Vísir - 02.08.1980, Blaðsíða 19

VISIR Laugardagur 2, ágúst 1980.
Vísir staldrar við I Færeyjum
„Fínt
fólk
tslend-
inoar”
— segir Thor
Egil, sem var
tvær vertíðar
á Islandi
„ Blessaður vertu,
talaðu bara islensku,
ég skil hana vel þó ég
sé kannski farinn að
ryðga svolitið i að taia
hana”, sagði Thor Egil,
leigubílstjóri i Þórs-
höfn i Færeyjum, í
samtali við blaðamann
Vísis.
Og Thor var ekki sá eini sem
blaðama&urinn hitti á ferð sinni
um Færeyjar, sem talaði Is-
lensku. Hitt var algengara með-
al miðaldra manna, að þeir töl-
uðu a.m.k. eitthvert hrafl i is-
lensku, enda var það títt hér á
árunum, að Færeyingar sæktu
vinnu til Islands.
„Ég var tvær vertiðir á Is-
landi, fyrst i Grindavik og siðan
á Akranesi. Likaðimér vel, sér-
staklega á Akranesi, þar sem
mér fannst fólkið opnara og
skemmtilegra en i Grindavik.
Ég hitti lika oft Islendinga i
starfi minu sem leigubilstjóri
hér i Þorshöfn. Ég hef ekkert
nema gott af þeim að segja.Is-
lendingar eru flnt fólk”, sagði
Thor Egil.
G.S.
„Havnin skal skína”
Thor Egil kunni vei viö sig á
Akranesi.
— segja Færeyingar vid
undirbúning Ólafsvöku
ólafsvakan var haldin i Fær-
eyjum á dögunum. Var þá gefið
fri á öllum almennum vinnu-
stöðum og mikið um dýrðir.
„Havnin slcal skina”, segja
færeyingar, og eiga þá við Þtírs-
höfn, sem er miðdepill vök-
unnar. Þangað streyma menn frá
öllum eyjunum, tU að hafa það
„hugnanligt saman við vinum
og frændum", eins og þeir sjálf-
ir segja. Einnig koma margir
lengra að til að taka þátt i vök-
unni með færeyingum. tbúatala
Þórshafnar margfaldast þvf um
Ólafsvökuna.
En Ólafsvakan i Færeyjum
hefur breyst um timanna rás.
Upphaflega var hiín kirkjuleg
hátiö haldin til minningar um
norska kónginn Ólaf helga, sem
lést 1 bardaga að Stiklastööum
29. jiíli 930. Eftir fall hans var
Ólafur lýstur heilagur maður af
norsku kirkjunpi, þar sem hann
hafði barist fyrir Guðs orði.
Norska kirkjan efndi til hátiðar-
halda á dánardegi hans og hélst
svo alla miööldina. Siöan var
þetta aflagt i Noregi, en fær-
eyska kirkjan, sem á haföi sam-
band við Noreg, hélt þessum siö
áfram, og hefur varðveitt til
dagsins i dag.
Þróaðist i átt
að þjóðhátið
Til að byrja meö voru það
kirkjunnar menn, munkar og
klerkar, sem vöktu á Ólafsvök-
unni, sungu messur og sendu
bænir til ólafs hins heilaga.
Gekk svo lengi, að ólafsvakan
var kirkjuleg samkoma i Fær-
eyjum, en þróaðist siðan meira
i áttina að þjóöhátið. Færeyska
lögþingið kemur saman á ólafs-
vökudag og hátiðarhöld eru ekki
óáþekk og gerist á tslandi 17.
júnf. Þjóðdansar eru stignir,
menn reyna með sér í iþróttum
og gera sér glaöan dag. Það
eina sem minnir á að ólafs-
vakan hafi einu sinni verið
kirkjunnar vaka, er að lög-
þingsmenn, prestar og em-
bættismenn ganga þá til kirkju.
Fyrrum var Ólafsvakan aö-
eins haldin i einn dag, ólafs-
vökudaginn 29. júli, en nú orðið
stendur vakan tvo daga. Jafnvel
eru dæmi þess aö einhverjir
byrji að „hita upp” nokkru fýrr,
og einhverjir þreyta vökuna
lengur.
Það er jú
Ólafsvakan
Færeyingar hafa þaö huggu-
legt meö frændum og vinum, á
Færeyskir dansar eru stignir á ólafsvökunni. Þessir dansarar voru
á léttri æfingu sl. sunnudagskvöld.
Ólafsvökunni, vakan einkennist
af kæti og lífsgleði — og ýmis
lögmál hafa viðari merkingu, en
alla aðra daga ársins. Það er jú
ólafsvakan.
Finnst mörgum innfæddum
færeyingum nóg um þá mynd
sem Ólafsvakan hefur tekið á
sig, telja hana orðna hátið kaup-
mennsku, brennivlns og iþrótta,
en kirkjan gleymist. Sagði einn
Þórshafnarbúi i samtali við
blaðamann Visis.að ólafsvakan
væri sá dagur i árinu, sem menn
drekki sig kennda, færi út á
meðal fólksins, „skemmti-
ngarsamir og glaöir”, án þess
aö nokkurntima að þurfa aö
standa viðþær gerðir sinar. Það
væri kjarninn I ólafsvökunni I
dag.
