NT - 16.02.1985, Blaðsíða 10

Laugardagur 16. febrúar 1985 10
Menning
EP
Böðvar Pálsson
bryti, Hvanneyri
Fæddur. 13. júlí 1955
Dáinn 10. febrúar 1985.
Daudanum má svo med
sanni
samlíkjast þykir mér
slyngum þeim sláttumanni
er slær allt hvað fyrir er,
grösin og jurtir grænar
glóandi blómstrið frítt
rör, stör sem rósir vænar
reiknar hann jafn fánýtt.
Þetta vers úr alþekktum
sálmi Hallgríms Péturssonar
flaug um huga mér, þegar mér
að morgni síðastliðins sunnu-
dags barst sú hörmulega fregn
að nágranni minn og samstarfs-
maður, Böðvar Pálsson bryti á
Hvanneyri, hefði orðið bráð-
kvaddur þá um nóttina.
Skyndilega, sem hendi væri
veifað, var lífsljós hans blásið
dautt. Hann, sem alheill að
kvöldi kvaddi samstarfsfólk
sitt að loknum vinnudegi, var
andaður að morgni.
Sú tilfinnings sem grípur
mann við slíka fregn er ólýsan-
leg. Allt í kringum mann er ys
og þys lífsins, bjarmandi af
nýjum degi, svo þrúgandi önd-
vert við hið kalda lamandi farg
sem fylgir í kjölfar slíkra tíð-
inda.
Myndir og minningabrot lið-
ins tíma hrannast upp í hugan-
um. Spurningar brenna á
vörum. Hvað orsakar hin
skyndilegu skil lífs og dauða?
Hvers vegna í blóma lífsins svo
skyndilega kvaddur á brott,
löngu áður en lífshlaupi sýnist
lokið? En við þessu fást engin
svör. Sá slyngi sláttumaður
gefur engar skýringar, en slær
allt hvað fyrir cr.
Smám saman spyrjast tíð-
indin út um Hvanneyrarstað.
Samstarfsfólkið, vinir, vanda-
menn, allir eru agndofa og
harmi slegnir. Hið litla samfé-
lag á Hvanneyri er hnípið og
syrgireinn sinna bestu bræðra.
Hann sem svo oft hafði gefiö
lífinu í fámenninu gildi af gleði
sinni og gáska. Nú ar hann
Fædd 28. júlí 1897.
Dáin 5. febrúar 1985.
í dag fylgjum við ömmu til
grafar og kveðjum hana í hinsta
sinn. Nú eins og ætíð fylgir
dauðanum sár söknuöur og
tregi. Þó vitum við vel að luin
hefur orðið hvíldinni fegin eftir
langt og strangt ævistarf.
Minningar sækja á hugann
frá þeim tíma sem við ólumst
upp í næsta nágrenni við ömmu.
en hún fluttist að Tungu á
Vatnsnesi árið 1950 og við syst-
kinin erum fædd og uppalin á
Ásbjarnarstöðum næsta bæ við
Tungu.
Fyrir u.þ.b. 30 árum var það
allt að því hátíð fyrir litla krakka
að fara í hcimsókn til ömmu. oft
var víst beðið um að fá að
skreppa, oftar en leyfi voru
veitt. Því taldist það til merkis-
atburðar er eitt sinn sem oftar
lítið systkini var að bætast í
hópinn, að tveimur eldri var
óvænt gefið fararleyfi til ömmu
í Tungu. En eftir því sem árin
liðu fjölgaði ferðunum oggjarn-
an var leiðin stytt með því að
fara yfir ána. Amma tók alltaf á
móti okkur með sömu hlýjunni,
stakk oftast nær einverju góð-
gæti í munnana, athugaði hvort
hendurnar væru kaldar og
þyrftu vettlinga. Og þó við fær-
um að heiman um lengri eða
skemmri tíma þá vorum við
tæpast fyllilega komin heim á
ný, nema að skjótast og heilsa
henni ömmu.
í þessum fáu kveðjuorðum
okkar getum við í raun fátt eitt
horfinn yfir móðuna miklu.
Böðvar Pálsson var fæddur í
Stykkishólmi hinn 13. júlí árið
1955. Þar bjuggu foreldrar
hans, þau Sæmunda Þorvalds-
dóttir og Páll Oddsson, og búa
enn í dag. Böðvar ólst upp í
stórum systkinahópi, eignaðist
þrjár systur og einn bróður.
Hann sleit barnsskónum í
Hólminum og lifði þar glaða
æskudaga í ys og amstri sjávar-
plássins.
