Morgunblaðið - 07.11.2002, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 FIMMTUDAGUR 7. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
SÓLVEIG Pétursdóttir dómsmála-
ráðherra tók skýrt fram í fyrir-
spurnartíma á Alþingi í gær að
það væru engar fyrirætlanir uppi
um það að koma á fót einhverri
leyniþjónustu hér á landi í hefð-
bundnum skilningi þess orðs. Hins
vegar væru uppi áform um að
reyna að efla innra öryggi ríkisins.
„Við erum ekki að ræða um ein-
hverja starfsemi í líkingu við
leyniþjónustu Breta eða CIA í
Bandaríkjunum sem fást m.a. við
njósnastarfsemi sem tengist öðr-
um ríkjum og fara fram í hern-
aðarlegum tilgangi að miklu leyti.
Ég tel ekki þörf fyrir slíka stofnun
hér á landi. Eingöngu er um að
ræða hrein löggæsluverkefni sem
snúa að innra öryggi ríkisins.“
Fékk góðar undirtektir
í allsherjarnefnd
Ráðherra lét þessi ummæli falla
í svari sínu við fyrirspurn Ög-
mundar Jónassonar, þingmanns
Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs, um þær hugmyndir sem
ræddar hefðu verið um að koma á
fót svokallaðri leyniþjónustu hér á
landi. Í umræðum um þetta mál á
Alþingi í gær kom ennfremur fram
í máli Þorgerðar K. Gunnarsdótt-
ur, formanns allsherjarnefndar Al-
þingis, að um það hefði verið rætt
innan nefndarinnar að koma á fót
sérstakri eiðsvarinni þingnefnd
sem hefði m.a. það hlutverk að
hafa eftirlit með ákveðnum, skil-
greindum verkefnum lögreglunn-
ar. Þorgerður sagði að það væri
hugmynd sem ætti að skoða betur.
Sú hugmynd hefði jafnframt feng-
ið góðan og mikinn hljómgrunn
innan allsherjarnefndarinnar.
Ögmundur Jónasson hóf um-
ræðuna, eins og áður kom fram.
Hann sagði að dómsmálaráðherra
hefði gefið þeirri hugmynd undir
fótinn, að stofnuð yrði leyniþjón-
usta hér á landi og benti á að
starfsmenn dómsmálaráðuneytis-
ins hefðu endurómað þær hug-
myndir, m.a. á fundi Varðbergs og
Samtaka um vestræna samvinnu
hinn 11. september sl. „Það er
mikilvægt að Alþingi verði upplýst
um áform stjórnvalda í þessu
efni,“ sagði hann.
Sólveig Pétursdóttir fór yfir um-
ræddar hugmyndir og sagði að
þær snerust um það að tryggja
betur réttaröryggi almennings.
Hún sagði að engin ástæða væri til
að nota orðið „leyniþjónusta“ í því
sambandi. „Samkvæmt fyrstu
grein lögreglulaga er það hlutverk
lögreglu að gæta almannaöryggis
og halda uppi lögum og reglu; leit-
ast við að tryggja réttaröryggi
borgaranna og vernda eignarrétt,
opinbera hagsmuni og hvers konar
lögmæta starfsemi,“ sagði ráð-
herra og hélt áfram.
Sérstök lögreglu-
rannsóknadeild
„Í fimmtu grein laganna segir
að meðal sérstakra verkefna rík-
islögreglustjóra sé að starfrækja
lögreglurannsóknardeild sem
rannsakar landráð og brot gegn
stjórnskipun ríkisins og æðstu
stjórnvöldum þess. Í samræmi við
ákvæði laga hefur lögreglan á liðn-
um árum sinnt þessu verkefni og
starfrækir ríkislögreglustjóri m.a.
deild af þessu tagi. Verkefni deild-
arinnar er að rannsaka brot gegn
stjórnskipun ríkisins og æðstu
stjórnvöldum og sinna eftir-
grennslan og áhættugreiningu. Ég
vakti máls á því fyrir nokkru að
æskilegt væri að skoða ofan í kjöl-
inn hvort ekki væri rétt að setja
sérstaka löggjöf um þessa starf-
semi sem sumir hafa kosið að kalla
leyniþjónustustarfsemi – ég reynd-
ar notaði ekki það orð. Ástæðan
fyrir því er ekki sú að heimildir
skorti til að sinna þessu verkefni;
þær eru eins og ég rakti skýrar og
ótvíræðar. Ástæðan er mun frekar
sú að skýrari ramma skortir yfir
löggjöfina utan um þessa starf-
semi, þ.e. nánari útlistun á því í
hverju hún eigi að felast og svo
framvegis. Og ekki síður hvernig
haga skuli eftirliti með þessari
starfsemi. Í Danmörku og Noregi
er þessum málum komið fyrir með
sama hætti og hér en þó þannig að
fjallað er um þetta verkefni lög-
reglunnar í sérstakri löggjöf. Þar
er m.a. kveðið á um að eftirlit með
þessari starfsemi sé á hendi sér-
stakrar þingnefndar og finnst mér
slíkt fyrirkomulag áhugaverður
kostur,“ sagði Sólveig.
