Tíminn Sunnudagsblað - 08.06.1969, Qupperneq 20
Halldór Pétursson:
Gunna gamla í Pélunum
Smásaga frá kreppuárunum
ver'ðHiaun, sem voru blek- eða rit-
fanigiastatív, einnig útskori'ð af
sama mamii. 3. verðtaum man ég
ekkf hver hlaut, en þaiu voru út-
skorinn a>skur. Voru allir gripirnir
ineistaralega gerðir,' en mesta á-
girnd hatfði ég á astoinuim.
Samkvæ*m>t reglunum þurfti að
vinna þessa gripi þrisvar í röð éða
finun sinnum alis til þess að eign-
así þá.
Guðmundur Tómasson virtist
vera ailveg óþreyttur eftir keppn-
in*a. Ég kynntist honum Iíka þar
sem hann var kaupamaður. og virt-
ist mér hann geta slegið viðstöðu-
iaust allan daginn, án þess þreytu-
metki sæjust. Ha*nn hafði Mka Ijá,
sem við hinir álitum, að væri
gaidraiverkfæri og kom þar fram
eins og meðal fornimanna, að ekki
er sama h*vert vopnið e*r.
í*e*g*ar næst var keppt um þessa
verðlaun>a*gripi, fór keppnin fram,
ein.s og Þoirstei*nin segir, í hólma í
Norðurá. því að mótið var þá á
Ferju'kotsbökkum. Ég vatr þá, á-
samt Tóm>asi og Guðmundi, meðal
keppenda aftur, þótt ég hefði eng-
in verðiaun að verja’. Ég vitcli ekki
!>át>a mitt félag skerast úr ieik. Ég
haí'ði lent í fjórða sæti 1918. ef
óg man rétt, en nú lenti ég ennþá
neðar og man ég ekki eftir neinu.
sem gæti afsakað það. En Guð-
mundur va>rð aftur fyrstur og Tóm-
as annar, svo að þei>r héldu sínum
gripum.
Þriðja og síðasta keppnin fór
fram á enn öðrum stað. sennilegia
í la*n>di Ferjukots. Þá endu-rtók sig
s*a>ma sagan, að Tómas varð fyrstur
rneð sinn reit. en Guðmundur hlaut
samt fyrstu verðlaun og Tómas
önnur, og unnu þeir því báðir grip-
in*a ti*l eignar Þau urðu af tur i móti
asksins örlög að lenda til mín. og
ég hef ákveðið að láta hann ekki
a" ’hendi fyrr en eimhver vinmur
hann atf mér í lögmætri keppni.
samkvæmt þeim reglum er í upp-
hafi voru settar u*m þeasa verð-
launagripi. Að sjálfsögðu 'er ég
reiðubúinn að mæta til þei.rrar
keppni. þegar hún vei ðu*r auglýst.
Ég á ýmsar hugljúfar endur-
minninigar um þessa ánægjulegu
keppni Unigmennasambands Bong-
arfjarðar. Ég man eftir. að það var
tefcin rnynd af okkur eftir fvrstu
keppnin*a á Hvítárbakka og var
óktoúir þá raðað niður eftir þeirri
stigafcölu, sem við M'iitum
Það var ekki fyrir bölvaðan
kiauifaskap, að hann Jón á Njáls
götumni fór svo skyndilega til guðs,
heldur af einskærum mann-
kærleika Geirs útgerðarmanns.
Geir hafði eins og margir, sem
mik'ið hafa umdtr höndum, stórt
hjarta. Hamn átfci fína frú og fín
börn. Tvær konu*r átti hanm að
auki, og talið var, að hann sleppti
aldrei skyndiást fram hjá sér, ef
þannig stóð á.
Jón dtrukkmaðii af Farsældimni
hans Geirs frá konu og fjórurn
umguni börnum. Skúta þessi hafði
lengi staðið uppi fynir ve9ta>n og
ekki talizt sjófær, en svo keypti
Geir hana og lét sigl>a henni suður.
Það talaðist svo u>m með honum
og skipaskoðunarmönnnni, , að
hún væri svo görnul og reynd í
sjóvolkinu fyrir vestan, að hún
mundi afbera sjóima hérna fyrir
SuðuTlandinu.
