Lesbók Morgunblaðsins - 29.05.2004, Blaðsíða 13

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 29. MAÍ 2004 13
SÝNING Sigurðar Þóris myndlistarmanns,
Úr formheimi, stendur yfir um þessar mund-
ir í kjallara Norræna hússins. Þar gefur að
líta sterklituð olíumálverk, sem að sögn Sig-
urðar eru raunsönn lýsing á huglægum veru-
leika. „Hugurinn getur verið sannur, það sem
maður hugsar og sér fyrir sér, rétt eins og
náttúran eða eitthvað áþreifanlegt,“ segir
Sigurður Þórir í samtali við Morgunblaðið.
„Og þannig hef ég alltaf unnið, uppúr hug-
anum. En svo var ég líka að hugsa um gamla
meistara sem höfnuðu því að mála tvívíðar
myndir á þrívíðan flöt. Ég fór að skoða
hverju þeir voru að hafna og af hverju þeir
hefðu misst.“
Hann hefur á undanförnum árum unnið við
að þróa liti og samspil þeirra ásamt hinum
klassísku frumformum. „Þessi form voru allt-
af til staðar, í bakgrunninum við manneskj-
una í myndum mínum. Á síðustu sýningu sem
ég hélt voru myndirnar farna að bera keim af
því, enda kallaði ég hana Tveggja heima sýn.
Svo tók ég skrefið alveg til fulls, þar sem bak-
grunnurinn kom æðandi fram, og mann-
eskjan fór af sviðinu.“
En hvað varð til þess? „Þetta var bara hæg-
fara þróun. Eina mynd á sýningunni byrjaði
ég að mála fyrir mörgum árum, en skissuna
gerði ég árið 1972, áður en ég fór til náms.
Þannig að það hefur alltaf verið einhver angi
af þessu formskyni til staðar í mér.“
Að mati Sigurðar vantar fegurð í mannlífið
og tilveruna. „Mér finnst ákveðin dýrkun á
ljótleikanum hafa verið til staðar undafarin
ár og fegurðin hafa svolítið gleymst. Það er
kannski rómantísk hugmyndafræði, en þann-
ig hef ég alltaf verið, hef til dæmis afargam-
an af því að lesa ljóð. Nútíminn er svo hraður
að slíkir hlutir vilja gleymast, fólk lítur ekki
upp og getur ekki notið tilverunnar. Þetta á
sér stað um allan heim og kom einmitt í huga
mér þegar Ólafur Elíasson var með sýn-
inguna sína í Tate í Lundúnum – þar komu
allir og göptu yfir sólarlaginu. Ef fólk sér sól-
arlagið hins vegar úti í náttúrunni, þá hristir
það höfuðið og gengur framhjá. En það sem
ég skil ekki er af hverju listamenn þurfa að
bæta við ljótleikann í heiminum. Auðvitað
geta menn verið að segja eitthvað með því, en
mér finnst menn alveg eins geta sagt eitthvað
með því að halda fram fegurðinni.“
Finnst þér það vera hlutverk myndlist-
armanna? „Ja, það var það að minnsta kosti í
gamla daga. Og mér finnst alveg kominn tími
til að listamenn fari að huga að því að glíma
við fegurðina. Það er fegurð í litum og form-
um og út um allt.“
Sýningu Sigurðar Þóris í Norræna húsinu
lýkur 13. júní.
Morgunblaðið/Ásdís
„Mér finnst ákveðin dýrkun á ljótleikanum hafa verið til staðar undanfarin ár og fegurðin hafa
svolítið gleymst,“ segir myndlistarmaðurinn Sigurður Þórir, en hann sýnir í Norræna húsinu.
Litir og form
kallast á
GOSPEL eða önnur trúarleg tónlist var
ekki aðalverkefni tónleika Gospelsystra
Reykjavíkur á tónleikunum í Langholts-
kirkju 12. maí sl. undir yfirskriftinni Sól rís.
Efnisskráin samanstóð að mestu af söng-
leikjatónlist. Mikil sönggleði ríkir í þessum
90 kvenna kór og smitar hún út frá sér til
áheyrenda og er það vel. Hljómur kórsins er
þéttur og voldugur og tónmyndun er hrein.
Kórinn hefur einnig gott vald á styrkbreyt-
ingum sem hann notar mikið. Á tónleik-
unum söng einnig elsti hópurinn úr Stúlkna-
kór Reykjavíkur. Þessi hópur er kominn vel
á legg, intónerar vel og syngur hreint en
vantar ennþá skerpu og ákveðni.