Hefðbundinni skölagöngu
lauk hann á heimaslóðum. Er
henni lauk stefndi hugur hans
til þess viðfangsefnis sem varð
ævistarf hans.
Böðvar hóf nám í matreisðlu
árið 1972 og lauk sveinsprófi í
greininni árið 1976. Að námi
loknu vann hann um tíma á
heimaslóðum en síðan á veit-
ingahúsinu Skrínunni um rösk-
lega þriggja ára skeið.
Á miðju ári 1980 verða
þáttaskil í starfsævi Böðvars.
Hann ræður sig til starfa við
mötuneyti Bændaskólans á
Hvanneyri og flytur þangað
með fjölskyldu sína síðari
hluta sumars. Hvanneyrar-
staður hefur síðan verið heim-
ili þeirra og vinnustaður.
Kynni okkar Böðvars hófust
í árslok 1980, þegar ég kom
heim til starfa að loknu leyfi frá
störfum. Hann hafði þá um
nokkurra mánaða skeið verið
yfirmaður mötuneytisins. Sam-
skipti skólastjóra og yfirmanns
í skólamötuneyti hljóta að
verða allnáin bæði vegna þess
hversu umfangsmikill rekstur
mötuneytisins er og ekki síður
fyrir það að starfsemi þess er að
ýmsu leyti andlit skólans út á
við.
Samskipti okkar Böðvars
urðu ef til vill ennþá nánari fyrir
það, að á þeim árum sem skól-
inn naut starfskrafta hans, var
verið að byggja upp starfsemi
sem reyndi mjög á hugkvæmni
og færni þess sem veitti mötu-
neyti skólans forstöðu.
sagt frá æviárum ömmu áður en
hún flutti að Tungu. Spurning
er hvort við sem erum fædd eftir
1940 getum skilið lífsbaráttu
fólks á þeim árum sem amma
ólst upp á og reyndar langt fram
á hennar búskaparár.
Eitt er þó víst að hún hefur
alltaf verið traust og sterk, ekki
bara líkamlega heldur einnig
andlega. Það hlýtur að hafa
kostað bæði ákveðni og áræðni
þegar hún sem unglingur, afréð
að verða eftir hér á íslandi
þegar foreldrar hennar og syst-
kini - nema einn bróðir- fluttu
til Ameríku.
Ung að árum stofnaði amma
sitt eigið heimili, með afa -
Sigurði Jónssyni - hann lést það
ungur að ekkert okkar man eftir
honum. Þau eignuðust 4 börn
sem eru: Sigrún f. 26. apríl
1917, gift Guðjóni Jósefssyni,
eiga 6 börn, Guðmundur f. 22.
júní 1918, giftur Ragnhildi E.
Levy, eiga 2 börn, Steinunn f.
6. febrúar 1923, dáin 5. jan.
1947 ógift og barnlaus og Jón
Gestur f. 5. jan. 1928 ógiftur,
bóndi í Tungu.
Lífskjör ömmu voru erfið og
stöðug barátta fyrir daglegu
brauði. Mikil og erfið veikindi
urðu til þess að hún missti bæði
mann og dóttur með tæplega
2ja ára millibili. En amma bug-
aðist ekki, enda sterkur þáttur í
skapgerð hennar að gefast ekki
upp.
Amma var róleg og stillt í fasi
og framkomu, ákaflega dugleg
til allra verka og sívinnandi
Skömmu áður en Böðvar
réðst til skólans flutti mötuneyt-
ið í ný húsakynni sem sköpuðu
astöðu til allmikilla umsvifa
utan hefðbundins skólatíma.
Ákveðið var að koma á þjón-
ustu sem tengdist námskeiða-
haldi, móttöku orlofsgesta og
ferðamanna sem kynnast vildu
landbúnaði og staðháttum hér-
lendis.
Á mótunarskeiði þessu kom
það í hlut Böðvars, fremur en
nokkurs annars að skapa þessari
starfsemi viðurkenningu og við-
hlítandi sess þeirra sem hennar
nutu. Hann brást heldur ekki í
neinu því trausti sem til hans
var borið. Fagmaður var hann
ágætur og naut þess að vinna
verk sín. Hann lagði allan metn-
að sinn í að vinna skólanum allt
það gagn sem hann mátti.
Allur viðurgerningur við gesti
var mjög rómaður og öll þjón-
usta þannig af hendi leyst að til
sérstakrar fyrirmyndar þótti.
Starfsemi þessi hefur notið
mikillar hylli og er á engan
hallað þótt fullyrt sé að Böðvar
átti stærstan hlut í þeim vinsæld-
um.
