Lesbók Morgunblaðsins - 26.07.2003, Síða 16

16 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 26. JÚLÍ 2003
FYRIR nokkrum árum þegar ég kom ífyrsta sinn hingað að gömlu Rafstöð-inni í Elliðaárdal datt mér strax í hugað hér væri kjörið að leika Drauminn.
Þarna stóð leikmyndin tilbúin, höll og skóg-
ur,“ segir Þorgeir um ástæður þess að leikið
er undir berum himni í Elliðaárdalnum. „Við
höfum notið góðrar fyrirgreiðslu Orkuveit-
unnar og leikum að hluta inn í anddyri raf-
stöðvarinnar og í dyraportinu fyrir utan hús-
ið.
Síðan berst atburðarásin fljótlega úr höll-
inni út í skóginn og þá erum við á grænni
grein.“
Leikfélagið Sýnir var stofnað árið 1997 af
áhugaleikurum alls staðar að af landinu.
Árið 2000 setti það í samstarfi við Kristni-
tökunefnd Eyjafjarðarprófastsdæmis upp
leikritið Nýir tímar eftir Böðvar Guðmunds-
son sem það sýndi síðan á 9 stöðum víðsvegar
um landið. Það hefur einnig sett upp nokkrar
smærri sýningar og hafa verkin flest verið
sett upp sem útisýningar en leikfélagið starf-
ar aðallega á sumrin þar sem félagar þess eru
allir mjög virkir í starfsemi leikfélaganna
hver á sínum stað.
Þáttakendur í Draumi á Jónsmessunótt eru
vel á fjórða tuginn og þar af eru leikendur um
25 talsins. Höfundur tónlistar er Björn Thor-
arensen, Búninga gera Þórunn Eva Halls-
dóttir og Þórey Björk Halldórsdóttir, förðun
annast Vilborg Valgarðsdóttir og Hörður Sig-
urðarson er brellumeistari og aðstoðarmaður
leikstjóra.
Ástin blómstrar í skóginum
Áður en lengra er haldið er rétt að rifja upp
atburðarás þessa sívinsæla leiks en þar eru
ungu pörin tvö, Hermía, Lísander, Demitríus
og Helena í forgrunni þar sem Hermía er gert
skylt að giftast Demitríusi eða vera tekin af
lífi ella, en hún elskar Lísander og síðan er
Helena friðlaus af ást til Demitríusar sem
auðvitað vill ekki sjá hana. Hermía hleypur til
skógar ásamt Lísander og Helena kjaftar í
Demitríus í þeirri von að vinna hylli hans og
hann eltir þau skötuhjú og Helena fylgir í
kjölfarið. Í skóginum eru álfar og alls kyns
verur á stjái og yfir þeim ríkja Óberón álfa-
kóngur og Titanía drottning. Þau eru ósátt
þessa stundina vegna indversks drengs sem
Títanía vill hafa hjá sér en Óberón vill hafa
hjá sér. „Þetta er auðvitað leikrit um forræð-
isdeilu,“ skýtur Þorgeir inní upprifjunina.
Í skóginum þetta kvöld eru einnig nokkrir
handverksmenn undir forystu Spóla og Kvists
að æfa leikþátt sem á að frumsýna í brúð-
kaupi Hermíu og Demetríusar.
Óberón fær þokkapiltinn Bokka til að strá
ástarsafa úr blómi í augu elskendanna fjög-
urra og verkan þess er sú að sá er safann fær
í augun sofandi verður ástfanginn af fyrstu
verunni sem ber fyrir augun þegar þau opn-
ast. Allt fer þetta á annan veg en til er ætlast
því Demitríus og Lísender verða báðir ást-
fangnir af Helenu sem ekki veit hvaðan á sig
stendur veðrið, enda ekki notið slíkrar hylli
áður. Óberón vill einnig refsa Titaníu fyrir
ósveigjanleikann með því að láta Bokka
breyta Spóla í asna og gera hana síðan ást-
fangna af honum með safanum góða.
Þannig líður nóttin í skóginum þar sem allir
eltast við alla í friðlausum ástarbríma og yfir
öllu vomir Bokki, glaðhlakkalegur og illkvitt-
inn, en dálítið seinheppinn líka og hann verð-
ur að vera sífellt á stjái við að reyna að leið-
rétta mistökin og endist varla nóttin til þess.
Þegar dagur loks rennur á ný hafa Helena og
Demetríus náð saman og Hermía og Lísand-
er, Óberón og Títanía hafa sæst og fjórmenn-
ingarnir halda heim í höllina og tilkynna Þes-
eifi og Hyppólítu að svona vilji þau hafa þetta
og ekki öðruvísi. Þar með er slegið upp tvö-
földu brúðkaupi þar sem handverksmennirnir
fá loksins að láta ljós sitt skína við flutning
eins frumlegasta leikþátts sem heimsbók-
menntirnar geyma.
Það sem gerist – gerist
„Atburðarásin í leikritinu er engin draumur
þó að titillinn bendi kannski til þess,“ segir
Þorgeir. „Allt sem gerist í leikritinu gerist.