Þau Sigrún Hjálmtýsdóttir og Jóhann
Sigurðarson voru einnig í banastuði og fóru
hamförum í sínum einsöngslögum og dúett-
um svo og í samsöng með kórnum. Öll 24
verkefni efnisskrárinnar voru vel flutt og öll
nema eitt með undirleik. Flutt voru lög úr
Fiðlaranum á þakinu, The Music man,
Monde Cane, South Pacific, Mary Poppins,
West Side Story, The Sound of Music, Tit-
anic, Dr. Strangelove, Hárinu, Óperu-
draugnum, Porgy and Bess, Funny Face,
The Wiz, Trouble in Tahiti, Carousel, The
Lion King og þrjú trúarleg ljóð, Lofsöngur
til Maríu (Hail holy Queen), I will follow
him og Oh, happy day. Ekki er ástæða til að
draga eitt fram yfir annað þar sem flutning-
urinn var yfirleitt góður og lifandi. Ekki var
laust við að undirrituðum þætti yfirborðs-
og sýndarmennska stundum ætla að taka
völdin en það er smekksatriði og verður
hverjum að þykja sitt. Hljómsveitin var góð
og mæddi mikið á Agnari Má sem lék á pí-
anóið alla tónleikana út í gegn að negra-
sálminum Hail holy Queen undanteknum.
Margrét sýndi það enn einu sinni að hún er
góður stjórnandi og hefur góð tök á kórnum
og leyfir söngnum að fljóta óþvinguðum.
Árnesingakórinn í Reykjavík
Árnesingakórinn í Reykjavík hélt sína ár-
legu vortónleika í Langholtskirkju lagar-
daginn 15. maí og kom víða við í efnisskrá
sinni. Fyrri hluti efnisskrárinnar var helg-
aður lögum sem tengja má Árnessýslu eða
kórnum á einhvern hátt. Lag Pálmars Þ.
Eyjólfssonar Flóinn var fyrst á dagskrá,
síðan fylgdu á eftir Fagra veröld eftir Sig-
urð Bragason, Með vinarkveðju eftir Ingi-
björgu Bergþórsdóttur, Húmljóð Lofts S.
Loftssonar og Í dag skein sól eftir Pál Ís-
ólfsson sem var allt of hratt og í of stífu
tempói og datt því steindautt um sjálft sig
fyrir bragðið, Stúlkan mín eftir Björgvin Þ.
Valdimarsson, Fuglinn sefur eftir Ísólf Páls-
son, Eldgamla Ísafold eftir Sigurð Ágústs-
son og Tíminn, spunalag samið af kórnum á
æfingum út frá gefnum forsendum. Eftir hlé
söng kórinn fyrst Fenja úhra eftir Hjálmar
H. Ragnarsson og var það best flutta lagið
að mati undirritaðs og eina lagið sem húsið
náði að hljóma með. Næst komu fjögur lög
eftir Egil Gunnarsson við texta Þórbergs
Þórðarsonar. Jón Hjartarson kynnti ljóðin
að hætti meistara Þórbergs eins og honum
er einum lagið. Lög Egils voru vel sungin
en þó vantaði eitthvað og þau voru ekki al-
veg hrein. Perla Jóns Nordal Smávinir fagr-
ir var mjög vel flutt. Fúgan um hænur Páls
á haugnum var nokkuð góð og Næturljóð
Taubes var mjög vel sungið. Efnisskránni
lauk með belgísku lagi, Sanomi, í raddsetn-
ingu kórsins sjálfs, sem var frekar einföld
og einhæf.
Allur flutningurinn einkennir að Gunnar
Ben er að gera virkilega góða hluti með Ár-
nesingakórnum og hefur náð gríðarlega
góðum árangri. Hljómurinn í kórnum er
orðinn býsna góður og á réttri leið, enn
vantar samt herslumuninn upp á að láta
húsið hljóma með. Kórinn sýndi það þó í
Fenja úhra að hann getur hljómað mikið og
voldugt og því óþarfi að halda svona mikið
aftur af honum þótt kórinn hljómi sérlega
vel í veikum söng. Tóntaka kórsins er góð
og ekki verið að liggja á upphafshljómnum
bara til að eyðileggja stemningu tónleikanna
eins og allt of margir kórar gera. Mótun
hendinga var mjög góð og vönduð. Píanó-
leikur Árna Heiðars Karlssonar var góður
og studdi vel við kórinn.
Góður kórsöngur
Jón Ólafur Sigurðsson
TÓNLIST
Langholtskirkja
KÓRTÓNLEIKAR
Gospelsystur Reykjavíkur. Stúlknakór Reykjavíkur.
Einsöngvarar Sigrún Hjálmtýsdóttir og Jóhann Sig-
urðarson. Stefán S. Stefánsson á slagverk, saxófón
og flautu, Agnar Már Magnússon á píanó og Jón
Rafnsson á bassa. Stjórnandi Margrét J. Pálmadótt-
ir. Miðvikudaginn 12. maí kl. 20.00.
