Tíminn Sunnudagsblað - 08.06.1969, Page 13

f
Hugsum okkur, að árlegar
tekftf heilbrigðismálaráðherr-
ahs |éu í kring um 750 þúsund
krómtr. Kannski er það nærri
Iági kannski ekki. Þessa tölu
tíéfnum við einungis vegna þess,
að þá væru tekjur hans nokk-
urn veginn jafnar að krónutölu
og framlög íslenzka ríkisins til
héilbrigðismála fyrir þriðjungi
aldar. Við þurfum þó ekki að
seiíást svo langt tii samanburð-
ar: Velta Tímans er nú komin
sem næst 50% yfir fjárlögin
fyrir þrjátíu og þrem ánim.
Með þetta í huga sýnist mega
komast svo að orði, að við fs-
lendingar hljótum að vera búnir
að ljúka að minnsta kosti gagn-
fræðaprófi í meðferð hárra
talna. Það er óralangt síðan
nokkrum datt í hug, að þúsund
krónur væru „þéttingsgóður
fínans“ eins og segir í vísunni.
Við tökum þvert á móti undir
með manninum, sem spurði:
„Hvað er milljónin nú á dög-
um?“
Samt eigum við eftir að feta
upp í sjálfa hásalina, þar sem
billjónin og trilljónin eru jafn-
hversdagslegar og sleifin í
grautarpottinum. Aðeins örfáir
íslendingar hafa lifað og hrærzt
í því andrúmslofti — þeir, sem
í Þýzkalandi voru fyrir rúmum
hálfum fimmta áratug, þegar
menn urðu að hafa sig alla við
til þess að prenta svo háar töl-
ur á peningaseðlana, að þeir
væru jafnvirði pappírsins, sem í
þá fór.
Þetta var í æsku eins prests-
Steingrímur Arnórsson.
sonarins frá Hesti í Borgarfirði,
Steingríms Arnórssonar, og svo
vildi til, að hann dvaldist ein-
mitt um þetta leyti í landi
þeii-ra Rathehaus, VVirths, Cun-
os og Stresemanns. Hann er
þess vegna einn fárra manna
hér á landi, sem veit af eigin
Liómynd: Tíminn — GE.
raun, hvernig lífið gengur :
landi, þar sem milljónir standa
á reikningnum, er þjónninn
rétti manni, sem drukkið hefur
kaffibolla í veitingahúsi. Og
verðið kann jafnvel að hafa
hækkað til muna á meðan hann
var að krota tölurnar.

féH hvað örast, var vömverð-
ið hækkað tvisvar á dag.
— Svo það hefur verið um að
gena að hlaupa út í búð um leið
og útborgað var?
— Já. Kaupgjald var vitanlega
mijög láigt mdðað við þa'rfir, þeg-
ar leið á gemgisihrunið. Kaupið
diuigða varla fyriir lágmarksnauð-
symfjuim og auðvitað var alveg
ógeiriieigt fyrdir alan aOimemming að
safma fé tdll kaupa á neiinu, sem
ekki var hægt að kaupa fyrir þann
liltOia afigamg, sem var af vemjúlegu
vikukaupi, þegar búið var að bo-rga
Jiúsmæði oig matvæli.
— Hvermiig kom gengishrunið
við þig?
— Þó að ég værd í Þýzkadandi
nær affilt gemigiishrunistím abilið, þá
hafði ég ektoecrt atf því að segja —
fjárhaigisOiega. Ég fékk pemiinga
senda að heiman fyrir uppihaldd
og námskostnaði, og þurfti aðeims
að gæta þess að skiipta ekki í þýzk
mörk, ueima sem ahra minnistri
upphæð í eiinu, og ekki fyrr en
ég þurfti á því að haida. Annars
var verðiag mjög lágt í Þýzka-
landi á þessum árurni miðað við
verðfliag í öðruim löndum. Það var
mjö'g ateenigt að útlendiniguim væri
selt á miiklu hærra verði, oft tvö-
föidu verði, miðað við það sem
Þjóðverjar vouu látnir greiða og
gilti þetta einlkum um staði, sem
ferðamemm sóttu mikið, svo sem
giistihús og skiemmtistaði. >ó varð
ég lltið var við þetta, þegar þýzik-
an var orðin mér töm og ég tal-
imrn Þjóðveirji — annars mátti rniað
ur vara sig. Anmans fanmist mér
þetta ekki nema eðlilegt, þegar
tillit var tekið táfl þess, hve verð-
lag var lágit. Sem dæmj um það
get ég sagt þér frá íerðalagi, sem
við fóruim, ég og annar fslendingur
sumarið 1923. Með mér var Val-
garð Blöndal, sem seinna rak hótel
Viflia Nova á Sauðárk'róki. Hann
TÍMINN - SUNNUUAGSBLAÐ
493