Morgunblaðið - 30.10.2003, Blaðsíða 14

14 B FIMMTUDAGUR 30. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ















































































































NFRÉTTIR




 

    
!!!"#$  #%
&'()*+" ,'("-)#"
.! /#)01 #+ #"*#
'1& ')/2' #23
4) .  . #-/ 
 /  )*")
" ++ %
$  *#
%
5-#
#+ #"%
62 )  )' #
 +!#"0# 
!!# %
!# 2'&
& %
2 2&+  ))# *&
&)#"-)#!2"!
#"0# #!#%
LANDSBANKI Íslands hefur gengið frá
erlendri lántöku til fjögurra ára að fjárhæð
250 milljónir evra, sem jafngildir rúmlega
23 milljörðum króna. Þessi lántaka er
jafnframt stærsta einstaka lántaka Lands-
bankans fram til þessa. Þá er þetta lán til
lengri tíma en íslenskir bankar hafa áður
fengið í skráðum skuldabréfum erlendis,
að því er segir í fréttatilkynningu.
Um er að ræða útgáfu skuldabréfa á al-
þjóðlegum skuldabréfamarkaði innan svo-
kallaðs EMTN–fjármögnunarramma Lands-
bankans (Euro Medium Term Notes
Programme) og er þetta liður í endur-
fjármögnun og fjármögnun á vexti bank-
ans. EMTN-fjármögnunarramminn gerir
Landsbankanum kleift að gefa út skulda-
bréf í ýmsum myntum með mismunandi
lánstíma með skömmum fyrirvara, að því
er segir í fréttatilkynningu frá Landsbank-
anum.
Umsjón með útgáfunni höfðu ítalski
bankinn Banca IMI og svissneski fjárfest-
ingarbankinn Credit Suisse First Boston.
Auk þeirra tóku þátt í útgáfunni Daiwa
Securities SMBC, DZ Bank, Deutsche
Bank, Societe Generale, CDC IXIS Capital
Markets, Caixa Geral de Depositos og
Fortis Bank.
Alls tóku yfir 50 fjárfestar þátt í láninu,
einkum frá Írlandi, Bretlandi, Ítalíu, Bene-
lúx-löndunum og Þýskalandi. Heildareft-
irspurn eftir þessum skuldabréfum Lands-
bankans fór yfir 450 milljónir evra.
Landsbankinn tek-
ur 23 milljarða lán
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
KANADÍSKI álframleið-
andinn Alcan, eigandi Alcan á
Íslandi sem rekur álverið í
Straumsvík, tilkynnti í vik-
unni að hagnaður fyrirtæk-
isins á þriðja fjórðungi þessa
árs hefði dregist saman um
nærri helming í samanburði
við sama tímabil á síðasta ári.
Financial Times greindi frá
þessu.
Hagnaður Alcan lækkaði úr
191 milljón Bandaríkjadala á
þriðja fjórðungi síðasta árs í
100 milljónir dala á sama
tímabili á þessu ári, sem svar-
ar til um 7,6 milljarða ís-
lenskra króna. Haft er eftir
talsmanni Alcan í FT að fyr-
irtækið sjái ekki fram á að af-
koman muni batna mikið á
næstunni, m.a. vegna aukins
kostnaðar. Þar vegi eldsneyt-
iskostnaður og kostnaður
vegna eftirlaunagreiðslna
þungt.
Lokatilboð í Pechiney
17. nóvember
Fréttir af verri afkomu Alcan
koma á sama tíma og við-
ræður um yfirtökutilboð fyr-
irtækisins í franska álfyrir-
tækið Pechiney eru að
hefjast. Kaupverðið er 4 millj-
arðar evra, jafnvirði um 360
milljarða íslenskra króna.
Með kaupunum yrði Alcan
stærsta álfyrirtæki í heimi
mælt í veltu, næst á undan
bandaríska álfyrirtækinu Al-
coa, sem hefur undirritað
samning um að reisa álver á
Reyðarfirði. Alcan stefnir að
því að kynna lokatilboð sitt í
Pechiney hinn 17. nóvember
næstkomandi, þannig að
gengið verði frá samningum
viku síðar.
Heildartekjur Alcan hækk-
uðu úr 3,17 milljörðum
Bandaríkjadala í 3,48 millj-
arða dala milli þriðja ársfjórð-
ungs í fyrra og í ár. Hærra ál-
verð og sterkari evra vega
nokkuð þar í. Mikil styrking
Kanadadals gagnvart Banda-
ríkjadal hefur hins vegar haft
mikil áhrif á reksturinn að því
er segir í frétt FT. Kanada-
dalur hefur styrkst um 20%
gagnvart Bandaríkjadal frá
síðustu áramótum.