Frá þessum árum eru ótelj-
andi minningar um atorku hans
og samstarfsfólks hans þegar
allt var spennt til hins ýtrasta
svo að ná mætti settu marki. Þá
urðu dagsverkin stundum æði
löng og oft á tíðum lítill fyrirvari
ætlaður til að framreiða veiting-
ar. Hversu stuttur sem fyrirvar-
inn var, hvernig sem á stoð, eða
hver sem í hlut átti, aldrei var
kastað hendi til nokkurs verks.
Sama alúð var lögð í að gera
meðan þróttur og geta leyfðu og
því kom af sjálfu sér að henni
fannst ekkert sjálfsagðara og
eðlilegra en að fólk héldi sig fast
að vinnu.
Sem áður segir fluttist amma
að Tungu árið 1950, ásamt Jóni
syni sínum og bjuggu þau þar
saman til þess tíma að heilsa
hcnnar leyfði ekki meir. Með
þeim mæðginum var mikil ein-
lægni og enginn hefði getað
annast móður sína betur en Jón
gerði, enda hafði hún óbilandi
traust og trú á honum.
S.l. 3 ár hefur amma dvalið á
Sjúkrahúsinu á Hvammstanga
og færum við starfsfólki og
læknum þar einlægar þakkir fyr-
ir umhyggju og hjálp henni til
handa.
Við systkinin - og fjölskyldan
öll - þökkum ömmu alla ástúð
og elskusemi gegnum árin. fyrir
samverustundirnar sem nú eru
orðnar að minningum og geym-
ast með okkur. Það er alltaf svo
margs að minnast og sakna
þegar staðið er við vegamót lífs
og dauða, en trú okkar er sú, að
þegar við deyjum, mætum við á
himnum þeim sem við elskum.
Guð blessi þig elsku amma.
Dótturbörn.
hátíðir nemenda að eftirminni-
legum stundum og gesta þótt
áhrifameiri væru.
Böðvar Pálsson verður þó
ekki samferðafólki sínu minnis-
stæðastur fyrr fagmennsku sína
í starfi. Hann var mannkosta-
maður og þannig sannur félagi
hverjum þeim er honum kynnt-
ist og nutu samvista við hann.
Hvar sem hann kom og hvar
sem hann fór gæddi hann mann-
lífið gleði og hlýju þess sem er
sælla að gefa en þiggja.
Samstarfsfólki sínu í mötu-
neytinu var hann miklu meira
en yfirmaður. Hann laðaði fram
hið góða og jákvæða í hverjum
manni. Ósérhlífni hans og já-
kvætt viðhorf til allra verka
sinna skapaði sérstakan anda
gagnvart vinnustað og viðfangs-
efnum.
Þegar á bjátaði, hvort heldur
var við vinnu eða í einkalífi
samstarfsfólksins, gekk hann
fram fyrir skjöldu reiðubúinn til
hjálpar og aðstoðar. Þannig
skapaði hann sér vináttu og
virðingu þeirra sem hann hafði
yfir að segja. Honum voru orðin
„yfirmaður” og „undirmaður"
ótöm í munni og leit fremur á
sig sem forsvarsmann starfsem-
innar en yfirmann þeirra er
unnu við hlið hans. Þannig mun-
um við minnast hans úr starfi
sem félaga er leysa vill málin
með samvinnu og samhjálp en
ekki skipunum og valdboðum.
Þótt Böðvar væri ávallt störf-
um hlaðinn sem yfirmaður í
stóru mötuneyti var hann virkur
á mörgum sviðum mannlífsins
þau fimm ár sem hans naut við
hér í byggðarlagi okkar. Hann
starfaði fyrir Lionshreyfinguna
en einkum og sér í lagi var hann
atkvæðamikill í störfum fyrir
Ungmennafélagið Islending.
Þar gegndi hann bæði trúnaðar-
stöðum og var ein aðaldriffjöð-
ur í starfi leikdeildar félagsins.
Margar gleðistundir veitti hann
sveitungum sinum af leiksviði
félagsheimilsins í Brún og hvar-
vetna var hann hrókur alls fagn-
aðar og aflvaki gleði og glað-
værðar sem létti grámyglu
hversdagslífsins og stillti saman
hugi fólksins.
I einkalífi sínu var Böðvar
Fædd 2. október 1925
Dáin 9. febrúar 1985
Kveðja
Dýpsta sæla og sorgin þunga
svífa hljóðlaust yfir storð.
Peirra mál ei talar tunga,
tárin eru beggja orð.
