Tíminn Sunnudagsblað - 24.11.1968, Síða 15

þessa í senn. Sumt af þessu fólki
er beinlínis raskað á geðsmunum,
án þesis þó að vera nokkrum til
ama, annað er að einhverju leyti
vangefið af náttúrunnar hendi og
hefur alltaf verið, og enn eru þeir,
sem eru að öllu leyti eins vel af
guði gerðir og flestir aðrir, en ann
að hvort geta ekki eða vilja ekki,
af einhverjum ástæðum, semja sig
að þeim hátternisreglum, sem þjóð
félagið hefur tamið sér og telur
„heilbrigðar“. Aðrir flokkar kunna
einnig að vera til, en það skiptir
minnstu rnáli.
Fóik þetta er yfirleitt óáreitið
við aðra og fáum til óþæginda,
nema kannski einhverjum nærsýn
um skyldmennum, sem stundum
kunna að fyrirverða sig fyrir þessa
ættingja sína. En hvað sem slíkt
fólk er kallað — sérvitringar, of-
vitar eða umskiptingar — setur
það of^ast nær svip á umhverfi
sitt — gerir það litríkara og
mennskara — og þeim mun meiri
sem heimkynni þess eru smærri.
í New Yorkborg eru menn flest-
ir í of miklum flýti að bora sér
áfram, eða þykjast of veraldarvan-
ir til að gefa gaum að sérvitring-
um. Þar eru það varla nema ferða-
menn og nýgræðingar. sem gefa
sér tíma til að taka eftir slíku
fólki. Annars drukknar það að
mestu í mannhafi stórborgarinn-
ar. Fáeinir eindrangar standa þó
upp úr öldurótinu.
Þegar ég kom fyrst til New
York og tók að ráfa þar um í leit
að lífsbjörg, veitti ég fljótlega at-
hygli sérkennilegum manni, sem
löngum þrumdi á svipuðum slóð-
um með útréttan betlibauk. Þetta
var hár maður og herðabreiður
sem þykja mundi gervilegur hvar
í sveit sem væri, dökkur á brún
og brá, síðskeggjaður og svipmik-
ill. Klæddur var hann hvítum
kyrtli, sem náði á lær niður, en
þar fyrir neðan mátti sjá brækur
brúnleitar, vafðar að öklum með
ólífugrænum reifum, sem einnig
hurfu undir iljar honum og þjón-
uðu þannig sem fótabúnaður.
Skikkja, samlit fótareifunum, féll
honum á kálía niður, en á höfði
skartaði hann síðlietti, flötum of-
an og dregnum niður í augu.
Dökkt hárið, lítið eitt tekið að
grána, hrundi í lokkum um herð-
arnar undan höfuðfatinu. Staf einn
mikinn hafði hann í hendi. Þó var
betMbaukurinn hans ekiki hvað sízt
athyiglisverður. Hann var líkastur
holri kýrklauf. Seinna komst ég að
raun um, að klaufin var af elgs-
dýri.
Mér \>arð starsýnt á þennan
mann, og ósjálfrátt kom^mér í hug
Oddur sterki af Skagánum, búinn
fornu skarti. Þó var ólíkum sam-
an að jafna — Oddur rauðskeggj-
aður víkingur, kvikur í hreyfing-
um, en smár vexti — þessi mikill
á velli, blakkur, virtist mundu
þungur á fæti og langt frá því
hreinræktaður s'kjaldbítur. Öllu
heldur kom hann fyrir sjónir sem
furðulegt sambland af fornri hetju
og indverskum spekingi.
Einstaka vegfarandi lét smámynt
af hendi rakna á leið sinni hjá —
vesældarlega friðun samvizkunnar
í ríkasta landi veraldar, sem þó
sendir olnbogabörn sín á götur út
að betla. Það klingdí í bauknum,
þegar hlunkarnir féllu, og í hvert
skipti sem slík nóta var slegin,
þakkaði maðurinn fyrir sig. Rödd
hans lét vel í eyrum. Hún var ekki
sérlega djúp, en hljómmikil og
karimannleg.
