Íslendingaþættir Tímans - 27.07.1968, Síða 16

MINNING
Björg Þórðardóttir
Björg Þórðárdóttir frá Svartár-
koti í Bárðardal lézt að Sólvangi í
Hafnarfirði 17. júlí s.l. 82 ára að
aldri. Útför hennar var gerð frá
Fossvogskirkju 24. júlí.
Björg var fædd í Þórunnarseli
í Kelduhverfi 5. apríl 1886. For-
eldrar hennar voru hiónin Jakob-
ína Jóhannsdóttir og Þórður Fló-
ventsson. Dugnaðar og sæmdar-
hjón, sem viða voru kunn. Björg
fluttist með foreldrum sínum að
Krossdal i Kelduhverfi tveggja
ára að aldri, og 14 árum síðar eða
1902 að Svartárkoti í Bárðardal
og við þann stað var Þórður fað-
ir hennar jafnan kenndur, en hann
fór víða um land og leiðbeindi
með fiskirækt í ám og vötnum.
Var hann mörgum kunnur í sam-
bandi við þau störf og frumleg til
svör, sem enn lifa á vörum
margra.
Björg var elzt fjögurra alsyst-
kina. Hin voru: Snæbjörn
(látinn) ængi bóndi í Svart-
árkoti og að Ásláksstöðum
í Eyjafirði, Hólmfríður hús-
freyja á Grænavatni í Mývatnssveit
og sr. Erlendur, lengi prestur að
Odda á Rangárvöllum Jakobína,
móðir Bjargar, átti dóttur af fyrra
hjónabandi — Sigríði Björnsdótt-
ur, — er lengi bjó í Hafnarfirði
og er látin fyrir all mörgum ár-
um. Þórð'ir var einnig ekkjumað-
ur, er hann kvæntist Jakobínu og
var Björg látin heita eftir fyrri
konu hans. Jakobína var af hinni
svonefndu Hallbjarnarsbaðaætt.
Var Margrét móðir hennar systir
Sveins amtskrifara á Möðruvöll-
um. Þau voru því systkinabörn
Jakobina og sr. Jón Sveinsson
(Nonni). Jakobína var gædd miklu
andlegu atgjörvi og skapstillingu.
Hún var með afbrigðum fróð, stál-
minnug og hafði einsta-ka frá-
sagnarhæfileika. Hún var því mik-
il móðir barna sinna og þeim dýr-
mætur skóli. Voru uppeldisáhrif
hennar mikil i>g varan-leg.
frá Svartárkoti
Þar sem Björg var elzt systkina
sinna kom það fljótt í hennar hlut
að létta undir með heimilinu með
vinnu sinni bæði heima og að heim
an. Kom fljótt í ljós mikili dugn-
áður hennar og atgervi. Hún fer
til Akureyrar tvítug að aldri og
lærir þar karlmannafatasaum.
Vann hún i heimahögum að sauma
skap á vetrum og alla ævi brá
hún því tyrir sig. Var hún mjög
eftirsótt til þeirr-a starfa. Var sama
hvort hún vann að saumaskap eða
hannyrðum, þar fór saman, mikii
afköst og vandað han-dbragð. Ligg-
ur þar eftir hana ágætt safn góðra
muna.
Á æskuárum sín-um dvaldi hún
um nokkurt skeið að Laxamýri í
Suður-Þingeyjarsýslu Þar bjuggu
þá bræðurnir Egill og JÓhannes
Sigurjónssynir. Þótti Laxamýrar-
heimilið á þeim árum eitt mesta
rausnar og menningarheimili í
Þingeyjarsýslu og þótt víðar væri
leitað. Dvöl ungra stúlkna þar var
talinn hinn bezti skóli. Björg minnt
ist oft á veru sína að Laxamýri
og taldi hana góðan undirbúning
fyrir lífið. Bar hún í brjósti mikla
vináttu til húsbænda sinna og
niðja þeirra.
Vorið 1918 verða þáttaskil í ævi
Bjargar, sem sköpum skiptu. Pjöl
skýidan tlyzt suður að Odda á
Rangárvöllum, en sr. Erlendur
bróðir hennar hafði fengið veit-
ingu fyrir Oddastað þá um vorið.
Til marks um kjark og dugnað
Bjargar er það, að hún fór ásarnt
öðru fól-ki á hestum suður Sprengi
sand þetta vor og var komið í
Þjórsárdal. Fannst henni þetta
ekki m-eiri þrekraun en föður
hennar, sem líkti þvi við „löng
bæjargöng“ að skreppa mílli Svart
árkots og Odda, en hann fór marg
ar ferðir þar á milli. Ferð þessi
varð Björgu sannkallað ævintýri,
sem fáum stúlkum hlotnaðist á
þeim árum. Meðal ferðafélaga
hennar var Sigurður Skáld á Arnar
vatni. Hann rak á undan sér laus-
en hest með forkunnar faliegum
söðli. Vakti þetta forvitni hennar.
Nokkru síðar kom í ljós, að hann
var að sækja heibmey sína —
Hólmfríði Pétursdóttur f-rá Gaut-
löndum — til Reykjavíkur, en
hún hafði dvalið þar í skóla vet-
urinn áður.
Það var mikið happ fyrir sr.
Erlend, er hann byrjaði búskap í
Odda, að Björg og foreldrar hans
fluttu til bans og unnu þar að bú-
inu. Þau voru öll vön og Björg
átti eftir að vinna þar meira og
minna næstu 20 árin.
í Odda kynntist hún manni sín-
um — Sigurði Jónssyni frá Ekru
í Oddahverfi. Voru þau gefin sam-
a-n í hjónaband 11. júlí 1920. Á
næsta vori 1921 stofna þau sitt
eigið heimili í Reykjavík, en þrátt
fyrir það vann Björg austur í Odda
á sumrin næstu árin. Sigurður
gerðist verzilunarmaður í Reykja-
vík og var lengst af starfsmaður
S.Í.S. og annaðist þar vöru-
afgreiðslu til kaupfélaganna og
16
<SLENDINGAÞÆTTIR