NT - 07.03.1985, Blaðsíða 7

NT - 07.03.1985, Blaðsíða 7
Fimmtudagur 7. mars 1985 Guðmundur Jónas Kristjánsson: Refskák um ratsjárstöðvar Ert þú tilbúin? ■ Einhvern veginn hefur maður það á tilfinningunni, að einmitt um þessar mundir, sé verið að leggja síðasta smiðs- höggið á þann ásetning banda- rískra hernaðaryfirvalda, aö stórauka enn hemaðarumsvif sín hér á landi, m.a. með því aö byggja hér upp tvær ratsjár,- stöðvar, eina á Vestfjörðum, og hina á N-Austurlandi. í þessu augnmiöi er nú öllum nytsömum sakleysingjum teflt frani á taflborðið, því svo cr að sjá, að öllum brögðum og klækjum skuli nú beitt til liins ítrasta, því mikið er í húfi, að markmið þessarar refskákar ekki er þekkt í skákheiminum í dag. En þegar grannt er skoðað, kemst upp um „skákmeistar- ann Tuma“. Afbrigði þetta samrýmist nefnilega engum skákreglum. En skákin er heldur ekki nein venjuleg skák. Og „Pentagon-afbrigð- ið“ höfðar einmitt til óvenju- legra skáka af þessu tagi. Skáka, þar sem menn halda áfram að tefla og tefla, þrátt fyrir augljóslega pattstöðu og heimaskítsmát, jafnvel eftir að konungur þeirra sá svarti, steinliggur dauöur á taflborð- í fyrsta lagi er um að ræða skelfingu gagnvart þeirri vitfirringu, sem fram kemur í vígbúnaðar- ' kapphlaupi nútímans. Ratsjárstöð sem hernað- j armannvirki er tákn og hluti þeirrar vitfirringar. | Bygging þesskonar mannvirkis í túnfæti manna i ber því skilyrðislaust að forða. gangi fljótt og snurðulaust upp. Það má segja, að öll þessi taflmennska nú, sé í fullu sam- ræmi viö aðrar skákir, sem tefldar hafa veriö í öryggis- og varnarmálum okkar Islend- inga, ncma h'að núna teflir sjálfur „stórmeistarinn" óvcnju fagmannlega, og ber- sýnilega af mikilli innlifun. Hann skipar svartaliði sínu strax í mikla sóknarstöðu, augljóslega eftir nýju sóknar- afbrigði, svokölluðu „Pent- agon-afbrigði". Meö þes*u nýja afbrigði hyggst „stór- mcistarinn“ ætla að koma andstæðingi sínum í opna skjöldu, því eins og allir skák- menn vita, þá er aflirigði þetta allsendis óþekkt í heimi skák- listarinnar. Pess vegna á nú að koma andstæðingnum illilega á óvart, méð aflirigöi, sem Skákheimur lítilsvirtur Það er því einmitt í Ijósi þessarar skákmennsku, sem áhorfendur verða nú vitni að annarri og furðulegri skák- flcttu, í varnar- og öryggismál- um okkar íslendinga. Eftir al- gjört málefnalegt heimaskíts- mát í svonefndu „ratsjár- stöðvamáli", er taflinu engu að síður haldið áfram, og nú af enn meiri krafti. En nú er það „stórmeistarinn" sjálfur, sem ætlar sér að ganga fram fyrir skjöldu, og þverbrjóta allar skákreglurnar. Skákdómaran- um er einlaldlega hrint á dyr. Kröftug mótmæli áhorfcnda, og réttmæt krafa þeirra urn stöðvun þessarar refskákar, er svarað með „Morgunblaðstil- vitnun". þar sem „Pentagon- afbrigðið“ er vegsamað á for- síðu. - Pví má segja, að skák- heimur allur, sé hér lítilsvirtur, í orðsins fyllstu mcrkingu. Stjórnvöld verðskuldi andstöðu En svo að við snúum okkur að alvöru málsins, og látum allt líkingamál liggja á milli hluta, þá erljóst, að mikið og langvinnt hitamál er í uppsigl- ingu, ef svo heldur fram sem horfir. Áformin um byggingu ratsjárstöðvanna á Vestfjörð- um og N-Austurlandi, cr raun- ar þegar orðið mikið hitamál. Ef stjórnvöld þverskallast enn við