Minni
hagn-
aður hjá
Alcan
MIKILVÆGT er að sem flest sjónarmið komist
að við stjórnun fyrirtækja. Það eykur víðsýni
æðstu stjórnenda sem skilar sér alla jafna í betur
reknum fyrirtækjum, að sögn Danica Purg, sem
er rektor IEDC-Bled, School of Management, í
Slóveníu.
Purg segir að þau fyrirtæki sem hafi á að skipa
stjórnendum með mismunandi og fjölbreyttan
bakgrunn eigi mun meiri möguleika á að skila góð-
um árangri en fyrirtæki þar sem stjórnendurnir
eru flestir með svipaðan bakgrunn. Í Slóveníu hafi
bankastjóri einn til að mynda ráðið til sín arkitekt
til að taka þátt í stjórnun bankans. Arkitektinn
hafi allt aðra sýn en flestir aðrir stjórnendur bank-
ans og það auki víðsýni stjórnendahópsins. Þá seg-
ist hún sjálf mikið hafa leitað til listamanna af
ýmsum toga til að taka þátt í skólastarfinu í
IEDC. Ekki fari á milli mála að það hafi skilað
góðum árangri og styrkt skólann mikið.
Danica Purg var stödd hér á landi í síðustu viku,
en hún hélt fyrirlestra í MBA-námskeiði hjá við-
skiptadeild Háskólans í Reykjavík, auk þess sem
hún var forsvarsmönnum skólans til ráðgjafar.
Hún sagði í samtali við Morgunblaðið að hún legði
mikla áherslu á það í kennslunni hve mikilvægt
það sé að stjórnendur vinni að því að byggja upp
liðsandann í fyrirtækjunum. Fjölmargt hafi
breyst á undanförnum árum og breytingar verði
sífellt hraðari. Það geri að verkum að stjórnendur
í dag þurfi að starfa með allt öðrum hætti en áður
hafi verið algengt. Þeir þurfi að vera færir um að
hugsa flóknar en áður og þurfi á mun meiri upp-
lýsingum að halda. Þess vegna sé nánast útilokað
annað en að dreifa ábyrgðinni, því betur sjái augu
en auga.
„Stjórnendur fyrirtækja eyða í mörgum tilvik-
um of miklum tíma í það sem undirmenn þeirra
eiga að gera,“ segir Danica Purg. „Stjórnendur
geta verið mjög góðir á afmörkuðum sviðum, eins
og í fjármálum eða markaðsmálum. Ef þeir vita
hins vegar ekki hvernig á að koma fram við fólk og
hvernig á að vinna með fólki, kemur sérfræðiþekk-
ing þeirra ekki að fullum notum. Þá geta þeir ekki
sinnt því sem er hið raunverulega hlutverk þeirra,
þ.e. að hugsa til framtíðar, að byggja upp liðsand-
ann og sinna nauðsynlegum samskiptum við
starfsmenn og viðskiptavini.“
Góður grunnur menntunar
Í IEDC skólanum í Bled í Slóveníu er boðið upp á
ýmis námskeið fyrir stjórnendur fyrirtækja og
MBA-nám. Yfir sumartímann eru einnig nám-
skeið fyrir væntanlega stjórnendur, fólk sem alla
jafna hefur nýlokið námi.
Skólinn var stofnaður á árinu 1986. Danica Purg
segir að skólinn hafi verið fyrsti skóli sinnar teg-
undar í löndum fyrrverandi Júgóslavíu. Hún segir
að forseti verslunarráðs Slóveníu hafi komið að
máli við sig og lagt að sér að koma skólanum á fót.
Það hafi að hans mati verið mikilvægt með hlið-
sjón af því hve stór hlutur Slóveníu í heildarút-
flutningi Júgóslavíu væri. Hún segir að Slóvenía
hafi þá staðið fyrir um 37% af öllum útflutningi
Júgóslavíu þó íbúafjöldinn væri einungis um 8% af
heildinni. Forseti verslunarráðsins hafi talið að
vegna þessa hafi verið brýn þörf á því að mennta
slóvenska stjórnendur til að vera betur í stakk
búnir til að taka þátt í samkeppni á hinum al-
þjóðlega markaði.
Alþjóðlegur skóli
Að sögn Purg er grunnur menntunar í Slóveníu
mjög góður því stjórnvöld hafi ávallt gert sé grein
fyrir mikilvægi menntunar. Það hafi einnig átt við
fyrir fall Berlínarmúrsins fyrir rúmum áratug.
