Pressan - 21.11.1991, Blaðsíða 28
28
FIMMTUDAGUR PRESSAN 21. NÓVEMBER 1991
NÚ UMTURNAST HANN
BÖLVAR OG RAGNAR
Þjódviljinn er í sludi þessa
dagana og greinilegt ad þad
fer vel í hann ad eiga sér
jafn „djúsi“ andslœding og
viöreisnarsljórn undir for-
yslu Davids hins ógurlega
Oddssonar. Valin dcemi af
fyrirsögnum hladsins siöasla
múnudinn eru:
Rílcið brýtur lög á fötluð-
um
Ríldsstjórnin segir launa-
fólki að éta það sem úti
frýs
Lyfjakostnaður ðryrkja
hefur stóraukist
Rikisstjórnin hefur skap-
að mikla togstreitu og
óvissu
Frekari skerðingar á
lánasjóðnum boðaðar
Ríkið hefur svikið launa-
fólk um milljarða
Forkastanleg vinnubrðgð
menntamálaráðherra
Ríkisstjómin ráðalaus
Á sama tíma í fyrra var
Alþýðubandalagið í ríkis-
stjórn. Þá fengu lesendur
fyrirsagnir á borð við:
Lánshæfni: ísland fser
góða einkunn
Sjávarútvegur: Bullandi
góðæri
Skólar: Markmið sett til
aldamóta
Herstöðin: Minni fram-
kvæmdir
EES-samningamir:
Styrkja velferðarkerfið
Fjármálaráðherra: Vald-
dreiflng hjá ríkinu
Verðlag: Matvæli hafa
lækkað
Grannskóialög: Valddreif-
ing einkennandi
Sem kunnugt er hefur ver-
id upplýsl ud horgin hafi
keypt fjöldann allan af íhúö-
um í nágrenni rúöhúss
Reykjuvíkur. Ýmsur kenning-
ar eru ú lofli um ústœöunu,
helsl er lalaö um aö rúöhús-
iö sé of litiö og að þaö vanli
húsplúss undir borgarstarfs-
menn eöa aö rifa eigi hinar
keyplu fasleignir lil aö
skapa viöunandi plúss i
kringum rúöhúsiö.
Hann Gissur Simonarson í
Gluggasmiðjunni sat í bygg-
ingarnefnd borgarinnar vor-
ið 1988. Þá ritaði hann
grein í Alþýðublaðið, þar
sem hann þóttist sjá fast-
eignakaupin fyrir. En hann
hafði að auki öllu alvarlegri
boðskap fram að færa og
bar þar fyrir sig skýrslu sér-
fræðinga Orkustofnunar.
„Ég myndi segja að um
aldamót yrði þetta hús ekki
talið notliæft... Þetta er
einn óbyggilegasti staðurinn
í borginni fyrir svona hús...
grunnstæðið er mjög vafa-
samt vegna þess að það
fæst ekki svokölluð berg-
festa. Ráðhúsið mun því
annaðhvort sökkva niður
eða lyftast upp... Síðan
þegar farið verður að grafa
fyrir Alþingishúsinu (fyrir-
hugaðri nýbyggingu —
innsk. PRESSAN) þá er við-
búið að það verði mikil
röskun á grunnvatninu og
það þýðir að húsin við
Tjarnargötuna geta farið að
hallast."
FRIKKI, EINSI, VILLI OG BÁKNIÐ BURT
<
+ .
Þessi mynd er frá því
snemma árs 1977 þegar
ungir sjálfstæðismenn ferð-
uðust um landið undir kjör-
orðinu „Báknið burt". Til
vinstri er Friörik Sophus-
son, núverandi fjármálaráð-
herra og um leið yfirmaður
báknsins, síðan kemur Einar
Kr. Guöfinnsson stjórnmála-
fræðingur, nú þingmaður,
og loks Vilhjúlmur Egilsson,
þáverandi formaður SUS, nú
þingmaður.
Þegar myndin var tekin
ríkti ríkisstjórn Sjálfstæðis-
flokks og Framsóknarflokks
undir forsæti Geirs Hall-
grimssonar. Árið 1977 hljóð-
uðu rikisútgjöldin upp á
67,7 milljarða króna að nú-
virði, en í fjárlagafrumvarpi
Friðriks fyrir næsta ár er
gert ráð fyrir ríkisútgjöldum
upp á 110,1 milljarð króna.
