Morgunblaðið - 21.01.2001, Blaðsíða 47

48 SUNNUDAGUR 21. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ






 
  
 
 
         
    
 


         
 



 
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100  Símbréf 569 1329
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
ÞAÐ ER vissulega ástæða til að
fagna þeirri framvindu mála sem átt
hefur sér stað í Júgóslavíu að und-
anförnu. En þó nokkuð vel hafi tek-
ist til varðandi valdaskiptin, er sitt-
hvað í soðkatlinum sem getur
kraumað upp á yfirborðið með ófyr-
irsjáanlegum afleiðingum. Þó Mil-
osevic hafi verið málaður upp sem
voðamaður af fjölmiðlum Vestur-
landa, hafa þeir Franjo Tudjman og
Alija Izetbegovic verið lítið skárri.
Hver sem kannaði með sagnfræði-
legri nákvæmni feril þessara þriggja
leiðtoga, myndi eflaust eiga erfitt
með að gera þar upp á milli. En Mil-
osevic lenti í því sama og Saddam
Hússein, að lenda upp á kant við
Vesturveldin. Reyndar segja sumar
heimildir að Saddam hafi nánast
beðið um bandarískt leyfi áður en
hann réðst inn í Kúveit, en verið
leiddur þar í gildru og verið eftir það
persona non grata í blessuðu al-
þjóðasamfélaginu. En leiðtogar
Vesturlanda höfðu þó haft ýmis sam-
skipti við hann áður en að þessu vin-
átturofi kom og þá virtist hann
vænsti maður að þeirra áliti. En völt
er jafnan vinatryggðin í heimi
stjórnmálanna. Það hafa svo sem
fleiri reynt en Milosevic og Saddam
og ekki síst með tilliti til afstöðu
Vesturlanda. Hver er sekur um
stríðsglæpi og hver ekki? Hvað voru
t.d. loftárásir Nato á Júgóslavíu ann-
að en stríðsglæpir og hver bar þar
ábyrgðina? Verður einhver sendur í
handjárnum til Haag af þeim sök-
um? Nei, því svokallað alþjóðasam-
félag þjónar undir ákveðið vald og
það vald mun aldrei viðurkenna að
það geri neitt rangt þó blóðslóðin frá
Wounded Knee og My Lai og fleiri
stöðum votti annað.
Hinn nýi valdamaður í Júgóslavíu
Kostunica, er sagður maður með
hreinan skjöld. Hann er hinsvegar
þjóðernissinni og sem slíkur litinn
hornauga af mörgum. En margt
bendir til að hann verði ekki lengi
hafður í fyrirrúmi, þó hentugur þyki
nú um stundir. Meðal helstu stuðn-
ingsmanna hans er Djindic, sem er
hæfileikaríkur tækifærissinni sem
stefnir hátt. Ferill hans til þessa hef-
ur verið nokkuð sveiflukenndur, en
líklegt er að hann eigi eftir að koma
mikið við sögu á komandi árum. Svo
virðist Vuk Drascovic hafa haldið sig
undarlega mikið til hlés í þeim at-
burðum sem átt hafa sér stað í Júgó-
slavíu að undanförnu. Hvað er hann
að bralla? Þeir Djindic báðir eru var-
hugaverðir menn eftir ferli þeirra að
dæma og geta átt eftir að sanna það
áþreifanlega á komandi tíð. Margir
munu nú bíða átekta bak við tjöldin í
júgóslavneskum stjórnmálaheimi,
þótt þeir hugsi til fjár og valda. Ekki
er víst að þjóðlegir heildarhagsmun-
ir skipti miklu máli í hugsanagangi
slíkra manna. Það er hinsvegar mjög
brýnt að vel takist til með val á þeim
mönnum sem fá það hlutverk að
leiða serbnesku þjóðina á komandi
árum til endurreisnar og uppbygg-
ingar, eftir þær miklu hörmungar
sem leiddar hafa verið yfir hana.
Serbar þurfa nú að halda vöku sinni
og gæta sín fyrir mönnum sem lík-
legir eru til að verða óhappamenn
þjóðar sinnar, ef þeir fá mikil völd og
áhrif í hendur. Enginn vafi er á því
að loftárásir Nató hafa verið sáning
fyrir hatur, en þrátt fyrir þá ógæfu
munu flestir hugsandi menn eiga sér
þá von að framtíðarþróun mála í
Serbíu verði hagstæð fyrir þjóðina
alla og þar með umheiminn.
RÚNAR KRISTJÁNSSON,
Bogabraut 21,
545 Skagaströnd.
Um málefni
Júgóslavíu
Frá Rúnari Kristjánssyni:
MIKIÐ ERUM við Íslendingar ný-
yrðaglöð þjóð. Það líður vart sá dag-
ur að ekki bætist við nýtt orð, nýyrði,
í orðaforða okkar.
Í þessu sambandi er það einkum
eitt orð sem mig langar til þess að
hafa um nokkur orð, orð sem er mik-
ið notað nú orðið, það er orðið „ófag-
lærður“.
Á þessu orði hefur mest borið þeg-
ar samninga verkalýðsfélaga ber á
góma, einkum í kringum samninga.
Við, þ.e.a.s. félagsmenn stéttar-
félaganna, höfum valið okkur leið-
toga fyrir stéttarfélög okkar og það
eru ekki síst þeir sem nota þetta orð-
skrípi, „ófaglærðir“, hvað mest.
Að mínu viti felst ákveðin lítils-
virðing í þessu orði, við erum einfald-
lega „starfsfólk“ eða „verkafólk“.
Fólk sem á annað borð stundar
vinnu kann yfirleitt „sitt fag“, hvort
sem það hefur einhverja sérstaka
verk- eða sérmenntun, eða bara al-
menna góða grunnmenntun sem
flestir íslendingar hafa í dag.
Þetta orð er hvergi notað á vinnu-
stöðum þar sem ég þekki til. Sjálf hef
ég sótt margvísleg námskeið til þess
að auka og bæta við mína verkkunn-
áttu og þekkingu.
Og eftir sum þessara námskeiða
fást útgefin ákveðin vottorð eða skír-
teini, jafnvel barmmerki, merkt sér-
hæfður starfsmaður, sem upplýst
geta t.d. illa upplýsta verkalýðsfor-
kólfa um menntun og/eða starfs-
kunnáttu þess er barmmerkið ber.
Almennt má segja að nægilegt sé
að tala um „starfsfólk“ eða „starfs-
menn“, ef hins vegar menn vilja
endilega, með einhverjum hætti, að-
greina þá sem hafa einhverja sér-
menntun, frá þeim sem ekki hafa
hana, þá er eðlilegra að tala um þá
sem „sérmenntaða“ eða tilgreina
þeirra sérstöðu með ákveðnum
hætti.
Því þegar öllu er á botninn hvolft
þá erum við öll „starfsmenn“ sem á
annað borð vinnum launaða vinnu
hjá einhverjum tilteknum vinnuveit-
anda, óháð því hvaða menntun við
höfum.
Menntun er nauðsynleg og góð í
nútímaþjóðfélagi og metorðastiginn
sem sumir leggja mikið kapp á að
klífa er hár og valtur.
En gleymum því ekki að það eru
þeir sem vinna neðst í þessum met-
orðastiga sem skapa verðmætin í
þessu þjóðfélagi okkar og halda við
„stigann“ sem aðrir klífa.
JÓHANNA GÍSLADÓTTIR,
Selvogsgötu 18, Hafnarfirði.
Nýyrðaglöð þjóð
Frá Jóhönnu Gísladóttur: