Pressan - 03.10.1991, Blaðsíða 7

FIMMTUDAGUR PRJESSAN 3. OKTÓBER 1991
7
Forráðamenn Hraðfrystihúss Ólafsvíkur
HIRTll ALLT
Bústjóri í þrotabúi Hraðfrystihúss Ólafsvíkur hefur fariö
fram á rannsókn á viðskiptum dótturfyrirtœkja í eigu for-
rádamanna Hradfrystihússins við fyrirtœkiö. Eru viðskipti
upp á 250 milljónir króna talin vafasöm og bendir flest til
þess ad gífurlegar fjárhœöir hafi veriö teknar med skipu-
legum hœtti út úr fyrirtœkinu fyrir og eftir gjaldþrotiö.
FEMÆTT OG SETTU
Ólafur Gunnarsson. Hann
hleypti málinu í hart þeg-
ar hann leyndi banka-
stjórn Landsbankans því
að hann hafði afsalað
bátum fyrirtækisins yfir
til Tungufells hf. Þegar
það fróttist var krafist
gjaldþrots og kæra send
til saksóknara.
Bústjóri þrotabús Hraðfrystihúss Ólafsvíkur, Jóhann H.
Níelsson, hefur ráðið Þorvald Þorsteinsson, löggiltan
endurskoðanda, til að rannsaka bókhald Hraðfrystihúss-
ins. Sú skýrsla verður síðan send Rannsóknarlögreglu
ríkisins. Það sem bústjóri vill rannsaka eru viðskipti fé-
lagsins við; Lóndranga hf., Útgerðarfélagið Tungufell hf.,
Varakoll hf„ Fisk- og síldarmjölsverksmiðjuna hf. og Sjó-
búðir hf. Öll þessi fyrirtæki eru að nokkru eða öllu leyti
í eigu forráðamanna Hraðfrystihúss Ólafsvíkur.
andvirði stofnfjársjóðs með þremur
skuldabréfum að fjárhæð 22,5 millj-
ónir króna. Þessi skuldabréf voru
síðan afhent hliðarfyrirtækinu Lón-
dröngum hf. sem greiðsla á húsa-
leigu, að stórum hluta fyrirfram
greidd húsaleiga.
Fyrirtækið Lóndrangar virðist
gegna sérstöku hlutverki í kringum
kaupin út úr Hraðfrystihúsinu.
Haustið 1987 keyptu Ólafur Gunn-
arsson og fjölskylda hans 52%
afföll um 30%. Við rannsókn bú-
stjóra á viðskiptunum með þessi
skuldabréf hélt Ólafur því fram að
þau hefðu verið notuð segi greiðsla
í kaupum Lóndranga á hlutafé Hrað-
frystihússins. Var bústjóra tjáð að
ekki væru til neinir peningar til að
greiða andvirði skuldabréfanna. Bú-
stjóri leggur til að riftunarmál verði
höfðað út af þessu.
Gunnar Bjarnason SH 25. Hann er stærstur bátanna sem Garðar II. Kaupum hraðfrystihússins á honum var þing-
deilt er um og með mestan kvóta. Verðmæti kvótans á lýst fjórum dögum áður en Ólafur og félagar fóru fram á
Gunnari Bjarnasyni er rúmar 72 milljónir króna. gjaldþrot frystihússins.
Auk þess vill bústjóri láta rann-
saka einkareikninga og greiðslur til
framkvæmdastjóra, Ólafs Gunnars-
sonar, stjórnarmannanna Gunnars
Inga Gudmundssonar, formanns,
Jónasar E. Gudmundssonar, Helgu
Hlínar Fridriksdóltur og Ólafs Krisl-
jánssonar og annarra sem tengjast
stjórn félagsins. Sömuleiðis vill
hann að stemmd verði af lán með
veði í eigum félagsins og viðskipta-
reikningar félagsins við Lands-
banka Islands. Þá á í rannsókninni
að athuga hvort greiddar hafa verið
skuldir sem rifta mætti samkvæmt
riftunarreglum gjaldþrotalaga.
Þessi krafa um bókhaldslega at-
hugun á fyrirtækinu kemur ofan í
beiðni Landsbanka íslands, frá 3.
júlí. til bæjarfógetans í Ólafsvík um
opinbera rannsókn á athöfnum
stjórnarmanna Hraðfrystihússins.
Bæjarfógetinn sendi kæruna til rík-
issaksóknara sem hefur sent hana
til RLR.
ALLAR VIÐSKIPTA-
KRÖFURNAR GAGNVART
HLIÐARFYRIRTÆKJUNUM
Skiptafundur í þrotabúinu var
haldinn 30. september síðastliðinn.
Þar kom fram að lýstar kröfur eru
upp á 743 milljónir króna, en bú-
stjóri samþykkti kröfur upp á 647
milljónir. Þar af voru forgangskröfur
upp á 33 milljónir, almennar kröfur
26 milljónir og kröfur utan skulda-
raðar upp á 587 milljónir. Allar fast-
eignir eru mikið veðsettar og verð-
ur ekki séð að andvirði þeirra
hrökkvi einu sinni til greiðslu veð-
skulda.
Samkvæmt ársreikningi 1990 átti
félagið útistandandi viðskiptakröfur
að fjárhæð 68,2 milljónir króna.
Megnið af þessum kröfum er vegna
viðskipta við hliðarfyrirtækin í eigu
stjórnarmannanna, þ.e.a.s. Lón-
dranga, Útgerðarfélagið Tungufell
og Varakoll. Tengjast þessar kröfur
viðskiptum sem lagt er til að verði
rift.