(Olöf Sigurðardóttir)
í dag er til moldar borin í
Hábæjarkirkju í Þykkvabæ
Sveinbjörg Guðjónsdóttir fædd
og uppalin hjá foreldrum sínum
Guðjóni Magnússyni og Ein-
hildi Sveinsdóttur í Þúfu Vest-
ur-Landeyjum, en bjó mestan
hluta ævi sinnar í Þykkvabæ, frá
1958 í Dísukoti og frá 1968 í
Hákoti.
Okkur setti hlóð sl. laugar-
dagsmorgun er okkur barst
fregnin um andlát Sveinu. Eftir
langdregin veikindi síðastliðin
ár hefur hún nú öðlast hina
dýpstu sælu sem jafnframt hefur
sett þunga sorg á okkur hin sem
Sveinu þekktum. Það er búið að
taka á að horfa uppá þessa
elskulegu konu verða veikind-
um að bráð, að horfa uppá
hvernig hinn dugmikli kraftur
hinnar íslensku húsfreyju hefur
dvínað út og gert hana háða
okkur hinum, þeim sem hér
áður þurftu alltaf að sækja sitt
til hennar. Við vissum öll að
hverju stefndi og Sveina ekki
hvað síst. Hún var orðin sátt við
það og gerði okkur það ljóst,
þess vegna vitum við nú að hún
fer frjáls og sátt á mót við sinn
guð og sitt fólk.
Kynni okkar systkina af
Sveinu hófust í æsku okkar.
gæfumaður. Hann kvæntist 4.
ágúst 1979 eftirlifandi konu
sinni, Rósu Marínósdóttur
hjúkrunarkonu, sem ættuð er
frá Akureyri. Þar eignaðist
hann indælan lífsförunaut sem
deildi áhugmálum hans og var
honum samstiga í því að glæða
mannlífið í kringum sig birtu og
yl. Bæði nutu þau þess að efla
félagslega samstöðu fólksins og
lögðu fram ómældan skerf til
bættri mannlegra samskipta.
Oft gerðist það að loknum löng-
um vinnudegi eða með strangan
dag að morgni. Dætrunum sín-
um lítlu, Oddnýju Evu og Sær-
únu Ósk bjuggu þau hlýtt og
firðsælt heimili.
í dag er hann lagöur til hinstu
hvílu í faðm þeirra moldar er
fóstraði hann ungan. í lítilli
byggð undir skörpum brúnum
Skarðsheiðar drúpir fólk höfði
og kveður góðan dreng með
sárum söknuði og þakkar
ógleymanlega samferð sem svo
skyndilega og ótímabær endi er
bundinn á. Skólinn sem naut
starfa hans þakkar þá giftu er
fylgdi störfum hans og þá ósér-
plægni sem ávallt var í fyrirrúmi
hvar sem fór. Fjölskylda þess er
línur þessar ritar þakkar ótal
samverustundir á liðnum árum
í starfi og utan þess.
Á kveðjustund votta allir
Hvanneyringar eiginkonu,
dætrunum litlu og öðrum ást-
vinum dýpstu samúð og við
biðjum góðan og almáttugan
Guð að hugga ykkur og styðja á
þessari stundu. Hann veiti ykk-
ur styrk til að kveða niður
harminn og eiga minninguna
um ástkæran eiginmann og föð-
ur sem aflvaka gleði og hlýju í
mannlegum samskiptum. Þótt
hann sé nú fallinn að foldu, lifir
orðstír hans um ókomin ár.
Blessuð sé minning hans.
Magnús B. Jónsson,
Hvanneyri.
Elsku vinur lífsins glaði,
ó hve sárt við söknum þín.
Ráðdeild drottins oss eiskaði
hann sætti okkur við verkin
sín
Þig hann elskar þig hann
kallar.
Ingibjörg, móðir okkar, og Sæli
voru yngst í stóra systkinahópn-
um í Dísukoti og þannig e.t.v.
bundin fastari böndum en hin
systkinin en mikill kærleikur
ríkir þeirra á milli, sá kærleikur
sem yfirfærðist á fjölskyldur
þeirra beggja jafnt maka sem
börn. Eftir að þau Sæli og
Sveina fóru að búa í Dísukoti
fór það þannig að við systkinin
vorum tekin þangað í hinni
árlegu sumardvöl okkar. Á
hverju einasta sumri frá 1958-
1983 hefur a.m.k. eitt af okkur
þremur systkinum dvalið hjá
þeim. Frá því elsta til þess
yngsta og nú síðustu árin afkom-
endur okkar. Allan þennan
tíma höfum við mætt einskærri
ástúð, hlýju og umhyggju hjá
Sveinu og Sæla. Ekki einu sinni
er húsið þeirra í Dísukoti brann
árið 1967 féll úr ár hjá okkur.
