NT - 14.04.1985, Blaðsíða 16

NT - 14.04.1985, Blaðsíða 16
Sunnudagur 14. apríl 1985 16 ■ Ég er karlmaður, einsog þeir vita gjörla er til þekkja. Um daginn fékk ég afmælisgjöf fr'á konunni. Hrærivél. Hefði ég vissulega heldur kosið kálf aftan í snjósleðann eða nýja veiðistöng, en það er þó aukaatriði hjá hinu: er veriö að gcra grín að rnanni eða hvað? Hvað mundi konan segja ef ég tæki upp á því að gefa henni ritvél eða hagiabyssu? í fyrra tilvikinu yrði hún líklega neydd til að skrifa - kvennabókmenntir!! Til að komast hjá rifrildi og þrasi fór ég einfaldlega í fýlu, sem cntist mér þrjá sólarhringa. Það er ekki laust við að ég sé í henni ennþá, þegar ég rifja upp þetta leiðindaatvik. Ég gaf henni forláta mixara og vöflujárn, síðast þegarhún átti afmæli. Og þaráður gaf ég henni heila eldhúsinnréttingu! (Sem samsvarar því nánast að hún hefði gefið mér nýjan vélsleða plús kálf plús haglabyssu!) Ég spyr bara: á þctta að vera fyndið? Eða eru þetta einhverjir nýmóðins stælar í kvenþjóðinni? Eða er pent veriö að fara fram á að ég taki að mér baksturinn á heimilinu? Ég er þá bara helst að hugsa um að fara fram á það við konuna að hún taki að sér að skjóta rjúpuna og skrifa í blöðin! Kannski vill hún líka taka að sér að rífa kjaft við rukkarana og ritstjórana? Og forráðamenn leikhúsanna og ríkisfjölmiðlanna? Eða eru þetta einhver meiriháttar mótmæli við einhverri minniháttar yfirsjón? Er ég of nískurámatarpeningana-ekki nógu duglegur að skaffa? Eða mislíkaði henni mixerinn, sem ég gaf henni þegar hún átti afmæli? Ég get haldið svona áfram endalaust! En ég er reyndar ekki eingöngu að hugsa um sjálfan mig, ég er líka að hugsa um kynbræður mína. Égsé okkuríanda efvið eigum líka að fara að ganga með börnin! Hvar endar svona þróun? Ég sé ekkert athugavert við það þótt konur skrifi Velvakanda um ýmis dægurmál, sem vissulega koma þeim við jafnt og karlmönnum - bara ef þær heimta ekki að fæðast með typpi! Með öðrum orðum - ég segi einsogdanskurinn: „Derer jo grænser!" Mérfinnst,satt aðsegja, tími til kominn að við förum að verja hagsmuni okkar og hefðbundinn rétt! Rétt til að vera það sem við erum og skapaðir til að vera, réttinn að vera karlmaður. Pær hafa vissulega fullan rétt á því að vera konur, með öllum þeim takmörkunum sem því kyni fylgir. Þær hafa meira að segja ýmislegt fram yfir okkur, ef grannt er skoðað - eða kannski öllu heldur hitt og þetta sem við höfum ekki. Og guð hjálpi oss, ef konur hætta að vera konur! Ég segi: hingað og ekki lengra! - Raunar er þegar orðin full þörf á því að setja í afturábakgír - það fer að koma að því að konan biðji mig að vaska upp!! I fullri alvöru; Eða passa börnin? Eða bara ég veit ekki hvað! Þið hafið mig vonandi afsakaðan þótt mér hitni Afmælisgj afir og umburðarlyndi nokkuð í hamsi við þessa umfjöllun - en málið er ekki aðeins grafalvarlegt, þetta er pólitískt stórmál. Ég á þrjú börn, sem öll líta upp til pabba síns. Þau treysta á pabba - og vita að þeim er það óhætt. Hvað yrði um traustið-ef pabbi væri allt í einu kominn með svuntu og uppþvottarkúst í stað þess að sitja í makindum inni í stofu og lesa dagblaðið meðan mamma sinnir þeim störfum sem ætlast er til af henni. Hvað yrði um traustið - ef pabbi stæði fyrir framan hrærivélina (sem hann hefur fengið í „afmælisgjöf") sem væri að snúast í jólakökudeigi? - Um