Aukningin er 42,4 milljarðar
eða 62,7 prósent.
Útgjöld hvaða ráðuneyta
skyldu hafa aukist mest?
Hjá fjármálaráðuneyti
(ásamt fjárlaga- og hagsýslu-
stofnun) nemur aukningin
207 prósentum (mikið til
vegna afborgana og vaxta
af erlendum og innlendum
lánum ríkissjóðs), hjá æðstu
stjórn ríkisins (forseta, ríkis-
stjórn, Alþingi) nemur aukn-
ingin 103 prósentum og hjá
heilbrigðis- og trygginga-
ráðuneytinu nemur aukn-
ingin 90,6 prósentum (yfir
20 milljörðum). Ó, bákn-
lausa ísland, hvenær kemur
þú?
HALLANDI OG SÖKKVANDI BORGARSTARFSMENN
Jiaí
• er með
ólíkindum
— Magnus Hreggviös-
son. eigandi timaritaút-
gáfunnar Fróða, hefur
fellt sinn dóm um sparn-
aðar- og niðurskurðarvið-
leitni Fridriks Sophusson-
ar fjármálaráðherra og
samráðherra hans. „Kik-
isstjórnina skorti þrek til
þess að standa við gefin
fyrirheit... <)g vitanlega
heldur rikisstjórnin fast
við framsóknarmennsk-
una . .. Kíkisstjórnin hef-
ur yfirgefið hvert vigið á
fætur öðru i fátæklegri
viðleitni sinni til sparnað-
ar og samdráttar í rikis-
rekstri."
— Þegar endurbælur á
Þjóðleikhúsinu fóru dug-
lega fram úr áætlun sagði
hilmi Jónsson á þingi:
„Þar er ráðist i fram-
kvæmdir áður en hönnun
er lokið. Þar eru teknar
ákvarðanir um hvenær
framkvæmdum skuli lok-
ið áður en búið er að
hanna. Það eru teknar
ákvarðanir um það fyrir-
fram hvenær hægl sé að
hefja rekstur hússins áður
en vitað er hvernig hönn-
un verður. Þetta leiðir til
þess að sífellt er verið að
breyta hönnun og breyta
framkvæmdaáætlunum á
framkvæmdatima sem
allir ættu að vita að kost-
ar gifurlegt fjármagn.
Þetla vinnulag. sem er á
ábyrgð hæstvirts mennta-
málaráðherra. hlýtur að
fela i sér gifurlega sö-
un . .." Kf bara l’álmi
hefði átt sæti i byggingar-
nefndum ráðhússins og
Perlunnar. . .
KYNLÍF
Smokkanotandinn
„En þaðer einsog aö fara
í sturtu i stigvélum," sagöi
strákur einn i hópi af
krökkum í félagsmiöstöö-
inni þegar ég fór aö tala um
gildi smokksins. Svo horföi
hann á mig sigri hrósandi
eins og hann biöi spenntur
eftir þvi hvort ég heföi
uokkuö aö segja viö slíkum
snilldarrökum. „Ég skal
ekki draga úr því aö sum-
um strákum finnst þaö
minnka næmiö aö nota
smokkinn. Hins vegar eru
örþunnir smokkar fram-
leiddir í dag og þaö þættu
þunn stígvél sem væru einn
fertugasti úr millimetra. Sé
dropi af munnvatni eða K-Y-
rakasmyrsli settur ofan í
smokkinn á þann hluta sem
snýr að kónginum eykur
það næmið og gefur blaut-
legri tilfinningu. Nú. svo
má líka nota smokka sem
eru smurðir." Svo hélt ég
áfram aö útlista fyrir krökk-
unum að smokkurinn væri
eina getnaðarvörnin sem
hefði líka verulegt gildi
sem vörn gegn kynsjúk-
dómum. Hann væri þvi
langbesta alhliða vörnin
fyrir þá sem heföu samfarir.