Blaöamaður Visis varð þvi
miöur að fara frá Færeyjum
áður en vakan hófst, en hátiðis-
bragur var þá komin á Þórs-
höfn. Havnin var farin að skina,
einsogFæreyingarsegja. — GS
„Kaupmátturinn hér
er miklu meiri’9
— Spjallaðvið Vigfús Jónsson og Rosu
Vinther, sem búa í Þórshöfn i Færeyjum
„Færeyskir
krakkar” eru
skemmtilegir’
— segir Bára
Traustadóttir
sem þeir einir fá inngöngu, sem
eru „gildir limir” i þessum
klúbbum. Að visu mega þeir
taka meö sér einn gest. I
klúbbnum er selt vin og sterkur
bjór. Þeir skemmtistaðir sem
eruopniralmenningieru afturá
móti ekki eins huggulegir, eins
og þið hafið eflaust kynnst, og
þar er ekki vinsala. Þeir sem
vilja neyta áfengis á þeim stöð-
um verða þvi að fara á „vasa-
pelafylliri”.
..Ég hef alltaf kunnað vel við
íslendinga og gæti vel hugsaö
mér að búa á Islandi, a.m.k.um
einhvern tima”, sagði Rosa
Winther. „Vigfús vildi hins
vegar frekar setjast hér að og
hér kann ég vel við mig lika. Viö
vorum á Norðfirði i 4 mánuði I
vetur. Þá vann ég talsvert 1
frystihúsinu og fannst mér ég
hafa miklar tekjur. Atti hátt i
milljón i islenskum krónum
þegar upp var staðið. En þegar
ég var búinn að skipta þeim I
færeyskar krónur fannst mér
þær verða að engu”.
Það kom fram i' viötalinu viö
þau Vigfiís og Rosu, að talsvert
hefur verið um Islendinga i
ævintýraleit i Færeyjum. Hafi
þetta fólk oft á tiðum verið
óreglusamt og laust í rásinni,
þvilítiðáþaðtreystandi i vinnu.
Sem betur fer væri þetta ekki
algilt, en þó nægilega algengt til
aö koma óorði á tslendinga.
Væri þvi nú svo komið að is-
lenskt farandverkafólk fengi
ekki vinnu I Færeyjum nema
hafa góð meðmæli að heiman.
Oöru máli gengdi hins vegar um
islenskt fjölskyldufólk, sem
heföi ilengst i Færeyjum. Það
hefði yfirleitt komið sér vel
áfram og væri vel kynnt. G .S.
á hótel Hafnia
„Færeysku krakkarnir eru
opnari og frjálslegri en jafn-
aldrar minir heima”, sagöi
Bára Traustadóttir úr Breið-
holtinu, i samtali við Visi. Hún
starfar i gestamóttökunni i
Hotel Hafnia í Þórshöfn i sum-
ar. Bára er 17 ára og sest I
skólabekk I Fjölbrautaskólann i
Breiðholti í haust.
Móðir Báru er færeysk og hef-
ur Bára þvi oft áður dvalið sum-
arlangt I Færeyjum. Hún virtist
lika tala færeyskuna eins og
móðurmálið.
„Ég hef kunnað mjög vel við
mig hérna i Þórshöfn”, sagði
Bára. „Hér á ég marga kunn-
ingja og vini, sem eru blátt
áfram og gott aö ræða við. Hér
getum við farið á alla almenna
skemmtistaöi, þar sem vinveit-
ingar eru ekki á þeim stööum.
Það er aðeins I lokuðu klúbbun-
um, þar sem enginn fær inn-
göngu nema vera meðlimur.
Mér finnst drykkjuskapur
meðal færeyskra kynsystra
minna mun minni en heima.
Hins vegar drekka strákarnir
hérna meira og verr en ég þekki
aö heiman”, sagði Bára I lok
samtalsins.
G.S.
Bára Traustadóttir kann vel við
sig i Færeyjum.
„Ég elska Færeyjar, mér
finnst betra aö búa hér en heima
á tslandi, ekki sist vegna þess
að kaupmátturinn hér er miklu
meiri”, sagði Vigfús Jónsson I
samtali við Visi.
Vigfús hefur verið búsettur i
Þórshöfn i Færeyjum undan-
farin 5 ár, en er Norðfirðingur
að uppruna. Kona hans er Rosa
Winther, fædd og uppalin i Fær-
eyjum, en talar ágæta islensku.
Raunar á Vigfús einnig ættir aö
rekja tii Færeyja, þvi önnur
amma hans er færeysk.
„Það er betra að búa hér, ég
liki þvi ekkisaman”, hélt Vigfús
áfram. „Ég er vélamaöur á
frystihúsinu og hef þar 42
krónur á timann, sem mun sam- j
svara um 4.200 kr. íslenskum.
Verðlagið hérna er áþekkt og á
Islandi heldur lægra ef eitthvað
er. Ég greiði um 30% i skatta af
þessum tekjum, en mér hefur
skilist að þið borgiö gott betur i
skatta á íslandi. Svo höfum við
búbót, þvi þaö er stutt til Skot-
lands og ódýrt að ferðast
þangað. Það er þvi talsvert um
að við sækjum i verslunarferðir
þangað, ekki sist ef við viljum
fata okkur upp, þvi þar er hægt
aö fá ódýr föt.
Hvernig er skemmtanalifiö i
Færeyjum?
„Ég skal viðurkenna, aö það
er lélegt”, svaraði Vigfús. „Hér
| eru nokkrir lokaðir klúbbar, þar
„Ég elska Færeyjar”, segir Vigfús Jtínsson sem hér er ásamt Rosu
konu sinni.