Þótt þau höfðu misst allt sitt og
bjuggu í bráðabirgðahúsnæði og
höfðu miklu meira og erfiðara
við að hafast var alltaf sjálfsagt
að bæta við einum í fjölskyldu-
hópinn. Það var stundum erfitt
að kveðja foreldra er þau fóru í
borgina aftur en þau vissu í
hvaða höndum þau skildu okkur
eftir í. Sæist tár á hvarmi var
Sveina komin, hún hafði af svo
miklu að gefa og fórnaði svo
miklu þannig að við gætum
verið glöð og ánægð í návist
hennar. Við vorum tekin sem
eitt af börnum þeirra, við vorum
alltaf jafn rétthá og þau og við
fengum allt til jafns á við þau.
Þetta hefur gert það að verkum
að við erum öll eins og svstkin.
Fyrir borgarbarnið sem elst
þig hann faðmar Ijúft að sér.
Okkur leyfí sér að halla
er bikar sorgar bergjum vér.
SP
í dag kveðjum við elskulegan
bróður og vin, með miklum
söknuði í hjarta. Hvað er það
sem veldur því að svo ungur
maður í blóma lífsins, á yndis-
lega konu og tvær ungar dætur
og alla framtíðina fyrir sér, er
hrifinn á brott svo skyndilega.
Þessu getur enginn svarað
okkur nema drottinn einn -
hann hlýtur að hafa haft mikla
ástæðu í þetta skipti svo mikla
lífsgleði sem hann átti.
Böðvar bróðir okkar var að-
eins 29 ára þegar kallið kom,
þann 10. febrúar. Hann var
fæddur í Stykkishólmi 13. júlí
1955, fjórði í röðinni af fimm
systkinum.
I hópinn er nú höggvið stórt
skarð - það ríkti aldrei logn-
molla í kringum Böðvar -
hvorki við vinnu né í góðra vina
hópi. Enginn var glaðværari eða
kátari þegar við vorum saman.
Elsku vinur enginn segir leng-
ur - manstu Böðvar manstu og
síðan var hlegið innilega þegar
atvik höfðu verið rædd eða
þegar pabbi var að segja frá
liðnum tímum, hvað við gátum
hlegið. En hver hlær núna,
hjörtun blæða af söknuði og
sorg, minningarnar streyma
fram í hugann.
Ef við hefðum bara vitað
hvað tíminn var naumur, hvað
við hefðum viljað fá að njóta
nánari samveru þessi seinustu
ár.
Mikil var gæfa Böðvars þegar
hann valdi sér lífsförunaut svo
samhent sem þau voru. Oggæfa
foreldra okkar ekki minni að fá
slíka tengdadóttur sem Rósu og
elsku litlu dætur ykkar hvað
ykkar missir er mikill.
Elsku hjartans Rósa þú sem
þurftir að berjast fyrir lífi manns
þíns engin orð okkar fá megnað
að lýsa harmi og samúð okkar
til þín og dætra þinna.
Foreldrum okkar vottum við
dýpstu samúð við fráfall elsku-
legs sonar og tengdaforeldrum
kærs tengdasonar.
Ástkæri bróðir, við þökkum
upp á malbiki er sveitin nýr
heimur. Slíkt er aðdráttarafl
hennar að við komum þangað
aftur og aftur. Þar ber hæst
náttúruna sjálfa, dýrin, mannfólk-
ið og athafnir þess. Fyrir okkur
var heimabakað brauð, broddur
og spenvolg kúamjólk nýlunda.
Sveina hafði einstakt lag á að
láta okkur líða vel og láta okkur
borða hollan og kjarngóðan
mat. Hún var mikilhæf húsmóð-
ir sem lét sér annt um að prýða
og fága heimili sitt þannig að
öðrum gæti ávallt liðið þar sem
best. Það fengu margir að njóta
gestrisni hennar á heimili henn-
ar því þar sem glaðværð og
vinátta haldast í hendur er
gestkvæmt.
Unglingsárin eru eflaust þau
ár sem móta manninn hvað
mest. Að fá að njóta slíkrar
handleiðslu sem við nutum hjá
Sveinu og Sæla er okkur góður
skóli. Fyrir vikið berum við
meiri umhyggju fyrir Móður
Ingibjörg Guðmundsdóttir
Tungu, Vatnsnesi
Sveinbjörg Guðjónsdóttir