daginn fór konan að minnast á að hana langaði til að vinna úti, þó ekki væri nema hluta úr degi. Hana langaði til að hitta fólk - hitta fólk! Ég veit ekki betur en börnin séu heima allan daginn - ogsvo kem ég jú heim á kvöldin, það er að segja ef ég þarf ekki að fara á fundi, en það gerist ekki nema tvisvar-þrisvar í viku. Varla getur hún ætlast til þess að ég hætti að tefla við vini mína? Einusinni-tvisvar í viku? Ég er þó ekki að halda framhjá henni - einsog sumir. Um daginn sagði hún upp úr einsmanns hljóði: „Veistu það- ég er að hugsa um að halda framhjá þér til tilbreytingar áður en ég verð brjáluð." - Þessu tók ég auðvitað einsog hverju öðru gríni, maður hefur jú húmor ef útí það fer. En ég get ekki sagt ég hafi húmor fyrir hrærivélinni. Og það á afmælisdaginn minn! Ég held það sé kominn maðkur í mysuna! Oddur Björnsson Mér finnst sambýlismaður minn reyna við dóttur mína KæriPáll ■ Ég hef að undanförnu fylgst með svörum þeim sem þú hefur gefið við spurning- um sem tilþín erbeint. Ég er i talsverðum vanda stödd en veitekki vel hvert eða hvern- ig ég á að snúa mér og sendi þér því þetta bréf. Þannig er mál með vexti að ég er 38 ára fráskilin kona úti á landi. Ég á 16 ára dóttur sem hefur uppgötvað „hitt kynið" ef svo má að orði komast og hefur hegðun hennar breyst talsvert undanfarna mánuði. í sjálfu sér væri það mér ekki áhyggjuefni nema af því að ég hef búið með manni í rúmt ár og virðist mér hann nú alluráhjólum þegar dótt- ir mín er annars vegar. Ég geri mér grein fyrir því að ég er talsvert afbrýðisöm, en reyni að telja mér trú um að þetta sé eðlilegt. Samt er málum nú svo komið að ég þori ekki að skilja þau eftir tvö ein saman, enda er aug- ljóst að dóttur minni líkar vel að tekið sé eftir henni á þennan hátt. Verst er þó að ástarlífið hjá mér og sambýl- ismanni mínum hefur farið stöðugt hnignandi og veit ég varla hvoru okkar er um að kenna. Ástandið er því orðið ansi „stressað." Ég reyndi einu sinni að tala um þetta við sambýlismann minn en hann hló að mér og sagði mig vera móðursjúka. Spurning mín er því er ég að verða ímyndunarveik og ef ekkihvernig'errétt aðbregð- ast við svona vandamáli? Móðir Uppgjör sem þú verður sjálf að ganga í gegnum Kæra móðir, Þegar ég var að taka mín fyrstu skref í geðlaekningum ræddi ég við mann nokkurn, sem stóð á því fastar en fótunum að konan hans héldi framhjá honum. Hann hafði aldrei séð til konunnar neitt í þá áttina né heldur höfðu aðrir sagt honum neitt um það. í fyrstu hafði grunur hans verið örlítill en hafði aukist með árunum. Það að hann hafði ekki fengið neitt færi á að sanna á konu sína framhjáhald hafði með árun- um aðeins aukið þörf hans til þess að njósna um konuna og gæta hennar í hvívetna. Maðurinn gekkst svo upp í þessu að mikiU hluti tíma hans fór í alls konar vanga- veltur um „framhjáhaldið" og hann gat varla á heilum sér tekið. í viðtali við mig gekk allt hans mál út á að sannfæra mig um réttmæti gruns síns. Eftir að hafa tal- að við eiginkonu mannsins, sem var virðuleg kona, sem kom mjög vel fyrir, mátti ekki vamm sitt vita, sann- færðist ég um að maðurinn þjáðist af sjúklegri afbrýði- semi sem ætti sér enga stoð í veruleikanum. Var ég nokk- uð sáttur við þá niðurstöðu þar til ég nokkuð löngu seinna fékk „viðhaldið" í meðferð. Kom þá í ljós að þessi áðurnefnda frú hafði