Íslendingaþættir Tímans - 17.03.1971, Blaðsíða 7

RAFN GUÐMUNDSSON
SAUÐÁRKRÓKI
Þann 13. jantíar sl. andaðist að
heimiili sínu Ægisstíg 8 á Sauðár
króki, Rafn Guðmundsson. —
Hann fæddist að Ketu á Skaga 21.
júni 1912.
Poreldrar hans voru Guðmund-
ur Rafnsson og Sigurbjörg Sveins-
dóftir. Þau slitu samvistum _ en
hún giftist aftur Magnúsi Árna
syni og bjuggu þau á Ketu.
Hjá móður sinni og stjúpa ólst
Rafn upp til sextán ára aldurs,
ásamt fjórum hálfsystkinuim.
Iíann var i æsku bráðger og naut
mikils ástríkis hjá fjölskyldunni.
S'tjúpi hans var honuni sem góð-
ur faðir og gerði engan mun hans
og sona sinna, einnig átti hann
góð samskipti við föður sinn, því
að vinátta hélzt með foreldrum
hans þótt þau slitu sambúðinni og
hjónabandinu. Það var því bjart
yfir uppvaxtarárunum og fram-
tíðin svndist lofa góðu.
Eftir sextán ára aldur fór Rafn
að heiman og vann fyrir sér ým-
ist við sjómennsku, vegagerð eða
annað, sem til féll. Hugur hans
stóð þó alltaf til frekari mennta
en þeirra, sem barnaskólinn bafði
veitt honum fyrir fermingu og
veturinn 1934 til 1935, stundaði
hann nám við Alþýðuskól'ann á
Eiðum.
Enda þótt hann væri á þessum
árum farfugl vegna atvinnu sinn-
ar, hélt hann þó alltaf sambandi
ið. æskuheiniilið og kom þangað
heim haust og vor. Var honum þá
vel fagnað af fjölskyldunni. Sér-
staklega mun hafa verið kært með
þeim bræðrum öllurn. Vorið eftir
námsveturinn á Eiðum lá því Ieið-
in heim að venju.
Þá var það dag einn að fundur
var haldinn inni í Skagafirði og
fóru þau þangað móðir hans og
stjúpi. Um morguninn kenndi
Rafn smá lasleika, sem hann þó
taldi ekki alvarlegan. En þegar á
daginn leið þyngdi honum mjög
og fékk lítt af sér borið fvrir
kvölum, var hann þó karlmenni
mikið og ekki vílsamur.
Systkini hans sáu, að hér var al-
vara á ferðum og fór einn bræðra
hans á eftir þeim hjónum tiT þess
að gera þeim aðvert. Þau brugðu
við skjótt og fóru heim, hafði þá
Rafni enn versnað og var nú orð-
inn lamaður svo, að hann mátti
sig hvergi hræra. Ekki tókst að ná
í lækni fyrr en að liðnum tveim
sólarhringum, og varð sú koma
hans sjúklingnum engin meinaoót
né f j ölskyndunni styrku r.
í nær.tvo mánuði lá hann svo
heima, því að á sjúkrahús inn til
Sauðárkróks varð aðeins komizt
með sjúkan menn sjóleiðina, en
alian þennan tíma var hún ófær
vegna veðurs.
Það hefur verið þolraun fjöl-
skyldunni á Ketu að sjá þeHa
glæsilega unga karlmenni þjáð og
hjálparvana, án þess að fá nokkuð
að gert.
Að síðustu tókst að koma sjúkl-
ingnum til Sauðárkróks, en þar
varð aðeins um skarnma dvöl að
ræða áður en hann fór á Land-
spítalann í Reykjavík. Þar dvald-
ist hann I fjögur ár án þess að
um nokkurn bata væri að ræða.
Eðlilegt er að álykta, að lífsþyrst
um ungum manni yrði það and
Teg ofraun að sjá frarn á þau ör-
lög að búa við lömun alla ævi, en
með Rafn var þvi ekki þannig far-
ið, frá sjúkrabeði hans streymdi
kraftur og þrek til þeirra þján-
ingabræðra, sem hann hafði sam-
skipti við, og hann varð mörgum
þeirra svo minnisstæður að þeir
höfðu samband við hann allt til
hinztu stundar.
Eftir hina vonlausu sjúkravist á
Landspítalanum lá leiðin aftur
norður til Sauðárkróks og þar á
sjúkrahúsið, sem var svo samastað
ur hans í fjögur ár.
En líklega eru það fáir. sem
standa fullkomlega beinir án þess
að vera studdri. Á Sauðárkróki var
hjúkrunarkona, sem Hallfríður
hét Jónsdóttir og nú er látin. Hún
var óvenjulega elskuleg kona, sem
sýndi honum vináttu, ræddi við
hann og létti sjúkdómsbyrðina eft
ir þvi sem henni var unnt. Á
Sauðárkróks sjúkrahúsi vann einn-
ig ung stúlka, Arndís Jónsdóttir,
þau Rafn feildu hugi saman og
þrátt fyrir sjúkleika hans, sem þá
var, að því er virtist fullséð að
ekki yaði bót á ráðin, gekk hún
með honum í hjónaband og þau
stofnuðu heimili, sem allt til
hinztu stundar varð Berurjóður
þess lífs, sem hann bezt gat lifað
við þær aðstæður er örlögin höfðu
búið honum. Þau áttu saman sex
börn. Það elzta misstu þau tveggja
ára gamalt. Það áfall mun Rafn
hafa átt erfiðast að sætta sig við
af öllu því, sem lífið hefur á
hann lagt. En svo komu hin börn
in, greind og mannvænleg, sem
urðu bjartir logar á lífskveik hins
fatlaða manns. — Og eiginkonan,
sem varð að fórna flestum þeim
munaði, sem mörgum virðist svo
mikils verður, fyrir ást sína. Skv'di
nokkur efast um hamingju hennar
mitt í erfiði og þjáningu áranna.
— Enginn, sem komið hefur á
heimilið og séð þau saman.
Það var hinn 7. desember 1943,
að þau Rafn og Arndís gengu í
hjónaband. Fyrst voru þau heima
á Fögrubrekku hjá móður hans
og stjúpa, en svo byggðu þau sér
hús, sem síðan hefur verið heimili
þeirra.
Þrátt fyrir vanheilsu sína og fötl
un hafði Rafn talsverð atvinnuieg
umsvif í tímabili ævinnar, hann
gerði út bíla og átti verzlun í fé
lagi við u-./tnan, sjálfur gat hann
»
ÍSLENDINGAÞÆTTIR