Tíminn Sunnudagsblað - 21.07.1968, Blaðsíða 9

Færeysk þjóðsaga:
ÞegarSvíney festist
og varð sýnileg
Sú sögn gengur um Svíney.
að hún hafi upphaflega verið
flotey, e:ns og sagt hefur verið
um fleiri af Færeyjum. Hún
kom upp öðru hverju norður af
eyjunum, en sást sjaldan af
mönnum. því að hún var venju-
lega hulin þoku. Nú verður frá
því skýrt, hvernig það atvikað-
ist, að hún varð föst í botni. í
byggðinni á Viðareiði áttu menn
gyltu en engan gölt. Eigi að
síður fébk sýrin fang á hverju
ári og eignaðist grísi. Þetta þótti
mönnum mjög undarlegt, og
enginn skildi, hvernig á þessu
gæti staðið. Menn urðu þess þó
varir, að stundum bvarf sýrin
úr byggðinni en kom þó jafn-
an fljótlega aftur.
Dag nokkurn sáu menn gylt-
una rása norður byggðina og
yfir eiðið við Eiðsvík. Kona
nokkur, sem sá til hennar, náði
henni og batt lyklakippu við
halann á henni. Sýrin hélt nú
til hafs og synti frá landi.
Nokkru seinna sáu menn ey
koma upp sunnan við eiðið. Þeir
mönnuðu nú bát í skyndi og
reru að eynni, og nú gátu menn
bæði fundið eyna og lent á
henni. Af því að sýrin hafði
borið járn út í hana, festist hún
í botni og varð sýnileg, en sá
sorti, sem verið hafði um hana
hvarf, og þarna hefur hún leg-
ið síðan. En hún hlaut nafnið
Svíney, af því að hún var full
af svínum, og svín varð til þess
að festa hana í botni, svo að
hún er ebki flotey lengur.
En það var þangað, sem Við-
areiðssýrin hafði sótt sér fang.
ar einnig óreglulegir hólar, þar
heita Katlar.
Á þessum melöldum og hryggj-
um má sjá sameiginleg átök skrið-
jökla þeirra, sem í fyrndinni hafa
runnið innan af landinu og klofn-
að um Skarðsheiði. Önnur álma,
sú sterkari, hefur runnið fram
vestan Hafnarfjalls og sveigt til
austurs meðfram ölvi. Þar hefur
hún mætt álmu, sem rann fram
sunnan Skarðsheiðar. Hér ha-fa
þær mætzt og báðar iátið undan
síga að nokkr-u, og þó straumur-
inn sunnan heiðar allmiklu meira,
enda auðsjáanlega verið miMu afl-
minni. En við straumamótm hafa
þeir sikilið eftir malarhtygg-
ina miklu. Þe-gar jöklar minnkuðu
enn meira, hafa smástrauimar, sem
runn-u fram úr Hafnardal og Leir-
árdal látið eftir sig hina víðáttu-
miklu, fl'ötu mela beggja vegna við
hryggina.
Neðst við hryggina áð vestan
er einn bær, Fiskilækur. Vestur-
landsvegur er rétt við tún-
fótinn. Vestan við hryggina sjáum
við fjórar tjarnir, allar frekar litl-
ar. í einni tjörninni, Fiskilækjar-
vatni, er n-okikur sil-ungsveiði.
Við höldum fe-rð okkar áfram
n-orðvestur með Ölvi og nemum
staðar við tvö hús við norðurenda
fjallsin-s. Þetta eru barnaheimili
og skemmtistaður Sjálfstæðisfélag
anna á Akranesi. B-áðar þessar
sbofnanir iieita Ölver. Þessar bygg-
ingar eru nyrzt í breiklku þeirri,
sem heitir Lindarbrekka, og er
nafnið dregið af hinni einu upp-
sprettulind, sem kemur undan
þessum hl-íðu-m ÖIvis. En hólarnir
hér fyrir norðan, vaxnir kja-rr-
skógi, heita Öxl. Fyrir neðan barna
heimi-lið er falleg graslaut, en hin-s
vegar við hana hóll, sem heitir
Lautinantshól-1. Hóllinn er þó tíð-
ast nef-ndur Byrgishóll af smala-
byrgi, sem er efst á kolli han-s.
Ef við rennum augunuim hér
upp I fjallslbrúnina upp undan
barnaheimilinu, þá sjáum við eins
og mannshöfuð koma upp úr
klettunum. Þetta er Ölvishaus:
Hau-sinn á þursinum, sem
HaUgrímmr Pétursson batt þarna í
fjallsbrúninni og bjó honum þar
vist um aldur og ævi.
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
561