Þá er augljóst að skuld eins hliðar-
fyrirtækisins er töpuð. Það er skuld
Fisk- og síldarmjölsverksmiðju Ól-
afsvíkur hf„ en skuld hennar var um
síðustu áramót 27,1 milljón króna.
Þar sem fyrirtækið er nú gjaldþrota
er þessi viðskiptaskuld augljóslega
töpuð.
HIRTU SKULDABRÉF FRÁ SH
UPP í HÚSALEIGU
En meðferð stjórnarmanna á
skuldabréfum frá Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna vekur óneitanlega
mikla athygli. Félagið var félagi í
SH, en með yfirlýsingu frá 10. des-
ember 1987 var ákveðið að segja
frystihúsið úr SH. SH endurgreiddi
hlutafjár í Hraðfrystihúsi Ólafsvíkur.
Þetta var gert þannig að Ólafur
keypti hlutafé Lóndranga hf„ sem
var í eigu Hraðfrystihússins, á 8
milljónir. Með í kaupunum fylgdi
gamalt frystihús, sem hefur gengið
undir nafninu Hólavellir. Á sama
tíma keyptu Lóndrangar 52% hluta-
fjár í Hraðfrystihúsinu. Þannig var
Ölafur með kaupunum á Lóndrangi
búinn að eignast meirihluta í Hrað-
frystihúsinu.
Lóndrangar leigðu síðan Hrað-
frystihúsinu þetta gamla frystihús,
Hólavelli, meðal annars til ísfram-
leiðslu. Leigan var ekki skorin við
nögl, en fyrir árið 1990 var hún 6,8
milljónir króna þrátt fyrir að Hóla-
vellir hefðu nánast ekki haft neitt
verðgildi þegar kaupin voru gerð.
Enginn leigusamningur finnst hins
vegar.
Húsaleigan til Lóndranga var
greidd með skuldabréfunum frá SH,
en í framsalinu til Lóndranga voru
TÓKU KVÓTA UPP Á 162
MILLJÓNIR ÚT
ÚR FYRIRTÆKINU
Furðulegustu kaupin eru á bátum
fyrirtækisins, en rannsókn bústjóra
staðfestir að frystihúsið seldi báta
og kvóta í kringum gjaldþrotið.
Landsbankinn hefur þegar hafið
riftunarmál út af því.
Þau útgerðarfélög sem náðu að
kaupa kvóta og báta voru Tungufell
og Varakollur. Ölafur Gunnarsson er
stjórnarformaður þeirra beggja og
einn meirihlutaeigenda. Aðrir eig-
endur eru Jónas E. Guðmundsson,
útgerðarstjóri frystihússins, og Ólaf-
ur Kristjánsson verkstjóri.
Bátarnir sem um ræðir eru Tungu-
fell, Tindfell, Garðar II og Gunnar
Bjarnason SH 25. Samanlagður
kvóti þeirra er upp á 1.014 þorsk-
ígildi eða 162 milljónir króna í var-
anlegri kvótasölu. Bústjóri leggur til
riftun á þessu öllu. Segir í skýrslu
hans: „Má þvi segja að þau fjögur
skip sem hér hafa komið við sögu
hafi beint eða óbeint færst úr eign-
arhaldi Hraðfrystihúss Ólafsvíkur
hf. til Útgerðarfélagsins Tungufells
hf. á stuttum tíma.“
Dagsetningar þessara viðskipta
vekja líka mikla athygli, en þau ger-
ast rétt fyrir gjaldþrotið. Tungufeli
Og Tindfell voru seld til Útgerðarfyr-
irtækisins Tungufells með kaup-
samningi dagsettum 10. janúar
1990 og afsali dagsettu 20. apríl
1991, tæplega 50 dögum fyrir gjald-
þrotið. Þegar Landsbankinn hreyfði
athugasemdum vegna kaupanna
buðust Ólafur og félagar til að skila
skipunum, með þeim annmarka þó
að þeir væru búnir að selja kvótann
af Tindfelli og því væri ekki unnt að
rifta þeirri sölu.
Þeir þvertóku hins vegar fyrir að
skila Garðari II og Gunnari Bjarna-
syni. Viðskiptin með Garðar II eru
sérlega athyglisverð. Með kaup-
samningi frá 11. janúar 1990 keypti
Hraðfrystihúsið Garðar II af Birni &
Einari sf. og fylgdi hluti verbúða og
hlutabréf í Sjóbúðum hf. í septem-
ber 1990 virðast Hraðfrystihús Ól-
afsvíkur, Útgerðarfélagið Tungufell
og Björn & Einar sf. gera samkomu-
lag um að Útgerðarfélagið Tungufell
gangi inn í kaupin og verði skráður
kaupandi að Garðari II. Þeim kaup-
samningi er þinglýst 7. júní — fjór-
um dögum áður en gjaldþrotabeiðn-
in kom. Landsbankinn krefst þess í
riftunarmáli sínu að kaupunum
verði rift.
VERÐBRÉF UPP Á 46
MILLJÓNIR FINNAST EKKI
En þetta eru ekki einu dæmin um
það hvernig Útgerðarfélagið Tungu-
fell hefur hagnast á viðskiptum við
Hraðfrystihúsið. Samkvæmt árs-
reikningi 1990 átti Hraðfrystihúsið
46.483.660 krónur í verðbréfum.
Verulegasti hluti þess er vegna við-
skipta við Útgerðarfélagið Tungufell
hf„ en hins vegar verður ekki séð að
skuldabréf hafi verið gefið út. Með
öðrum orðum: Hvorki finnst tangur
né tetur um að Hraðfrystihúsið hafi
fengið þessar greiðslur.
Sigurður Már Jónsson