Þetta er fyrst og fremst spennandi og
skemmtilegt ævintýri. Shakespeare var alveg
sérstök subba þegar kemur að titlum og ein-
staklega kærulaus í þeim efnum. Það þýðir
ekkert að taka hann á orðinu með nöfn gam-
anleikjanna.“ Margir setja sig alltaf í hátíð-
legar stellingar þegar rætt er um Shake-
speare og verk hans. Finnst Þorgeiri ástæða
til þess að leggjast í djúpar pælingar um
Drauminn?
„Það er auðvitað alveg hægt. Verkið er
margþráða og flókið þrátt fyrir einfaldleik-
ann. Það er hægt að segja spekingslega að
það fjalli um ástina, en það segir ekki neitt;
eða öllu heldur er ekkert auðvelt að komast
að því hvað það segir nákvæmlega um ástina.“
Kallar ekki svona útileiksýning á litríka og
fjölbreytta skrautsýningu?
„Jú, en þó ekki, því við erum þarna til að
notfæra okkur náttúrlegt skraut umhverfis-
ins. Umgjörðin er til staðar frá náttúrunnar
hendi. Aðalatriðið í mínum huga er að hinir
þrír flokkar persóna í verkinu séu skýrt af-
markaðir; það er aðalsfólkið, álfarnir og hand-
verksmennirnir. Þarna er mikilvægt að fólkið
sé fólk því ef það glatar sínu eðlilega yfir-
bragði þá missir árekstur þess við hinar yfir-
náttúrulega verur skógarins að talsverðu leyti
marks. Búningarnir taka mið af þessu þar
sem handverksmennirnir eru afskaplega
venjulegir útlits, aðalsfólkið heldur spari-
klæddara og álfarnir verulega skrautlegir.“
Alþjóðlega samsettir álfar
Það liggur beinast við að spyrja hvort álf-
arnir dragi dám af íslenskum álfum og huldu-
fólki sem vafalaust verður á sveimi innan um
leikendur og áhorfendur í Elliðaárdalnum.
„Nei, þetta eru ekki sérstaklega íslenskir
álfar. Þeir eru fremur alþjóðlegir. En álfar
Shakespeares eru blanda alls kyns hugmynda
um álfa, bæði úr enskri þjóðtrú og grískri
goðafræði svo eitthvað sé nefnt, þannig að við
erum á svipuðum nótum og hann að því leyti.“
Fer leikstjórinn nýjar leiðir í túlkun sinni á
Draumnum?
„Þetta er ekki „konseptsýning“ ef þú ert að
spyrja um það. Við leyfum bara ævintýrinu að
ráða ferðinni. En verk Shakespeares eru allt-
af stöðug uppspretta nýrra hugmynda og ég
fæ aldrei nóg af því að lesa verkin hans og
lesa um þau. Helst vildi ég geta haft þetta
þannig að ég tæki vikufrí eftir frumsýningu
og færi síðan að setja leikritið upp aftur ann-
ars staðar. Á allt annan hátt.“
Þorgeir er ekki við eina fjölina felldur í leik-
listinni. Hann hefur starfað með áhugaleik-
félögum um árabil sem leikari, leikstjóri, tón-
listarhöfundur og leikritahöfundur og er einn
af höfuðpaurum Hugleiks, áhugaleikfélags í
Reykjavík. Hann hefur einnig skrifað fyrir at-
vinnuleikhús. Undanfarin misseri hefur hann
skrifað leiklistargagnrýni í Morgunblaðið og
er því flestum hnútum kunnugur í í leiklist-
inni.
„Ég hef stundum velt því fyrir mér sjálfur
hvort þetta fjöllyndi sé til marks um að ég
geti ekki ákveðið hvaða hillu ég vilji vera á í
leikhúsinu en í seinni tíð hef ég farið að líta á
þetta sem kost. Ég fæ gríðarlega mikla full-
nægju út úr því að taka þátt í leiksýningum
með einhverjum hætti. Ég verð þó að segja að
leikstjórnin á hug minn allan þessa dagana og
fyrir mig sem höfund er það mjög gagnlegt að
þurfa að ganga í gegnum svo nákvæma grein-
ingu leiktexta sem leikstjórnin er og einnig að
upplifa vinnu leikarans frá því sjónarhorni.
Þetta nærir allt hvað annað.“
Nýstárleg sýning á hinum sígilda gamanleik Shakespeares, Draumi á Jónsmessunótt, verður
frumsýnd í dag í Elliðaárdalnum af leikhópnum Sýnir. HÁVAR SIGURJÓNSSON náði í skottið á
leikstjóranum, Þorgeiri Tryggvasyni, þar sem hann eltist við leikendur um skóglendi dalsins.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hermía rekur raunir sínar fyrir Hyppolítu. Hrefna Friðriksdóttir og Aldís G. Davíðsdóttir.
Draumur í dalnum Elliða
Handverksmennirnir Spóli og Hrói Sultur. Ármann Guðmundsson og Halldór Magnússon.