Pressan - 09.06.1994, Blaðsíða 2

Eg hrekki alla og hef verið
HREKKJUSVIN FRA FÆÐINGU
PALL
Upplifun sem enginn hetur efni á að missa af!

Listahátfö
Upphítarar!
Sú staðreynd að besta poppband
samtímans er að spila í Kolaportinu
annað kvöld ætti að vera farin að sí-
ast inn í hausinn á fólki. Þeir sem
hita upp íyrir Saint Etienne eru
HH heldur ekki af verri endanum. Upp-
- hitunaratriðin eru Scope, með Svölu
Björgvinsdóttur í fararbroddi, nýtt
band Sigurjóns Kjartanssonar, íyrr-
um Ham-ara, og Páll Óskar, sem
byrjar upphitunina og endar hana
einnig þegar hann tekur lagið með
mB 3? Svölu. PRESSAN náði upphitunar-
| atriðunum saman á mynd.
iiil Hvað œtlarðu að gera á tónleikun-
um, Palli?
„Ég stuðast og stuða liðið, og svo
hlakka ég mikið til að fá að syngja
með Svölu.“
Palli flytur lög af stuðplötu sinni
„Stuð“, sem kom út fyrir síðustu jól.
„Ég hafði ekki ætlað mér að disk-
ast neitt meira í sumar til að kæfa
ekki alveg Milljónamæringana en
þetta er samt gaman. Þetta er í fyrsta
skipti sem ég hita upp, sem er bara
allt í lagi þegar eiga í hlut jaínmerki-
legir menn og ein kona og Saint Eti-
enne.“
Hljómsveit Sigurjóns heitir
Ólympía og á lagið „Hvert sem er“ á
nýútkominni safnplötu, „Smekk-
leysa í hálfa öld“.
1 hverjufelst þittsjó, Sigurjón?
„Það felst í einum gítar, einum
bassa og DAT-tæki.“
Verðurðu í kjól?
„Nei, af hverju ætti ég að vera í
kjól? Ég hef ekki ákveðið ennþá í
hverju ég verð.“
Verðurðu í öðruvísi stuði en þú
varst í með Ham?
„Nei nei, ég er alltaf í sama stuð-
• u
mu.
Auk Svölu eru í Scope tölvu- og
tækjakarlarnir Grétar, Bjarki og
Margeir. Sá síðastnefndi varð fyrir
svörum.
Er þetta ekki í fyrsta skipti sem þið
komiðfram?
„Jú, en Svala hefur komið fram
tvisvar með Dat-tæki.“
Verður þetta allt „niðursoðið“ hjá
ykkur líka?
„Nei, þetta verður mest allt „læf‘.
Við erum með kongóleikara, blást-
ursleikara og bassaleikara.“
Er hljómsveitin Scope komin til að
vera?
„Já, mér sýnist það að minnsta
kosti á viðtökunum."
Alaugardag, 11. júní,
hefst yfirlitssýning á
verkum þýsk/sviss-
neska listamannsins
Dieters Roth í Nýlista-
safninu í tengslum við Listahátíð.
Dieter, sem fæddist í Þýskalandi
1930, er viðurkenndur sem einn
frumlegasti og afkastamesti lista-
maður aldarinnar. Hann er til-
raunamaður í listinni og hefur
sýslað við margt, unnið í óvenju-
leg efhi og komið nálægt flestum
formum listarinnar. Hann gæti
jafnt kallað sig rithöfund, ljóð-
skáld, listmálara, útgefanda,
hönnuð, grafíker, tónsmið, kenn-
ara, gjörningamann/dansara,
myndhöggvara og kvikmyndaleik-
stjóra. Dieter var giftur Sigríði
Björnsdóttur listmálara um árabil
og átti með henni þrjú börn.
Koma hans hingað hafði mikil
áhrif á íslenska listamenn og hann
kom m.a. með hreyfilistina (Ki-
netic og Optical art) inn í íslenska
myndlist. A sýningunni í Nýlista-
safninu verður kastljósinu beint
að þeim verkum Dieters sem
höfðu afgerandi áhrif á yngri lista-
menn þjóðarinnar í kringum 1960
og einnig sýnd ný verk. Sýningin
er fjórskipt: Strangflatarverk og
myndhljóð, hreyfi- og sjónhverfil-
ist, litskyggnuverk af húsum í
Reykjavík og endurvinnsla hluta
sem leiðir til innri hreyfingar efn-
isins (hér er t.d. átt við úldnun og
rotnun).
Dieter Roth kom til landsins í
vikunni en ædar „að forða sér úr
landi áður en sýningin verður
opnuð“ eins og haft var eftir ná-
skyldum ættingja. Hann hefur
ekki veitt viðtöl í mörg ár — „vill
standa utan við fjölmiðlafúskið“
— og því fékk PRESSAN fjóra ís-
lendinga, sem þekkja Dieter mis-
mikið, til að rifja upp kynni sín af
honum og meta hann sem lista-
Einar Bragi skáld
„Ég kynntist honum mjög fljót-
lega eftir að hann kom hingað til
lands og með okkur tókst ágætis
kunningsskapur. Við áttum tölu-
vert samstarf á hans fýrstu tíð hér,
stofnuðum m.a. forlag sem við
kölluðum Forlag ED. Á nafhi
þessa forlags kom út talsvert af
verkum eftir Dieter, þessar sér-
kennilegu bækur sem síðar urðu
töluvert umræddar og höfðu mik-
iJ áhrif á slíka list hjá ungum
mönnum. Útgáfan var aðalinn-
takið í samstarfi okkar því við rer-
um hvor á sínum bátnum; hann
var myndlistarmaður og ég í ljóð-
listinni — nema hvað hann hann-
aði tvö ljóðaplaköt sem við gáfum
út. Þetta voru ljóð eftir mig en
uppsetningin hans. Það var ný-
stárlegt á þeirri tíð að gefa út ljóð
sem plaköt og það varð töluverð
rimma út af þessu í blöðum.
