NT - 17.08.1985, Blaðsíða 21

r - - - m I
• * *
Laugardagur 17. ágúst 1985 21
Útlönd
Bandaríkin:
Glæpur að smíða ekki
sprengjuheldar þotur?
New York-Reuler
■ Bandarískur lögfræðingur
hefur höfðað mál á hendur Boe-
ing-verksmiðjunum fyrir að
breyta farþegaflugvélum sínum
ekki þannig að þær geti þolað
sprengju.
Lögfræðingurinn, sem heitir
F. Lee Bailey, höfðaði málið
vegna dauðra Sugra Sadiq sem
lést þann 23. júní síðastliðinn
þegar indverska þotan Air India
hrapaði í Atlantshaf. Það er
talið að þotan hafi hrapað eftir
að sprenging varð um borð í
henni.
Bailey heldur því fram að
Boeing-fyrirtækið hafi gert sig
sekt um vanrækslu með því að
láta undir höfuð leggjast að
endursmíða farþegaþotur sínar
þrátt fyrir að vitað væri að
þotunum stafaði hætta af
sprengjuárásum i hryðjuverka-
manna. Það væri skylda flugvél-
averksmiðjanna að sjá til þess
að þoturnar stæðust slíkar árás-
ir.
Bailey kærði líka indverska
flugfélagið Air India og kana-
dísk stjórnvöld fyrir að tryggja
ekki nægjanlegt öryggi á flug-
völlum sem hefði leitt til þess að
hryðjuverkamenn hefðu getað
smyglað sprengju um borð í
flugvél Air India.
Lögfræðingurinn fer fram á
alls tveggja milljarða dollara
(80 milljarða ísl.kr.) skaðabæt-
ur.
Spánn:
„Vinna óskast
há f undarlaun"
Leon-Reuler
■ Áhyggjufullur spænskur
faðir auglýsti fyrir skömmu
eftir vinnu fyrir son sinn og
bauð sem svarar 100.000 ísl.
kr. meðlag með syninum til
atvinnurekandans sem fyndi
honum stað í fyrirtæki sínu.
Argimiro Gonzalez hafði
misst alla von um að sonur-
inn, Jose Luis, sem er raf-
virki fyndi vinnu í Leon, þar
sem fjölskyidan býr, svo að
hann greip til þess örþrifa-
ráðs að auglýsa „fundarla-
un“.
Auglýsingin bar árangur og
nokkrum dögum síðar. var
sonurinn kominn í trygga
atvinnu. Atvinnurekandinn
afþakkaði meira að segja
meðlagið.
Samkvæmt opinberum töl-
um eru nú um 22% vinnu-
færra Spánverja atvinnulaus
og er atvinnuleysi hvergi
meira í Evrópu.
Víetnamskur her úr
Kambódíu eftir 5 ár?
Bresk rannsókn:
Hætta á krabbameini
Bangkok-Reuter
■ Víetnamar hafa lýst því
yfir að þeir muni kalla her
sinn burt frá Kambódíu fyrir
árið 1990 vegna þess hvað
„allt gangi vel á öllum
sviðum“.
Víetnamar sendu her sinn
í Kambódíu fyrir sjö árum
og steyptu þáverandi stjórn
Rauðra Khmera. Þeirstuddu
þá til valda aðra stjórn sem
er þeim mjög vinsamleg.
Rauðir Khmerar hafa síð-
an haldið uppi skæruhernaði
gegn víetnamska herliðinu í
Kambódíu sem er talið vera
um 160.000 til 180.000
menn. Rauðu Khmerarnir
eru í bandalagi við tvær aðrar
skæruliðahreyfingar og er
talið að bandalag þeirra hafi
samtals um 50.000 til 60.000
menn undir vopnum.
Chilestjórn fær
ný alþjóðalán
Washington-Rcutcr
■ Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
hefur lofað stjórn Chile nýjum
lánum sem nema um 850 milljón
dollurum næstu þrjú ár.
Efnahagur Chile er nú mjög
bágborinn þar sem helsta út-
flutningsvara Chilemanna,
kopar, hefur lækkað mikið í
verði á heimsmörkuðum á
undanförnum árum. Chile-
stjórn á því erfitt með að tryggja
afborganir og vaxtagreiðslur af
erlendum lánum sem nú eru
talin nema um 20 milljörðum
dollara.
Lán Alþjóðagjaldeyrissjóðs-
ins til Chile eru fyrst og fremst
ætluð til greiðslna á eldri skuld-
um sem Chile gæti annars ekki
greitt.
Þurrkar í Búlgaríu
Sofía-Rcutcr
■ Miklir þurrkar hafa verið í
Búlgaríu á þessu ári þannig að
uppskera er langt undir meðal-
lagi. Stjórnvöld hafa varað við
því að matvæli kunni að verða
af skornum skammti í vetur
vegna þurrkanna.
Að sögn erlendra sendifuli-
trúa í Búlgaríu hafa þurrkarnir
leitt tii lélegrar tóbaks- og korn-
uppskeru og svo virðist sem
grænmetisuppskeran verði einn-
ig lítil. Vatnsskorturinn hefur
líka leitt til rafmagnsskömmtun-
ar þar sem Búlgarar nota vatns-
afl mikið til raforkuframleiðslu.