Langholtskirkja
KÓRTÓNLEIKAR
Árnesingakórinn í Reykjavík. Undirleikari Árni Heið-
ar Karlsson. Kynnir Jón Hjartarson leikari. Stjórn-
andi Gunnar Ben. Laugardaginn 15. maí kl. 15.00.
UPPSETNING Benedikts Erlingssonar á
Improvisation på slottet (Spuninn í höllinni)
með Nemendaleikhúsi Leiklistarháskólans í
Malmö sem sýnd var í Teater Fontänen í apríl
og maí fékk afar lofsamlega dóma í sænsku
dagblöðunum Skånska dagbladet og Kvälls-
posten. Í verkinu er unnið með texta úr sjö
verkum Molières, en það var Benedikt sem
útbjó leikgerðina. Meginuppistaðan í sýning-
unni er annars vegar einþáttungur Molières
sem nefnist L’Impromptu de Versailles
(Spuninn í Versölum) og hins vegar leikrit
hans Don Juan, en auk þess má finna búta og
vísanir í fjölmörg önnur verk Molières.
Ulf Persson, gagnrýnandi hjá Skånska
dagbladet, skrifar dóm undir fyrirsögninni
„Frábærlega snjöll og bráðskemmtileg.“ Í
upphafi umfjöllunar sinnar bendir hann á að
sýning Nemendaleikhússins á Spunanum í
höllinni sé síðasta uppfærsla þess í núverandi
húsnæði því Nemendaleikhúsið flytji í nýtt
húsnæði með haustinu. „Það má því segja að
hér sé um nokkurs konar kveðjusýningu að
ræða. Og þetta er afar verðug kveðjusýning.
Hún er bæði hröð og einstaklega skemmtileg.
Bravó!“ Að mati Perssons hefur Benedikt í
samvinnu við leikhópinn tekið efnivið Molières
nýstárlegum tökum og framreitt textann á af-
ar frumlegan hátt. „Sýningin virkar mjög
gáfuleg, en á sama tíma er hún prýðis
skemmtun. Með því að blanda saman einþátt-
ungnum Spuninn í höllinni auk textabúta úr
öðrum leikverkum Molières tekst á hugvits-
samlegan hátt að spegla samtíma okkar og
gefa mynd af allri móðursýkinni sem tengd er
frægðinni og sjúklegri útlitsdýrkun samtím-
ans.“
Brecht sjálfur væri
himinlifandi
Persson segir leikstjórann greinilega hafa
úthugsað hvert einasta smáatriði og að það sé
hrein unun að verða vitni að þeim skemmti-
legu firringaráhrifum sem birtist í leik per-
sónanna með áhorfendur. Og hann segir að
Brecht sjálfur hljóti að vera himinlifandi yfir
því. Í lok dómsins segir Persson: „Í sýning-
unni hefur hin sjúklega áhersla á útlitið fjar-
stæðukenndar afleiðingar og draumurinn um
Óskarinn verður að martröð. Þetta hljómar
kannski ekkert fyndið, en það er það samt.
Spuninn í höllinni er framúrskarandi leikhúss-
kemmtun og leikurinn er yfir línuna afar góð-
ur. Betri og verðugri kveðju til Fontänen er
erfitt að hugsa sér.“
Í gagnrýni Martins Lagerholms hjá Kvälls-
posten kemur fram að einþáttungur Molières
um spunann í Versölum hafi aldrei verið leik-
inn áður í Svíþjóð. Að mati Lagerholms eru
tengingar leikstjóra og leikhóps milli tilgerðar
barokktímans og veraldar hinna frægu í dag
bæði þaulhugsaðar og vel útfærðar. „Tekist
hefur að skapa virkilega skemmtilega mynd af
móðursjúkum og örvæntingarfullum tauga-
hrúgum sem eru afrakstur af frægðarmaskínu
nútímans. [...] Hin frjálsa túlkun, ásamt með
snjallri mótun leiksena, vekur sífellt meiri að-
dáun eftir því sem sýningunni vindur fram.
Uppsetningin einkennist af ákafa og er taum-
laus skemmtun.“ Í lokaorðum sínum segir
Lagerholm sýningu Nemendaleikhússins hik-
laust eina best heppnuðu leiksýningu sem
hann hafi séð hin síðari ár.
„Sýningin er bæði hröð og einstaklega
skemmtilegt. Bravó!“ segir m.a. í dómi
sænskra gagnrýnenda um uppfærslu Bene-
dikts Erlingssonar í Malmö.
Taumlaus
skemmtun