Pressan - 01.02.1990, Side 23
23
Fimmtudagur 1. febr. 1990
mann sem ég hvorki hef hitt né tal-
að við fyrr! Þá yrði nú sagt eitthvað
um mig..
Maður að mínu
skapi: Böivuð
frekja
í borgarstjórnarkosningunum
kaus hún „Davíð. Hann er maður að
mínu skapi. Að visu er hruin bölvuð
frekja. En það er kannski þess
vegna sem ég kann svona vel við
hann. Hann þorir að taka ákvarðan-
ir og standa við þær. Ég er ekki alltaf
sammála honum en ég ber virðingu
fyrir honum. Hann er alvöru pólitík-
us^
í alþingiskosningum myndi ég
sennilega skila auðu. Það er enginn
þar sem ég treysti til að stjórna land-
nýjum réttum liæla írisi á hvert
reipi. Þeir liinir sömu íullyrða að
hún hljóti að vera hálærður raat-
reiðslumeistari, en eins og sést hér
að framan hefur íris aldrei jært neitt
í matargerðarlistinni: „Ég hafði
skrifað tvær greinar í Gestgjafann
meðan Elín og Hilmar B. Jónsson
voru með blaðið. Ég hitti þau fyrst í
grenjandi rigningu í New York. Þau
stóðu á gangstéttarbrúninni með
regnhlíf og ég fékk að standa undir
regnhlífinni hjá þeim. Nokkrum vik-
um síðar hringdi ég til þeirra og
spurði hvort þau vildu kaupa grein í
blaðið. Þegar Hilmar seldi síðan
Gestgjafann til Frjáls framtaks
spurði ég hann hver yrði ritstjóri.
Hann sagðist ekki vita það og spurði
hvers vegna ég sækti ekki um starf-
ið. í fyrstu fannst mér það fráleitt en
samt er komið á þriðja ár síðan
hann Irætti alveg með þaðl'*
Maturinn sem sést á myndunum í
Gestgjafanum er að mikiu leyti bú-
inn til af Irisi, heima hjá henni í agn-
arlitlu eldhúsi: „Oft er honum fleygt
í rusiafötuna eftir myndatöku. Hann
er ekki alltaf mjög girnilegur þegar
við erum búin að pensla hann
nokkrum sinnum og orðinn ískald-
ur! En við Kristján Ijósmyndari stær-
um okkur nú samt af því að það sé
hægt að borða allan matinn á mynd-
unum í blaðinu. Þetta er allt alvöru.
Matarfötin og tilheyrandi fáum við
lánað hjá verslunum, en sumir
kaupmenn eru svo skammsýnir að
þeir tima helst ekki að lána nema í
örskamma stund. Halda að við sé-
um einn eftirmiðdag eða svo að
vinna eina töku. Þeir gera sér ekki
bókstaflega ötlumhlutum. Tiíídæm-
is samstöðu kvenna í ýmsurtl mál-
um:
„Það sem stendur konum helst
fyrir þrifum í jafnréttisbaráttunni er
hvað þær standa illa saman. Flug-
freyjur eru alveg lýsandi dæmi um
þetta samstöðuleysi. Það hlýtur að
vera hrikaiegt að standa í kjarabar-
áttu fyrir þær. Þegar ég var flug-
freyja var ágreiningur á milli Flug-
freyjufélagsins og Flugleiða um
þóknun fyrir sölu um borð. Flug-
freyjur tóku þá ákvörðun að selja
ekkert um borð fyrr en lausn væri
fundin. En hvað gerðu sumar fyrstu
freyjurnar? Jú, þær seidu. Frekar að
vera „company-minded" en að
standa með starfssystrum sínum.
Konur eru bara ekki nógu duglegar
að standa fyrir sinum málstað.
á þeim vettvangi. En konum gengur
almennt illa að starfa saman og það
er ótrúlegt hvað konur njóta bess að
tala illa um aðrar konur. Það má
engin skara fram úr á neinu sviði, þá
er byrjað að tala."