meirihlutavilja heima- manna, og jafnvel meirihluta- vilja þjóðarinnar skv. nýlegri skoðanakönnun, er eitt víst, að þá er sáð til mikilla og viðkvæmra illdeilna um ókom- in ár. Vonandi ættu flestir að geta orðið sammála um, að á slíkar illdcildur sé varla bætandi, eins og nú háttar í okkar þjóðfélagi. Allir skynsamir og góðviljaðir menn, ættu því að taka höndum saman, og reyna að forða þess háttar óþarfa illdeildum, a.m.k. meðan al- varlegur þjóðfélagsórói í kjöl- far mikilla efnahagsþrenginga, stendur sem hæst. Eða finnst stjórnvöldum kannski ekki nóg kornið af öllum slíkum óróa og átökum? Hvað þá um allt talið um nauðsyn þjóðarsáttar og þjóðarsamstöðu, við lausn þess gífurlega efnahagsvanda, sem þjóðin stendur frammi fyrir í dag? Geta stjórnvöld vænst þeirpar sáttar og sam- stöðu, á sama tíma og þau gera sér sérstakt far um að ýfa upp hatrammar deilur meðal fjölda manna, víðsvegar um land? Svarið við þeirri spurningu hlýtur að vera eitt stórt nei.Þau stjórnvöld verðskulda engar sættir né samstöðu. Þau stjórnvöld, sem þannig koma fram við þegna sína, verð- skulda andstöðu. Ólíkar forsendur Við, sem höfurn tekið þá ákvörðun, að berjast hart á móti byggingu bandarískra rat- sjárstöðva á Vestfjörðum og N-Austurlandi. gerum það á ólíkum forsendum, enda er þessi stóri andstöðuhópur okkar, 1. desember hópurinn, þverpólitískur, en í því má segja, að styrkleiki hans sé ein- mitt fólginn. Hvað undirritaðan varðar, þá byggist andstaðan aðallega á tvennu. í fyrsta lagi er um að ræða skelfingu gagnvart þeirri vit- firringu, sem fram kemur í vígbúnaðarkapphlaupi nútím- ans. Ratsjárstöð, sem hernað- armannvirki, er tákn og hluti þeirrar vitfirringar. Bygging þesskonar hemaðarmannvirkis í túnfæti manns, ber því skil- yrðislaust að forða. I öðru lagi er hér um sjálfa þjóðvarnarhugsjónina að ræða. Sem Islendingar, þá hljótum við að bera mikinn beyg í brjósti gagnvart þeim tröllauknu hernaðarumsvif- um, sem erlent stórveldi stend- ur nú fyrir í landi okkar. Rat- sjárstöð, sem hernaðarmann- virki, er hluti og tákn þessara stórauknu erlendu hernaðar- umsvifa. Allir sannir íslend- ingar, sem af einlægni vilja, að íslensk þjóð haldi uppi sjálf- stæðu þjóðríki með þjóðlegri reisn, hljóta þess vegna að vera tilneyddir til að spyrna fast við fótum, og krefjast þess, að öll þessi erlendu hern- aðarumsvif á íslandi, verði um- svifalaust stöðvuð. Við eigum aldrei að víkja af braut friðar og fullveldis. Litli öfgahópurinn Annars er það athyglisvert, hversu mikill „feimnishjúpur" virðst umlykja þá fáu, sem lýst hafa yfir stuðningi við áform „stórmeistarans" og Pentag- Ratsjárstöðin á Stokksnesi. ... Að dingla í snörunni ■ Þá eru framhaldsskóla- kennarar búnir að vera at- vinnulausir í viku og samninga- nefnd ríkisins merkilega róleg í samningúm við þá, og raunar aðra BHM menn. Raunar virðist deilan ætla að fara aftur í Kjaradóm.enþangaðferhún ef aðilar ná ekki samkomulagi. Samninganefnd ríkisins hefur boðið 5% launahækkun, en talið er að munurinn á launum háskólamenntaðara manna hjá ríkinu og á frjálsa markaðinum sé 61% og ef laun framhalds- skólakennara eru borin saman við meðaltal launa háskóla- manna sem vinna hjá einkafyr- irtækjum kemur í Ijós að laun framhaldsskólakennara eru 81% lægri en það meðaltal sem er í einkageiranum. 