Morgunblaðið - 13.10.2004, Blaðsíða 40
Myndasögur | Íslenskur undirtónn í tveimur erlendum myndasögum
Rammi úr hinni tónskreyttu myndasögu Louis: Dreams Never Die eftir
Metaphrog, hey og múm.
um og leiðir hugann inn á nýjar braut-
ir við hvern lestur. Endurhljóðblöndun
múm á lagi Hey er vel unnin. Einfalt
og fallegt stef sem nýtist vel sem inn-
gangur við lesturinn. Nán-
ast eins og upphafslag
barnatímans. Að ósekju
hefðu lögin mátt vera fleiri
en hér er um tilraun að
ræða sem vonandi á eftir
að vekja athygli á þessum
skemmtilega möguleika
við myndasöguútgáfu.
Tregafullt
Paul Hornchemeier hef-
ur sagst vera undir miklum
áhrifum frá tónlist Sigur
Rósar við myndasögugerð
sína eins og glögglega má
sjá á fyrstu senunni í nýrri
bók hans, Mother come
home. Þar sést fígúra fljóta í leiðslu yf-
ir ógreinilegt landslag. Það er nánast
að maður heyri tóna ( ) – plötu Sigur
Rósar í bakgrunni og þegar lengra
sækir í kverinu verða á vegi lesandans
fleiri atriði sem væru eins og sniðin að
tónlist þeirra. Tónlist Sigur Rósar er
eins og alþjóð veit í dramatískara lagi
og það verður að segjast að í þeim efn-
um er herra Hornchmeier engin dæg-
urfluga.
Mother Come Home fjallar um
reynsluheim lítils snáða, Thomasar, en
þrátt fyrir aldur söguhetjunnar er
bókin ekki við hæfi barna. Viðfangs-
efni bókarinnar krefjast ákveðinnar
þekkingar á eðlilegustu þáttum barn-
sóttans; óttann við að missa og vera
skilinn eftir. Þekkingar sem einungis
er hægt að öðlast með áralangri úr-
vinnslu á tilfinningasúpu æskunnar.
Thomas litli hefur nýverið misst móð-
ur sína. Faðir hans er gersamlega nið-
urbrotinn og syndir um í hálfgerðu
móki. Hann reynir að fylgja skyldum
sínum sem foreldri á sjálfstýringu en
þrátt fyrir ungan aldur finnur Thomas
að ekki er allt með felldu. Lífið sem
snerist allt á hvolf með fráfalli móð-
urinnar verður ennþá illskiljanlegra
þegar faðir hans verður sífellt frá-
hverfari og skringilegri í háttum. Að
lokum verður ekki við neitt ráðið og
faðirinn er sendur til aðhlynningar á
stofnun. Thomasi litli er
sviptur síðasta haldreipinu
og hann danglar milli graf-
ar móður sinar og geðspít-
alans.
Eins og sjá má á þessari
stuttu lýsingu er ekki um
neitt spaug að ræða.
Hornchmeier hefur kjark
til þess að láta lesandann
hafa fyrir lestrinum og
leyfir treganum að njóta
sín. Hann leitar leiða til að
skýra heimsmynd Thom-
asar í teikningunum. Lit-
irnir eru mattir og flatir
eins og í depurðarmeist-
araverkinu Jimmy Corrig-
an eftir Chris Ware. Nánari innsýn er
gefin á köflum með einfeldnislegum og
barnslegum dýrateikningum þar sem
Thomas gefur eigin túlkun á því sem
fram fer. Hver rammi hefur mikla
þyngd og myndmálið getur þess vegna
orðið nokkuð höktandi á köflum. Það
er því vel þess virði að lesa bókina
tvisvar til að ná sumum flóknari tónum
hennar sem dyljast í smáatriðum á
hverri síðu. Mother Come Home er
einstakt verk og ekki skemmir fyrir að
geta leitað til yfirlýstra áhrifavalda í
tónlist Sigur Rósar.