Morgunblaðið/Kristinn
Sólveig Pétursdóttir dómsmálaráðherra segir ekki áformað að setja á stofn eiginlega leyniþjónustu á Íslandi.
Hugmyndir um
eiðsvarna þing-
nefnd er fylgist
með ákveðnum
störfum lögreglu
Engin áform eru uppi um
stofnun leyniþjónustu
ÞINGFUNDUR hefst kl. 10.30 í
dag. Eftirfarandi mál eru á dagskrá:
1. Starfsskýrsla Ríkisendurskoð-
unar 2001.
2. Skýrsla umboðsmanns Alþingis
2001.
3. Samkeppnisstaða atvinnufyr-
irtækja á landsbyggðinni 18. mál,
þingsályktunartillaga KLM.
Frh. fyrri umræðu.
4. Uppsagnir eða mismunun í starfi
vegna aldurs 34. mál, þingsálykt-
unartillaga ÖJ. Fyrri umræða.
5. Rannsóknir á þorskeldi 35. mál,
þingsályktunartillaga KVM.
Fyrri umræða.
6. Meðferð einkamála (málskostn-
aður) 36. mál, lagafrumvarp GE.
1. umræða.
7. Greiðsla ríkissjóðs á bótum til
þolenda afbrota (umsókn-
arfrestur) 37. mál, lagafrumvarp
GE. 1. umræða.
8. Endurreisn íslensks skipaiðn-
aðar 38. mál, þingsályktun-
artillaga SJS. Fyrri umræða.
9. Efling félagslegs forvarnastarfs
40. mál, þingsályktunartillaga
SJS. Fyrri umræða.
10. Gjald af áfengi og tóbaki (for-
varnasjóður) 41. mál, laga-
frumvarp SJS. 1. umræða.
11. Virðisaukaskattur af barnafatn-
aði 311. mál, þingsályktun-
artillaga PM. Fyrri umræða.
PÁLL Magnússon, varaþingmaður
Framsóknarflokksins, hefur lagt
fram á Alþingi skriflega fyrirspurn
til Geirs H. Haarde fjármálaráð-
herra um barnakort. Fyrirspurnin
er svohljóðandi:
„Hyggst ríkisstjórnin taka upp
barnakort, ótekjutengdar barnabæt-
ur, fyrir eldri börn en sjö ára, sbr.
það markmið í stefnuyfirlýsingu rík-
isstjórnarinnar frá 28. maí 1999 að
dregið verði úr tekjutengingu í
barnabótakefinu, t.d. með útgáfu
sérstakra barnakorta eða öðrum
sambærilegum aðgerðum?“ Hefur
Páll óskað eftir því að ráðherra veiti
honum skriflegt svar.
Spurt um
barnakort
ALLS 228 einstaklingar sátu í
stjórnum þriggja hlutafélaga
og einkahlutafélaga sem urðu
gjaldþrota á tímabilinu frá
1992 til 2001. Þessir einstak-
lingar tengdust með öðrum
orðum þremur félögum sem
urðu gjaldþrota á þessu tíma-
bili.
Alls 58 einstaklingar sátu í
stjórnum fjögurra félaga sem
urðu gjaldþrota á þessu tíma-
bili og alls 45 einstaklingar sátu
í stjórnum fimm eða fleiri fé-
laga sem urðu gjaldþrota á
tímabilinu. Samtals hefur því
331 einstaklingur setið í stjórn-
um þriggja eða fleiri gjaldþrota
félaga á umræddu tímabili. Af
þeim hafa 16 valið sér sama at-
vinnuveg fjórum sinnum eða
oftar, þ.e. setið í stjórnum fé-
laga sem voru innan sama at-
vinnuvegar. Aftur á móti hafa
90 einstaklingar valið sér sama
atvinnuveg þrisvar sinnum.
