Íslendingaþættir Tímans - 18.05.1974, Síða 8
Kristján Rögnvaldsson
F. 7. april 1962
D. 29. jan. 1974
Hvað er langlifi?
Lifsnautnin frióa....
(J.H.)
Væri ég spurður, hvað væri
dýrmætast i lifinu, vefðist mér eflaust
tunga um tönn og er trú min, að svo
myndi fleirum fara. En þegar ég nú
margsinnis minnist brottkallaðs
vinar, Kristjáns Rögnvaldssonar,
verður mér ævinlega það svar efst i
huga, að ekkert mikilsverðara verði
okkur gefið, en einlæg vinátta og hlýtt
viðmót meðbræðra.
Vini skilur enginn aldursmunur og
skilgreining á þvi, að annar sé
þiggjandi, en hinn veitandi er jafnan
ákaflega yfirborðskennd, þvi að gagn-
kvæm vinátta byggist á þvi, að
vinirnir gefi hvor öðrum eitthvað af
þvi bezta, sem þeir eiga, meðvitað, en
oftar ómeðvitað.
Þrátt fyrir nokkurra áratuga
aldursmun okkar Krkstjáns vona ég
að i engu sé ofsagt, þó að ég fullyrði, að
þannig var vináttu okkar varið, að þvi
viðbættu, að virðing min fyrir honum
og óvenjulega hrifandi persónuleika
hans óx eftir þvi sem kynni okkar urðu
lengri.
Kristján var aðeins 11 ára, þegar
hann lézt og vist hefði ég, svo og aðrir,
sem hann þekktu, átt að vera viðbúnir
brottför drengsins, sem langvarandi
sjúkdómur hafði svipt heyrn, hreyfi-
færni og sjón að miklu leyti. en ég finn
æ skýrar, að ég var óviöbúinn, þvi að
þrátt fyrir þetta allt var Kristján svo
andlega virkur meðal okkar, fyigdist
svo undra vel með þvi sem var að
gerast, já, var meira að segja vis að
hafa frumkvæði að ýmsu, tii þess að
gera daglegt samstarf okkar i
skólanum tilbreytingarikara og
skemmtilegra allt fram til þess
siðasta. Þvi hélt hann áfram að vera
mér boðberi lifsins, þar til vegir
skildust.
Kristjáni var gefin afburða góð
greind, en hún var þó aðeins einn af
mörgum þáttum gáfna hans. Hógvær
kimni og frábær smekkur, ekki
einungis hvað snerti ú.tlit hlutanna
heidur einnig framkomu alla eru, auk
hugkvæmni hans, þær eðliseigindir.
/
sem skýrastar eru i minningunni um
hann.
En vinurinn, Kristján, átti lika þvi
láni að fagna að eiga foreldra, sem
skildu þarfir hans. Þau skildu að svo
bezt nyti drengurinn þeirra sem
fyllstrar lifshamingju, að hann lok-
aðist ekki inni, heldur tengdist sem
nánast lifinu i kringum sig. Það var
ekki sizt þess vegna, að Kristján átti
vini unga og aldna, þrátt fyrir þá ann-
marka, að allir óvanir áttu i örðug-
leikum með að skilja mál hans siðustu
árin og hann þeirra.
En skýrasta dæmið um raunsæja
umhyggju þeirra Rögnvaldar skip-
stjóra og Friðu konu hans, finnst mér
þó, þegar þau tóku Kristján með sér i
siglingu á siðastliðnu sumri eins og
heilsu hans var þá komið. Ýmsir hefðu
þá sjálfsagt álitið aö Kristján
ætti betur heima inni á heilsuhæli, en
hviiik reginvilla væri slik ályktun.
Kristján naut ekki aðeins þessarar
ferðar, méðan á henni stóð, heldur átti
hann margoft eftir aö uppljómast af
minningum frá henni. þegar við
vorum að reyna aö ræða saman i
skólanum um ,,útlöndin” og dýrin i út-
löndunum og vinurinn gat þá ekki
siður verið veitandi en þiggjandi með
liflegum frásögnum.
Þegar ég nú samhryggist foreldrum
hans, er þau eiga á bak að sjá elsku-
legum syni, get ég samt ekki látiö vera
að samgleðjast þeim yfir þvi, sem þau
af viðsýni, dugnaði og næmum
skilningi gátu gert til að stuðla að lifs-
nautn hans.
Minningarnar streyma fram og það
eru ekki minningar um sorg, heldur
gleði: Mér finnst ævalangt siðan við
Kristján ókum ásamt nokkrum
bekkjarbræðrum hans um mjalldrifna
heiði og þegar við Kristján geystumst
tvimennandi á þotunni hans niður i
mjúka lausamjöllina. Svo mikil var
gleðin, að hún gagntók ekki aðeins
drengina, heldur engu að siður kenn-
arann.
En sérstaklega stendur mér ljós-
lifandi fyrir hugskotssjónum nokkurra
ára minning, er ég vil ljúka með
þessum fátæklegu orðum:
Kristján var i heimsókn hjá okkur að
vetrarlagi og komið fram á kvöld,
þegar ég fylgdi honum heim. Kvöld-
himinninn skartaði sinu fegursta,
stjörnubirtu og bragandi norður-
ljósum.
1 fáfræði minni hélt ég, að drengur,
sem mátti hafa sig allan við að sjá
stórkarlaletur, þó aö borið væri upp að
augum hans, fengi einskis notið af
dýrð þessa kvölds. En það var öðru
nær. Vinurinn ungi varð frá sér
numinn af dásemdum himinhvolfsins
og hver spurningin rak aðra,
spurningar, sem að visu afhjúpuðu
fávisi fræðara hans um undur
geimsins, en fylltu engu að siður
hjarta hans gleði yfir þvi, að þessar
dásemdir höfðu ekki verið frá vininum
teknar þótt sjón dapraðist.
1 þessari minning vil ég kveðja
vininn unga i vitund um það að ekki
verðurgreint hver veitti og hver þáði,
hver nam og hver kenndi, þegar um
okkar samskipti var að ræða.
Þökk kann ég, kona min og börn
fyrir kynnin við Kristján, virðing og
samhygð foreldrum hans, Friðu Krist-
jánsdóttur og Rögnvaldi Bergsteins-
syni, og systrunum Ragnheiði og
Reginu.
Hallgrimur Sæmundsson
8
Islendingaþættir