Pressan - 17.12.1992, Blaðsíða 14

B 14
FIMMTUDAGUR PRESSAN 17. DESEMBER 1992
Með þessum staf úr
Galdrabókinni má
„...stilla reiði, vekja
ást og vináttu og
eyða illum hug.“
(Sjá nánar í bókinni
Galdrará íslandi,
bls. 284-286).
EFTIR
Matthías VlÐAR
Sæmundsson
Kynngimögnuð
BÓK!
é>
ALMENNA
BÓKAFÉLAGIÐ H F
- góö bólt iim jólin!
Krakkarokk
STÓRU BÖRNIN
HÓKUSPÓKUS
STEINAR
★★
3Mér vitandi er „Hókus pókus“
eina nýja barnaplatan sem kem-
ur út fyrir þessi jól. Það er dálítið
furðulegt að aðeins fólkinu úr Todmobile
skuli hafa dottið í hug að gefa út barna-
plötu. Uppskriftin frá því í fyrra gekk vel;
Þorvaldur B. Þorvaldsson hitti á gullæð
með „Stóru börnunum", þar sem ýmsir
popparar sungu bamalög. Það er því síð-
ur en svo óvænt að ný plata skuli koma út
núna, hvorki óvænt né slæmt því auðvit-
að verða litlu krakkarnir að fá sitt rokk
eins og aðrir. Todmobile-þrennan og Mó-
eiður Júníusdóttir syngja öll lögin með
stæl og lifa sig ágætlega inn í viðfangsefn-
in.
Ein best heppnaða barnaplata síðari
tími var „Eniga meniga“ Olgu Guðrúnar
og Ólafs Hauks. Þorvaldur gerir sér grein
fyrir þessu og sótti lag þaðan á síðustu
plötu og enn eru tvö hér; „Ég heyri svo
vel“ og „Eniga meniga". önnur lög koma
héðan og þaðan, og titillagið er frumsam-
ið; ágætis krakkarokk. Öll lögin fá
Todmobile-meðferðina, eru snyrtilega
poppuð upp, gerð nýmóðins og förðuð
með nýjustu græjum. Gott mál. Einna
best tekst upp í „Litla kvæðinu um litlu
hjónin“ og „Siggi var úti“, en annað er
ekkert slor og flestir undir tólf eiga glaðan
dag. Miðað við alla óskalistana sem ég hef
fengið í hendumar hafa Stóm bömin enn
á ný hitt á gullæð.
Gunnar Hjálmarsson
Djöh maður!
GUNNAR HELGASON
GOGGIOG GRJÓNI
MÁL OG MENNING, 1992
★ ★★
SGoggi og Grjóni er uppátækja-
saga, syrpa af atriðum sem gerast
á nokkrum sviðum með sömu
tveimur aðalpersónunum. Það sem er
best heppnað við bókina og gerir hana
mjög athyglisverða er tungutakið: Gunnar
fer þá leið að láta persónumar sínar tala í
áttina við það sem böm gera í alvörunni,
segja, djísus, djók og djöh, ókeibæ og
kommon (ekki samt fokkjú) og maður á
eftir hverri setningu. Honum tekst mjög
vel að ritfæra þetta málfar, auk þess sem
mamma annars stráksins talar færeysku
og follorðnir tala ekki allir eins; almennt
fer fram mikil málfarsleg umræða í text-
anum, drengirnir ræða um orðtök og fær-
eyski sonurinn leiðréttir mömmu sína.
Höfondurinn sleppir því alveg að gera lít-
ið úr persónum sínum fyrir að tala ekki
samkvæmt forskrift, einhverjum þykir ef-
laust fordæmið slæmt en ég held að því
fari fjarri að svona bók geti spillt málfari
einhvers, þvert á móti getur hún aukið
sjálfstraust ungra lesenda gagnvart tungu-
málinu og hjálpað þeim að skynja sitt eig-
ið tungutak sem eitt af mörgum blæbrigð-
um í gangi. Hluti af því að fullorðnast er
að ná smám saman tökum á sem flestum
þeirra, láta málfarslögguna ekki kúga sig
um of og læra að tala lipurt mál án tepru-
skapar. Þetta er semsagt prýðilega stíluð
bók og textinn alltaf lifandi.
Söguefoin sjálf eru ágæt og oft fyndin
en frekar léttvæg. Gunnar kortleggur í
þessum atvikum nokkuð skipulega mikil-
vægustu svæðin í lífi krakka: heimilið,
blokkin, hverfið, skólinn, barnaafmælið,
heimili afans: hverjum vettvangi fyrir sig
er lýst með trúverðugu atviki eða atvikum
og í því sker hún sig frá mörgum uppá-
tækjasögum sem láta krakkana gera ýmis-
legt sem aldrei gæti gerst í raunveruleik-
anum. Persónusköpun er laus við klisjur
en frekar dauf. Til dæmis eru persónu-
leikar Gogga og Grjóna sjálfs ekki nógu
aðgreindir, þeir skilja sig reyndar svoh'tið
hvor ffá öðrum gegnum málnotkun, sem
er sniðug hugmynd en hefði mátt styðjast
við bitastæðari einkenni. Ef til vill hefði
bókin haft gott af einni léttri yfirferð eftir
að myndirnar voru komnar við hana, það
kemur ekki ffam í textanum hvernig þeir
félagarnir líta út og karaktereinkennin í
myndunum hefðu gjaman mátt rata inn í
frásögnina. Nefndar myndir gerir Hall:
grímur Helgason, þær era svolítið banda-
rískar í sér og mjög skemmtilegar, húm-
orinn í þeim og aðferðin minna á einn eða
tvo gamla MAD-teiknara. Forsíðan er
ekki slæm en ég felli mig aldrei almenni-
lega við dofhandi grunna, hvemig sem á
því stendur.
Jón Hallur Stefánsson
Bækur
og blöð
framleidd á íslandi
skapa störf í landinu
■ Nú hriktir í stoðum íslensks atvinnulífs,
atvinnuleysi er verulegt og fer vaxandi.
■ Við þurfum að sína samstöðu og velja
ÍSLENSKA FRAMLEIÐSLU.
■ Bækur og blöð, sem unnin eru á fslandi,
skapa störf í landinu.
Islensk bók
er meira en góð gjöf
VELJUM ISLENSKT!
Félag bókagerðarmanna / Félag íslenska prentiðnaðarins