Þetta kemur m.a. fram í
skriflegu svari Davíðs Odds-
sonar forsætisráðherra við fyr-
irspurn Jóhönnu Sigurðardótt-
ur, þingmanns Samfylking-
arinnar. Svarinu hefur verið
dreift á Alþingi.
Hundruð
tengjast
mörgum
gjald-
þrotum
STOFNUÐ voru 2.348 einka-
hlutafélög fyrstu níu mánuði
ársins, en allt árið í fyrra var
stofnað 1.841 félag. Flest þess-
ara félaga falla undir flokkinn
fasteignaviðskipti, leigustarf-
semi og ýmsa sérhæfða þjón-
ustu, svo sem rekstur eignar-
haldsfélaga, leiga atvinnu-
húsnæðis, hugbúnaðargerð,
ráðgjöf varðandi hugbúnað o.fl.
Þá falla mörg þessara félaga
undir flokkinn landbúnaður,
dýraveiðar og skógrækt, sem
og undir flokkinn byggingar-
starfsemi og mannvirkjagerð.
Einnig falla mörg þessara fé-
laga undir flokkinn verslun og
ýmis viðgerðarþjónusta.
Þetta kemur fram í skriflegu
svari Davíðs Oddssonar for-
sætisráðherra við fyrirspurn
Kristjáns L. Möller, þing-
manns Samfylkingarinnar.
Svarinu hefur verið dreift á Al-
þingi.
Einka-
hlutafélög-
um fjölgar
RÁÐGERT er að leggja fyrir Al-
þingi á næstu vikum tillögu til
þingsályktunar um að aflétta
stjórnskipulegum fyrirvara að því
er varðar breytingu á vinnutíma-
tilskipun Evrópusambandsins.
Venjulega er stjórnskipulegur fyr-
irvari gerður við upptöku á gerðum
í EES samninginn þegar breyta
þarf lögum til að unnt sé að innleiða
þær í innlenda löggjöf.
Breytingar voru gerðar á vinnu-
tímatilskipuninni árið 2000 en í
vinnutímatilskipun ESB frá 1993
voru nokkrar starfsgreinar undan-
skildar gildissviði hennar. Þeirra á
meðal eru læknar í starfsnámi, sjó-
menn og þeir sem starfa við flutn-
inga.
Samkvæmt upplýsingum frá
skrifstofu jafnréttis- og vinnumála í
félagsmálaráðuneytinu, tekur til-
skipunin gildi í aðildarríkjum ESB
og væntanlega á öllu Evrópska
efnahagssvæðinu 1. ágúst 2003 hjá
stéttum sem áður voru fyrir utan
gildissvið vinnutímatilskipunarinn-
ar. Undanþegnir þessu eru læknar í
starfsnámi en þar tekur hún gildi 1.
ágúst 2004.
Við tekur fimm ára aðlögunartími
en ef einhverjum ríkjum tekst ekki
að hrinda í framkvæmd ákvæðum
tilskipunarinnar sem taka til lækna
í starfsnámi geta þau óskað eftir
þriggja ára aðlögunarfresti til við-
bótar.
Markvisst dregið úr vinnutíma
lækna í starfsnámi
Samkvæmt upplýsingum félags-
málaráðuneytisins er stjórnvöldum
ætlað að hrinda tilskipuninni í fram-
kvæmd í áföngum að því er varðar
lækna í starfsnámi. Þannig er gert
ráð fyrir að markvisst verði dregið
úr vinnutíma þeirra á aðlögunartím-
anum. Á fyrstu þremur árum aðlög-
unartímabilsins á fjöldi vinnustunda
á viku ekki að fara yfir 58 vinnu-
stundir að meðaltali. Næstu tvö ár á
eftir má fjöldinn ekki fara yfir 56
stundir og á þeim tíma sem eftir er
skal miðað við 52 stundir. Gert er
ráð fyrir að vinnustundir verði 48
að meðaltali í lok aðlögunartíma-
bilsins.
Unnt er að hrinda tilskipuninni í
framkvæmd með kjarasamningi en
einnig þarf að koma til lagabreyt-
ing. Samkvæmt upplýsingum frá fé-
lagsmálaráðuneytisinu fellur það í
hlut félagsmálaráðherra að leggja
fram frumvarp til laga um breyt-
ingu á vinnuverndarlögum til að
hrinda í framkvæmd öðrum þáttum
vinnutímatilskipunarinnar en þeim
sem aðilar vinnumarkaðarins semja
um sín á milli með kjarasamningi.
Breytingar á vinnutímatilskipun ESB innleiddar í lög
Reiknað með allt að 8
ára aðlögunartíma