Pressan - 21.11.1991, Blaðsíða 29

Pressan - 21.11.1991, Blaðsíða 29
FIMMTUDAGUR PRESSAN 21. NÓVEMBER 1991 29 bvltingu * segir Jón Ottar Ragnarsson sem sendir frá sér skáldsöguna FIMMTÁNDA FJÖLSKYLDAN „Það eina sem vakir fyrir mér er að leiða þjóðinni stöðu sína fyrir sjónir. Þegar þú sérð tengslin milli valdhafanna og þess að við komumst ekkert áfram er tími til róttækra breytinga." Jón Óttar Ragnarsson er ef- laust ein umdeildasta per- sóna slúðursagnanna og þessi fyrrum háskólakennari hélt Gróu á Leiti vandlega við efnið sem sjónvarpsstjóri Stöðvar tvö. En skjótt skipast veður í lofti; skömmu eftir að sjónvarpsstjórinn gifti sig frammi fyrir guði, gestum og sjónvarpsáhorfendum hög- uðu örlögin því þannig að Jón Óttar hætti á Stöð tvö og tók til við ritstörf. Hann sendi frá sér bók um Stöð tvö fyrir jólin í fyrra og núna hefur hann lokið við skáldsögu sem Iðunn gefur út fyrir jólin. Hann hefur reyndar áður skrifað skáldsöguna „Strengjabrúður", sem kom út árið 1983. Jón Óttar er inn- an skamms á leið út til Los Angeles ásamt sambýliskonu sinni, Margréti Hrafnsdóttur, þar sem hann hyggst læra kvikmyndagerð. „Ég lít fyrst og fremst á mig sem rithöfund," sagði Jón Óttar í spjalli við PRESSUNA. „Mér finnst einnig sem skáld- söguformið sé að losna úr læðingi núna. Ég hef haft þessa hugmynd í kollinum í mörg ár, en það tók mig eitt ár að koma henni á pappír- inn." SKRIFA SKÁLDSÖGUR OG GERA KVIKMYNDIR Nú hefur þú lagl gjörva hönd á margl um œvina og viöfangsefnin virdasl óþrjót- andi: „Það eina sem mig langar að gera núna er að skrifa skáldsögur og gera kvik- myndir. Ég prísa mig þó sæl- an fyrir allt sem ég hef gert um ævina; efnafræði, mat- vælafræði, næringarfræði. Næringarfræðin er í raun heillandi grein, þetta er likt og „eitt sinn skáti ávallt skáti". Næringarfræðin er þó áhugamál í dag, ekki annað. Og sjónvarpið — ég gerði það sem ég ætlaði mér þar. Ég lít aldrei til baka. Fjölmiðl- unin var geysilega góður skóli en það er ekki jafnauð- velt og margir halda að fara úr blaðamennsku og út í skáldskap. í raun þarftu að læra að lesa og skrifa upp á nýtt og venja þig af aliskyns klisjum sem geta orðið þér til trafala. Ég vil ekki kasta rýrð á neitt af þessum viðfangs- efnum þó að ég segi að mér fannst ég vera orðinn yfir- borðslegur bæði sem há- skólakennari og fjölmiðla- maður; ótal hugmyndir knúðu á mig allan tímann en ég stakk þeirn stöðugt undir teppið." ÆTTARMAFÍAN TÆTIR ÞJÓÐINA í SIG Nú vísar nafniö á skáldsög- unni í íslenska œllarveldid, sem margir stjórnmálamenn og bladamenn hafa vitnad i. Mönnum ber hinsvegar ekki alveg saman um hverjar þessar fjölskyldur raunveru- lega eru sem oftasl eru sagö- ar vera fjórlán. Það er einnig athyglisvert að nú kemur þessi skáldsaga þín út á sama líma og annars konar ril eftir Örnólf Árnason sem nefnisl „Á s/óð kotkrabbans'' og fjallar um áhrifamestu fjöl- skyldurnar í íslensku samfé- lagi. Það má kannski ælla að þessar bœkur leysi gesta- þrautina? „Ég lít á það sem hlutverk sagnfræðinga að finna þessar fjölskyldur, þær gætu þess vegna verið fimm eða fimm- tíu. Aðalatriðið er að þetta er fámennisstjórn og ætt- armafían er að tæta í sig þjóð- ina. Það líður ekki sá dagur að það séu ekki viðvaranir, gjaldþrotabeiðnir eða nánast handtökuheimildir í póst- kassanum hjá fóiki frá ara- grúa af opinberum stofnun- um og útsendurum þeirra, aðallega lögmönnum. Svo gersamlega er ættarveldið búið að sigla þjóðarskútunni í strand að almenningur í land- inu er nánast ölmusufólk." AÐALPERSÓNAN SVEITAKONA „Aðalpersónan í bókinni er sveitakona sem er þó orðin mjög borgaraleg í háttum og hefur takmarkalausa trú á kerfinu. Hún sér þjóðfélagið að vissu leyti sem lauk, ættar- lauk, en flækist síðan inn í at- burðarás sem verður til þess að hvert lagið af öðru flosnar af og það sem blasir við verð- ur æ ískyggilegra. Bókin á ekki bara að vekja fólk til um- hugsunar um ættarveldið, heldur og það að við íslend- ingar erum að verða þátttak- endur í spilltum heimi með öllu sem því fylgir, t.d. eitur- lyfjum