Morgunblaðið - 25.10.2002, Blaðsíða 1

250. TBL. 90. ÁRG. FÖSTUDAGUR 25. OKTÓBER 2002 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 25. OKTÓBER 2002
VLADIMIR Pútín, forseti Rúss-
lands, kvaðst í gær ekki ætla að
verða við kröfum tsjetsjneskra
skæruliða, sem réðust inn í leikhús í
Moskvu í fyrrakvöld og tóku yfir 700
manns í gíslingu. Forsetinn sagði að
erlend hryðjuverkaöfl stæðu fyrir
gíslatökunni og sagði þau einnig hafa
skipulagt sprengjutilræðið á Balí í
Indónesíu sem kostaði 190 manns líf-
ið 12. október.
Gíslatökumennirnir, sem kalla sig
„smertniki“ eða dauðasveitirnar,
höfðu hótað að „sprengja leikhúsið í
loft upp með öllum gíslunum“ ef
rússnesk stjórnvöld yrðu ekki við
kröfu þeirra um að flytja herinn frá
Tsjetsjníu innan viku. Einn gíslanna,
sem fékk að tala í farsíma, sagði að
skæruliðarnir hefðu hótað „að skjóta
tíu manns á hverri klukkustund ef
kröfur þeirra yrðu ekki samþykkt-
ar“.
Arabíska sjónvarpsstöðin Al-Jaz-
eera í Katar sýndi í gær myndband
þar sem kona á meðal gíslatöku-
mannanna sagði þá hafa „valið að
deyja í Moskvu og drepa hundruð
trúleysingja“. Starfsmaður sjón-
varpsstöðvarinnar hafði fengið
myndbandið á þriðjudag.
Allt að 45 börn í leikhúsinu
Rússneskir embættismenn sögðu
að á meðal gíslanna væru allt að 45
börn á aldrinum 12–16 ára og 75 út-
lendingar, þeirra á meðal 23 Úkr-
aínumenn, sjö Þjóðverjar og fjórir
Bandaríkjamenn. Fregnir hermdu í
gærkvöldi að skæruliðarnir hefðu
skipt gíslunum í hópa eftir þjóðerni
og kynferði.
Rússneskur embættismaður, sem
ræddi við gíslatökumennina, sagði
að þeir hefðu neitað að láta fleiri
gísla lausa í gær. Fyrr um daginn
slepptu skæruliðarnir fimm gíslum,
breskum ríkisborgara, rússneskri
konu og þremur börnum. Alls hafa
gíslatökumennirnir látið 39 gísla
lausa frá því í fyrrakvöld.
Grígorí Javlínskí, leiðtogi Jabl-
oko-flokksins, fór í leikhúsið í gær-
kvöldi til að ræða við gíslatökumenn-
ina. Skæruliðarnir höfðu óskað eftir
viðræðum við Javlínskí og tvo stjórn-
málamenn í Bandalagi hægriaflanna,
Boris Nemtsov og Irina Khakamada.
Stjórnmálamennirnir þrír eru
þekktir fyrir andstöðu við hernað
Rússa í Tsjetsjníu og hafa beitt sér
fyrir friðsamlegri lausn á deilunni
um héraðið.
Míkhaíl Gorbatsjov, síðasti forseti
Sovétríkjanna, hvatti rússnesku
stjórnina til að leyfa gíslatökumönn-
unum að fara frá Rússlandi til að af-
stýra miklum blóðsúthellingum.
Forseti efri deildar rússneska þings-
ins, Sergej Míronov, náinn sam-
starfsmaður Pútíns, hafði sagt að
gíslatökumönnunum kynni að vera
leyft að fara frá Rússlandi „ef önnur
ríki eru tilbúin að taka við þeim“.
Pútín sagði hins vegar í gær að
ekki kæmi til greina að láta undan
kröfum gíslatökumannanna. „Mikil-
vægast er að tryggja öryggi svæð-
anna nálægt leikhúsinu, hjálpa gísl-
unum og ættingjum þeirra,“ sagði
Pútín og kvaðst hafa skipað örygg-
issveitum að undirbúa aðgerðir til að
frelsa gíslana.
Pútín sagði að „erlend hryðju-
verkaöfl“ hefðu staðið fyrir gíslatök-
unni í Moskvu og „sömu mennirnir“
hefðu skipulagt sprengjutilræðið á
Balí í Indónesíu.
Tsjetsjneskir skæruliðar halda hundruðum manna í gíslingu
Pútín kveðst ekki ætla
að verða við kröfunum
Moskvu. AFP, AP.
Segir erlend hryðjuverkaöfl
standa á bak við gíslatökuna