Þetta sé m.a. styrkur skólans í Bled.
„Ég lagði mikla áherslu á það frá upphafi að skól-
inn yrði alþjóðlegur og kæmist í samband við sem
flesta þjóðir,“ segir Purg. „Ég vildi standa öðru-
vísi að málum en gert var í háskólunum tveimur
sem voru og eru í landinu, þar sem kennd er við-
skipta- og hagfræði. Ef skólinn hefði ekki orðið al-
þjóðlegur frá upphafi væri hann án efa ekki til
núna. Þá lagði ég einnig áherslu á það strax frá
upphafi að ná í bestu kennarana sem víðast að úr
heiminum og fá þá til að kenna við skólann. Ég hef
því sótt alþjóðlegar ráðstefnur, hlustað á þá sem
þar hafa verið, og verið óhrædd við að bjóða þeim
sem mér hefur litist vel á að koma til Slóveníu til
að kenna við skólann. Og ég held að okkur hafi
tekist vel upp í þeim efnum.“
Hún segir að þau tengsl sem myndist í skól-
anum séu mikilvæg því þeir sem starfi í alþjóða-
viðskiptum verði að hafa skilning á þeim þjóð-
félögum sem þeir eru í viðskiptum við. Skólinn sé
góð leið til að koma á samskiptum milli landa.
Yfir 170 kennarar víðs vegar að úr heiminum
hafa kennt við IEDC-skólann og segir Purg að
nemendurnir séu orðnir yfir 27 þúsund talsins.
Flestir þeirra séu frá Slóveníu. Nú séu nemendur í
skólanum frá um 20 þjóðlöndum, að stærstum
hluta Slóvenar, en nemendur komi alls staðar að,
frá Króatíu, Rúmeníu, Ítalíu, Póllandi, Rússlandi,
Austurríki, Hollandi, Bandaríkjunum, Japan, og
víðar. Hún segir að enn sem komið er hafi enginn
Íslendingur sótt námskeið í skólanum.
Betri stjórnun með
fjölbreyttum bak-
grunni stjórnenda
Stjórnendur fyrirtækja verða að kunna að dreifa ábyrgð segir
Danica Purg, rektor IEDC-Bled í Slóveníu
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Danica Purg, rektor IEDC – Bled School of Manage-
ment í Slóveníu, segir stjórnendur fyrirtækja eyða í
mörgum tilvikum of miklum tíma í það sem undirmenn
þeirra eigi að gera.
FYRIRTÆKIÐ Google, sem
rekur samnefnda leitarvél á Net-
inu, undirbýr nú skráningu hluta-
bréfa sinna á markað. Í The Wall
Street Journal er greint frá því að
fyrirtækið hafi átt í viðræðum við
á annan tug fjárfestingarbanka
vegna væntanlegs frumútboðs og
að verðmæti fyrirtækisins sé talið
liggja á bilinu 15–25 milljarðar
Bandaríkjadala, eða jafnvirði um
1.100–1.900 milljarða króna. Þetta
verði því verðmætasta frumútboð
sem farið hafi fram frá því netból-
an sprakk árið 2000. Til saman-
burðar má nefna að markaðsvirði
Amazon.com er rúmir 1.600 millj-
arðar króna og markaðsvirði
Yahoo er tæpir 2.000 milljarðar
króna.
Losað um tök
Tímasetning útboðsins er ekki
ákveðin og ekki fyrirkomulagið
heldur, ef marka má frétt Fin-
ancial Times. Þar segir að Google
sé að kanna möguleika á að láta
frumútboðið fara fram á Netinu í
stað þess að fara hefðbundna leið
með aðstoð fjárfestingarbanka. Þá
yrði haldið uppboð á Netinu í stað
þess að láta banka bjóða bréfin
ákveðnum hópi á ákveðnu verði.
Blaðið hefur eftir heimildarmanni,
sem það segir að þekki til í fyr-
irtækinu, að rafrænt útboð yrði
haldið í því skyni að koma í veg
fyrir endurtekningu þeirra fjár-
málahneyksla sem gengið hafi yfir
fjármálaheiminn á Wall Street frá
því netbólan sprakk. Þá gæti þetta
orðið til að lækka þóknanir til
fjárfestingarbanka vegna útboðs-
ins, og um leið hjálpað við að losa
um tök þeirra á ábatasömum við-
skiptum sem tengjast frumútboð-
um.
Google hefur ekki gefið út tölur
um fjármál sín, en Financial Times
segir hagnað fyrirtækisins fara ört
vaxandi og vera um 11 milljarðar
króna á ári af tekjum sem nemi
um 38 milljörðum króna.
Google undirbýr skráningu á markað