Morgunblaðið - 13.10.2004, Side 14

14 MIÐVIKUDAGUR 13. OKTÓBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
SILVIO Berlusconi, forsætisráð-
herra Ítalíu, hefur brugðist ókvæða
við þeirri ákvörðun borgararéttinda-
nefndar Evrópuþingsins að hafna
manni sem ítalska ríkisstjórnin
hafði tilnefnt til að fara með dóms-
mál í framkvæmdastjórn Evrópu-
sambandsins, ESB. Sakar hann
meirihluta nefndarinnar um for-
dóma gagnvart kaþólsku fólki en
stjórnarandstaðan á Ítalíu fagnar
niðurstöðunni.
Borgararéttindanefndin hafnaði
Rocco Buttiglione, Evrópuráðherra
í ríkisstjórn Berlusconis, með 27 at-
kvæðum gegn 26. Er ástæðan eink-
um sú, að í yfirheyrslum í síðustu
viku lýsti hann yfir, að samkyn-
hneigð væri synd og sagði, að meg-
intilgangurinn hjónabandsins væri
að auðvelda konum að
eiga börn og njóta
verndar eiginmanna
sinna.
Pierluigi Bersani,
fyrrverandi iðnaðar-
ráðherra í stjórn
ítalskra vinstrimanna,
sagði í gær, að vegna
Berlusconis nytu Ítalir
lítils trausts innan
ESB og Sergio Lo Giu-
dice, talsmaður sam-
kynhneigðra á Ítalíu,
fagnaði því, að ESB
skyldi standa vörð um
mannréttindi, þar á
meðal samkyn-
hneigðra.
„Við erum ánægð með niðurstöð-
una. Hún sýnir, að ítök
Páfagarðs ná ekki yfir
Alpana,“ sagði hann.
Ekki bindandi
Berlusconi kenndi
vinstrimönnum á Ítalíu
um niðurstöðuna og
sagði hana lykta af
„bókstafstrú“. Sjálfur
sagði Buttiglione, sem
er nátengdur Páfa-
garði, í viðtali við blað-
ið Il Messaggero, að
ástæðan hefði verið, að
hann væri kaþólskur
og ráðherra í stjórn
Berlusconis.
„Sumir virðast telja að ráðherrar
Berlusconis séu siðferðilega óhæfir
til að fást við dómsmál,“ sagði Butt-
iglione.
Evrópuþingið hefur ekki fyrr
hafnað manni, sem tilnefndur er í
framkvæmdastjórn ESB, en ákvörð-
un þess er hins vegar ekki bindandi.
Helstu blöð á Ítalíu voru sammála
um það í gær, að niðurstaðan í borg-
araréttindanefndinni væri eins og
blaut tuska framan í Berlusconi og
stjórn hans. Hún sýndi meðal ann-
ars andúðina í Evrópu á honum,
stuðningi hans við Bandaríkjastjórn
og á þeirri kaþólsku, sem sumir
líktu við bókstafstrú.
Jose Manuel Durao Barroso, for-
seti framkvæmdastjórnar ESB,
sagðist í gær vera viss um, að þetta
mál yrði leyst í viðræðum hans við
Evrópuþingið.
Berlusconi æfur út í Evrópuþingið
Buttiglione hafnað sem næsta dómsmálaráðherra í framkvæmdastjórn ESB
Rocco Buttiglione
Róm. AP, AFP.
MAHA Abu Eisha er systir liðs-
manns samtakanna Íslamskt Jíhad,
Mohammeds Abu Eisha. Á myndinni
sést hún virða fyrir sér skemmdir á
heimili sínu í Nablus sem sprengjur
Ísraelshers í gær ollu. Ísraelar segja
að Mohammed Abu Eisha, sem Ísr-
aelar handtóku fyrir þremur mán-
uðum, hafi verið ábyrgur fyrir hrinu
árása gegn ísraelskum ríkisborg-
urum að undanförnu. Ísraelsher
handtók jafnframt í gær leiðtoga Ísl-
amsks Jíhads, Yussef Aref.
