Tíminn Sunnudagsblað - 01.11.1970, Blaðsíða 8

Er að skipshlið kom voru þau
„stroffuð", sem kallað var, það er
gjörðum smeygt undir kviðinn, en
bandi brugðið fram fyrii brjóst og
aftur fyrir lærin, dregin upp úr
bátnum og látin síga niður í lest.
Engum lestarútbúnaði man ég eft-
ir í þessum skipum, og ekki sýnd-
ist mér þetta gott farrými. Fyrir
kom, að hrossin slitu sig upp úr
bátnum og stukku útbyrðis. Var
það að vísu ekki alltaf hættulegt,
en það henti, að þau slösuðu sig
illa á tollum bátsins og varð þá
að skjóta þau, er þau komu upp
í fjöru.
— Þú fylgdist með útskipun-
inni á hrossunum hér í haust og
þér finnst líklega mikill munur á
aðstöðu og aðbúnaði?
— Já, hann er mikill. Þarna
voru hrossin bara rekin um borð
og inn í stíur. Það ætti að fara
ólíkt betur um þau þannig en áð-
ur, þótt mér sýndist þetta skip
vera hálfgerður smádallur. Ég tók
einnig eftir því, sem ég hef reynd-
ar oft orðið vitni að áður, að mik-
ill munur var á því, hvernig menn
fóru að hrossunum. Sumir gældu
við þau og sýndu þeim a&ins
alúð og nærgætni, eins og eitt
sæmir gagnvart lifandi verum.
Aðrir hrintu þeim og spörkuðu í
þau. Það átti víst að bera vott um
einhvers konar dugnað. En þess
háttar „dugnaður' er ekki góð
mannlýsing.
— Úr því að tal okkar hefur
nú borizt að hestum, Guðmundur,
þá kemur það í hugann, að þú
hefur lengi átt hesta og kunnað
vel með þá að fara.
— Já, ég hef nú átt hesta að
staðaldri í ein fjörutíu eða fimm-
tíu ár og er náttúrlega búinn að
eiga þá nokfcuð marga um dag-
ana. Um hæfileika mína til að
meðhöndla þá rétt má sjálfsagt
deila. Auðvitað má segja, að ég
hafi aidrei neitt haft með hesta
að gera. En hesturinn er falleg
skepna, göfugur og góður félagi,
og hefur verið mér til mikils ynd-
isauka. Ég á tvo núna og hef sanrn
ast sagna verið að hugsa um að
lóga þeim báðum, því að ég sel
þelzt ekki hesta. Sennilega dregst
það þó, að ég fargi þeim, því að
sjálifsagf myndi ég kunna illa við
mig hestlaus. Annars er nokkuð
dýrt að eiga hér hest, kostnaður
aldrei undir sjö eða átta þúsund
krónum á ári, ef allt er reiknað.
Jónas á Völlum hefur verið mín
hjálparhella með þessa hestaeign.
Hjá honum hef ég fengið hey og
aldrei þurft að borga fyrr en mér
hentaði. Það eru góð kjör.
Og við höldum áfram að tala
um hesta, enda eru þeir Guð-
mundi kært umræðuefni.
— Ég held, að íslenzka hestin-
um hafi allavega farið fram á síð-
ustu árum, segir hann. Kemur
þar auðvilað ýmislegt til. Tíðarfar
hefur til dæmis verið miklu betra
síðast liðin fjörutíu ár en lengi
áður, og meðferð á hrossum yfir-
leitt hefur þar að auki batnað. Á
kappreiðum og hestamótum hefur
það sýnt sig, að hestinum er að
fara fram. Ég hef ekki séð betur
ríðandi jafnstóran hóp manna og
á Hólamótinu. Auðvitað er alltaf
eitthvað af hestum í slíkum hópi,
sem skemmir heildarmyndina, en
það breytir ekki hinu. Hestar hafa
alltaf verið og verða misjafnir.
Áður fyrr var til færra af góðum
hestum og því bar meira á þeim.
Nú eru þeir jafnari. Stundum
heyrist sagt, að hestar séu í aftur-
för vegna notkunarleysis. Slifct
kann að vera tii, en þó er þetta
vafasöm kenning. Ofnotkun er
hættuleg. Við hana tapar hestur-
inn mýkt og öðrum kostum. Það
er nauðsynlegt að hreyfa hann,
en sjálf notkunin verður að vera
í hófi.
— Svo við förum nú snöggvast
af baki, Guðmundur: Þú hefur
lengi fengizt við smíðar, einkum
húsabyggingar. Hjá hverjum lærð-
ir þú iðnina?
— Ég er nú ekki iðnlæröur í
þeim skilningi, sem nú er lagður
í það orð. Mætti því sjálfsagt, þess
vegna, telja mig í fúskaraflokkn-
um. En ég vann við smíðar hjá
Páli heitnum Jónssyni í fjóra vet-
ur og náttúrlega kauplaust. Síðar
vann ég svo hjá honum, bæði hér
á Sauðárkróki og Siglufirði, og þá
að sjálfsögðu fyrir kaupi. í þá
daga var um engan iðnskóla að
ræða og raunar lítið lagt upp úr
þess konar námi fyrir iðnaðar-
menn, því var nú verr. Húsbygg-
ingar þá voru líka með öðrum
hætti en nú. Hugsað var fyrst og
fremst um að gera húsin þannig
úr garði, að unnt væri að flytja
inn í þau og að þau væru þá eitt-
hvað vistlegri mannabústaðir en
torfkofarnir. Flestir voru fátækir,
en urðu þó að kosta þessar bygg-
ingar sjálfir. Þá var ekki hægt að
848
TlMINN - SUNNUDAGSBLAÐ