Vísir - 15.01.1981, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 15. janúar 1981
5
* % ♦ # + 9 ♦
t < •
VÍSIR

Sfoasta forselaræöa
Jimmy carters hjarnorkustriöshættu
Carter Bandarikjaforseti flutti i
gærkvöldi i sjónvarpi kveðjuræðu
sina.en Ronald Reagan mun leysa
hann af hólmi i Hvita húsinu á
þriðjudaginn.
Varaði Carter bandarisku þjóð-
ina við aukinni hættu á kjarn-
orkustyrjöld, sem gæti — hverja
sekúndu sem hún stæði — valdið
eins miklu tjóni og siðari heims-
styrjöldin.
1 fimmtán minútna langri tölu
sinni sagði Carter um kjarnorku-
hættuna: „Þaðer aðeins spurning
um tima. hvenær brjálsemi, ör-
vænting, græðgi eða misreikning-
ur leysir þennan ægikraft úr
læðingi”.
Carter var með alvarlegra
bragði. Brosi brá ekki fyrir nema
stöku sinnum. Hann varði mann-
réttindastefnu sina og sagði að
önnur hætta, sem steðjaði að
mannkyninu væri spjöll á um-
hverfi jarðar og fegurð.
Hann sagðist ekki vilja spá
fyrir um það. hvort bandarisku
gislarnir i íran yrðu látnir lausir
fljótlega og bað áheyrendur sina
að leggjast á bæn með sér fyrir
lausn þeirra.
Fjáriagatrumvarp
Carters lagl fram
Carter Bandarikjaforseti legg-
ur fyrir þingið i dag fjárlaga-
frumvarp sitt fyrir árið 1982, en
niðurstöðutölur þess eru upp á 740
milljaröa dollara. Þar af eru 196
milljarðar ætlaðir varnarmálum.
En Reaganstjórnin mun fara
sinum höndum um þetta frum-
varp, og nokkuð vist, að framlög
til varnarmála verði hækkuð, og
sennilega mörgu fleiru breytt.
Fréttir herma, að á fjárlaga-
frumvarpi Carters sé 30 milljarða
dollara halli, en á fjárlagafrum-
varpinu fyrir 1981 hafði verið 60
milljarða dollara halli og niður-
stöðutölur þó aöeins 660 milljarð-
ar dollara.
Fjárhagsáætlun Reaganstjórn-
arinnar fyrir árið 1982 verður
sennilega lögð fram i febrúar ein-
hvern tima.
Reagan þykir knúinn til þess að
skera niður útgjöld rikissjóðs, þvi
aö hann hefur heitiö kjósendum
10% skattalækkunum þetta árið.
Komi ekki til sparnaðar á móti,
gæti hallinn farið upp I 100 mill-
jaröa dollara..
Fjárlagafrumvarp Carters er
sagt taka mið af þeim áætlunum
sérfræðinga að verðbólgan sem i
nær tvö ár hefur veriö um 12,6%
falli niður fyrir 10% á árinu 1982.
Um leið er gengið út frá þvi að
verði kreppa aftur þetta árið i
viðskiptalifinu, en um það eru
ekki allir eins bjartsýnir,
Crysler enn
I kröggum
Ein af nefndum Banda-
rikjastjórnar hefur mælt
meö þvi, að Chrysler verði
veitt rikisábyrgö fyrir 400
milljónum dollara til viðbót-
ar viö fyrri opinber lán, til
þess að bjarga fyrirtækinu
frá gjaldþroti. Rikisábyrgðin
skal þó bundin þvi skilyrði,
að starfsmenn, lánadrottnar
og ýmsir viðskiptaaðilar
Chryslers samþykki
sparnað upp á 1.700 milljónir
dollara.
Andófsmenn
hreinsaðir bun
Feliks Serebrov, einn
þeirra siðustu, sem enn
gengu lausir úr „Helsinki-
hópnum”, var handtekinn i
siðustu viku, eftir þvf sem
kona hans segir.
Serebrov, sem er jaröfræð-
ingur, fimmtugur að aldri,
gekk i mannréttindabarátt-
una i fyrra, eftir að margir
úr Helsinkihópnum höfðu
ýmist verið handteknir eða
flæmdir úr iandi.
Þessi mannréttindasam-
tök voru mynduð eftir undir-
ritun Helsinkisáttmálans
1975, þar sem meðal annars
var kveðið . á um nokkur
mannréttindaatriði.
