Íslendingaþættir Tímans - 18.05.1974, Qupperneq 11

Sigurður Eiríksson
bóndi Borgarfelli
f. 12. ágúst 1899
d. 25. jan. 1974.
1 fornu ljóöi um dauðann, sem fyrst
var þrykkt á vorri þjóðtungu í sálma-
bók Guðbrands biskups, segir i hinum
fyrstu hendingum:
Um dauðann gef þú, Drottinn, mér
ég dag hvern hugsa megi,
að ’orátt min lífstið liðin er,
það lát mér gleymast eigi.
Mannssálin er hin sama i gær og i
dag og um þúsund ár, og viðfeðmi
hæfileikans til að þroskast og vaxa hið
sama frá upphafi timans til vorra
daga. Vér stöndum á einum grundvelli
frá kyni til kyns, og alla dagana frá ári
alda eru þau djúpfundin lausn á
miklum og torleystum vanda þessi
orð: kenn oss að telja daga vora. —
Sem þverhönd ein er ævin breið, segir i
sálminum gamla frá Hólum.„Svo stutt
og fallvölt ævin er, að einkum henni
likja ber við skjótt burt horfinn
skugga”. Þannig hefur maðurinn
komið, nýr og nýr, allar tiðir og tima,
og horfið aftur, þegar minnst varði, til
annars veruleika utan skynheims
Sögur fleiri þú sagt mér hefur,
ég má þær ekki telja.
Ævintýri og indæl ljóð
léstu mig læra og skilja.
St.J.G.
f
Vertu sæl, vina min kæra,
vil ég nú þakka
sólrikar samverustundir,
er slfellt ég geymi.
Það var á æskunnar árum,
að undum við saman,
vafðar i vorgeislaljóma
virðast þær stundir.
Misst höfðu mátt þinir fætur,
en máttur þins anda
lyfti þér fljótar en fengu
fætur mig borið.
jarðarinnar barna. Þetta er hið eina
visa öllum, sem fæðast og lifa þenna
heim, þau örlög, sem hverjum manni
eru búin ár og sið en hitt aðeins til-
brigði i hljómkviðu lifsins, hvort ungur
fellur eða gamlan brestur þrótt. Dag-
arnir voru taldir með hverjum einum
allra jarðneska sögu — og svo er enn.
Hvenær sem oss verður hugsað til
þeirra, sem fóru i fjarlægð hins liðna
eða nánd samtiðarinnar, finnum vér
með sira Matthíasi, að á flugsandi við
feigðarhaf tyllt er voru tjaldi. En af
mældum tima eilifðarinnar á jarð-
neskum vettvangi að sem þverhönd
ein er ævin breið. Hugsunin um það er
staðreynd, sem vér megum sizt týna i
heimsins glaumi. Hún er þroskandi
þáttur gerðar vorrar, skapandi
leyndardómur Guðs i framvindu
lifsins þessa heims og annars, — og
viðlag hennar þungur sláttur, sem
hrærist i hverri taug og æð með þeim,
er lifsandann dregur frá hinni fyrstu
skynjun lifsins á ungum morgni
mannsins tii hins siðasta andvarps er
jarðneskt árið liður og sálin hverfur
burt, eins og leyst af skugga i
himneskt ljós. Þvi er hún oss eigi
aðeins nákomin sannindi, en vakandi
Hverja sturid varstu að vinna,
— vannst allt með sóma.
Brostir, þótt blikuðu tárin,
bentir á ljósið.
Auðlegð þins anda þú geymdir,
auðgaðir marga,
barst jafnan birtu i skugga,
brosin gazt vakið.
Alls staðar fannstu hið fagra,
fegurð þú unnir.
Svif nú á sólroðans vængjum
til sælunnar heima.
Lagður er likami i jörðu,
nú lýðir þig kveðja.
Sálin i gröf ekki geymist,
hún Guði er falin.
Siðar á sælunnar landi
sjáumst við aftur.
Krjúpum þar konungi lýða, *
kærleikans Drottni.
Guðrún Guðmundsdóttir frá Melgerði.
vitund, þessi bæn allra kynslóða: Um
dauðann gef þú, Drottinn,mér ég dag
hvern hugsa megi, að brátt min lifstið
liðin er. Þar er hamingja vor fólgin við
veginn, að oss gleymist það eigi. Lifs-
stefna vor er auðraktari i geisla
þeirrar vitneskju, þvi að hún er björt
og veitir oss gæfu þess samræmis, sem
oss er hollast að lifa i nútið hvers dags
og fyrir búinni framtið bak við árin,
þegar dagarnir eru taldir og ómælis-
heimurinn umlykur oss. — Þótt slik
viðmiðun virðist sjálfgefin i mann-
heimum á jörðu á hún tiðum vikjandi
hlutdeild með oss eða fjarlægt gildi,
eins og vér hikuðum við að þekkja
vora eigin sál og vita hvað við oss er á
vegferðinni. Einar Benediktsson
undraðist hinn mannlega ótta, sem
birtist i hvörfunum frá gjörþekktri ra's
timans til hins eilifa — og sagði:
Hvað bindur vorn hug við heimsins
glaum,
sem himnaarf skulum taka?
Oss dreymir i leiðslu lifsins
draum,
en látumst þó allir vaka,
og hryllir við dauðans
dökkum straum,
þó dauðinn oss megi ei saka.
11
íslendingaþættir