Gei>r fór svo áð tala við ýmsa
menn, sem voru vinnulitl'ir og áfctu
hæpna úrkosti og bauð þeim pláss
á Farsældinni. Ahnars sagðist hann
hafa nóg af úrvatsmönnum. sem
rifust um skiprúmiið. en sín skoð-
un hefði affltaf verið sú, að hlynna
þyrft-i að þeirn fátækari og smærrt
— fin>na úrræði til að bjarga þeim
Og }>vi sagðist hann nú hafia far-
ið að kaupa þetta skip.
Og Jón á Njálsgötunni var einn
af þeirn, sem urðu þessari fórn-
fýsi og mamnkærlei'ka að bráð.
Það var líka hans fyrsta og síð-
asta ferð á veguni þessara dýru
dvggða. Farsældin kom aldrei rir
sínum fvrsta túr fvrir Suðurland-
inu.
Afleiðingarnar atf þessum skips-
skaða urðu. nú eirns og oft áður,
dálátiið misjafnar Ann-ars vegar
ekkiur og umkomulaus börn, en
að hinu leytinu Geir m*eð vátrvgg
ino’arféð. sem hann f'ékk út á Far-
sældina. Hann hafði verið svo stál-
heppinn að vátryggja han*a svo hátt.
að hann bjó að þvi alia æví. Og
það gerðu nú líka ekkjurnar og
bönwn á 9inn hátt
Hún Gunna, ekkjan hans Jóns,
eins og hún var alitatf nefnd, lenfci
í Pólumum með sín fjögur börn.
Það höfðu nú aldreii verið gtæsi-
legar heimwlisástæður hjá Jóni og
Gunnm, en nú varð hún að annast
aliit sjáltf. Hún þvo'ðl þvotta, hafði
menn í þjónustu o>g gerði yfjrleitt
ÖHI Skítverk, sem iMa eru borguð.
en kosta mikið erfiði. Og þegar
harðnaði í ári, var ein>s og Gunna
gæfci aimtatf bætt á si>g nýjum bvott-
um, nýjurn þjónustumönnum og
nýjum skítverkum. Drottinn virtist
aldrei æfcla að geta beygt þefcta
bak — eða auðvaTdið brotið þrek
henmar.
Ég efast um, að nokkur riifchöf-
undur gefi gefið sann>a lýsingu á
1‘ífii einsfcæðrar konu, sem berst á-
fram með f.jögur börn — hefur
ekkiert nema tvær hendur tómar
tiil þess að vinna allt, sem til felTst.
En þetta gerði Gunna með dremg-
in>a sína.
Eitt var það, sem gnannkonur
Gunnu hnieyksluðust á, og það var
að hún fór aldrei í kinikiju. Og þær
töluðu urn þetfca við Gunnu Hún
9varaði því til, að hún og siffc heim-
ili hefði iíti'ð liaft saman við drott-
in að sælda, og svo mætti hún
ektoi evða tíma i meimar aukaferð-
ir. Ef guð gætd ekkert geitf fyrir
sig, án þess að hún eyddi á hann
sínum dýrmæta tíma, þá yrði bara
að hatfa það. Og þó hún vildi nú
fara a® biðja, þá loks hún hæfcfci
vimnu, væri hún dotfcin út af áður
en bænin kæmist á framfæri. En
þegar dremgirnfir hemmar væru
toomniir upp. ætlaði hún að gefa
sér tírna til svo margs.
Og dren>girnir heranar urðu fuM-
fciða menn. En þá var timinn bú-
inm að snúa hjóli sínu atftur á bak
á þann háfct, að þetr fengu fríið.
Svona leikur tíminn sér með
fóltoið. Meira að segja útgerðar-
meran voru orðnér svo kærleiks-
varna, að emginn viidi gera feilraun
tid að drekkja di’emgjunum hennar
Gummu. Gunna varð þvi að þræla
áfram eins og hún hafði gert. og
nú var hún kölduð Gunn>a gamla
í Pólumum. Loks varð þó efcnm
50®
T I M I N N — SUNNUÐAGSBLAÐ