Ég tel Dieter hiklaust meðal
fremstu myndlistarmanna Evrópu
á þeim tíma sem hann hefur starf-
að — afskaplega hæfileikaríkur og
fjölhæfur myndlistarmaður sem
fer eigin götur. Hann hefur aug-
ljóslega haft töluvert gaman af því
að ganga ffam af smáborgurunum
og tekist það oft og iðulega alveg
prýðilega.
Níels Hafstein myndlistarmaður
Nfels hefur haft veg og vanda af
yfirlitssýningunni í Nýlistasafhinu.
„Mér finnst Dieter mjög hug-
rakkur maður í myndlist. Hann
þorir bæði að tjá sig í efni og í orð-
um, sem er hlutur sem maður
rekst ekki oft á hjá myndlistar-
mönnum — hann er svo hrein-
skilinn. Það nýjasta frá honum er
verk sem er litskyggnur af öllum
húsum í Reykjavík, samtals um 27
þúsund myndir. Hann hefur verið
með þetta verkefni í gangi meira
og minna í tuttugu ár og þetta er
það sem honum þykir einna
vænst um. Við sýnum part af
þessu á sýningunni, verðurn með
tíu vélar í gangi.
Hann hefur sjokkerað fólk með
þvf að gefa út mjög vandaðar
bækur — kannski í geitaskinns-
bandi —- en setur svo inn í þær
kjötsneið í plastpoka, eða jafnvel
bláberjasultu. Hann hefur búið til
lyktarhljóðfæri og ef hann var
óánægður með mynd þá hellti
hann kannski súrmjólk yfir hana
og þá kom eitthvað alveg nýtt í
ljós.“
Oddný Eir Ævarsdóttir heim-
spekinemi
Oddný var barnapía hjá syni
Dieters, Karl Roth, eitt sumar í
Sviss þegar hún var þrettán ára.
Dieter kíkti stundum inn.
„Uppáhaldsmálshátturinn hans
var „þolinmæðin þrautir vinnur
allar“, sem hjá honum var „þolin-
mæðin besti vinur mannsins“.
Hann var ótrúlega skemmtilegur,
fannst mér, fýndinn. Hann kom
bara nokkrum sinnum og sat á
meðan við teiknuðum. Ég man að
hann vildi alltaf geyma allt, það
mátti aldrei henda neinu. Þó að
maður krotaði bara eitthvert smá-
drasl vildi hann eiga það og það
var nýtt fýrir manni — hann
kenndi manni nýtt gildismat.“
Flosi Ólafsson leikari
„Ég vil ekki segja annað en það
að við kynntumst þegar hann var
nýkominn til landsins og með
okkur Lilju og honum tókust af-
skaplega góð kynni sem haldist
hafa óslitið síðan. Ég met hann
meira en flesta aðra sem ég hef
kynnst á lífsleiðinni, bæði sem
listamann, en þó sérstaklega sem
mann. Mér finnst Dieter ekki hafa
verið gefinn nægilegur gaumur
hérlendis, ekki síst þegar haft er í
huga að tilvera hans hér markaði
tímamót í íslenslcri myndlist."
Myndirnar í greininni eru teknar úr bók-
inni Dagbók (frá árinu 1982), sem Roth
Verlag gaf út 1984.
Hún hefur vakið athygli í morg-
unþáttum Bylgjunnar Island öðru
hvoru, en hinn helmingur þáttarins
er Gunnlaugur Helgason, sem vakti
kannski hvað mesta athygli í fýrra-
sumar í þáttunum Tveir með öllu.
Carola lýsir íslandi öðru hvoru sem
léttum og skemmtilegum þætti með
smá hrekkja- og kynlífsívafi. „Við
tökum kynlífið upp á okkar arma og
ræðum um það. Við erum að opna
þessa umræðu, því öll höfúm við jú
sömu þörfina og öll gerum við það
sama, þannig að þetta á ekki að vera
neitt feimnismál."
Island í dag er óneitanlega svolítið
í samræmi við „Tveir með öllu“ en
Carola sagði að ísland öðru hvoru
væri „til hliðar við þá þætti en
kannski í einhverju viðmiði“.
Carola er frökk og lætur allt gossa
en þrátt fyrir það segist hún aldrei
rífa kjaft. Hún er lærður tannsmiður
en starfar nú sem „hrekkjusvín“.
Þetta er ekki frumraun hennar sem
dagskrárgerðarmanns því hún hefur
verið f kvöldþáttum Kristófers
Helgasonar auk þess sem hún tók
þátt í morgunþáttunum Tveir með
öllu í fýrrasumar, en þá sá hún um
að taka upp hrekki fyrir þá félaga.
„Ég er agalegt hrekkjusvín en kann
illa við að fólk hrekki mig til baka. Ég
hrekki alla og fólk tekur þessu yfir-
leitt mjög vel,“ sagði Carola, sem
notast ekki við föðurnafn sitt.
2B PRESSAN FIMMTUDAGURINN 9. JÚNÍ 1994