Sunnudagsblaðið - 29.05.1966, Blaðsíða 16

\
Lest! Hver fann þig upp, fjúg-
andi næturlest? Einungis örlynd
þjóð fékk alið þig af sér! En þótt
hvorki hagleiksraennirnir í Túla
eða Jaróslav eigi heiðurinn af þér,
hedur sá útfarni Breti, Stiphen-
son, hæfirðu samt mætavel hinni
miklU. i-ússnesku sléttu hvar þú
herðir. sóknina fram um veg mót
háum hlíðum og djúpum dölum,
geisást framhjá simastaurum,
hraðar- og hægar, hægar og hrað-
ar unz þig sundlar og svíður í
augun! Hvað ertu samt, sé litið
þér nær, nema dálítill ofn á hjól-
um, samóvar ofan úr sveit með
vagnatrossu í togi?, Og þótt lest-
in sé illúðleg við fyrstu sýn reyn-
ist hennar innri maður hjálpfús
og góðviljaður. Hún erfiðar más-
andi og blásandi upp hvaða hæð
sem er hóstar aðvarandi — en
þegar hún blístrar bæði hvellt og
skerandi er betra að gæta sín að
verða ekki fyrir henni.
Nú erum við á brautarstöð.
Hamslausar konur klifra á hjól-
unum með börn sín og ferðatösk-
ur; aðrar bjóða til sölu gúrku,
kjúkling eða heitar kartöflur í
klút, hvimandi og skimandi, stöð-
ugt á nálum um að þær verði
teknar og sektaðar. Fótalaus betl-
ari í duggarapeysu og með húf-
una sína milli tannanna ekur sér
í klunnalegri hjólakerru milli
vagnanna. Hér býðst heitt vatn
til að laga sér te, hér er söluborð
með sætindum, og upplitaður
borði áletraður Fyrsti maí hangir
enn uppi síðan í vor. Ein mínúta
til brottfarar! Stöðvarstjórinn
steðjar um brautarpallinn með
rauðan borða um húfuna sfna,
4lvarJegur og árvökull. teygður
og tærður af þjónustu sinni við
samgöngukerfið, einlægt í upp-
námi út af vörulestum.
Fyrr en varir erum við
enn komin af stað! Konurnar og
börnin, borðarnir og ferðatösk-
urnar og síðasta húsið með sinn
síðasta þvott blaktandi til þerris
fara hjá, og enn geysumst við
yfir íslagða eyðimörkina, með
þrumandi hjólum og brakandi röft
um blásandi frá okkur brenni-
steinssvækju geysumst við, eins og
Gogol segir, fram úr öllum þjóð-
um öðrum á örvita ferð okkar. . .
Eftir Jaróslav var mér orðið
svo kalt að ég vaknaði. Lestin
fór á hröðu brokki og vagninn
titraði ofurlítið af ferðinni. Nat
asja svaf í hnipri eins og kettl-
ingur. Ég strauk móðuna af rúð-
unni, studdi hönd undir kinn upp
í efri rekkjunni og starði út um
gluggann á landslágið sem barst
Iijá.
Við fórum um hvítan, flekklaus
an skóg. Eftir krapann í Moskvu í
gær vorum við komin í góðan
gamlan vetur þar sem allt var
eins hreint og snyrtilegt og í kirkj-
unni á aðfangadagskvöld einhverr-
ar stórhátíðar. Snjóþakin trén glitr
andi af frosti voru stórkostleg.
Þau minntu mig á kókospálma eða
fíkjutré, sem líkast til vaxa
hvergi nema í Indlandi eða þá
Brasilíu, ættu minnsta kosti ekki
heima í okkar ómögulega lofts-
lagi. Og sem ég sá þessi undur
óþekktrar náttúru sem veturinn
jós svo skyndiiega yfh’ okkur varð
mér hugsað aftur til kolaaldar
þegar Eússlánd státaði, eins og
vísindin sanna, af hitabeltisgróðií
engu síðuy ea Brasilís, gróðri sea
við nú brennum upp í gegnum
reykháfa okkar.
En mér ofbauð ekki þessi só-
un né setti að mér örvæntingu við
tilhugsun horfinna kynjaskóga.
Snúnir bolir þeirra, blævængj-
að laufið, árhringjakerfið var ekki
fyrr liorfið í gin eimvélarinnar
en allt saman birtist á ný í snjón-
um beggja vegna brautarinnar,
hið sama og áður og þó breytt, og
léði kræklóttum birkihríslum og
furu einhverskonar óforgengilegan
kristalblæ. Það fer sem sagt ekkert
forgörðum í náttúrunnar ríki. All
ir hlutir eru skyldir innbyrðis og
móta hver annan í nýrri og nýrri
mynd. Og mannkynið geymir þann
ig í sínum síbreytilega svip, sínum
margbreyttu venjum, siðum og
brosum óbreytileg einkenni allra
þeirra sem áður lifðu — eius og
þeir leifðu gjótum og afkimum
sálar okkar vistarminjum sínum.
Til skamms tíma hefði þessi
Iiugsun farið um mig hrolli. Sál-
arkorn. mitt hafði í eigingirni
sinni barizt af kröftum gegn öll-
um aðskotadýrum sem sóttu á mig
eins og lýs og ógnuðu miðtauga-
kerfi mínu með upplausn. En aug-
liti til auglitis við náttúruna
sjálfa með sinni föstu röð og
reglu varð návist þeirra mér allt
í einu til gleði og hugarléttis,
kom mér á snoðir um mína eigin
innri verðleika, orku og undirdjúp
hugar míns. Ég hugsaði um hvað-
eina sem kom í hug mér þar sem
Fjórði hluti
328 6UNWUBAG&BIA& - AL^ÍWUBLACIB