1977 var Serebrov dæmdur
i eins árs fangelsi fyrir að
hafa borið á sér falsað vinnu-
leyfi, eins og sagt var. Um
það leyti starfaði hann i
samtökum, sem beindu at-
hygli umheimsins á mis-
notkun geðveikrahæla i
Sovétrikjunum til þess að
þagga niður i andófsmönn-
um. Eftir aðhann losnaði úr
fangelsi, hélt Serebrov þvi
starfi áfram. Flestir i þeim
samtökum „Vinnunefndina”
kölluðu þau sig, hafa verið
han dteknir á siðustu
mánuðum.. -
Yflrheyrslum yfir Haig lýkur I dag
Utanrikisnefnd Bandarikja-
þingsgreiðir i dag atkvæði um út-
nefningu Alexanders Haigs til
utanrikisráðherraembættisins,
og þykir nær vist, að hún verði
samþykkt.
Að visu þykja nokkrir demó-
krataþingmenn, sem eru i minni-
hluta i nefndinni, liklegir til að
greiða atkvæði á móti, en meiri-
hlutinn lætur sér útnefninguna vel
lika.
Flestir nefndarmenn hafa farið
aðdáunarorðum um hvernig Haig
stóð af sér orrahriðina, meðan
þingmenn yfirheyrðu hann i
þaula. Samtals stóðu yfir-
heyrslurnar i 32 stundir og þykja
það lengstu yfirheyrslur yfir
utanrikisráðherraefni, svo að
menn muna.
Haig var sá ráöherra Reagans
sem mestur styrr stóð um, vegna
starfs sins i Hvita húsinu i for-
setatfð Richard Nixons, þegar
Watergatehneykslið stóö sem
hæst. Eins þótti sumum hann
vilja fylgja æði harðri stefnu
gagnvatSovétrikjunum og i varn-
armálum.
En tveir þingmenn, sem áður
Nancy og Reagan \
lll Wasnington
Ronald Reagan kom tilj
Washington i gærkvöldi tii þess að j
undirbúa eiðtökuna og forseta-j
skiptin. Sagðist hann hlakka tii aðj
byrja.
Með þau Nancy og Ronald!
Reagan var flogiö frá Los Ange-j
les í Air Force One, einkaþotuj
Bandarikjaforseta, sem Carterj
forseti léði þeim.
Þau voru kvödd af Los Angeles-j
búum við hátiðlega athöfn.
voru andvigir útnefningu Haigs, |
hafa látið á sér skilja, aö þeir
ihugi að greiða honum atkvæði,
eftir að hafa heyrt svör hans við |
fyrirspurnum nefndarmanna.
Næst mun þingnefnd taka til
umfjöllunar útnefningu Jeane
Kirkpatrick, sem Ronald Reaean
tilnefndisem sendiherra USA hjá
Sameinuðu þjóðunum, og eina
demókratann á ráðherralista
Reagans.
Rauöu herdeildírn-
ar lofuðu aö láta
dömarann lausan
eftir birtingu
blaöagreina
Rómarblaðið „II Messaggero”
barst simleiðis i gær tilkynning,
sem sögð var i nafni Rauðu her-
deildanna, og var þar boöað aö
dómaranum Giovanni D’Urso
yrði sleppt i dag.
Þegar siðast fréttist hafði þó
ekkert sést til hans og vildi For-
lani, forsætisráðherra, draga I
efa, að simaboðin væru ekki
gabb. Lögreglan telur þó, aö þau
hafi verið gild.
1 orðsendingunni var sagt, aö
dómarinn hefði verið „náðaður”
af dauðarefsingunni til aö sýna
„örlæti” Rauðu herdeildanna.
Sá kvittur komst á kreik i gær,
að D’Urso hefði verið sleppt, og
að hann lægi á sjúkrahúsi i Róm,
en þær fréttir voru bornar tií
baka. Svo virðist, sem ræningj-
arnir ætli aö standa viö loforö sin
um að sleppa dómaranum, eftir
aö tvö af stærri blöðum Italiu
höfðu birt áróðursyfirlýsingar
fangelsaðra félaga þeirra.
Hvda húsið
Nefnd sú, sem undirbýr
hátiöarhöldin vegna em-
bættistöku Ronald Reagans,
hefur séð sig knúna til þess
að verja það, að Frank
Sinatra skulihafa verið falin
stjórnun hátiðarinnar.
Sinatra hefur mjög veriö
orðaður viö mafiuna. — En
nefndarformaöur sagði, að
ráðning Sinatra hefði verið
fastmælum bundin, áður en
það komst i hámæli, að
Sinatra kynni að vera
nátengdur mafiunni.
Meðal annarrra skemmti-
krafta, sem ráðnir hafa veriö
til hátiðarinnar, eru Dean
Martin, Stevie Wonder,
Charlton lleston og Debbie
Boone.
Slnaira og