Morgunblaðið - 23.06.2002, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23. JÚNÍ 2002 27
Skógarhlíð 18, sími 595 1000. www.heimsferdir.is
Stökktu til
Costa del Sol
10. júlí
frá kr. 39.865
Verð kr. 49.950
M.v. 2 í íbúð, 10. júlí, vikuferð.
Flug og gisting, skattar.
Staðgreitt. Alm. verð kr. 52.450.
Verð kr. 49.865
M.v. hjón með 2 börn, 2–11 ára.
Flug, gisting, skattar, 10. júlí, 2 vikur.
Staðgreitt. Alm. verð kr. 52.360.
Ótrúlegt tilboð á síðustu sætunum til
Costa del Sol þann 10. júlí í eina eða
tvær vikur. Hér getur þú notið hins besta í sumarfríinu á þessum
einstaka áfangastað. Þú bókar núna, og tryggir þér síðustu sætin, og 4
dögum fyrir brottför hringjum við í
þig og tilkynnum þér hvar þú býrð.
Og að sjálfsögðu nýtur þú traustrar
þjónustu fararstjóra Heimsferða
allan tímann.
Síðustu sætin
Verð kr. 39.865
M.v. hjón með 2 börn, 2–11 ára.
Flug, gisting, skattar, 10. júlí, vikuferð.
Staðgreitt. Alm. verð kr. 41.860.
Stærðfræðinámskeið
fyrir þá sem eru að byrja í háskóla
Tilgangur námskeiðsins er að undirbúa þátttakendur undir
árangursríkt háskólanám. Farið er vandlega yfir öll mikilvægustu
atriðin í námsefni framhaldsskólanna og algeng verkefni leyst.
Aðaláherslan er lögð á
algebru, lausn jafna, teikningu falla og diffrun og heildun.
Námskeiðið hefst laugard. 6. júlí og lýkur laugard. 10. ágúst.
Kennt er alla laugardaga frá kl. 9-12.30.
Nánari upplýsingar og skráning í síma 551 5593.
Vertu með og tryggðu þér forskot!
Vel menntaðir og vanir kennarar.
Tölvu- og stærðfræðiþjónustan
Brautarholti 4a, Reykjavík.
Hann var bankamaður. Hefur
hvorki lært myndlist né leiklist,
hvað þá kvikmyndagerð en hefur
þó haft lifibrauð af list í aldarfjórðung; hefur verið í
lausamennsku þann tíma. Starfað sjálfstætt, sem
sagt. Myndlistarsýningar Arnar Inga eru orðnar
margar, hann kennir þá listgrein í eigin skóla á Ak-
ureyri, hefur að auki stýrt mörgum leikritum og
fyrsta kvikmynd hans í fullri lengd var frumsýnd
fyrir nokkrum dögum.
Örn Ingi þorir. Fer oft ótroðnar slóðir.
Hann segir listamönnum nauðsynlegt að mæta
mótþróa. Sköpunargleðin aukist. „Ég er atvinnu-
maður í mótbyr. Ef menn eru ekki í vandræðum
verða þeir að búa sér þau til frekar en vera vand-
ræðalausir. Ég er sjálfum mér alltaf mjög erfiður;
sífellt að setja mér ný stór markmið.“
Treystir sér ekki til að svara því hvort hann hafi
gaman af því að storka fólki, en kveðst sólginn í allt
nýtt: Keypti t.d. þrjár bílategundir fyrstur manna í
höfuðstað Norðurlands.
Hann sat á sama stólnum í innheimtudeild
Landsbankans á Akureyri í ellefu ár. Segist engan
áhuga hafa haft á að færa sig á milli stóla, eins
og svo margir bankamenn, og þegar honum
var boðin deildarstjórastaða ákvað hann frek-
ar að hætta.
Var orðinn forfallinn í myndlistinni og hjól-
aði stundum heim í hádeginu – til að geta mál-
að í tólf mínútur.
