Íslendingaþættir Tímans - 23.03.1972, Blaðsíða 12
Einar Ásmundsson
Guðrún Davíðsdóttir
Hömrum
Þann 28. janúar siðastliðinn lézt aö
Hömrum i bverárhlið Einar
Ásmundsson, áður bóndi þar. Hann
var fæddur að Höfða i sömu sveit 18.
júní 1876. Foreldrar hans voru
Ásmundur Einarsson bóndi þar og
kona hans Jófriður Guðmundsdóttir.
Ásmundur var þrikvæntur, og var
Einar fyrstu konu barn. Fram undir
tvitugsaldur mun hann að mestu hafa
verið i föðurgarði ásamt systrum
sinum, sem siðar urðu þekktar hús-
mæður i næsta nágrenni, en fór þá i
þjónustu til vandalausra um árabil.
Um það bil kynntist hann heitkonu
sinni, Guðrúnu Daviðsdóttur að nafni,
f. 1877, d. 27. júni 1967. Foreldrar
hennar voru Davið. þá bóndi i örnólfs-
dal i sömu sveit, Daviðsson bónda á
Þorgautsstöðum i Hvitarsiðu, bor-
bjarnarsonar bónda og gullsmiðs á
Lundum i Stafholtstungum, og kona
hans Guðrún Magnúsdóttir Sigurðs-
sonar prests að Gilsbakka i Hvit-
ársiðu. Á blómaskeiði sinu höfðu
þau hjón Davið og Guörun verið talin
heldur yfir meðallag að háttvisi og
starfshæfni, en slitu samvistum, og
giftist Guðrún aftur Vilhjálmi Sigurðs-
syni frá Háafelli i Hvitársiðu, ágætum
manni. Vorið 1902 tóku Einar og
Guðrún jörðina Hamra i leiguábúð,
munu þá hafa komið úr ársvistum, og
á þeim tima komu fæstir úr þeirri
stöðu með digra sjóði til að stofna sitt
eigiö heimili af. Svo mun einnig hafa
verið þarna, aðeins rúmlega kúgildi
ábýlisins sem áhöfn á jörðinni. En þá
voru fráfærur-mörgum bændum, ekki
sizt til dala, enn við lýði, og þeim vana
var haldið á Hömrum i búskap nefndra
hjóna um allmörg ár, og mátti segja
að hið forna orötæki sannaðist vel á
Hömrum, að mikið hefði að segja til
betri afkomu i búskap, að konan kynni
að koma uli i fat og mjólk i mat. Þarna
brugðust ekki hendur og hugtak hús-
freyjunnar. Henni var lagið að ávaxta
smáa málnyt i fjölbreyttan fæðuforða
fyrir heimiliö, enda kom það sér vel,
þvi að innan stundar var marga
munna aö fæða. Sami háttur var á með
klæðnaðinn, húsbóndinn kembdi ullina
og óf voðir, en húsfreyjan prjónaði og
saumaði allan fatnað á fjölskylduna,
og hafði stundum tima i afgang aö
bregða flik i saumavél fyrir grann-
konur, sem minna máttu sin i þeim
12
efnum eða uröu i timavöntun, og ekki
gleymdist að láta börnin fá sina jóla-
skó og kerti að þeirrar tiðar anda.
Sama var að segja, ef granna vantaði
liðsauka, þá fóru fáir bónleiðir frá
Hömrum. Einari var alltaf Ijúft að
greiða úr annarra vanda i þeim efnum
þegar svo bar undir, auk þess sem
hann var vökumaður við
grenjavinnslu i um tugi ára, og þá
stundum lengri eða skemmri tima frá
heimili sinu. Að öðrum þræði drýgði
bað tekiur hans. En eins og gefur að
skilja varð hann oft að fara að
heiman við misjafnar aðstæður i slikar
ferðir sem ekki gátu alltaf talizt nein
sumarfri, i þeim var ekki ævinlega
legið i sólbaði. Einar var að upplagi
harðger og ókvartsár, og misjöfn
aðbúð kom jafnvel minna við hann en
islendingaþættir