Hvernig ver smokkurinn
kynlífsiðkendur fyrir al-
næmissmiti og öðrum kyn-
sjúkdömum? Áriö 1985 var
gerö rannsókn i Kaliforníu-
háskóla í San Francisco þar
sem smokkar voru fylltir af
vökva sem innihélt alnæm-
isveiruna. Rannsókn leiddi
i Ijós aö efniö í smokknum
hleypti alnæmisveirunni
ekki í gegn. Þ.tö er einnig
vitaö aö notkun smokks
við kynmök getur komiö í
veg fyrir candidiasis
(sveppasýkingu). lekanda
og sárasótt (syfilis) svo og
hindrað aö chlamydiubakt-
erían og herpesveiran
komist i gegnum latex-
gúmmíið. Langflestir
smokkar eru framleiddir úr
latex — náttúrulegu gúmm-
íi — en þó eru til smokkar
geröir úr lambsgörnum.
Slikir smokkar hafa ójafna
áferö og sumstaöar eru
agnarlitlar holur sem geta
hleypt bakteríum og veir-
um í gegn sem valda kyn-
sjúkdómum. Garnasmokk-
arnir veita þvi einungis
vörn gegn þungun en ekki
kynsjúkdómum, en sæöis-
frumurnar eru mun stærri
en kynsjúkdómaveirur og
bakteríur og komast ekki í
«eRn.
Hvernig á að velja góöa
smokka? Hér koma nokkur
atriði sem vert er fyrir
smokkaneytendur aö hafa i
huga viö innkaupin.
Kauptu aöeins latex-
smokka. ekki smokka búna
til úr lambsgörnum (lamb
skin condom stendur á um-
búöunum). Smokkurinn er
teygjanlegur svo að ein
stærð passar öllum. Notiö
aðeins smokka þar sem
dagsetningin er ekki út-
runnin. Smokkar meö totu
fremst fyrir sæðið (sáö-
poka) eru hentugir, því
minni líkur er á að smokk-
urinn renni af. leki eöa
rifni. Smuröir smokkar
eiga að vera smuröir meö
nonoxynol-9. Smokkar úr
sælgæti (t.d. súkkulaöi) og
kitlusmokkar eru ekki al-
vöru smokkar og konia
ekki aö notum sem vörn
gegn þungun eða smitsjúk-
dómum (stundum er mesta
furöa hvaö fólk er tilbúiö aö
reyna!) Vænlegast er aö
kaupa nokkrar tegundir og
prófa sig áfram og finna
þannig út hvaöa smokkur
líkar best. Sumir smokkar
eru hrufóttir eöa meö ein-
hverjum totum sem ætlaö
er aö auka kynlifsánægju
ástkonunnar eða elskhug-
ans. Þeir eru fáir sem fá eitl-
hvaö út úr smokkahrukk-
unum annaö en tilbreyting-
una — meirihluti kvenna
segist ekki finna aukna til-
finningu í leggöngunum.
Stundum eru seldir smokk-
ar sem innihalda deyfikrem
(staðdeyfilyf) sem gerir
karlmanninum kleift aö
endast lengur af því lim-
urinn verður hálfdofinn.
Þetta læknar ekki bráöa-
sáölát en hvað gera sumir
karlmenn ekki bara til aö
endast lengur í samförun-
um — jafnvel þ<> þeir hafi
litla tilfinningu í honum?
Það sem fæstir hugsa út í er
aö slikt krem getur lika
deyft kynfæri rekkjunaut-
arins — sköp og leggöng
konunnar verða hálfdofin.
Mér finnst það sérstakt ef
hálfdofin kynfæri og lengri
samfarir eru eitthvað til að
sækjast eftir. Liturinn á lit-
uðum smokkum helst í
flestum tilvikum en þó get-
ur það gerst að liturinn fari
úr þeim við notkun. Sumir
þekkja þaö aö vissir
smokkar geta valdið of-
næmisviöbrögðum og ert
slímhúð kynfæranna — sér-
staklega þeir sem ilma eða
eru smurðir. Það eina sem
hægt er að gera við þessu
er aö reyna aðra tegund.
Smokkanotandinn verður
aö gera tilraunir á sjálfum
sér, ásamt bólfélaganum.
þar til uppáhaldssmokkur-
inn finnst. Meira um neyt-
endamál smokkakaupenda
síðar.
Spyrjió Jónu um kynlífiö. Utanáskrift: Kynlíi c/o PRESSAN, Hverfisgötu 8-10, 101 Reykjavík