest-
ur-Bengal hefur vakið mikla
athygli. Það þykir líklegt, að
kommúmstar muni hér eftir
leggja kapp á að treysta fylgi
sitt i vissum landshlutucn og
skapa sér þannig traustar bæki
stöðvar, sem þeir geta sótt frá.
Það þykir víst, að þetta muni
auka sundurlyndi í landinu og
auka mjög óvissuna um fram-
tíð Indlands, sem er eina ríkið
í Asíu, sem enn reynir að búa
við vestrænt lýðræði.
Fyrjr Indiru Gandhi er það
nokkur raunabót, að Kongress-
f!okkurinn _ vann á í Uttar
Pradesh. Ýmsir telja, að hún
muni draga þær ályktanir af
úrslitunum, að nauðsynlegt sé
að breyta bæði stefnu og starfs
háttum flokksins. Hún muni
þoka hinum eldri leiðtogum til
hliðar og tefla fram yngri
mönnum. Þá verði starfshátt-
um flokksins breytt. Gömlu
foringjarnir hafa t.d. verið and
vígir samvinnu við aðra flokka
þótt Lítið bæri á milli, en nú
þyikir líklegt, að Indira hverfi
frá þeim starfsháttum. Þá hef-
ur Indira gefið i skyn, að
breyting geti orðið á utanrík-
isstefnunni og vel geti komið
til mála að semja við Kínverja
um ágreiningsmál þessara
Fylkin, þar sem kosið var, eru
sýnd með dökkum llt.
þjóða. Ýmsir telja það geta
verið vísbending um, að Ind-
ira ætli ekki að láta lenda hér
við orðin ein, að hún lét í
seinustu viku af embætti utan-
ríkisráðherra, en því hefur hún
gegnt síðan hún varð forsætis-
ráðherra. Hinn nýji utanríkis-
ráðherra er Dinesh Singh, 43
ára gamall, en hann var áður
verzlunarmálaráðherra Singh,
er talinn vinstri sinnaður og
fremur andstæður vestrænu
ríkjunum. í innanlandsmálum
þykir líklegt að Indira hallist
hér eftir að meiri vinstri
stefnu en áður en hún til-
heyrði vinstra armi flokksins
áður en hún varð forsætisráð
herra.
Margir ráða úrslitin í Vest-
ur-Bengal þannig, að bæði
Rússar og Bandaríkjamenn
muni verða fúsari í stuðningi
við Indland eftir en áður, og
það mun engu breyta í þeim
efnum. þótt Indira breyti eitt-
hvað um stefnu. sem sé stjórn
unum í Moskvu og Washington
ekki að öllu leyti geðþekk.
Bæði Rússar og Bandarikja-
menn munu mikið til vinna, ef
það getur orðið til að hnekkja
kínverskum áhrifum í Indlandi.
ÞÓTT mikið hafi áunnizt
síðan landið varð sjálfstætt,
virðast verkefnin samt enn
vera Lítt viðráðanleg. Fólks-
fjölgun á sinn þátt í því. Ind-
verjar eru nú taidir um 520
millj og fjölgar þeim um 13
milljónir á ári. Aukin fram-
leiðsla landbúnaðarvara hefur
því tæplega nægt tii að full-
nægja fólksfjölguninni. Efling
landbúnaðarins strandar mjög
á stórfelldum áveitufram-
Framhal'’ á bls. 12.