Jafnvel þó að notast sé við höfða-
töluútreikninginn góða erum við Ís-
lendingar langt undir kvóta í mynda-
söguútgáfu á heimsvísu. Það er því
sannarlega gott að við getum sett
mark okkar á útgáfuna með öðrum
hætti, hversu langsótt sem það kann
svo að vera. Kannski myndasögu-
tónlist verði okkar vígi innan geirans í
framtíðinni.
Myndrammi úr hinni Sigur Rósar-innblásnu Mother, Come Home.
MYNDASÖGUR eru af öllum stærð-
um og gerðum. Tugir þúsunda titla líta
dagsins ljós á hverju ári og einungis fá-
einar þeirra hljóta almenna hylli og
náð gagnrýnenda. Hávær minnihluti
þeirra kveður sér hljóðs í krafti
sterkrar markaðsstöðu
eins og afurðir
stærstu útgáfufyr-
irtækjanna á rótgrón-
ustu lesendasvæðunum.
Flestar svífa þó lágflug
undir radar fjöldavit-
undar og hverfa skjótt í al-
gleymi. Í myndasögum eins
og annarri vinsældamenn-
ingu er síst góð fylgni milli
gæða og hárra sölutalna, í það
minnsta í augum sjálfskipaðra
menningarvita. Hætt er við að auð-
meltanlegasta og sykurfroðulegasta
efnið nái til flestra á meðan annað sem
krefst meiri yfirlegu og dýpri grand-
skoðunar letji áhuga lesenda. Við Ís-
lendingar eigum þó í það minnsta þrjú
vel þekkt dæmi um hið andstæða á
sviði tónlistar; hljómsveitirnar Sigur
Rós og múm, „ … and Björk of
course“. Allir þessir tónlistarmenn
hafa náð hylli á heimsvísu þrátt fyrir
að skapa tónlist sem seint getur talist
vinsældavæn. Nýlega rak á fjörur
myndasöguáhugamanna bækur sem
tengja þetta tvennt svo vel saman að
ótrúlegt má heita.
Barnalegt
Fyrri bókin, Louis: Dreams
Never Die er samin af skosk-
frönskum hjóum, þeim John
Chalmers og Söndru
Marrs sem kalla sig list-
mannanafninu Metap-
hrog. Umrædd Louis-
bók er sú fjórða í
bókaflokknum og
ákváðu hjónin list-
rænu að fá til liðs við sig
tónlistarmann til að ljá sögunni
nýja, hljóðræna vídd. Sá kallar sig Hey
og starfar á tónlistarjaðrinum í Berlín.
Hlutur múm í þessu samstarfsverkefni
er að endurhljóðblanda lag Hey og
fylgja lögin bókinni á fallega mynd-
skreyttum geisladiski. Það á vel við
þar sem múm-liðar hafa tjáð aðdáun
sína á þessum bókarflokki og lásu sér
til ánægju áður en til þessa verkefnis
kom.
Louis: Dreams Never Die lítur út
eins og barnabók en þegar nánar er að
gáð er um mun dekkra og þyngra efni
að ræða. Söguhetjan er krónískur
bjartsýnismaður með einfeldningslegt
tunglfés. Hann lifir sínu litla lífi í mið-
súrrealísku smáíbúðahverfi þar sem
hlutirnir eru ekki eins og við eigum að
venjast (eða hvað?) Litla Gunna og
Litli Jón koma upp í hugann. Hans eini
vinur er fuglinn FC sem lifir sínu inni-
lokaða lífi í búri á borðinu hjá Louis.
Þrátt fyrir félagsskapinn finnur les-
andinn að fuglinn virkar sem stanslaus
áminning fyrir Louis greyið um eigið
innilokaða og afmarkaða líf. Þegar hér
er komið við sögu hefur Louis ekki
fengið bréf frá frænku sinni í nokkurn
tíma og er farinn að verða áhyggju-
fullur um afdrif hennar. Hann ákveður
því að leggja í leiðangur um hverfið til
að finna hana en kemst að því að utan
garðveggjanna er ýmislegt skelfilegt á
ferli.