5% tilboð ríkisins lcysir því ekki þessa deilu, nema síöur sé. Launastefnan sprungin Raunar er það augljóst að miðað við launastefnu ríkis- stjórnarinnar gagnvart öðrum launþegahópum getur hún ekki boðið BHM mönnum meiri hækkun en 7-10%. Menn gera sér hins vegar grein fyrir því að deilan leystist ekki á þeim nótum og því hlýtur mál- ið að enda í Kjaradómi. Ríkis- stjórnin er því í raun að yfir- færa ábyrgðina af komandi launahækkun yfir á Kjaradóm og getur síðan vísað til þess að hún hafi ekki komið nálægt lausn þessa máls. En hvað gerir Kjaradómur? Líklegt má telja að hann fari verulega upp fyrir 10%, því að honum er uppálagt að taka tillit til kjara á hinum alntenna vinnumark- aði. Geri hann það ekki er víst að neyðarástand blasir fljót- lega víðar við en í kennslumál- ■ Þau eru í sama flokki. um því að ýmsir hópar eru þegar farnir að huga að fót- sporum kennara. Fari Kjara- dómur hins vegar það hátt upp að háskólamenn telji viðun- andi, blasir það við að launa- stefnan er sprungin rétt einn ganginn og hin fjölmennu sam- tök ASÍ og BSRB stíga af miklum þunga fram á sviðið á sumarmánuðunum. Þá þýðir lítt að viðhafa annað samráð en þau sem leiða til verulegra peningalaunahækkana, einsog það er orðað. Það þýðir aftur það að öll sú stefna sem ríkis- ■ ons. Það er eins og þeir séu orðnir ákaflega feimnir við að opinbera stuðning sinn. 1 sjálfu sér er þetta mjög skiljanlegt. Auðvitað vilja þeir forðast, að láta bendla sig við þau öfga- kenndu hægrisjónarmið, sem „stórmeistarinn", Geir Hall- grímsson. og hans „nótar", eru svo þekktir fyrir, þegar örygg- is- og varnarmál eru annars vegar. Skýrist þetta mjög, þeg- ar það kemur á daginn, að enginn meiriháttar fjölmiðill, treystir sér til að taka undir áformin, að Morgunblaðinu einu undanskildu. Og þegar við það svo bætist, að ein- dregnasti stuðningsmaður frjálshyggju á Vestfjörðum, er einmitt dreginn fram í kastljóS’ ið, og látinn lofsyngja svart- hvítu heimsmyndina í Morg- unblaðsstíl, til stuðnings óberminu í Stigahlíð, þá ætti flestum vonandi að vera Ijóst, hvað liggur undir steini. Þar fer lítill öfgahópur úr hryllings- búðinni, sem hyggst ráða ferð, en tapað hefur áttum. Það myndi því koma þessum hægrisinnuðu rót- I tæklingum af ar illaef ákvarðanatöku yrði nú slegið á frest, a.m.k. fram yfir næstu þingkosningar. Fengi þá mál þetta lýðræðislega umfjöllun og síðar yrði það Alþingis, en ekki utanþingsmannsins á Dyngjuveginum að taka af skarið. Rússagrýlan endurvakin Það ber ævinlega merki um málefnaleg rökþrot, þegar rót- tæka hægripressan og heims- borgaraleg nátttröll hennar, grípa til þess óyndis, að seiða fram Rússagrýlu, þegar þjóð- frelsis- og friðarmál ber á góma. Þarna er auðvitað um að ræða grunnpunktinn í því, hversu fráhverf og andsnúin þessi nátttröll eru öllu, sem kallast mega þjóðleg viðhorf. Mörg dæmi má nefna í þessu sambandi. Nærtækasta dæmið er sú fullyrðing ratsjársinnans úr Bolungarvík, að þeir sem berjast á móti óberminu í Stigahlíð, berjist á móti hags- munum „hins frjálsa vestræna heims". Slík einfeldni og barnalegar fullyrðingar, ganga einfaldlega ekki lengur. Það er þess vegna átakanlegt, að ung- ur maður, sérskólaður úr stjórnmálafræðum, og sem væntanlega setur markið hátt í heimi stjórnmálanna, skuli