Ég veitti þvi athygli um sama
leyti, að miaðurinn sneri aldrei
höfði, þótt hann mælti fram þakk-
ir við þá, sem gefið höfðu honum
ölmusu. Það var eins og hann
horfði i gegnum alla, sem götuna
fóru. Né hvikaði hann úr stað einn
þumlung, þótt mannþröng mvnd-
aðist á horninu, heldur starði óaf-
látanlega beint í gegnum þvöguna,
augu hans að mestu hulin hettin-
um græna. Maðurinn var augsýni-
lega blindur.
„Eða læzt vera það,“ hugsaði ég,
hertur reynslu, um leið og ég hélt
áfram þramminu.
Um kvöldið, þegar ég var kom-
inn heim, sagði ég konu minni af
því, sem fyrir mig hafði borið
„Hvar sástu hann?“ spurði hún.
-,,Á fiimmtu breiðgötu ofarlega?“
Ég kvað svo verið hafa. •«
„Það hefur verið Moondog,“
sagði hún þá. „Lýsingin hæfir, og
hann heldur sig vanalega á þess-
um slóðum.“
Ekki vissi May nein deili á
Moondog pessum, né heldur hvar
hann hefði hlotið þetta sérkenni-
lega nafn. Hitt hafði hún sannfrétt.
að hann væri tónskáld, og hefðu
verk eftir hann verið flutt opin-
berlega oftar en einu sinni. Þar
með ra-ulaði hún fyrir mig stutt,
snoturt lag, sem hún kvað vera
smíð hans. „Nature Boy“ var það
kaillað.
Að þessari fræðslu fengrnni hugs
áði ég lítið um Moondog framar
— hafði enda öðrum verkefnum
að sinna. New York getur verið
harðneskjuleg borg revnslulitlum
útlendingi. Ég var jafnaðarlega
„kafinn óðaönn\í að fá að lifa.“
Seinna meir, þegar ég -var farinn
áð vinna við Fertugasta og fimmta
stræti, sá ég hann þó stundum aft-
ur. Hann hélt sig enn á svipuðum
slóðum með elgsklaufina sína, svip
mikill og spekings'legur, og bar
höfuð og herðar yfir flesta vegfar-
endur.
Það var of seint að leggja á
flótta. Hann stóð í dyrunum and-
spænis mér og horfði bliklausnm
augum yfir höfuðið á mér. Blind-
an var greinilega engin uppgerð.
„Mr. Hardin?" spurð'i ég og
reyndi að láta ekki bera á undr-
un þeirri og hiki, sem á mig hafði
komið.
„Já, Mr. Halimundsson?“ anzaði
Moondog á móti. „Gerið svo vel
að koma inn.“
Hann rétti mér stóran, sterkleg-
an hramm. Handtak hans var þétt
og gott.
Ég litaðist um í herberginu.
Það var fljótgert. því að híbýlin
voru ekki stór. Allbreitt járnrúm
stóð uppbúið að hurðarbaki til
hægri og hafði einhverju fatakvns
verið fleygt á það. Beint á móti dyr-
um var gluggi. sem vissi út að
götunni. Eins og mig hafði grun-
að að utan, sást litið út um hann.
Þó var vel lesbjart inni. Undir
honum var lítið, mjótt borð með
ritvél á öðrum enda og einhverju
fleira dóti. í horninu hægra meg-
in gluggans var afmarkaður klefi,
svo sem metri á hvern veg, með
lokuðum dyrum — annaðhvort
klæðaskápur eða kamar. Við
vinstri vegg stóð lítil bókahilla
með nokkrum fyrirferðarmiklum
bókum á blindralefri, slatba af
venjulegu prentuðu máli og ýmis
konar öðrum hluturn, þar á meðal
pappírsvörum. Ekki var hægt að
segja, að herbergið væri snyrtilegt,
en sóðalegt var það ekki beinlínis
heldur. Óhreinindin voru að
mirínsta kosti ekki meiri en ég
hafði búizt við.
StóU var við innri enda bóka-
hiUunnar, örskammt frá borðinu
undir glugganum, og þar visaði
Moondog mér tií sætis. Sjálfur
settist hann á kollóttan stól, sem
hann dró undan borðinu. Höfuð-
T I M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
951