Louis er einkennileg lesning. Við
fyrsta lestur var ég lítt hrifinn. Texta-
slaufur minntu á innhverfa ljóðlist
unglinga í tilvistarkreppu og sögu-
byggingin óþarflega skekkt. Það sem
stóð upp úr voru teikningar Söndru;
einfaldar, mjúkar og litríkar og skilja
eftir bragð í huga lesandans sem dreg-
ur hann aftur að bókinni. Og sem bet-
ur fer, því Louis: Dreams Never Die
krefst fleiri lesninga. Börnin eru ekk-
ert feimin við láta lesa fyrir sig sömu
bókina trekk í trekk eins og end-
urtekningunni fylgi einhvers konar
sefi. Þau átta sig betur á staðháttum
og geta stundað sín eigin ævintýr. Sag-
an verður þá eins og rammi utan um
þeirra eigin hugrenningar, landakort
þar sem þau geta fetað nýja stíga.
Louis virkar á þessum barnalegu nót-
Innblásnar af múm og Sigur Rós
Við Íslendingar höfum ekki náð okkur á strik í
myndasögugerð. Nýverið komu þó út tvær
framúrskarandi erlendar myndasögur sem
draga áhrif sín af íslenskri tónlist. Heimir
Snorrason las og hlustaði.
Mother, Come Home og Louis:
Dreams Never Die fást í mynda-
sögubúðinni Nexus.
www.metaprhog.com
40 MIÐVIKUDAGUR 13. OKTÓBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ÁLFABAKKI
Sýnd kl. 5.50, 8 og 10.10
S.V. Mbl.
HP. Kvikmyndir.com
Ó.H.T Rás 3.
S.V. Mbl.
DV
Ó.H.T. Rás 2
Lífið er bið
Ég heiti
Alice og
ég man
allt
MILLA JOVOVICHI I
ÁLFABAKKI
Sýnd kl. 6, 8 og 10.20. B.i. 16 ára.
Sýnd kl. 5.50, 8 og 10.10.Sýnd kl. 5.50, 8 og 10.10.
Tom Hanks Catherine Zeta Jones
Milla Jovovich er mætt aftur í
toppformi sem
hasargellan Alice í svölustu
hasarmynd ársins.
illa Jovovich er tt aftur í
toppfor i se
hasargellan lice í svölustu
hasar ynd ársins.
Ó.H.T. Rás 2
EINNIG SÝND Í LÚXUS VIP
KL. 3.30, 5.50, 8 OG 10.10
frábær léttleikandi rómantísk gamanmynd frá framleiðendum
“Bridget Jones Diary”, “Love Actually” og “Notting Hill”
frábær léttleikandi rómantísk gamanmynd
frá framleiðendum “Bridget Jones Diary”,
“Love Actually” og “Notting Hill”
NÆSLAND
LEIKSTJÓRN FRIÐRIK ÞÓR FRIÐRIKSSON
Verðlauna stuttmyndin af Nordisk Panorama, "Síðasti Bærinn"
sýnd á undan myndinni.
Sýnd kl. 5.40, 8 og 10.20.Sýnd kl. 5.45, 8 og 10.15. B.i 14 Sýnd kl. 6 og 10.
M.M.J.
Kvikmyndir.com
„Wimbledon er því úrvals
mynd, hugljúf og gamansöm,
og ætti að létta
lundina hjá bíógestum í
skammdeginu." M.M.J.
kvikmyndir.com
M.M.J.
Kvikmyndir.com
„Wimbledon er því úrvals mynd, hugljúf og
gamansöm, og ætti að létta
lundina hjá bíógestum í skammdeginu." M.M.J.
kvikmyndir.com