ekki enn hafa áttað sig á þessu. Jafnvel þótt hann vegsami þau heimsborgaralegu viðhorf, sem lítið vilja gera með allt, það sem þjóðlegt má teljast. Andstaðan í framsókn Andstaðan gegn áformun- um um byggingu umræddra ratsjárstöðva, er í mikilli fram- sókn um þessar mundir. Mikið starf hefur verið unnið á undanförnum vikum og mán- uðum, og er afraksturinn nú að koma í Ijós. Veigamesti móralski stuðningurinn má þó segja að hafi verið sú skoðana- könnun, sem DV birti fyrir skömmu, en þar kom fram, að meirihluti þjóðarinnar er and- vígur uppbyggingu ratsjár- stöðvanna, og er þá miðað við þá, sem afstöðu tóku. Þetta er mikill sigur á landsmæli- kvarða, því vitað er, að and- staðan er yfirgnæfandi í þeim landshlutum, þar sem stöðv- arnar eru áformaðar. Hér á Vestfjörðum er and- staðan mikil. Nægir þar að benda á allar þær ályktanir og áskoranir, sem gerðar hafa verið, en þar ber hæst bænaskrá Vestfirðinga til ríkisstjórnar íslands. Myndaður hefur verið sérstakur hópur áhugafólks, sem staðráðinn er að láta ekki deigan síga í þcssu stórmáli. Hefur hópur þessi nú gefið út blað, sem nefnist. „Ratsjá". Blaðinu hefur nú verið dreift til allra heimila á Vestfjörðum og víðar, þar á meðal til þing- manna. Allt þetta sýnir, að hér er mikil alvara á ferð, og hljóta þeir að búa í miklum fílabeins- turni, sem ekki hafa áttað sig á því. Ánægðastur er þó undirritað- ur yfir þcirri afstöðu, sem NT hefur tekið í máli þessu, og hafi það þökk fyrir. Má þar m.a. nefna forystugrein blaðs- ins frá 12. febr. s.l. auk þess sem Baldur Kristjánsson hefur tekið mál þetta til umfjöllunar að undanförnu, á þann hátt, að sómi er af. Allt þetta ber ánægjulegan vott um, að and- staðan er hvarvetna í framsókn í dag. Ákvörðunartöku frestað Sá mikli þrýstingur, sem nú virðist vera í gangi, um bygg- ingu ratsjárstöðvanna, getur naumast alfarið verið skýrður útfrá áhuga Pentagons, þótt hann sé engu að síður afger- andi í þessu máli. Sá grunur læðist því að manni, hvort sá ágreiningur, sem t.d. hægri- sinnaðir róttæklingar á Vest- fjörðum, sjá í röðum flokks- pólitískra andstæðinga sinna, ýti ekki enn frekar á framgang málsins. Vonin um að geta t.d rekið fleyg í raðir vestfirskra framsókqarmanna, er þeim ör- ugglega ofarlega í huga um þessar rrmndir, ekki síst, ef til kosninga kann að koma innan skamms. Ratsjármálið á Vest- fjörðum er jreim því mjög kærkomið í tvennum skilningi. Anna.svegar til að auka enn á þann erlenda vígbúnað, sem þeir eru málsvarar fyrir. Hins stjórnin hefur sett upp er kom- in í vaskinn, einn ganginn enn. Heiðarlegar tilraunir menntamálaráðuneytis Kennaradeilan er alveg sér á parti, en nákvæmlega ekkert hefur gerst í henni utan óljóst orðaðar yfirlýsingar frá hinni frægp samninganefnd ríkisins að hún muni taka tillit til hins eða þessa. Samninganefndin, og á bak við hana stendur að sjálfsögðu yfirmaður hennar Albert Guðmundsson, hefur tekið kennaramálin mjög rólega og enga tilraun gert til að taka mál kennara sérstaklega útúr, þó svo að skólar séu stopp og 10 þúsund ungmenni á göt- unni. Menntamálaráðuneytið gerði hins vegar heiðarlegar tilraunir til að fá kennara til að hætta við útgöngu m.a. var Inga Jóna skikkuð til að vaka I dag og nótt við að berja saman nefndarálitið um endurmat á