Vísir - 22.01.1980, Blaðsíða 2
2
VÍSIR
Þr iöjudagur
22. janúar 1980
Hvernig mundir þú út-
skýra orðið siðgæði?
Pálina Lýðsdóttir, nemi:
Það er það sem hverjum manni
þykir rétt.
Ágdsta Bárðardóttir, húsmóðir:
Það að vera helst kurteis og
þægilegur i daglegri umgengni.
Guðmundur Þ. Guðmundsson,
nemi:
Það er afstætt hugtak. Það getur
bæði verið persónu- og þjóð-
félagsbundið.
Viöar Gylfason, nemi:
Það er þegar fólk hagar sér eftir
eigin sannfæringu, þ.e. sinna
skoðana sannfæringu.
Inga Benediktsdóttir, húsmóðir
meö meiru:
Að reyna að lifa llfinu eftir bestu
sannfæringu.
„Skýrslur málslns
mjðg veik
sðnnunargðgn
eða Dá engin”
- sagðl Jón Oddsson, hrl. verjandl
Sævars Mlarlnós Clesielskls I ræðu sinni
fyrlr Hæstarétti.
„Ég tel það vitavert
að staðhæfa hér fyrir
virðulegum Hæstarétti
að skjólstæðingur minn
hafi verið með hótanir i
garð vitna”, sagði Jón
Oddsson hrL, verjandi
Sævars Ciesielskis, i
ræðu sinni fyrir Hæsta-
rétti i gær.
Hann var þá að vitna
til þess er rikissaksókn-
ari sagði i sóknarræðu
sinni, að Sævar hefði
skrifað stúlku sem er
eins og saksóknari hefði
haldið fram.
Sævar löðrungaður
Jón Oddsson lauk við að reifa
Guömundarmáliö og siðan Geir-
finnsmálið I gærdag, en Jón
byrjaði ræðu sina á föstudaginn.
Mun Jón hafa talað samtals i lið-
lega sex klukkustundir. Hann
Sæmundur
Guðvinsson
blaðamaður
skrifar
vitni i Guðmundarmál-
inu og beðið hana að
breyta framburði sinum
og stúlkan orðið fyrir
hótunum, er hún neitaði.
Jón sagði að Sævar hefði
skrifað stúlkunni og
beðið hana að heim-
sækja sig á Litla-Hraun.
Þar væri Sævar ein-
angraður og ætti fáa eða
enga vini sem kæmu í
heimsókn. Kvaðst Jón
heldur ekki geta greint
að kona sem nokkuð hef-
ur unnið við að aðstoða
fanga hefði reynt að
hafa áhrif á þetta vitni
fjallaði talsvert um meint harö-
ræði sem skjólstæðingur hans og
fleiri telja sig hafa oröið fyrir i
gæsluvarðhaldinu og greindi frá
þvi að Jón Bjarman fangelsis-
prestur heföi skrifaö dómsmála-
ráðherra bréf og vakið athygli
hans á óeölilegu ástandi i Siöu-
múlafangelsi. Benti presturinn
meðal annars á ákveðið tilvik frá
4. eða 5. mai 1976 og tók Jón Odds-
son þetta tilvik upp I ræðu sinni.
Þá virðist hafa farið fram ein-
hvers konar samprófun I fangels-
inu. Þar voru viðstödd Sævar,
Erla, Kristján Viöar auk tveggja
rannsóknarlögreglumanna, rann-
sóknardómara málsins, fulltrúa
rikissaksóknara fangavöröur og
yfirlögregluþjónn I rannsóknar-
lögreglunni. Sævar sagðist hafa
veriö sleginn i andlitið við þessa
samprófun, en um hana eru ekki
til skýrslur og engin réttargæslu-
maður sakborninga viðstaddur.
Opinber rannsókn fdr fram á
ásökun Sævars. Við yfirheyrslur I
málinu neituðu rannsóknarlög-
reglumennirnir tveir að Sævar
hefði veriö sleginn, fangavörður-
inn neitaði og rannsóknardómar-
inn kannaðist ekki við þetta. Tek-
in var skýrsla af fulltrúa rikis-
saksóknara og yfirlögregluþjón-
inum og staðfestu þeir sögu Sæv-
ars og virtist þeim löörungurinn
gefinn af tilefnislausu.
,,Ég tel að hér sé komin lögfull
sönnun fyrir þvi að atburöurinn
hafi átt sér stað og að rann-
sóknardómarinn og þeir hinir
sem neituðu þessu hafi ekki
greint rétt frá”, sagöi Jón Odds-
son.
Þá gat Jón einnig um fleiri til-
vik þar sem ætla mætti að harð-
ræði heföi veriö beitt og skýrði frá
skýrslu fangavarðar er sagði að
það hefði átt að halda Sævari og
Tryggva Rúnari vakandi á nótt-
unni fyrir yfirheyrslur og það
hefði verið gert.
,,Ég vissi betur”
Jón Oddsson sagði að þann 11.
janúar 1976, rétt eftir aö Guð-
mundarmálið var komiö á dag-
skrá en áöur en Geirfinnsmálið
kom upp, hafi Sævar reynt að
draga framburð sinn i Guð-
mundarmálinu til baka.
Þennan dag lágu fyrir örfáar
skýrslur i' málinu, sagöi Jón
Oddsson og benti á aö Sævar hefði
fyrst veriö spurður um Guð-
mundarmálið 22. desember 1975.
Siðan hefði hann verið yfir-
heyrður i klefa sinum stundum
daglangt fram til 4. janúar 1976
án þess að þær yfirheyrslur væru
skráöar eða réttargæslumanni
gert aðvart.
Við rannsókn sem fram fór á
ætluðu haröræði við Sævar i
gæsluvarðhaldinu skilaði rann-
sóknardómari málsins, Orn
Höskuldsson, skýrslu. Jón Odds-
son vitnaði i þessa skýrslu Arnar
um það sem gerðist 11. janúar.
Segir Orn að Sævar hafi i þing-
haldi þann dag reynt að bera það
fyrir sig að hann hafi veriö
þvingaður til játninga i Guð-
mundarmálinu.
„Ég tók ekkert mark á fram-
burði hans þar sem ég vissi bet-
ur”, segir siðan i skýrslu rann-
sóknardómarans og lýsti Jón
Oddsson yfir furðu sinni á þessari
afstöðu.
Jón Oddsson taldi þær skýrslur
sem fyrir liggja i Guömundar-
málinu vera þversagnakenndar
oglltt á þeim byggjandi. Auk þess
væru sakborningar búnir að
afturkalla fyrri játningar. Ef hins
vegar færi svo að hann yrði sak-
felldur þá bæri aö hafa i huga að
aðild hans aö meintum átökum
hefði verið litil eða engin.
Þá sagði Jón aö hann teldi ekki
rétt aö ákæra I þessu máli sam-
kvæmt211. grein laga um mann-
dráp þvi hefði lát Guðmundar
borið að með þeim hætti er fyrri
framburðir segöu. þá hefði hér
veriö um hörmulegt slys að ræða.
Mikið af gögnum horfið
Þá sneri Jón Oddsson sér að
Blaðamannafundur I húsakynnum sakadóms f febrúar 1977 þar sem skýrt er frá þvi að Guömundar- og Geirfinnsmáliö sé nú upplýst. Frá
vinstri: örn Höskuldsson rannsóknardómari málsins, Halldór Þorbjörnsson yfirsakadómari og Karl Schutz, vestur-þýski rannsóknarlög-
reglumaðurinn. Leirstyttan trónir á milli þeirra.