Yfirlýsingin um að Víet-
namar myndu kalla her sinn
heim fyrir árið 1990 var gefin
út eftir tveggja daga fund
utanríkisráðherra Víetnams,
Laos og Kambódíu sem hald-
inn var í Phnom Phen. Áður
höfðu Víetnamar gefið í skyn
að þeir myndu hugsanlega
ekki kalla allan her sinn heim
margföld hjá starfs-
fólki kjarnorkuvera
krabbameini í blöðruhálskirtli
allt að átta sinnum meiri en
almennt gerist í þjóðfélaginu.
Rannsóknin náði til tæplega
40.000 karla og kvenna sem
hafa starfað við bresk kjarnork-
uver á árunum 1946 til 1979.
Þetta mun vera víðtækasta rann-
sókn sem gerð hefur verið á
dánarorsökum starfsfólks
kjarnorkuvera nokkurs staðar í
heiminum.
Heildardánartíðni reyndist
mjög svipuð og hjá öðrum hóp-
um í þjóðfélaginu í sambærileg-
um aldursflokkum. Krabba-
mein í blöðruhálskirtli var eina
áberandi undantekningin. Af
þeim 3.373 dauðsföllum sem
rannsökuð voru reyndust 38
stafa af krabbameini í blöðru-
hálskirtli sem er átta • sinnum
meira en hjá öðru fólki.
í skýrslunni er tekið fram að
enn sé lítið vitað um langtím-
aáhrif iítillar geislunar. Áhrifin
verði ekki ljós fyrr en síðar
þegar starfsfólkið verði eldra.
Þá verði auðveldara að bera
það sanian viö aðra hópa.
fyrr en eftir tíu ár.
London-Reuter
■ Samkvæmt nýrri og ýtar-
legri rannsókn á dánarorsökum
starfsfólks kjarnorkuvera er
hættan á því að það látist úr
■ Kjarnorkuver eða vindmilla, hvort skvldi nú vera heilsusamlegri vinnustaður.
Portúgal:
Samyrkjubændur óttast
ríkan landeigendaaðal
Cuba, Portúgal-Reutcr
■ Samyrkjubændur í Port-
úgal, sem lögðu undir sig
búgarða ríkra bænda eftir
byltinguna fyrir tíu árum,
óttast nú að landeigendum
takíst að sölsa aftur undir sig
jarðirnar með aðstoð stjórn-
valda sem verði stöðugt
hægrisinnaðri.
Joao Santos einn af
leiðtogum samyrkjubænda á
Alentejo kornræktarsvæðinu
segir að mikil hætta sé á því
að umbæturnar, sem gerðar
voru á kjörum fátækra
bænda, verði nú teknar aftur.
Fjöldi samyrkjubúa hafi ver-
ið lagður niður og landi þeirra
skilað til upphaflegra eig-
enda frá því árið 1977.
Leiðtogar samyrkjubænda
segja að 702.000 hekturum
samyrkjulands hafi verið
skilað aftur til landeigenda
og að nú séu aðeins eftir um
430.000 hektarar í samrækt
af þeim 1,13 milljónum hekt-
urum sem hefðu verið teknir
undir samyrkjubú árið 1975.
Samyrkjubúin voru upp-
haflega um 550 talsins en nú
eru aðeins 330 eftir. Margir
samyrkjubændur ásaka
stjórnina um að ganga erinda
landeigenda sem vilji sam-
yrkjuhreyfinguna feiga. En
stjórnvöld neita því og segj-
ast aðeins vilja skýra lagalega
stöðu samyrkjubúanna og
tryggja að rekstur þeirra sé
hagkvæmur.
Portúgalskir kommúnistar
hafa staðið framarlega í bar-
áttu samyrkjubænda gegn
því að samyrkjulandi verði
skilað aftur til ríkra landeig-
enda. Á sumum stöðum hef-
ur komið til átaka milli
bænda og lögreglu sem
stjórnvöld liafa hvatt til að
tryggja upphaflegum land-
eigendum aftur land sitt.
Skógareldar:
Pólitískir brennu-
vargar á Grikklandi?
Kavala-Reutcr
■ Andreas Papandreou for-
sætisráðherra Grikklands ásak-
aði í gær brennuvarga um að hafa
kveikt í skógum landsins sem
síðustu daga hafa eytt tugum
þúsunda hektara af skóglendi.
Hann sagði ýmislegt benda til
þess að brennuvargarnir hefðu
pólitísk markmið með íkveikj-
unum.
Eldarnir hafa kviknað á 39
stöðum í Grikklandi þar sem nú
er mjög heitt og þurrt í veðri.
Nokkrir menn hafa þegar látist
vegna köfnunar eða brunnið til
bana í eldinum.
í fyrrinótt umkringdi skógar-
eldurinn hafnarborgina Kavala
þar sem 46.000 manns búa.
Nokkur hús brunnu og nær ólíft
varð í borginni vegna reykjar-
stybbu og hita.
Papandreou sagði að greini-
lega væri um íkveikju að ræða á
mörgum stöðum. Fyrrverandi
hermaður hefði verið handtek-
inn með íkveikjuefni sem væru
svipuð þeim sem lögreglan hefði
fundið á þrem stöðum þar sem
eldar hefðu kviknað.
Papandreou kvað margt
benda til þess að íkveikjurnar
hefðu verið gerðar samkvæmt
áætlun. Það væri því ekki nema
von þótt menn spyrðu sig hvort
markmiðið með þeim væri ekki
að valda glundroða í Grikk-
landi.