Nú eru nákvæmlega 25 ár síðan hann stóð
upp úr bankastólnum og ákvað að helga sig
listinni. Margir töldu manninn galinn. „Þarna
höfðu Akureyringar eignast fyrsta veruleika-
firrta einstaklinginn! Það voru ýmsir sem
reyndu að tala um fyrir mér, meira að segja
prestar. En ég var ákveðinn í að leigja mér
vinnuaðstöðu og láta á þetta reyna. Svo hefur
bara allt ræst sem ég hef viljað.“
Hann segist stundum hafa verið kallaður
Gjörn Ingi eftir að hann kynnti Akureyringum
gjörningalist fyrir margt löngu. Hafði aldrei
séð gjörning þegar hann framdi sinn fyrsta.
Las um fyrirbærið og fannst það einfaldlega
ögrandi.
Hann hefur oft gagnrýnt stjórn menningar-
mála á Akureyri. „Það er skelfilegt, eiginlega
hrollvekja, að búa í bæ þar sem hæstu menn-
ingarstyrkir eru 100 þúsund krónur og ég skil
reyndar ekki hvers vegna fólk tekur við þeim.“
Til samanburðar nefnir hann Hafnarfjarð-
arbæ, „sem stendur mjög vel að menningar-
málum,“ en hæstu styrkir þar eru margfalt
hærri en á Akureyri, „og austur á Héraði eru
hæstu styrkir tvær og hálf milljón.“
Fyrir nýafstaðnar bæjarstjórnarkosningar
fékkst enginn flokkur til að tala um menningarhús,
segir hann. „Við höfum verið blekkt, en það er ekki
við neinn sérstakan að sakast. Og ég skal fúslega
viðurkenna að bæjaryfirvöldum er vorkunn því þau
voru plötuð út í Listagilið á sínum tíma.“ Er sem
sagt á þeirri skoðun að í stað þess að dreifa hús-
næði undir menninguna eins og raun ber vitni hefði
átt að byggja „reisulegt og fallegt menningarhús,
við hafið, sem jafnvel væri hægt að sigla inn í, þar
væri bryggja og þaðan lyfta upp í menninguna, þar
sem væri torg og veitingahús og svo leikhús í eina
átt, myndlist í aðra og tónlistarsalur í enn aðra. Svo
hefði Ríkisútvarpið mátt hafa þarna aðstöðu; þetta
yrði öflugur heimur menningarinnar, í stað þess að
setja hana niður hér og þar, austur vestur norður
og suður.
Ég hef áður gagnrýnt Listagilið og fleira og ekki
fengið neitt sérstakt gott fyrir. Enda fór ég í tíu ára
þagnarbindindi, en með þessum orðum er ég búinn
að rjúfa það.“
Hann hefur fengist við margt í áranna rás. Segir
fólk á sínum aldri oft farið að huga að því hvað það
eigi að gera við þann tíma sem eftir er í lífinu, en sú
hugsun sé röng. „Það sem á að gerast kemur upp í
hendurnar á manni. Maður getur ekki stjórnað því
hvað er gott og hvað vont; fólk verður bara að lifa
lífinu með fangið opið...“
Hann hefur jafnan verið með fullt fangið og segir
sér líða afskaplega vel og jafnan hafa gert, þótt
sumir telji hann þrúgaðan af því að hann sé ekki í
neinni klíku. Það yrði hins vegar það síðasta sem
hann gerði; að ganga í slíkan félagsskap.
„Um miðjan níunda áratuginn var hringt í mig
frá Kópaskeri. Þar var framfarasinnaður skóla-
stjóri, Pétur Þorsteinsson, sem spurði hvort ég
væri ekki tilbúinn að koma til hans í skólann.
Ég spurði hvort hann væri brjálaður. Ég hefði
aldrei verið í skóla sjálfur og gæti ekki kennt.
Hann sagði bara: Ég veit þú getur þetta og það
varð úr að ég fór og var hjá honum í þrjár vikur.“
Það spurðist út, „eins og vatn sem flæðir í rétta
átt,“ og Örn Ingi hefur leiðbeint nemendum og
kennurum víða um land, „með mínum eigin aðferð-
um sem eru fyrst og fremst að gera eins konar
áætlun, oftast nær er hún samt sem áður frjáls, og
að undirbúa það ekki áður með kennurum hvernig
á að meðhöndla nemendur heldur frekar að nem-
endur fái að meðhöndla kennarana. Fái að gera það
sem þeim dettur í hug innan þess ramma sem þeim
er gefinn.
