Tíminn Sunnudagsblað - 08.06.1969, Qupperneq 14

kom til Liibeck, og dvaiMi»t hjá
okkur Jóni í íbúðinini. Við fóruim
imeð jánnbrautarlest firá Liibeck
tid Bodenvatns í Sviss — raumar
með ýmsaim útúrkróbum — og til
batoa. Farið bostaði 128 þúsowid
tnörk á mamn, em einmiiifet daginm,
sem ég keyptii farseðilinn, jaifn-
giltu 128 þúsund mörk eimum
bandarískum dal, svo að þetta var
í raun og veru hiræódýrt. En þeg-
aæ yfir llauk, samsvaraði einn dal-
ur 4,2 biljónum mairba á opin-
bem gemigi, en á svörbum mark-
aði fenigust 12 billjónir marka fyr-
ir einn dal!
— Hvað um hinar ýmsu sögur,
sem heyrzt hafa frá þessu tíma-
bili, svo sem að menn hafi ekið
hjólböirum fuilllum af pemimgum út
í búð, ti þess að kaupa sór í mat-
imin?
— Ég bef á undanförnum ára-
tugum heyrt margar sögur um
seðOiaflóðið: Að menn hafi verið að
burðast með úttroðnar skjalatösk-
uir og jiafirwiei ferðatösbuir fcil þess
alð koma seðduinum frá sér. En
þetfca er afflt mesti msiskilnimgur,
því að tölufrmar á seðbimum hækk
uðu jafnlhairðam. Hjá öllum al-
memmimgi var ásfeandið þannig, að
þetta lifcla kaup, sem fólk fékk
vikulega, fór jatfnharðan í brýn-
ustu lífsmauðteynjar. Vöruskort
varð ég efcki var við, enda balfðd
fólk ©klbi neima peninga til þess
að baupa meifct.
— Var ró á alan tímann?
— Fyrst eftir að ég kom, var
afflfc rólegt og var svo raumar firam
á mitt sumar 1923. Um haustið
var fealiið, að uim hielimimguir allra
ve rzluniarmamna í Lubeck væri at-
vinnulaus og þeir, sem höfðu
vinnu, báru lítið úir býtum, eims
og ég sagði áðan. Sjáilfsagt hefur
ástamdið sízt verið betna hjá verka
mömmuim. Síðuistu vikumalr, sem
ég var í Þýzkaiamdi, bom til götu-
óeirða, endia vair fólk þá farið að
svelfca.
— Hvað offli þessari gífutri)e©u
verðbóllgu?
— Þjóðwerj'um var getrfc að
gcei'ða mlMiar st'ríðsskaðabætur eflfc
ir fynri heiimissfcyirjöldima, þanmig
að landið máði aldrei aö rétta úr
kútnnm eftir sfcríðiö. Þegiair svoma
bylgja er bonún af stað, er erfilbt
að ráða við nobkuð. Það var að
miesitu verk Hjalimars Sdhadbfcs,
sem síðar varð rílkiisbankaistjióri og
síðan náðherra í stjórn Hifcliers, að
stöðva tókst óðaverðbólguima. Méir
var farið að lítast svo iilla á ástand-
ið í byrjun oibfcóbeir 1923, að ég
áfcvað að fara heim, þótt ég befði
ætfliað mér að vera lemgur í Lii-
beck. Himn 15. móvember, daginm
sem ég 9beig á skipsfjöl í Kaup-
mannalhöfn á leið til ísiamdis, báír-
ust svo út þær firéfctir, að rembu-
markiö hefði léyst atf hólimi gamfla
miarkið oig er talið, að þá ljúki óða-
verðbólguani.
Már.
í októbermánuSi 1923 kostaði
gisting og fæSi í þrettán daga
830 mifljónír marka hjá frú
Durehholz í Lubeck. Það var
þó ekki eins dýrt og menn
kynnu að halda: Fimm dansk
ar krónur.

T í M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