átt sér elskhuga um margra ára skeið þótt leynt hafi farið. Viðbrögð eiginmanns hennar voru samt sem áður ennþá afbrigðileg í mínum augum en skiljanlegri. Ekki er ég að gera því skóna með þessu að sambýlismað- ur þinn og dóttir þín standi í einhverju ástarsambandi. Nefndi ég þetta í þeim tilgangi að sýna fram á hversu erfitt er oft fyrir utan- aðkomandi að gera sér raun- hæfa mynd af hjónabandi eða sambýli þegar tvo aðila greinir á um i frásögu af ástandinu heima fyrir. í þessu tilviki var ég reyndar ungur og óreyndur en var samt sem áður á staðnum og talaði við báða aðila. í þínu tilviki hef ég aðeins í hönd- unum bréf þitt sem ekki er auðvelt að ráða í. Get ég því ómögulega svarað þér hvort þú sért að verða ímyndunar- veik. Það sem ég les aftur á móti úr bréfi þínu er ekkert óeðlileg hegðun 16 ára dótt- ur þinnar sem er að upp- götva að hún er að verða kona. Öll höfum við þörf fyrir athygli og unglingar sem eru að breytast úr börnum í fullorðna hafa ekki hvað síst þörf fyrir að finna það að þeir séu aðlaðandi í augum hins kynsins. Þarf þó á engan hátt að vera neitt kynferðis- legt í því að dóttur þinni þyki athygli sambýlismanns þíns góð. Þú segist gera þér grein fyrir að þú sért talsvert af- brýðisöm en reynir að telja þér trú um að þetta sé eðli- legt. Samt sem áður held- urðu áfram og segir að þú þorir ekki að skilja þau tvö eftir ein saman. Illt hlýtur að vera að geta ekki treyst sam- býlismanni sínum með dótt- ur sinni, enn verra þykir mér þó að þér finnst þú ekki geta treyst þinni eigin dóttur. í mínum eyrum hljómar þetta eins og samband þitt og sambýlismanns þíns risti ekki of djúpt og að tími sé til þess kominn að þú lítir á samband þitt við þína eigin dóttur og takir það til ræki- legrar endurskoðunar. Væri þá ekki úr vegi að þið tvær settust niður í góðu tómi og reynduð að styrkja ykkar samband. Vera má að þetta minnkaða eða hnignandi ástarlíf milli þín og sambýlis- manns þíns sé aðeins tíma- bundið ástand sem lagast gæti ef þið tækjuð ykkur tak og hreinsuðuð andrúms- loftið. Hitt er þó ekki óhugs- andi að í ástarlífinu milli ykkar endurspeglist skortur á gagnkvæmu trausti og ör- yggi. í bréfi þínu minnist þú heldur ekkert á hvort þér þyki vænt um þennan mann eða hversu mikilvægur hann sé þér. Vantraust þitt á hon- um skín í gegnum bréfið. Legg ég því til að þú gerir upp hug þinn gagnvart þess- um sambýlismanni þínum og að þú annaðhvort farir að treysta honum eða að þú haldið áfram að vantreysta honum. Verð ég nú reyndar að skjóta því að að sennilega myndi það þá hafa í för með sér slit ykkar í millum þar sem það væri að æra óstöð- ugan að halda áfram í sam- bandi sem er ekki öruggara en þetta. Því miður get ég lítið hjálp- að þér þar sem ég veit ekki hversu raunhæfa mynd þú hefur dregið upp af ástand- inu heima. Þetta er uppgjör sem þú verður sjálf að ganga í gegnum og erigin getur tekið ákvörðun fyrir þig hvort þú ættir að halda áfram í þessu sambandi eða ekki. Tilfinningalegar ákvarðanir eru yfirleitt alltaf erfiðar eins og segir í ágætum ísl. máls- hætti. „Sá á kvölina sem á völina. “ Með bestum kveðjum, Páll Eiriksson Páll Eiríksson geðlæknir svarar spurningum lesenda

x

NT

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: NT
https://timarit.is/publication/305

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.