og fjármálaspillingu. Ég lit á skáldsögur og kvik- myndir sem tæki til að rann- saka þjóðfélagið og benda á spillingu og líka það sem vel er gert, en síðast en ekki síst svara mörgum af þeim spurn- ingum sem fólk er farið að spyrja sig, til dæmis: Hvað er lífshamingja og hvers vegna erum við stödd á þessari jörð." Veist þú svörin? „Nei, síður en svo. Aðalat- riðið er ekki að fá svörin heldur að spyrja réttra spurn- inga og vita innst inni að það var ómaksins vert að spyrja. Hvers virði þín svör eru verða aðrir að dæma um." ÓHÁÐUR FLOKKAPÓLITÍK Nú hefur flokkur þinn, Sjálfstœðisflokkurinn, verið einna ötulastur í hagsmuna- gœslunni fyrir það sem þú kallar œttarveldið? „Ég vil ekki ganga svo langt að kalla Sjálfstæðis- flokkinn minn flokk. Hægri- menn hafa löngum talið mig vinstrimann og vinstrimenn hægrimann; sjálfur hef ég skilgreint mig sem frjálslynd- an. Sem rithöfundur er ég óháður flokkapóiitík og ég hef engan áhuga á teoríum, allra síst þegar þær eru not- aðar sem barefli á fólk. Er Sjálfstæðisflokkurinn of spilltur til að leiða þjóðina inn i þá framtíð sem við okkur blasir? Það er góð spurning, en aðrir verða að veita svör- in. Hitt er ljóst að ef hann los- ar okkur ekki undan áhrifum fjölskyldnanna sem átu þjóð- ina út á gaddinn verður hann eins og hvert annað viðundur i samfélaginu." HAGSMUNAGÆSLAN ORÐIN GLÆR „Það eina sem vakir fyrir mér er að leiða þjóðinni stöðu sína fyrir sjónir. Þegar þú sérð tengslin milli valdhaf- anna og þess að við komumst ekkert áfram e.r tími til rót- tækra breytinga. Gjaldþrotið hérna er orðið jafnaugljóst og í Austur-Evr- ópu og það er hægt að kalla allar silkihúfurnar til ábyrgð- ar. Siðferðisiega gjaldþrotið er ekki síður áhugavert. Hagsmunagæslan er orðin of glær og uppgjöfin of aug- Ijós. Fólk er hætt að trúa því að valdhafar hafi nokkra heildarhagsmuni í huga og það gildir um alla flokka. Þarna er bæði siðferðis- og trúnaðarbrestur. Næmustu einstaklingarnir af hverri kynslóð skynja þetta og því miður hafa marg- ir þeirra hreinlega gefist upp. Meðal unglinga hefur þetta síðan breiðst út sem sjálfs- vígsfaraldur. Ef þessi örvænt- ingarfullu börn gætu bara séð fegurðina og lært að njóta hennar og gert sér grein fyrir því að Island, bæði landið og miðin, er gullkista; í stað þess að vera beininga- og ölmusumenn gætu íslend- ingar verið auðugasta þjóð í heimi. En það þarf að henda burt þessu bákni, þessari handónýtu yfirstétt, og til þess þarf algera byltingu," sagði Jón Óttar Ragnarsson að lokum. Þóra Kristin Ásgeirsdóttir tengsl Jón Hjattalin Magnússon q| formaöur HSÍ hefur spilað P handbolta með Víkingi eins og .» T Þorbergur Að- LJH alsteinsson v t‘' landsliösþjálf- ari sem hefur 1 spilað í Svíþjóð eins og Þorbjöm Jens- son sem þjálfar fyrstudeildarlið í handbolta karla eins og BKristján Arason þjáhfari FH sem er við- skiptafræðingur Inga Jóna Þórðardóttir fyrrverandi for- maður útvarps- ráðs sem er frá Akranesi eins og Pétur Póturs- son Ijósmynd- ari sem hefur spil- að knattspyrnu erlendis sem atvinnumaður eins og Pétur Ormslev starfsmaður Stöðvar 2 sem lék með Fortuna Dussel- dorf eins og Atli Eðvalds- son sem áður lék með Val eins °g Þorgrímur Þrá- insson ritstjóri og knatt- spyrnumaður sem keppir einnig í spjót- kasti eins og ILcJwB spjótkastari 1 iuleikum eins og Jón Hjaltalin Magnússon verkfræöingur. 5V0 B0R6A ÞEIp. 'N BÚMAÐ KLUÐRA KÁL- VERSDÆMINU NONNI okkur'i banönuH, banananafnváxta STIOSRAUNBANA N AÖkABlABlABLA- - N«NNfV. ERTU 'ASKFUFANþf AÐ BANANA&PARIBWON UfABANANAsjQÐS?!? PETTA ER, ALT 'l LA&I ,SKAN,.VI06ER0- UM D'iLVlf) HAVAL.ÞEIR ERU MEO RoL- IN& 5TqN& &IOQ ~í NÆSTU VIKU....... BBBWJEM -06 VIÐ SEllUM ÞEIN r\. fj RAFMA&N I SVONA NEO- &ZT$m AWSi'AVARKAPAL.BTTZXTl, O-NEIlll...- ÞEIRTVEIR OBOOOOOI MÉR L'IÐUP. EIN& 06 pLAKATI..., HANNAD Al BO&OMIL CUNT.., HJ’ALPAÐU MEB UPP MÉR...... I..FYNST E& ,VERA DRUKNA

x

Pressan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Pressan
https://timarit.is/publication/298

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.