Sumum kennurum þótti óþægilegt að mæta á
mánudagsmorgni og vita ekki hvað þeir ættu að
gera en í lokin hefur undantekningarlaust verið
mikil gleði og játningar um að þetta hafi verið lær-
dómsríkt. Og í kjölfarið var ég beðinn um að
stjórna ýmsum afmælishátíðum sveitarfélaga og
það var býsna „töff“, vægast sagt.“
Þá hefur hann sett upp margar leiksýningar.
„Það kom þannig til að ég var í fjögur ár hjá
Leikfélagi Akureyrar við að gera leikmyndir. Byrj-
aði á flóknu verkefni fyrir Svein Einarsson; honum
var ráðlagt að láta engan græningja fást við það en
ég var samt spurður og þegar ég kom inn í leik-
húsið var eins og ég hefði alltaf átt heima þar.
Ég hafði aldrei unnið í leikhúsi áður.“
Hann sat gjarnan fyrir aftan leikstjórann á æf-
ingum og kveðst oft hafa komið með hugmyndir um
það sem gæti gerst á sviðinu. Og þeim var yfirleitt
tekið vel.
Einhverju sinni var sagt við Örn Inga að ekki
mætti örva hann því þá yrði hann óviðráðanlegur.
Og það að hugmyndir hans þóttu nothæfar í leik-
húsinu var örvun „sem fyrir mig var illviðráðan-
leg“. Hann varð að reyna sig á þessu sviði.
Að því kom að hann skrifaði leikrit fyrir leik-
félagið á Blönduósi og var spurður hvort hann gæti
hugsanlega leikstýrt því. Hann hélt það nú! Greip
tækifærið og hefur síðan leikstýrt víða, m.a. Músa-
gildrunni og Kardemommubænum.
Nú er það bíómynd; hvers vegna í ósköpunum?
Hann segist hafa gert fjölda sjónvarpsþátta en
þegar tómarúm hafi orðið á því sviði hafi hann lang-
að að kaupa sér litla en góða upptökuvél. „Þá hafði
ég ekki tekið upp eina sekúndu á svona vél; ekki
einu sinni handleikið hana. En ég las leiðbeining-
arnar og horfði á vélina í tvær til þrjár vikur. Ég bý
mig rosalega vel undir allt; með aga og virðingu
fyrir hlutunum. Magna mig upp eins og ég sé að
klífa fjall eða takast á við eitthvað ofboðslegt. Þeg-
ar ég ætla að fara að mála og hef ekki gert það lengi
verð ég stundum að sópa gólf í tvo til þrjá daga eða
gera eitthvað allt annað en að mála.“
Svo eignaðist hann „alvöru“ kvikmyndatökuvél
og að lokum ákvað hann að gera kvikmynd. Fékk
hóp unglinga á ýmsum aldri til liðs við sig og afurð-
in, Gildran, er nú sýnd í Borgarbíói á Akureyri.
Hann vonast til að í framhaldi verði fleiri kvik-
myndir gerðar á Norðurlandi.
„Þegar ég settist loksins niður og skrifaði hand-
ritið að kvikmyndinni var ég argur út í puttana því
þeir voru ekki nógu fljótir! Þá sá ég allar senurnar
fyrir mér og þurfti engu að breyta.“
Hann skrifaði handritið sjálfur, leikstýrði, mynd-
aði, klippti og sá um hljóðið. Var vandræðalegur
þegar hann ræddi þetta við Jóhann bíóstjóra í
Borgarbíói, en þegar listamanninum var vinsam-
lega bent á að margir helstu leikstjórar í Banda-
ríkjunum væru farnir að vinna sínar myndir sjálfir
í tölvunni heima áttaði Örn Ingi sig á skynsemi
þessa.
„Áður var þetta ekki hægt; tæknin var svo lang-
sótt, tafsöm og sérhæfð.
En nú eru svona vinnubrögð sjálfsögð.
Ég hugsaði með mér að auðvitað færi ég ekki að
bjóða neinum að mála málverk með mér...“
Býr til vandræði frek-
ar en vera laus við þau
Eftir Skapta
Hallgrímsson
Morgunblaðið/Skapti
skapti@mbl.is