Tíminn Sunnudagsblað - 09.03.1969, Blaðsíða 8
Útlagar eygja von
- eftir 20 þrautaár
í meira en tuttugu ár hefur dá-
lítill hópur fólks þraukað í útlegð
á smáeyjum í Kyrrahafi, stundum
svo báglega kominn, að yfir
vofði mannfellir af völdum hung-
urs og hors. Þetta er það fólk, sem
forðum átti heima á Bíkiní. Nú eir
sú stund loks runnin upp, að það
gerir sér vonir um að geta horf-
ið heim innan fárra missera. Að-
koman verður þó ekki glæsileg. Á
Bikiní stendur ekki steinn yfir
steini. Eyjarnar eru allar vaxnar
gagnslausum villigróðri, ávaxta-
trén horfin og sumar þær dýra-
tegundir, sem mest voru til nytja,
Það koma eins og þruma úr
'heiðskíru lofti yfir þetta fólk, er
bandaríikir herforingjar og stjórn-
arerindrekar tjáðu því fyrir rösk-
n tuttugu og þrem árum, að það
rði allt flutt brott úr heimkynni
sínu, nauðugt ef það færi ekki af
fúsum vilja. Enginn vildi fara, en
allir urðu að beygja sig fyrir of-
ureflinu. Alls voru búarnir þá
167 að tölu, og áttu flestir heirna
á megineynni, en nokkrir á sum-
um smáeyjanna, sem umgirða Bi-
íkiní-lónið.
Orsökina vita aliir; Bandaríkja-
menn höfðu valið eyjar þessa fóiks
til tilrauna sinna með kjarno'rku-
sprengjur. Þeir höfðu áður sprengt
þrjár slíkar sprengjur — hin«
fyrstu á éyðimörk í heimalandi
sinu, en siðan varpað tveim á jap-
anskar stórborgir í striðslokin,
Bíróshíma og Nagasakí. Nú vildu
þeir fá úttiafsey, fjarri heimaland-
inu, til þess að varpa á sprengjum
sínum. Þeir festu augun á Bíkini,
og skyndilega var eignarrétturinn
alls eiíginn réttur og mannréttind-
in ekki nein réttindi.
í maímánuði 1946 var kjarn-
orkusprengja sprengd í fjórða sinn
i sögu heimsins. Það gerðist yfir
hinu fagra Bíkiní-lóni, þar sem níu-
tíu og sjö gömul, mannlaus her-
skip lógu þá við akkeri. Þetta var
í fyrsta skipti, að kjarnorku-
sprengja var sprengd á friðartíma,
og varð þessi atburður upphaf
kapphlaups stórveldanna tveggja
um kjarnorkuvígbúnað.
Næstu ár sprengdu Bandaríkja-
menn tuttugu og tvær helsprengj-
ur yfir Bíkiní og á eynni sjálfri,
þar með talin fyrsta vetnissprengj-
an. Sérfræðingar sögðu, að mönn-
um yrði aldrei framar líft á þess-
um stað.-
Bíkiní var hroðalega leikin. En
spádómum sérfræðinganna skeik-
aði. Nú eru tíu ár liðin síðan síð-
asta sprengjan var sprengd, og síð-
K««nan tl4 Bikinl; Mennirnir stökkva upp í f|öruna. Aillr hröSuSu
þ«lr sér bekia lelS í klrkjugarSinn.
fcJQ
T I M. 1 N N — SUNNUÐA6SBLAÐ