Morgunblaðið - 25.10.2002, Qupperneq 25

GÍSLATAKAN Í MOSKVU
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 25. OKTÓBER 2002 25
LISTIR
MENN í sérsveitum rússneska inn-
anríkisráðuneytisins nálgast leik-
húsið í gær. Þær eru sérstaklega
þjálfaðar í því að fást við hryðju-
verkamenn. Sérsveitir lögregl-
unnar taka einnig þátt í umsátrinu.
AP
Leikhúsið umkringt
MARÍNU Shkolníkovu, einum gísl-
anna, var sleppt í gær. Kom hún út
úr leikhúsinu með farsíma í ann-
arri hendi og bréf frá gíslunum í
hinni. Í því skora þeir á yfirvöld að
gera allt, sem unnt er, til að leysa
mál með friðsamlegum hætti.
Ástandið meðal gíslanna sjö-
hundruð fór í gær versnandi með
hverri stundu sem leið, enda fólkið
svangt og þyrst auk þess að þurfa
að afbera óttann um líf sitt og limi.
Gísl sleppt
með skilaboð
AP
HUNDRUÐ manna, ættingjar og
aðrir ástvinir gíslanna í leikhúsinu í
Moskvu, biðu í alla fyrrinótt milli
vonar og ótta fyrir utan húsið. Sumir
óttuðust um konuna sína, móður eða
systkini, aðrir um unnustu sína, börn
eða barnabörn. Allir biðu í þögn og
vonleysi.
Tveir menn, Míkhaíl og Sergei,
yljuðu sér á koníaki í kuldanum.
Konur þeirra höfðu farið að sjá söng-
leikinn „Nord-Ost“ („Norð-Austur“),
sem sýndur hefur verið fyrir fullu
húsi í heilt ár. „Þær fóru einar vegna
þess, að við vorum að vinna. Vonandi
endar þetta vel,“ sögðu þeir en einn
viðstaddra hafði ekki trú á því.
„Þetta getur ekki endað vel,“ sagði
hann.
Ung kona, augljóslega mjög
skelfd, Júlja að nafni, beið með unn-
usta sínum eftir fréttum að móður
sinni. „Hún er inni í húsinu. Hún
hringdi til mín og sagði, að hún væri
heil á húfi en ég er svo hrædd,“ sagði
hún um leið og gömul kona brast í
grát. Hún sagði, að barnabarnið sitt,
starfsmaður leikhússins, væri gísl.
„Ég fór í kirkjuna og baðst fyrir og
kom svo hingað. Ég veit ekki hvað ég
á að gera, þetta er svo hræðilegt.“
Óskiljanleg frétt
Miðvikudagskvöldið var ósköp
venjulegt hjá Nadezhdu Míkhaílova.
Hún var að hafa til kvöldmatinn og
gjóa um leið augunum á sjónvarpið
þegar þar kom frétt, sem hún skildi
ekki. Hún hringdi í vinkonu sína og
spurði hvort hún hefði heyrt sömu
fréttina. Það hafði hún gert. Dótt-
urdætur Nadezhdu, Ksyusha og
Nastja, og Anna, dóttir hennar, voru
á valdi mannræningja.
„Þær höfðu hlakkað til í marga
mánuði að sjá söngleikinn,“ sagði
Nadezhda. „Ég er svo hrædd.“
Þegar leið á nóttina fór kvíðinn að
buga suma, sem biðu fyrir utan leik-
húsið. Maður nokkur, sem átti son
meðal gíslanna, hrópaði: „Hvernig
liði ykkur ef sonur ykkar væri
þarna?“ Hann sagðist ekki hafa
neina trú á hugsanlegum björgunar-
aðgerðum og Míkhaílova sagði, að
það væri ekki hægt að verða við kröf-
um mannræningjanna um brott-
flutning rússneska hersins frá
Tsjetsjníu nema á löngum tíma. „Á
fólkið að vera þarna þar til það er
hægt? Það getur tekið marga mán-
uði.“
„Ráðist ekki á húsið“
Nokkrir gíslanna fengu að hringja
úr farsímunum sínum og sumir vör-
uðu við, að reynt yrði að ráðast til
inngöngu. „Það er búið að koma fyrir
sprengjum og það eru konur við hlið
mér með sprengjur á sér. Menn með
byssur. Ráðist ekki á húsið, skjótið
ekki á þá,“ sagði kona að nafni Tatj-
ana Solnyshkína. Ættingjar gíslanna
birtu einnig yfirlýsingu þar sem þeir
skora á Vladímír Pútín, forseta
Rússlands, að skipa ekki fyrir um
skyndiárás á leikhúsið.
Ástvinir gíslanna biðu við leikhúsið í alla fyrrinótt
„Þær höfðu hlakkað
til í marga mánuði“
Moskvu. AP, AFP.
AP
Ónefnd kona úr hópi þeirra sem biðu fyrir utan leikhúsið í fyrrinótt sýnir
mynd af stúlku, líklega barnabarni sínu, sem var á valdi mannræningjanna.
Á TÓNLEIKUM Sinfóníuhljóm-
sveitar Íslands í gærkveldi voru
flutt tvö tónverk, fyrst fjögurra
þátta sinfónía eftir
Pál P. Pálsson, er
hann nefnir Norður-
ljós, og fimmta sin-
fónían eftir Gustav
Mahler, undir stjórn
Petris Sakaris.
