Íslendingaþættir Tímans - 26.09.1969, Blaðsíða 5

Guðrún Kristjánsdóttir
frá Víkingavatni.
Mynd dagsins fullkomnast eklki
fyrr en liann er iiðinn. Og mynd
Dífsins fuilDkomnast ekki fyrr en í
dauðanum. Dagarnir hverfa, árin
Mða. Hver stund bætir við nýjum
dráttum í miyndina. Þessar myndir
geymast og vara. Þær eru ekki
hverfleikaniuim og umbreytingunní
háðar. Þær eru okkar varanlega
eign vegna þess að þær eru orðn-
ar óaðskiljanlegur htati okkar-ei-
lífu sállar.
Og nú þegar dauðinn hefur full
komnað mynd frænku minnar Guð
rúnar Kristjánsdóttur, og lífi henn
ar og starfi hér er lokið, þá geym-
ist sú mynd og varir i þakklátum
hugum þeirra, sem þekktu hana,
og máist efcki.
Gu'ðrún Kristjánjsdóttir fæddist
að Víkingavatni í Kelduhverfi 12.
maí 1892. Foreldrar hennar voru
Kristján bóndi þar Kristjánsson
Ármasonar Þórðarsonar frá Kjarna
við Eyjafjörð Pálissonar og kona
hans Jónína A. Þórarinsdóttir
bónda að Víikinig'avatni Björnsson-
ar Þórarinssonar Páissonar Arn-
grímssonar sýslumanns að Laug
um Iíróifssonar.
Hún var yngst í hópi þriggja
systkina, en bræður hennar voru
Guðmundur síðast bóndi að Núpi
í Öxarfirði láitinn fyrir nokkrum
árum og Björn f. kaupfélagsstjóri
föðursystir Guðríðar, móður Mar-
grétar.
Jón Einarsson var sonur Einars
bónda á Bjarnastöðum og í Kal-
manstungu Þórólfssonar, og fyrri
konu hans, Kristínar Jónsdóttur
Magnússonar Nikulássonar bónda
í Þingnesi. Af Ingveldi dóttur Niku
lásar var Margrét komin á fleiri
en einn veg, og mætti með sanni
kalla Nikulás ættföður hennar.
Þórólfur var Arason, og bjó á
Fitjum í Skorradal, f. u;n 1712.
Kona hans var Guðríður Einarsdótt
á Kópaskeri og alþingismaður um
skeið nú búsettur í Reykjavík.
Víikinigaivatbn er fornt höfuðból i
fögru og heilandi umíhverfi. Þar
höfðu forfeður henmar í móðurætt
búið í marga ættliðu og unað glað
ir við sitt. Þar óx hún upp við
víðsýni til bafis og heiða breiða
byggð og blláan hring fjarlægra
fjalia. Á vorin speglaði vaitnið dýrð
himiinsins og hin frjóa jörð var rík
ir bónda á Hvanneyri, Bjarnason-
ar .Guðriður móðir Margrétar var
dóttir Jóns Jónssonar bónda í
Deiídartungu og seinni bonu hans
Guðrúnar Böðvarsdóttur frá Skán-
ey. Böðvar var Sigurðsson. Kona
hans niióðir Guðrúnar, hét Þuríður.
Jón faðir Jóns í Deildartungu var
Þorvaldur, Arngrímssonar. Kona
hans hét I Jelga Hákonardótf ir Hún
var skyld Halldóri föður Reyni-
staðarbræðra, en ættir hennar
kunnum við etoki að rekja án þess
að hafa heimildir við höndina.
af angan vaxandi gróðurs og
blóma. Þessar hugljúfu myndii
bernsfeudaganna og æskuumhverf-
isins mót'uðuist i sál hennar, fylgdu
henni í gegn um skin og skugga
áranna og efldu í brjósti hennar
þá ást á tærri fegurð og hrein-
leika, sem einkenndi hana aila æv-
ina. Og rausnarbrag'ur og reglu
semi hins mannmarga heimil'.s,
starfs'kappið og starfsgleðin. arf
tekin festa gamaiigróinnar menn-
ingar, heilbrigð l'ífsgleði við söng
og Lestur sagna og ljóða, allt var
þetta arfur hennar að heiman. sem
hún unni og varðveitti.
Nám hennar í æsku bæði til
niiunns og handa var að mestu
heiimafengið .Þó dvaldi hún einn
vetur í fcveninaskólanum í Revkja
vík og stundaði þar síðan verzlun-
arstörf um nokkur ár. Um vorið
1925 kom hún aftur heiim á æsku-
stöðvarnar og giftist hinn 20. júni
það ár Birni Gunnarssyni frá Skóg
um í Öxarfirði. Sú stund var björt-
urn hamingjuvonum helguð og
vfgð. Engan grunaði þá hin þungu
örlög þjáninga og ævilangrar van-
heilsu ,sem biðu þessarar glæsi
iegu fconu.
Eftir tíu hamingjurík og björt
ár í farsælu hjóna'bandi á æsku
Stöðvunum veifctist -Guðrún skyndi
lega og var flutt á Landspítalann
í Reykjavík. Effir það var hún
lömuð alla ævi — í 34 ár — og
gat aldrei í fætur sitigið. Hins veg-
ar féfek hún þann mátt í handleggi
og hendur, að hún gat stytt sér
lang-ar st-undir v-ið úteaum og út-
prjón. Þannig tókst henni að halda
áfram að skapa listræna fagurð.
Og handavinna hennair var með
þei-m blæ að hún vakti aðdáun
þeir-ra sem sáu.
Eiginanaður hennar fl-uttist síðan
með dætur þeirra tvær, Kristveigu
og Ásu, til Reykjavíkur og hjó
konu sinni heimili að Fjölnisvegi
13, þegar hún kom af sjúkrahús
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
5