Þá héldu Ísraelar áfram hern-
aðaraðgerðum sínum á Gaza-
svæðinu en þær hafa nú staðið í
þrjár vikur. Meira en 110 Palest-
ínumenn hafa fallið á þeim tíma.
AP
Hernaðaraðgerðir Ísraela
halda áfram á Gaza
SVO virðist sem ýmiskonar tækja-
búnaður og efni sem geymd voru í
kjarnorkuverum Íraka hafi einfald-
lega gufað upp. Mohammed ElBar-
adei, yfirmaður Alþjóðakjarnorku-
málastofnunarinnar (IAEA), lýsir
áhyggjum sínum vegna þessa í
bréfi sem hann hefur ritað örygg-
isráði Sameinuðu þjóðanna en bún-
aðinn mætti hugsanlega nota til að
framleiða kjarnorkusprengju.
Íraskir embættismenn gerðu þó lít-
ið úr þessum fréttum í gær og
sögðu ekki ástæðu til að hafa
áhyggjur.
Í bréfi ElBaradeis til öryggis-
ráðsins kemur fram að af gervi-
hnattamyndum megi ráða að heilu
byggingarnar, þar sem geymdur
var búnaður er tengdist kjarnorku-
framleiðslu, hafi verið skipulega
rifnar. Þessar byggingar munu
einkum hafa hýst fjölnota tækja-
búnað sem bæði má hafa til frið-
samlegra nota, t.d. til orkufram-
leiðslu, og til þess að búa til
kjarnorkuvopn. Er þar m.a. um að
ræða nákvæm logsuðutæki. Þá hef-
ur sérhert ál einnig horfið úr
geymslu.
IAEA hefur áður varað við því
að íraskan vopnabúnað kynni að
hafa dagað uppi á ruslahaugum í
öðrum löndum en „ekkert af há-
gæða, fjölnota búnaði eða efnum ...
hefur fundist“ að því er fram kom í
bréfi ElBaradeis til öryggisráðsins.
„Hvarf svona búnaðar og efna
kann að tengjast útbreiðslu kjarn-
orkuvopna,“ sagði ElBaradei einn-
ig.
Hafa ekki fengið
að snúa aftur
Eftirlitsmenn IAEA fóru frá
Írak rétt fyrir innrás Bandaríkja-
manna og Breta í mars í fyrra og
Bandaríkin hafa komið í veg fyrir
að vopnaeftirlitsmenn frá IAEA
sneru þangað á ný. Fréttasíða
BBC hafði eftir Mark Gwozdecky,
talsmanni IAEA, í gær að hugs-
anlegt væri að Bandaríkjamenn
bæru sjálfir ábyrgð á því að um-
ræddar byggingar hefðu verið rifn-
ar og búnaðurinn fluttur til. En
fram kemur hins vegar í bréfi El-
Baradeis til öryggisráðsins að
hvorki bandarískir embættismenn í
Írak né Írakar sjálfir hafi gert
grein fyrir neinu slíku í skýrslum
sínum til IAEA.
Haft var eftir Rashid Omar, vís-
indamálaráðherra írösku bráða-
birgðastjórnarinnar, í gær að í
upplausnarástandinu sem ríkti eft-
ir að stjórn Saddams var steypt af
stóli í fyrra hefðu ræningjar stolið
hluta búnaðarins. Síðan þá væri
hins vegar búið að ganga vel frá
öryggismálum og engin ástæða
væri því til að hafa áhyggjur.
Segja kjarn-
orkubúnað hafa
horfið í Írak
Sameinuðu þjóðunum. AFP.
ÞVÍ er spáð í úttekt, sem gerð
hefur verið fyrir samtök
danskra bænda, að bændabýl-
um í Danmörku muni fækka
um 22.000 á næstu tíu árum.
Í úttektinni, sem Jyllands-
Posten greindi frá, er því
spáð, að 10.000 svínabú muni
leggja upp laupana; 6.400
kúabú og 5.600 blönduð bú.
Með þeim muni 24.000 störf
hverfa.