Það er annað sem henni finnst
mega breytast í þjóðfélaginu: „Við
erum alltaf að styrkja hina og þessa
í útlöndum. Hér er safnað íyrir
Rúmena, Eþíópíumenn og hina og
þessa og það er ekki nema gott eitt
um það að segja, en við ættum að
líta okkur nær. Hér er fullt af fólki
sem á virkilega bágt og þarf á að-
stoð að halda. En nei, það er auð-
veldara að styrkja barn úti í heimi
sem við vitum að við þurfum ekki
að sinna að öðru leyti. A íslandi eru
margir bundnir við hjólastól; fólk
sem kemst ekki í bíó af bví það hef-
inu svo vel sé. Mér finnst þessir
gömlu flokkar, sem hafa skipst á um
að stjórna, hafa sýnt að þeir eru alls-
endis ófærir um að gera það. Ég
skil ekki af hverju flokkarnir bjóða
alltaf fram sömu mennina. Menn
sem hafa sýnt að þeir ráða ekki við
neitt og hafa í raun litinn pólitískan
vilja til breytinga. Svo er ætlast til að
þjóðin kjósi þessa menn hvað eftir
annað; menn sem hafa klúðrað öllu.
En það er eins og íslendingar vilji
hafa allt í óreiðu. Þeir eru svo vana-
fastir að þeir vilja hafa sömu menn-
ina og þora ekki að breyta neinu".
Undir regnhlíf i
New York
Þeir sem elska að fá uppskriftir að
svo hugsaði ég með mér að ég gæti
auðvitað alveg eins ritstýrt þessu
blaði og hver annar. Svo ég sótti um
og fékk starfið. Hins vegar var Stein-
ar J. Lúðvíksson, aðalritstjóri hjá
fyrirtækinu, nokkuð tortrygginn
þegar ég mætti í viðtalið og hann
heyrði hvað ég var ung. Ég hafði
aldrei komið nálægt útgáfu fyrr og
vissi ekkert út í hvað ég var að fara.
Prentsmiðjuvinnan er svo stór hluti
og þegar ég kom fyrst inn í Odda
leist mér ekkert á blikuna. En þeir
voru svo elskulegir þar og hjálpuðu
mér á alla kanta. Þarna var talað
tungumál sem ég kunni ekki þá, en
hef lært síðan. En það er svo ein-
kennilegt að margir, þeirra á meðal
auglýsendur okkar, halda ennþá að
Hilmar haldi utan um blaðið. Og
grein fyrir auglýsingunni sem þeir
fá... íslendingar eru stundum svo
miklir smáborgarar í sér. Það er til
dæmis ekki nokkur einasta leið að
fá þá sem flytja inn eða selja snyrti-
vörur, föt eða bíla til að auglýsa í
blaðinu. Ergó: Þeir sem lesa Gest-
gjafann þvo sér ekki, klæða sig ekki
og eiga ekki bíla. En Gestgjafinn
selst mjög vel og aukning áskrif-
enda á síðasta ári var 65% svo ég
merki engan veginn að þjóðin sé
hætt að lesa tímarit. Ég hef mjög
gaman af þessu starfi, en maður
endist bara í ákveðinn tíma á
ákveðnu sviði, þá er kvótinn búinn."
Smóborgarar á
fleiri sviðum
íris hefur ákveðnar skoðanir á
Sokkabuxnamálið hjá flugfreyjum i
síðustu kjarabaráttu þeirra er orðið
að allsherjarbrandara um allt. Af
hverju? Flugfreyja í fullu starfi getur
verið fljót að eyðileggja upp í tíu
sokkabuxur á mánuði og góðar
sokkabuxur kosta mörg hundruð
krónur. Þetta kostar þær heilmikla
peninga. Og ég er ansi hrædd um að
flugmenn væru búnir að koma því
inn í samninga hjá sér ef þeir færu
með tíu sokkapör á mánuði. Það
þætti öllum alveg sjálfsagt. Þessi
sokkabuxnakrafa var ekkert ósann-
gjörn, en almenningur hefur þá
mynd af flugfreyjum að þær lifi í ein-
hverjum vellystingum. Það er líka
að hluta til öfund, því þær eru flestar
svo sætar og huggulegar. — Ég nefni
nú bara flugfreyjur af því ég þekki til
ur engan til að koma með sér og
hjálpa sér. Við íslendingar erum allt-
of smáborgaralegir á mörgum svið-
um og það er engu líkara en við sé-
um enn í torfbæjunum."
Þó íris hafi ákveðnar skoðanir á
stjórnmálum hefur hún aldrei tekið
þátt í neinu pólitísku flokksstarfi:
„Það er áreiðanlega spennandi að
taka þátt í slíku starfi ef maður hefur
brennandi áhuga á pólitík. En þó ég
vildi, þá hef ég einfaldlega ekki tíma
til þess. Það er heilmikil vinna að
koma Gestgjafanum út og svo er ég
mikil fjölskyldumanneskja. Maður-
inn minn og sonur eru það mikil-
vægasta í lífi mínu og þegar ég er
ekki að vinna vil ég vera heima og
hugsa um þá.“