Vísir - 17.07.1978, Qupperneq 15
19
VÝ^ll H Mánudagur 17. júli 1978
Sjálfstœðisflokkurinn boði til
landsfundar nú þegar
Sjálfstæöisflokkurínn beiö af-
hroö i sföustu kosningum.
Flokkurinn hlaut aöeins 32,7%
heildarfylgi yfir allt landiö á
móti 42,7% f kosningunum 1974,
en þaö var mesta fylgi, sem
flokkurinn hafi notiö sföan
1933. Meöalfylgi Sjálfstæöis-
flokksins 1933 — 1974 er 40,74%.
Þvf er ljóst, aö niíverandi fylgi
er hvorki meira né minna en
19,74% undir þvf meðal-
fylgi.FIokkurinn má muna sinn
fifil fegri.
Ástæður hrunsins
Mjög gildar ástæöur hljóta aö
liggja tilþessa hruns nú, og mun
ég nefna þær, sem mér þykja
nærtækastar.
Helztu baráttumál Sjálf-
stæöisflokksins f kosningunum
1974 voru krafan um variö land
og útfærslu landhelginnar i 200
milur. viö stjórnarmyndun tókst
Sjálfstæöisflokknum aö svin-
beygja Framsókn af utanríkis-
stefnu vinstri stjórnarinnar. Og
ekki nóg meö þvö, þvi aö Einar
Agústsson, utanrikisráöherra
þeirrar stjórnar var látinn
halda embættinu i nýju stjórn-
inni. Hann varö þannig aö taka
upp og túlka afdráttarlausa
stefnu Sjálfstæöisflokksins i
þessum málum, sjálfum sér og
flokki sinum til hinnar mestu
háðungar. Þessi nakta já, já,
nei, nei — stefna Framsóknar-
manna hefur vafalaust átt
drjúgan þátt i þeirri útreið sem
þeir hlutu i kosningunum.
En Framsóknarflokkurinn
var ekki jafneftirgefanlegur i
öllum málum. Hann var ekki
reiðubúinn að hverfa frá óreiðu-
og veizlustefnu vinstri stjórnar-
innar i efnahagsmálum enda
vart von til þess, þar eö flokkur-
inn var forystuflokkur þeirrar
stjórnarog jafnframtsá stærsti.
Stærstu mistökin
Þegar farsæl lausn land-
helgismálsins var i höfn og ljóst
var aðekkinæðistsamstaöa um
gerbreytta efnahagsmálastefnu
áttu Sjálfstæðismenn aö slita
sambúöinni viö Framsókn og
boða til nýrra kosninga. En þaö
var ekki gert, og I þvi fólust
stærstu mistök Sjálfstæöis-
flokksins. Siöan hefur stjórnar-
stefnan verið stööugt undanhald
á flestum sviöum. Raunar er
þaö alkunn staöreynd, aö ef
stjórnvöld knýja ekki fram um-
talaöar nauösynlegar ráö-
stafanir strax i upphafi stjórn-
artimabils fyrirgera þau upp-
haflegu trausti fólksins i land-
inu. Jónas Haralz barnkastjóri
benti á þetta atriði i sjónvarpi,
þegar ljóst var aö hverju
stefndi. Hann hlaut óþökk
stjórnarherranna fyrir. Mak-
ráöum forystumönnum Sjálf-
stæðisflokksins i rikisstjórn
þótti ráðherrastólarnir svo
undur mjúkir og þægilegir og
sátu þeir þvi sem fastast. Þeir
létu yfirlýsta stefnu landsfund-
ar flokksins sig engu varöa,
þrátt fyrir vaxandi andstöðu
flokkssystkina sem annarra, og
þvi fór sem fór.
Framsóknarflokkurinn vildi
vitanlega halda f samstarfið svo
lengi sem kostur var vegna
hinnar harkalegu gagnrýni á
meðferö dómsmála i landinu og
spillingu innan flokksins. Fram-
sóknarflokkurinn átti I vök aö
verjast. ööru máli gegndi um
Sjálfstæðisflokkinn. Hann stóö
tiltölulega sterkur aö vigi, eöa
þangaö til undanhaldiö hófst
fyrir alvöru. Óábyrg afstaöa
krata og komma i landhelgis-
málinu og'vanhugsuð upphlaup
voru sizt til að auka vegsemd
þeirra um þær mundir. En
forystumönnum Sjálfstæöis-
flokksins þótti betra að biða eft-
ir því, aö andstæðingarnir
fengju kómið höggi á þá.
B.S.R.B. og Matthías
Á.
