Vísir - 16.12.1978, Blaðsíða 13
VTSIR Laugardagur 16. desember 1978
13
Guöni Garöarsson, formaður Umsjónarfélags ein hverfra barna.
Hringsins hefur tekiö viö þessum
börnum eftir þvi sem húsakostur
og mannafli leyfir. Þar sem
deildin hefur mjög takmarkað
innlagningarpláss, en börnin
þurfa langtima meöferð, er ekki
hægt að taka upp öll rúm fyrir
þau. Þar fyrir utan er þetta alltof
dýr stofnun þegar börnin eru
komin á það stig að þurfa aöeins
markvissa þjálfun og kennslu”,
sagði Guðni.
Oft þarf að biða lengi eftir
plássi á Barnageðdeildinni, en
hvað tekur viö þegar þau hafa
fengið þar inni en verða siöan að
vikja á stofnanir fyrir vangefna?
Þvi svaraði Guðni á þessa leið:
„Þetta er mjög slæmt þvi þá fá
þau ekki þá meðferð sem þau
þurfa nauðsynlega á að halda og
tapa þvi niður sem áunnist hefur.
Ef til dæmis barn hefur dvalist i
þrjú ár á Barnageödeildinni er
sent á stofnun fyrir vangefna
stendur það brátt i sömu sporum
og áður en það kom á geðdeildina
þremur árum áður. Þau tapa til
dæmis svo til alveg málinu sem
þau hafa náð með áralangri þjálf-
un. Grundvellinum fyrir framför-
um er þannig kippt undan þeim”.
Meðferðarheimili
1 ljósi þessara upplýsinga ligg-
ur við að sú spurning vakni hver
sé haldinn geðsjúkdómi og hver
ekki. Alla vega sýnist það stang-
ast mjög á við heilbrigöa skyn-
semi að eyða fé, tima og orku i að
hjálpa einhverfum börnum en
senda þau siðan á stofnun þar
sem þau týna öllu niður sem þau
hafa lært. „Engar áætlanir eru
fyrir hendi hjá stjórnvöldum i dag
um að bæta þessar meöferöarað-
stæður”, sagði i tilvitnun i orð
Páls Ásgeirssonar hér I upphafi.
1 mörgum löndum Vestur-
Evrópu og Bandarikjunum hefur
veriö komið upp sérstökum meö-
ferðarstofnunum fyrir einhverf
börn og siðan framtiðarheimilum
þar sem þau hugsa um sig sjálf
eftir 16-20 ára aldur og sækja
starf i verndaða vinnustaði.
Forgangsverkefni Umsjónarfé-
lags einhverfra barna er
fjölskylduheimili fyrir einhverf
börn þegar Barnageðdeildinni
sleppir. Guöni Garðarson er
spurður hvernig það heimili þurfi
að vera og hvernig unnið sé að
málinu.
„Börnin þurfa fyrst að dvelja á
Barnageðdeild en siðan þurfa að
vera fyrir hendi meðferðarheim-
ili i tengslum viö geðdeildina og
svo framtiðarheimili. Meðferðar-
heimili þarf að rúma 5-7 börn og
vera i verulegum tengslum viö
venjulegt umhverfi.
Til þess aö koma upp slíku
heimili höfum við i Umsjónarfé-
laginu rætt við fulltrúa þeirra
stofnana sem hafa haft veg og
vanda af meðferð barnanna, þaö
er Geðdeild Barnaspitala Hrings-
ins og Kópavogshælis. Samstarfs-
nefnd þessara stofnana hefur
starfað siðan 1 september 1977 aö
þvl að finna lausn á málefnum
einhverfra barna og hefur sent
stjórnarnefnd rikisspitalanna
álitsgerö og tillögur um fyrir-
komulag framhaldsmeöferðar
barnanna.
Fyrsta skrefið hjá Umsjónarfé-
laginu er fjársöfnun til að koma á
fót heimili fyrir svona sex börn.
Slðan þurfa að koma eitt eða tvö
til viðbótar. Ýmsar hugmyndir
eru uppi um leiöir til fjáröflunar
og má nefna aö siðar i vetur mun-
um við gefa út kynningar- auglýs-
ingablað. Heimilið verður að
koma og það skal takast”, sagði
Guðni Garðarsson.
Gleymd börn
Ljóst er að hreint. ófremdar-
ástand rikir i málefnum ein-
hverfra barna og afstaöa ráða-
manna til þessa máls I fullu sam-
ræmi við afstööu þeirra til ann-
arra sem minna mega sin og ekki
hafa myndaö þrýstihóp eins og nú
er svo algengt. Guðni Garðarsson
hefur ekki rætt um skilningsleysi
stjórnvalda i þessu samtali. Þess
i stað hefur hann aðeins reynt að
lýsa þvi hvernig ástatt er i þess-
um efnum.