Verði þróunin þessi munu
verða eftir 13.000 býli, sem
ábúendur hafa allt sitt lifi-
brauð af, og 19.000 býli þar
sem landbúnaður er stundaður
með annarri vinnu.
Bænda-
býlum
fækkar
RISAEÐLURNAR voru á fallanda
fæti áður en stór loftsteinn rakst á
jörðina en hingað til hefur verið tal-
ið, að áreksturinn hafi átt mestan
þátt í því, að þær dóu út.
Tveir þróunarlíffræðingar, David
Penny, prófessor við Massey-
háskólann á Nýja-Sjálandi, og dr.
Matt Phillips við Oxford-háskóla,
halda þessu fram í nýrri grein í
tímaritinu Trends in Ecology and
Evolution og hvetja jafnframt til, að
loftsteinskenningin verði endur-
skoðuð í heild sinni. En loft-
steinskenningin er í stuttu máli sú,
að fuglar og spendýr hafi ekki náð
að blómstra fyrr en loftsteinninn
gerði út af við risaeðlurnar undir lok
Krítartímans fyrir 65 milljónum ára.
Segja þeir Penny og Phillips að
vísindamenn hafi haldið sig svo ein-
dregið við loftsteinskenninguna að
þeir hafi látíð hjá líða að rannsaka
raunverulegar ástæður þess að risa-
eðlur dóu út.
Þeir Penny og Phillips draga ekki
í efa, að loftsteinn hafi rekist á jörð-
ina á þessum tíma en segja, að enn
hafi engar sannanir komið fram fyr-
ir því, að áreksturinn hafi gert út af
við risaeðlurnar.
Segja þeir, að fyrir 80 til 90 millj-
ónum ára hafi margbreytileiki fugla
og spendýra farið að aukast og á
næstu 20 til 30 milljónum ára hafi
þau orðið ofan á og grafið undan til-
veru eðlnanna.
Reuters
Loftsteinn
ekki söku-
dólgurinn
Wellington. AFP.
Útdauði risaeðlna
SAMTÖK gyðinga í Bandaríkjunum
fögnuðu því í gær, að Bandaríkja-
þing hefur samþykkt að koma á fót
stofnun til að fylgjast með árásum og
áróðri gegn gyðingum um allan
heim. Jafnframt á hún að flokka ríki
eftir því hvernig komið er fram við
gyðinga. Var þetta samþykkt þótt
bandaríska utanríkisráðuneytið var-
aði sérstaklega við því.
Flutningsmaður tillögunnar var
Tom Lantos, eini maðurinn á Banda-
ríkjaþingi, sem lifði Helförina, og til-
efnið var aukið gyðingahatur í Evr-
ópu og Miðausturlöndum.
Flaug í gegnum þingið
Tillagan átti greiða leið í gegnum
báðar þingdeildir í síðustu viku þótt
bandaríska utanríkisráðuneytið
mótmælti henni eindregið. Í yfirlýs-
ingu frá því sagði, að hætt væri við,
að margir teldu Bandaríkin og
Bandaríkjaþing hampa gyðingum
sérstaklega umfram áhangendur
annarra trúarbragða þegar kæmi að
mannréttindamálum.
100 kunnir menn í Bandaríkjun-
um, þ.á m. Jack Kemp, sem var vara-
forsetaefni Repúblikanaflokksins
1996, og Jeane Kirkpatrick, fyrrver-
andi fastafulltrúi Bandaríkjanna hjá
Sameinuðu þjóðanna, mótmæltu
þessu og sögðu þetta álit ráðuneyt-
isins og bandarískra sendimanna
rangt. „Það eru gyðingahatararnir
sem leggja gyðinga í einelti, þess
vegna er ástæða til að leggja sig sér-
staklega eftir því að berjast gegn
gyðingahatri,“ sagði í bréfi hópsins.
Búist er við, að George W. Bush
Bandaríkjaforseti muni undirrita
lögin. Þau fela í sér að árásir erlendis
gegn gyðingum, eignum þeirra og
grafreitum, verði skráðar sérstak-
lega hjá utanríkisráðuneytinu.
Ríki flokkuð eftir
afstöðu til gyðinga
Washington. AFP.