Heimilistíminn - 03.03.1977, Blaðsíða 23
I
skjólsælum dal, sem nefndur var Stóridalur,
skammt frá fögru stöðuvatni, þar sem var
gnægð fiskjar.
Afkomendur Bárðar bjuggu siði-
an þama, hver á eftir öðrum, byggðu upp
bæinn, ruddu skóginn og ræktuðu jörðina.
Þannig varð Bárðarbær sifellt stærri og verð-
mætari bújörð, með hverri nýrri kynslóð.
Á þeim tima, sem Tóti lifði, var á margan
hátt gott að una i Bárðarbæ. Enn voru þó stórir
hlutar dalsins ónumdir, og fjöldi villidýra i
hinum viðáttumiklu skógum. Lifsbaráttan var
oft hörð á þessum slóðum, i nábýli við villidýr
ogómilda veðráttu, og tæknileg þægindi þeirra
tima voru harla litil. En fólkið var duglegt,
gerði litlar kröfur, og undi glatt við sitt.
En nú er öldin önnur. Byggð hefur stóraukizt
i dalnum, og rafmagn, simi, vegir og stórvirk
landbúuaðartæki létta mönnum lifið. Og stór
mjólkurflutningabill ekur á ákveðnum tímum
um dalinn á hverjum degi.
En Bárðarbær, sem nú er orðinn stór og
reisulegur búgarður, er alveg á sama stað og
þar sem Bárður elzti byggði fyrst. Og enn eru
villidýrin i skóginum, enn falla snjóflóð niður
brattar fjallahliðarnar, og enn alast þar upp
litlir drengir og telpur, sem leika sér í hliðun-
um, við vatnið lygna og fagra.
Af þeim ástæðum er bók þessi tileinkuð
börnunum i Bárðarbæ.
Mörg staðarnöfn og persónur bókarinnar eru
hugsmið höfundar. En Stóradal og Bárðarbæ
munt þú finna, ef þú ferðast einhvern tima um
hið fagra fjallasvæði i Trollheimum.
1. kafli
Tóti og pabbi
fara niður í sveit
Tóti vaknaði eldsnemma um morguninn.
Sólin var nýkomin upp yfir austurfjöllin og
sendi geisla sina til hans, inn um gluggann.
Hann fór fram úr rúminu með mestu gætni, þvi
að hann vildi ekki vekja Bárð litla bróður sinn,
sem svaf hjá honum, og enn blundaði vært,
með annan handlegginn yfir höfðinu.
Rúm afa og ömmu, sem stóð við vegginn á
móti, var autt. Fullorðna fólkið var vist allt
komið á fætur.
Tóti læddist fram i eldhúsið, þar sem þegar
hafði verið kveikt upp i eldavélinni, og orðið
var vel hlýtt. Amma hafði farið út i fjós til að
mjólka, en mamma var inni. Hún sat þarna á
lágum stól, með Mariu litlu i fanginu.
,,Góðan dag, vinur minn litli. Og þú ert vakn-
aður svona snemma,” sagði mamma og leit
brosandi til hans.
Þannig brosti hún til hans á hverjum mogni,
eins og henni þætti alltaf jafn vænt um að sjá
hann.
Tóti gekk til mömmu og þrýsti enninu að hári
hennar. Það var svo góð angan af þvi, og
mamma var alltaf svo falleg, ekki sizt á
morgnana, með bera handleggi og i morgun-
kjólnum sinum.
En svo fór hann að hugsa um þá mikilvægu
viðburði, sem fram undan voru i dag.
,,Hvar er pabbi?” spurði hann og hljóp út að
glugganum. ,,Hann er þó liklega ekki farinn á
undan mér?”
,,Nei, það hefur hann áreiðanlega ekki gert,”
sagði mamma. ,,Hann og afi eru úti i hesthúsi
að hugsa um Brún. Hann verður að lita vel út,
fyrst þið eruð að fara niður i sveit. — Nú skaltu
flýta þér, Tóti minn, að þvo þér og klæða þig, —
ég hef tekið til allt, sem þú átt að hafa.”
Tóti gerði strax, það sem mamma sagði við
hann, og flýtti sér eftir beztu getu.
En þetta tók óvenju langan tima i dag, þvi að
nú ætlaði hann að vera reglulega finn. Hann
varð að reyna að þvohendurnar vel hreinar, en
það var engan veginn auðvelt, þvi að hann
hafði verið að taka upp kartöflur undan farið,
þrjádaga i röð. Að lokum hljóp hann svo niður
að læknum til að þvo á sér fæturna.
Amma kom með mjólkurfötuna úr fjósinu, á
meðan Tóti var að þvo á sér fæturna i læknum.
,,Góðan dag, Tóti minn,” sagði amma og
nam staðar stundarkorn. ,,Ertu ekki vel frisk-
ur i dag, blessaður?”
,, Jú, ég er vel íriskur, amma min,” svaraði
Tóti, — ,,en þvi spyrðu um það?”
Amma hló.
„Það er nú ekki beint likt þér að þvo þér
svona oft um fæturna. Þú varst siðast að þvo þá
i gærkvöldi.”
,, Já, en ég hef svo lengi unnið við að taka upp
kartöflur, að ég held næstum, að ég geti ekki
þvegið óhreinindin af mér”, sagði Tóti. Hann
fyllti enn lófa sina af sandi og nuddaði fæturna,
svo að þeir urðu eldrauðir.
,,Nú ertu áreiðanlega orðinn nógu finn,”
23