störfum kennara og lá það fyrir daginn fyrir útgöngu. Út úr því má m.a. lesa að störf kennara séu vanmetin til launa um 50-60% og vonaði Ragn- hildur fram á síðustu stund að þetta framlag hennar myndi nægja til að kennarar hættu við. Ofaná þetta bættust yfir- lýsingar Ragnhildar að kjör kennara þyrftu að leiðréttast. En Albert situr rólegur og gerir ekkert til að leysa deil- una, en það mál er að sjálf- sögðu í hans höndum. Það er eins og hann njóti þess að sjá Ragnhildi dingla í snörunni því að óvinsældirnar vegna þessa máls bitna allar á henni þó að hún sé nú í engri stöðu til að leysa málin. Þetta sýnir einn ganginn enn hvernig sam- búðin er í hinum stóra flokki. Og Þjóðviljinn leikur með Og Þjóðviljinn tekur þátt í leiknum með Albert og ræðst að Ragnhildi dag eftir dag en lætur sökudólginn Albert alveg ■ Ganga engir nýir nemendur gegnum þessar dyr á komandi hausti? Fimmtudagur 7. mars 1985 7 vegar til að reka alvarlegan fleyg í raðir flokkspólitískra andstæðinga sinna. Það myndi því koma þessum hægrisinnuðu róttæklingum afar illa, ef ákvarðanatöku yrði nú slegið á frest, a.m.k. fram yfir næstu þingkosningar. Fengi þá mál þetta lýðræðis- lega umfjöllun, og síðan yrði það Alþingis, en ekki utan- þingmannsins á Dyngjuyegin- um, að taka af skarið. í raun er þetta eina réttláta lausnin, út úr þeirri pólitísku pattstöðu, sem það er nú í kontið. Það verður þess vegna alls ekki á annað trúað. en a.m.k. þing- menn Framsóknarflokksins, afkrói nú „stórmeistarann", og setji taflið í réttlátii bið- stöðu. Reisn framsóknar- annaeríveði. iÁ íslandi er nú komiö nóg af hægrisinnuðum holskeflum. Leggjum rós í þann blómsveig Við Islendingar erum smáþjóð, sem búum í stóru harðbýlu landi í niiðju Atlants- hafi. Margir straumar umlykja okkur, og margir vindar blása. Það er því mikilvægt atriði, að við sem þjóð, höldum áttum. Meðvitundin um þjóðartilver- una, og viljinn til að viðhalda því sem íslenskt er, leggur grunninn að því að vera sjálf- stæð þjóð. En til þess að glata ekki hinni þjóðlegu sjálfsvirð- ingu, sem er í raun sjálfstæðið allt, verður sterk þjóðvarnar- hugsjónin ætíð að vera til stað- ar í huga okkar. Hún vcrður m.a að koma til í því máli, sem hér hefur verið gert að umtals- efni. I því sambandi er að lokum viðeigandi, að vitna í nokkur þjóðvarnarorð úr blaði I. desember hópsins, „Rat- jjánni“. Þar segir orðrétt: „Á hverjum þjóðhátíðar- degi leggjum við Islendingar blómsveig að fótstalli Jóns Sig- urðssonar. Með andófi gegn auknum hernaðarumsvifum á Islandi og gegn þjónkun við erlend yfirgangsöfl, hvaðan sem þau læðast að, crt þú að leggja tii rós í þennan blóm- sveig um ókomin ár.“ Og þá er bara eftir að spyrja. Ert þú ekki tilbúin til að leggja rós í þann blómsveig... Flateyri 3. mars 1985 Guðmundur Jónas Kristjáns- son. í friði. Síðast í gær er sýnt tram á í leiðara að hún sé gjörsam- lega óhæfur menntamálaráð- herra. Þaðereinsogeinhverjir nýsköpunarleyniþræðir liggi, nú sem oftar, milli Alberts og Þjóðviljans og auðvitað flýtir þetta ekki fyrir lausn deilunn- ar, sem er svo viðkvæm og hættuleg Sjálfstæðisflokknum að Morgunblaðið tvístígur dag eftir dag og þorir ekki að taka afstöðu. Aðalsyndahafurinn Auðvitað leysist kennara- deilan fyrr eða síðar því að engin þjóð hefur efni á því