Sem ég er að skrifa þessar llnur
rifjaðist upp fyrir mér útvarps-
þátturinn bein lina. Fyrir
skömmu sat menntamálaráð-
herra þar fyrir svörum. Háskóla-
nemar hringdu og kvörtuðu há-
stöfum undan þvi að stúdentum
væri ekki séð fyrir ókeypis að-
stöðu til iþróttaæfinga.
Ráðherra var mikið niðri fyrir
þegar hann svaraði. Þetta væri
sér hjartans mál og hann skyldi
taka það sérstaklega upp, að há-
skólanemar gætu fengið það sem
þeir þyrftu til aö teygja úr
skrokknum á kostnað skatt-
borgaranna.
Stuttu seinna hringdi maður og
spurði um byggingu skólahúss
fyrir vangefna. Þá kom annað
hljóð I strokkinn hjá mennta-
málaráðherra. Ekki voru til pen-
ingar og þetta þyrfti allt saman
að skoða vel og vandlega. Dæmi-
gert svar stjórnmálamannsins
þegar ekkert á aö gera sem gagn
er að.
Þótt hér hafi verið tekið dæmi
af einum tilteknum ráöherra er
ekki þar með sagt aö hann sé
betri eða verri en aðrir pólitikus-
ar i þessum efnum. Þrýstihópar
kjósenda hafa forgang um allar
fjárveitingar og kemur það viða i
ljós.
Ef gripið er niöur I fjárlög
næsta árs af handahófi má sjá
eftirfarandi sem dæmi:
Stuðningur við samtök vinnu-
markaðarins vegna hag-
ræöingarstarfsemi 7,6 milljónir.
Bygging orlofsheimila verkalýös-
samtakanna 10 milljónir. Kaup-
mannasamtökin vegna hagræð-
ingarstarfsemi 3 milljónir.
Framlag til að styrkja mun-
aðarlausa, vanrækta eöa fatlaöa
unglinga til náms 500 þúsund
krónur. Foreldrasamtök barna
meö sérþarfir 300 þúsund.
Svona má lengi gera saman-
burð. Gleymdu börnin I þjóöfé-
laginu eru mörg og á ýmsum
aldri. Sinnuleysi okkar sem eig-
um að teljast heilbrigð gagnvart
gleymdu börnunum er svartur
blettur á nútimaþjóöfélagi. SG
JólgmgrkaðuL L Fiósinu
Kerti í miklu úrvali
Jólaskreytingar
Mikið úrval af
gjafavörum.
Ný pottablóma-sending
ALASMCA
BREIÐHOLTI
B/óma verzlun — Simi 7-62-25
llmandi
jólatré
frá
Kanada
sem halda
barrinu inni
sem úti.
Einnig falleg og dönsk
RAUÐGRENITRÉ
Endurbætið og lagfærið heimilið með
B/acksi Decken
DN 110 sprautu byssa án lofts. Skilar fljótt og vel góðri
aferð. Hentug til sprautunar með nær hvaða tegund
málningar sem er. Sprautan er einnig hentug til að sprauta
t.d. skordýraeitri, olíu og fleira.
Kraftmikill ''loftlaus” mótor gefur góða yfirferöán þess að
rvva ofninii i inn
DN 75 hefill. Þetta kraftmikla tæki heflar tré fljótt og
auðveldlega. Gamalt timbur verður sem nýtt og grófsagað
t.imbur slétt og fellt á svipstundu.
A tækinu er nákvæm dýptarstilling frá 0.1 mm til 1.5 mm
sem skapar betri og réttari áferð.
G. Þorsteinsson & Johnson
ÁRMÚLA 1 - SÍMI 85533
Þú getur gert heimili pitt að þaegilegri
i'verustað með Black og Decker
sérbyggðum verkfaerum. Bau hafa
rétt afl og hraða, því mótorinn er
innbyggður.
Fjölskylda þ!n og vinir munu dást að
þvf sem þú getur gert með Blackog
Decker sérbyggðum verkfærum.
DN 54 127 mm
hjólsög.
Séfbyggð sög með eigin vélarafli. Sög með
sérstaklega sterkum 450 w mótor.
Stillanleg sögunardýpt allt að 36 mm. Halli á
skurðialltað45°.
Fylgihlutir: venjulegt hjólsagarblgðog og hliðarland
fyrir nákvæm.a sögun.
efni sem er því sérstök blöð eru fáanleg fyrir járn,
plastikog fleira.
Vélin sagar allt að 50 mm þykkan við og 25 mm
harðvið.
Hraðgengt verkfæri til allskonar fræsivinnu.
Snúningshraðinn er 30.000 snúningar á mínú
tekur þessi fræsari tennur allt upp í 19 mm, úrv
aftönnumerfáanlegt.