Undansláttur rikisstjórnar-
innar hefur oröiö til þess aö gefa
hinum ýmsu hagsmuna- og
þrýstihópum byr undir báöa
vængi, endaer núsvokomiö, aö
þeir hafa tekiö völdin I sinar
hendur. Aö þvi er virðist til aö
liöka um fyrir þessari þróun
veitti Matthias Á. Matthiesen
fjármálaráöherra B.S.R.B.
verkfallsrétt og þaö meö sam-
þykki hinna ótrúlegustu manna,
þar á meöal Geirs Hallgrims-
sonar forsætisráöherra.Meö
þessari mjög svo viturlegu ráö-
stöfun hugöust stjórnarherrarn-
ir kaupa sér friö. En Adam var
ekki lengi i paradis. Hart verk-
fall opinberra starfsmanna sl.
vetur setti þjóðfélagið gjörsam-
lega á annan endann. Þvi hefur
fólk ekki gleymt. Nú geta þeir
kumpánar, Guömundur J. og
Kristján Thorlacius svalað
valdafikn sinni algerlega að eig-
in vild.
Forystumenn Sjálfstæöis-
flokksins sviku gefin loforö um
viðunandi leiöréttingu kjör-
dæmamálsins, enda varö tap
flokksins langumtalsveröast i
þeim kjördæmum, sem við hvaö
hróplegast ranglæti búa i þeim
efnum.
Istóriðjumálum var tekin upp-
stefna vinstri stjórnarinnar
hvaö varöar eignaraöild Is-
lendinga, Þrátt fyrir öndveröa
og skynsamari stefnu' Sjálf-
stæöisflokksins á viöreisnar-
stjórnarárunum.
Stefna rikisstjórnarinnar i
kjaramálum hefur einnig veriö
látlaust undanhald.
Núriöur á, aö til slíks fundar
verðiboöað og það strax. Fyrr
veröa deilur ekki settar niöur og
þvi lengur sem þaö er dregiö er
sundrungu og ástæðulausri úlf-
úö boöiö heim með ófyrirsjáan-
legum afleiöingum. Ástæöu-
laust er aö gera andstæöingum
Sjálfstæðisflokksins fleiri
greiða en þegar hefur veriö
gert.
Sérstaða Sjálfstæðis-
flokksins
En hvers vegna þessa um-
hyggju fyrir Sjálfstæöisftokkn-
um kynni nú einhver að spyrja.
Jú, Sjálfstæöisflokkurinn hefur
óumdeilanlega sérstööu meöal
islenzkra stjórnmálaflokka.
Hann er ekki kredduflokkur né
flokkur einnar ákveöinnar stétt-
ar. Sjálfstæöisflokkurinn er
fyrst og fremst einingartákn
fólks meö svipuö lífsviöhorf,
sem byggist á þess eigin frjáls-
ræðishvöt og sjálfsbjargarviö-
leitni. Sjálfstæöisflokknum er
falin mikil ábyrgö. Honum er
skylt, nú sem fyrr, aö halda
vörö um hugsjónir þessa fólks
og bægja frá ófögnuði vinstri-
mennskunnar, þeirri múg-
hyggju og mannhatursstefnu
sem henni fylgir jafnan.
NU, þegar ftokkarnir eru aö
þreifa fyrir sér um stjórnar-
myndun, situr Sjálfstæöis-
flokkurinn aö mestu hjá, enda
hefur hann ærnari verkefnum
aö sinna. Þó er ljóst, aö rikis-
Guðmundur Snorrason 1
námsmaður skrifar: Á
".... "'"y 1
stjórn án þátttöku Sjálfstæöis-
flokksins mun ekki geta valdiö
aökallandi verkefnum, svo al-
varleg sem þau eru. Þess vegna
hvilir sU skylda á Sjálfstæöis-
mönnum aö láta hendur nú
standa fram úr ermum og vinna
að þvi einum hug aö endur-
skipuleggja flokksstarfiö frá
grunni og velja hæfari menn til
ábyrgöarstarfa, þar sem þess
telst þörf. I þessu má ekki rasa
um ráö fram. Þaö verður aö
hefja flokkinn upp úr lágkúru
smáflokkanna. Sjálfstæöis-
flokkurinn á bera höfuö og
heröar yfir þá hvaö varöar
ábyrgö, mannval og stefnu-
festu. Það ætti aö vera auövelt
og þess verður að krefjast.
Þegar lausn þessa brýna viö-
fangsefnis er komiö á góöan
rekspöl getur flokkurinn fariö
aö huga aö stjómarsamstarfi
HKKHKKKKKHHKHHHKHHHH
Athugið verðin hjá okkur!
VERÐ AÐEINS KR. 49.000.-
HHÚSGAGNA-f
val
verzlunarmiðstöðinni
vi ð Nóatún
Hdtúni 4
Sími 2-64-70
HHHHKHHHHHHHHHHHHHHH
viö aöra flokka, ef til hans verö-
ur leitaö, en ekki fyrr. Sjálf-
stæöisftokkurinn á aö láta hina
flokkana eina um þaö sýndar-
spil sem nU fer fram og leyfa
þeim i friöi aö sitja á svikráöum
hver viö annan.