Gíslatakan/24–25
FYRRVERANDI her-
maður og táningur,
sem lýst var sem stjúp-
syni hans, voru hand-
teknir í Maryland í
Bandaríkjunum í gær
og tilkynnt var í gær-
kvöldi að þeir væru
grunaðir um að hafa
framið raðmorðin sem
hafa valdið mikilli
skelfingu meðal íbúa
Washington-borgar og
nágrennis. Annar
mannanna, John Allen
Muhammad, var
ákærður fyrir brot á
skotvopnalöggjöfinni
og búist er við að hann verði ákærð-
ur fyrir morðin í dag.
Lögreglan skýrði ennfremur frá
því seint í gærkvöldi að í bíl mann-
anna hefði fundist riffill sem hefði
verið notaður í raðmorðunum. Í bíln-
um var einnig þrífótur til að halda
byssunni stöðugri. Nokkrir heimild-
armanna The Washington Post
sögðu að bílnum hefði verið breytt til
að gera gat sem hægt væri að skjóta
í gegnum. Einn heimildarmannanna
sagði að bifreiðinni hefði verið breytt
þannig að hægt væri að komast inn-
an úr bílnum í farangursgeymsluna.
Mennirnir voru handteknir nokkr-
um klukkustundum eftir að lögregl-
an hóf leit að vísbendingum um rað-
morðin í húsi í Tacoma í Wash-
ington-ríki. Hún gaf síðan út lýsingu
á bíl mannanna tveggja og hann
fannst í fyrrinótt á hvíldarsvæði ná-
lægt Fredrick í Maryland, um 70 km
norðvestur af Wash-
ington-borg. Mennirnir
voru sofandi í bílnum
og veittu ekki mót-
spyrnu þegar lögregl-
an handtók þá.
Muhammad var
handtekinn ásamt John
Lee Malvo, sem er 17
ára og var lýst sem
stjúpsyni hans í banda-
rískum fjölmiðlum.
Embættismaður í
bandaríska varnar-
málaráðuneytinu sagði
að Muhammad hefði
verið í hernum frá 1985
til 1995.
Bandarískir embættismenn segja
að böndin hafi borist að mönnunum
tveimur eftir að hringt var í lög-
reglumenn, sem rannsaka raðmorð-
in, og þeim bent á að að kanna hvort
þau tengdust ráni í áfengisverslun í
„Montgomery“. Sá sem hringdi
sagðist hafa framið ránið og einnig
raðmorðin á Washington-svæðinu.
Þessi ábending varð til þess að
rannsóknin beindist að ráni sem
framið var í áfengisverslun í
Montgomery í Alabama 21. septem-
ber. Afgreiðslukona í versluninni var
þá skotin til bana og önnur særðist
alvarlega.
Fingraför Malvos fundust í versl-
uninni á tímariti um vopn. Mynd sem
unnin var eftir lýsingum vitna á ræn-
ingjanum í Montgomery þykir benda
til þess að Malvo hafi framið ránið.

Fyrrverandi hermaður/23
Tveir menn handteknir í Maryland
Grunaðir um
raðmorðin
John Allen Muhammad
Rockville, Washington. AP, AFP, The Washington Post.
TSJETSJNESKU gíslatökumenn-
irnir í Moskvu skutu konu til bana
skömmu eftir að þeir réðust inn í
leikhús í borginni í fyrrakvöld, að
sögn embættismanns í rússnesku
öryggislögreglunni FSB í gær.
Hann sagði að konan hefði verið
skotin í bringuna þegar hún reyndi
að flýja og einnig særst á hendi
„vegna þess að hún reyndi að verja
sig“.
„Að kröfu hryðjuverkamannanna
voru tveir jórdanskir læknar sendir
inn í húsið og hryðjuverkamenn-
irnir afhentu líkið,“ sagði embætt-
ismaðurinn.
Á minni myndinni sjást læknarn-
ir draga líkið út úr byggingunni en
stærri myndin er af hermönnum á
varðbergi í grennd við leikhúsið.
Konan mun hafa verið á þrítugs-
aldri. Á heimasíðu tsjetsjneskra
skæruliða var konan sögð hafa ver-
ið skotin til bana þegar hún hefði
reynt að fara inn í leikhúsið vegna
þess að gíslatökumennirnir hefðu
talið að hún væri í lögreglunni.
Tveimur rússneskum stúlkum,
sem eru báðar átján ára, tókst að
flýja út úr byggingunni í gærkvöldi.
Þær klifruðu út um glugga og önn-
ur þeirra særðist lítillega þegar
skæruliðarnir köstuðu hand-
sprengjum á eftir stúlkunum. Tvær
sprengingar heyrðust nálægt bygg-
ingunni.
AP
Kona skotin til
bana í leikhúsinu
BANDARÍSKA alríkislögregl-
an, FBI, varaði við því í gær-
kvöldi að liðsmenn hryðju-
verkasamtakanna al-Qaeda
kynnu að hafa skipulagt árásir
á bandarískar járnbrautir. Við-
vörunin byggist á upplýsingum
frá al-Qaeda-mönnum sem eru í
fangelsi.
„Upplýsingarnar benda til
þess að al-Qaeda-menn kunni
að reyna að eyðileggja mikil-
vægar járnbrautarbrýr eða
teina til að lestir fari út af spor-
inu eða að ráðast á lestir með
hættuleg efni,“ sagði í yfirlýs-
ingu frá FBI. Alríkislögreglan
bætti við að nýlega hefðu fund-
ist ljósmyndir sem liðsmenn al-
Qaeda hefðu tekið af banda-
rískum lestum og járnbrautum.
Að sögn FBI benda upplýs-
ingarnar frá föngunum til þess
að hryðjuverkasamtökin hafi
íhugað „árásir á farþegalestir,
hugsanlega með því að beita út-
sendurum með vestrænt útlit“.
Í yfirlýsingunni kom fram að
öryggisgæslan við járnbraut-
irnar hefði verið aukin.
Óttast ný
hryðju-
verk
Washington. AFP.