Tónleikarnir hófust
á hressilegu verki eft-
ir Pál P. Pálsson er
hann nefnir Norður-
ljós og vísa kaflaheit-
in til margbreytileika
ljóssins; Glitrandi,
Glóandi, Lýsandi og
Geislandi. Vandamálið
við að lýsa einhverju í
tónum má oft leysa
með því herma eftir
fyrirbærum eða reyna að búa til
leikrænar stemmningar, sem oftar
en ekkimisheppnast. Hér velur
Páll að láta tónlistina tala og gerir
ekki tilraun til að nota eftirherm-
ublæbrigði. Það er hins vegar hinn
innri eldur sem lýsir upp verkið.
Oft ber fyrir eyru kyrrstæða mið-
lægju tónhugmyndanna, er smátt
og smátt brýtur sér braut, eins og
ljósið. Þetta er einkum áberandi
þar sem notast er við einn tón,
sem fluttur er á milli hljóðfæra, en
smám saman tekur Páll að vefja
upp tónferli, er síðan hljómar
óhamið og frjálst. Þetta er kraft-
mikið verk, á köflum nokkuð
„brassí“, sem á vel við, þar sem
það er samið í tilefni heimsmeist-
aramóts í skíðaíþróttum. Þetta
hressilega og snjótæra verk var
flutt á sannfærandi máta af Sin-
fóníuhljómsveit Íslands, undir
stjórn Petris Sakaris.
Seinna verkið var sú fimmta eft-
ir Mahler, stórt og viðamikið verk,
sérlega erfitt í flutningi og því
nokkur viðburður, þegar þess er
gætt hve vel tókst til, undir vökulli
stjórn Petris Sakaris. Þarna áttu
einstaka hljóðfæraleikarar vel
leiknar tónhendingar,
eins og t.d. Ásgeir
Steingrímsson er opn-
aði verkið með hinu
sérkennilega „sig-
nali“, Hallfríður
Ólafsdóttir er lék vel
sérkennilega „flautu-
kadensu“ og Joseph
Ognibene er lét oft-
lega klingja í fallegum
einsleiks tónhending-
um, en Mahler notaði
hornin í verkum sín-
um oft á glæsilegan
máta. Strengirnir,
undir forustu Sigrún-
ar Eðvaldsdóttur,
léku hinn undurfagra
Adagietto-þátt einstaklega vel og
svona mætti lengi telja.
Það sem þó mætti finna að var
fámenni strengjasveitarinnar, er
dró ekki í gegn þegar allt var í
gangi, þrátt fyrir að blásarasveitin
öll léki hvergi um of í styrk. Flutn-
ingur hljómsveitarinnar í heild var
mjög góður í þessu erfiða verki og
lék hún á köflum frábærlega vel
undir stjórn Petris Sakaris. Þessir
tónleikar eru töluverður sigur fyr-
ir þennan aufúsugest þeirra, er
hafa átt góðar stundir með honum
og Sinfóníuhljómsveit Íslands, sem
hann á töluvert í, eftir frábært
starf sem þjálfari og stjórnandi
um árabil.
Frábær
flutningur á
erfiðu verki
Jón Ásgeirsson
Petri Sakari
TÓNLIST
Háskólabíó
Flutt voru verk eftir Pál P. Pálsson og
Gustav Mahler.
Stjórnandi: Petri Sakari. Fimmtudagurinn
24. október.
SINFÓNÍUTÓNLEIKAR
Í LISTASALNUM Man verður opn-
uð á morgun kl. 15 sýning á áður
óþekktum pastelmyndum Jóhann-
esar Geirs, „endurminningamynd-
ir“ hans frá árunum 1963–1970.
Jóhannes Geir er áhrifamikill
teiknari og málari um hálfrar ald-
ar skeið. Það er mál margra að á
árunum 1964 til 1970 hafi hann
gert þær myndir sem halda munu
orðstír hans lengst á lofti, „end-
urminningamyndirnar“ svokölluðu.
Í bók sem Aðalsteinn Ingólfsson
tók saman um verk Jóhannesar
Geirs er því haldið fram að þessar
myndir, olíumálverk, pastelmyndir
og teikningar, eigi sér enga hlið-
stæðu í íslenskri myndlist, ,,svo
þrungnar sem þær eru af nið-
urbældum ofsa og tilfinningahita“.
Myndirnar eru gerðar í Reykja-
vík, þar sem Jóhannes Geir bjó við
þröngan kost. Ein af hjálparhellum
listamannsins á þessum tíma var
Ólafur Maríusson, sem rak herra-
fataverslun P & Ó, ásamt Pétri Sig-
urðssyni. Jóhannes Geir gat leitað
til þeirra Péturs og Ólafs þegar
hann vantaði fatnað á sig og fjöl-
skyldu sína og mátti greiða fyrir
hann með pastelmyndum.
Í tímans rás eignaðist Ólafur
mikinn fjölda pastelmynda eftir
listamanninn. Vegna búferlaflutn-
inga vill hann nú selja þessar
myndir, í fullri sátt við Jóhannes
Geir.
Sýningin er opin kl. 10–18 virka
daga og 11–18 um helgar og stend-
ur til 16. nóvember.
Ein pastelmynda Jóhannesar Geirs.
Óþekkt verk Jóhann-
esar Geirs sýnd