að sjá skóla sína lokaða viku eftir viku. Og deiluna má leysa á ýmsan hátt. Þetta er aðeins spurning hvort menntamála- ráðherra lifir þessa deilu af og líf hennar er í höndum sam- starfsráðherrans Alberts Guðmundssonar sem nýtur þess að vera ekki lengur aðal- syndahafurinn, en það hefur hann verið meira og minna síðan snemma í haust þegar hinir opinberu starfsmenn fóru í verkfall. Baldur Kristjánsson. Málsvari frjálslyndis, samvinnu og félagshyggju Útgefandi: Nútíminn h.f. Ritstj.: Magnús Ólafsson (ábm). Markaösstj.: Haukur Haraldsson Auglýsingastj.: Steingrímur Gislason Innblaðsstj.: Oddur Ólafsson Tæknistj.: Gunnar Trausti Guöbjörnsson Skrifstofur: Síðumúli 15, Reykjavik. Sími: 686300. Auglýsingasími: 18300 Kvöldsimar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn 686392 og 687695, iþróttir 686495, tæknideild 686538. Setning og umbrot: Tæknideild NT. Prentun: Blaðaprent h.f. Kvöldsímar: 686387 og 686306 Verö i lausasölu 30 kr. og 35 kr. um helgar. Áskrift 330 kr. Verkfall sjómanna ■ Á daginn kom að undirmenn á flotanum felldu nýgerða kjarasamninga. Fiskveiðar og fiskvinnsla liggja því enn niðri á landi okkar sem byggir velferð sína á því sem aflast og hvernig til tekst með vinnslu þess sem fangað er. Ríkisstjórnin hefur þegar lagt sitt af mörkum til lausnar þessari deilu með framlagi í lífeyris- sjóð sjómanna. Með því átaki eru lífeyrismál sjómanna komin í miklu betra horf en áður áður var. Samningsaðilar þurfa nú að leysa málin á eigin spýtur, og það sem fyrst. Við getum tæpast ráðist að Norðmönnum fyrir aðför að íslenskum sjávarútvegi meðan floti okkar liggur bundinn við bryggju vegna verkfallsátaka. Boltinn er hjá Albert ■ Nú hefur kennsla í framhaldsskólum legið niðri í tæpa viku. Ef áframhald verður á fer kennsluleysið að bitna verulega á þeim 10 þúsund nemendum sem litla eða enga kennslu fá. Ekki síst þeim sem eiga að taka stúdentspróf í vor. Samninganefnd ríkisins hefur farið mjög hægt í sakirnar í samningum við kennara. Engar tilraunir hafa verið gerðar til að leysa þeirra sérmál með einum eða öðrum hætti. Viðurkennt er að kennarar hafa dregist mjög aftur úr í launum miðað við aðra starfshópa frá árinu 1971. Ágæt úttekt menntamálaráðuneytisins á kjör- um þeirra sýnir m.a. fram á það. Ljóst er að kennarar koma ekki til kennslu aftur nema að verulegt tillit verði tekið til niðurstöðu skýrslu menntamálaráðuneytisins. Boltinn er nú hjá ráðherra sem heitir Albert Guðmundsson. Hann má ekki gera sig sekan um það að halda honum of lengi. Geri hann það er ekki um annað að gera en að skipta honum út af. Jón Baldvin hleypur á sig ■ Það er óhætt að segja að Jón Baldvin hafi hlaupið á sig í árásum sínum á Anker Jörgensen. Auðvitað er ekkert við það að athuga þó danskur jafnaðarmaður haldi hér ræðu um kjarnorkuvopnalaus Norðurlönd. Jón Baldvin sakar Anker um afskipti af íslenskum innanríkismálum og vísar óspart til þess að maðurinn sé danskur. Hér vísar þingmaðurinn til þess að ísland er fyrrum nýlenda Dana og telur sig eflaust geta unnið atkvæði á því að ýfa upp nær útkulnað Danahatur. Ósmekklegt, svo ekki sé meira sagt.

x

NT

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: NT
https://timarit.is/publication/305

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.