Morgunblaðið er ekki
málgagn Sjálfstæðis-
flokksins.
Þaö hefur valdiö miklu um illt
gengi Sjálfstæöisflokksins aö
undanförnu, aö hann hefur ekki
áttaö sig á þeim breytingum,
sem oröiö hafa I þjóðfélagsum-
ræðu hérlendis meö tilkomu
Dagblaösins og þeirri sam-
keppni siödegisblaöanna, sem
af henni hefur leitt. Þar aö auki
er þaö aö koma æ betur i ljós
hve steinrunniö Morgunblaöiö
er, og aö þaö er ekki málgagn
Sjálfstæðisflokksins, heldur
fyrst og fremst ákveðins valda-
hóps innan flokksins.
Grátbroslegt hefur veriö aö
sjá Morgunblaöiö reyna aö
hylma yfirog réttlæta axarsköft
þessa valdahóps aö undanförnu.
Barnslegir tilburöir blaösins til
aö setja upp grimu aukins
frjálsræöis eru samt vonandi
tákn breyttra viöhorfa og nýrra
tima.
Reykjavík féll
Sifelldur undansláttur
forystumanna Sjálfstæöis-
ftokksins i rikisstjórn hefur haft
alvarleg áhrif á fleiri sviöum en
ég hef þegargetiö um. I borgar-
og sveitarstjórnarkosningunum
guldu Sjálfstæöismenn um land
allt stefnuleysis ríkisstjórnar-
innar meö þeim hörmulegu af-
leiðingum, aö traustur og
ábyrgur borgarstjórnarmeiri-
hluti I Reykjavik féll. Meiri gat
skellurinn ekki oröið.
Alit Geirs Hallgrlmssonar
forsætisráöherra og fyrrverandi
borgarstjóra á ástæðum þess-
ara úrslita er einkar athyglis-
vert. Hann taldi aö slikt hlyti aö
gerast einhvern tima. Meiri-
hluti sjálfstæöismanna (hversu
góöur sem hann væri?) gæti
meö engu móti staöist til eilífö-
ar. Sökin væri ekki forystu-
manna flokksins i rikisstjórn,
siöur en svo.
Þrír ráöherrar Sjálfstæöis-
ftokksins, þeir Geir, Gunnar og
Matthías A. hlutu alvarlega
áminningu I prófkjörunum fyrir
alþingiskosningarnar. Samt
létu þeir sem ekkert væri og
héldu sfnu striki. I kosningunum
til alþingis hlutu þeir enda
væntanlega sinn endanlega
dauöadóm sem leiöandi forystu-
öfl stærsta stjórnmálaflokks
landsins.
Markús örn Antonsson borg-
arfulltrúi opnaöi umræöur um
þessi feimnismál Sjálfstæöis-
manna i grein sinni í Morgun-
blaöinu á dögunum, og er þaö
vel. Markús kemst aö þeirri
niöurstööu þrátt fyrir allt, aö
Geir Hallgrimsson skuli áfram
sitja i sæti formanns flokksins
og spyr i lok greinarinnar:
„Hver annar?”.
Geir segi af sér
Min skoöun er sú, aö eftir þær
hamfarir.sem flokkurinn hefur
oröiö fyrir i tveimur siöustu
kosningum, beri formanninum
skilyrðislaust aö segja af sér.
Geir Hallgrimsson fékk tæki-
færi til þess aö sýna festu og
ákveöni I stjórnarsamstarfi sl.
fjögur ár, eftir sllku var beöiö.
En langlundargeöi fólks eru
takmörksett, þolinmæöi þess er
brostin. Þaö er aö visu órettlátt
aö láta alla gagnrýni koma niö-
ur á einum manni. Vitaskuld er
viö fleiriaösakast. Eigi aö síður
er ljóst, aö Geir býr ekki yfir þvi
baráttuskapi og einurð, sem
mikilhæfur forystumaöur verö-
ur aö hafa i rikum mæli, ekki
sist þegar á móti blæs. Aöra
mannkosti Geirs og drengskap
draga sennilega fáir I efa.
Þrátt fyrir þessa skoöun mina
er sýnt, aö nýtt forystuliö
Sjálfstæöisflokksins veröur ekki
skipaö af greinahöfuhdum dag-
blaðanna. Þaö er hlutverk
landsfundar flokksins.
Tjöld, svefnpokar,
tjalddýnur, vindsœngur
og annar viðleguútbúnaður
í miklu úrvali
Póstsendum.
TÓmSTUflDflHÚSIÐ HP
Laugauegi lBVRenfciauil: $=21901