24 stundir - 18.12.2007, Síða 14

14 ÞRIÐJUDAGUR 18. DESEMBER 2007 24stundir
Þau fjögur héruð Bólivíu sem
framleiða mest af gasi landsins
hafa slitið sam-
band við rík-
isstjórnina í La
Paz. Vilja sveit-
arstjórnarmenn á
svæðinu fjarlægj-
ast nýja stjórn-
arskrá landsins,
sem meðal ann-
ars kveður á um
aukna skattlagningu í gasiðnaði
til að greiða fyrir félagsþjónustu.
Styr hefur staðið um gasfram-
leiðslu í Bólivíu síðan Evo Mor-
ales, forseti landsins, þjóðnýtti
iðnaðinn á síðasta ári. aij
Bólivía
Héruð krefjast
sjálfsstjórnar
„Þeir skildu eftir vígaflokka fyrir
mig. Þeir skildu eftir glæpamenn
fyrir mig. Þeir skildu eftir öll
heimsins vandamál,“ segir Jalil
Khalaf, sem tók við löggæslu í
Basra þegar breskt herlið hélt á
brott.
Gagnrýni Khalafs stangast á við
yfirlýsingar breskra yfirvalda,
sem segja brotthvarfið frá Basra
vera á réttum tíma. aij
Írak
Bretar frá Basra
Bandaríska forsetaframbjóð-
andaefnið Barack
Obama var í
fyrsta sinn um
helgina spurður
um bæði Ísland
og Noreg.
Á fundi á föstu-
dag sagðist
Obama dást að
því hversu skyn-
samlega Norðmenn nýttu olíu-
hagnað sinn. Á laugardag var
hann svo spurður um álit sitt á
stefnu Íslands í orkumálum.
Obama sagði að sér litist vel á
hana, enda fælist mikil framtíð í
vetni sem hreinum orkugjafa. aij
Barack Obama
Spurður um Ís-
land og Noreg
Eftir Andrés Inga Jónsson
andresingi@24stundir.is
Áður stýrðu námafyrirtæki og
einkaaðilar byggðum Rússa á Sval-
barða, en nú virðast fyrirskipanir
koma beint frá ríkisstjórn Rúss-
lands. Þetta segir Per Sefland,
sýslumaður á Svalbarða, sem sýnist
Rússar vera að stórauka ítök sín á
eyjunum.
Öllum aðilum Svalbarðasamn-
ingsins er heimilt að koma sér upp
aðstöðu á Svalbarða til að nýta
auðlindir eyjanna. Deilur Íslend-
inga og Norðmanna um nýtingu
auðlinda sjávar byggjast að miklu
leyti á ólíkri túlkun á Svalbarða-
samningnum.
Rússland er eina landið utan
Noregs sem hefur nýtt sér réttinn
til auðlindanýtingar á landi. Rússar
stunda námagröft í Grumant, Py-
ramiden og Barentsburg.
Hernaðarlegt mikilvægi
Starfsemi Rússa á Svalbarða hef-
ur aldrei staðið undir sér, enda hef-
ur mikilvægi byggðanna frekar ver-
ið hernaðarlegt en annað. Meðan
kalda stríðið stóð sem hæst var
Svalbarði einn af fáum stöðum þar
sem austur- og vesturveldin þurftu
að lifa saman.
Frá lokum kalda stríðsins hefur
starfsemi Rússa dregist saman jafnt
og þétt. Undanfarin tíu ár hefur
Pyramiden til dæmis verið drauga-
bær, en í vetur mætti þangað
vinnuflokkur til að standsetja hótel
bæjarins.
Aukin starfsemi
Rússar segjast vilja byggja upp
aðstöðu til rannsókna og fyrir
ferðamenn. Í því skyni hafa rúss-
nesk stjórnvöld sótt um leyfi til að
staðsetja tvær til þrjár þyrlur í ná-
grenni Barentsburg.
„Það er ljóst að Rússar stefna að
því að styrkja ítök sín hérna. Það
verður stöðugt skýrara að hér er
rússneska ríkið að störfum,“ segir
Sefland.
„Rússarnir vilja sýna sig og
hegða sér sem stórveldi,“ segir Julie
Wilhelmsen, sem starfar að rann-
sóknum hjá norsku utanríkismála-
stofnuninni NUPI. „Nú geta þeir
staðið undir því að koma áætlun-
um sínum í framkvæmd. Þetta er
þeim mikilvægt, bæði hernaðarlega
og táknrænt,“ segir hún.
Sótt í Svalbarða
 Á Svalbarða eru bæði byggðir Norðmanna og Rússa  Upp-
bygging á vegum Rússa vekur spurningar um fyrirætlanir þeirra
➤ Svalbarðasamningurinn frá1920 kveður á um að Noregur
fari með stjórn eyjanna, en
allir aðilar samningsins hafi
rétt til að nýta auðlindir Sval-
barða.
SVALBARÐI
Barentsburg á Svalbarða
Minnisvarði um Sovétríkin sálugu
AFP
Hvað ætlar þú að
gera í dag?
- kemur þér við